شاخص RSI یا همان مقاومت نسبی چیست؟

موقعیت های خرید بیش از حد و فروش بیش از حد

اندیکاتور RSI در تحلیل تکنیکال (شاخص قدرت نسبی)

اندیکاتور RSI در سال 1987 میلادی توسط جونیور ولز وایلدر پدید آمد و برای بررسی عملکرد سهام در یک بازه‌ی زمانی معین استفاده می‌شود. RSI یک اندیکاتور تکانه‌ای است که برای اندازه‌گیری میزان حرکات قیمت در معاملات و همچنین سرعت این حرکات به کار می‌رود. برخی منابع از اندیکاتور RSI به عنوان یک اندیکاتور پیشرو یاد می‌کنند. درعین حال با توجه به ویژگی نوسانی این اندیکاتور، بهتر است در دسته ی اندیکاتورهای تأخیری طبقه‌بندی شود.

در ادامه به‌طورکامل اندیکاتور RSI که در تحلیل تکنیکال مورد استفاده قرار می‌گیرد، معرفی خواهد شد. اما پیش از شروع مطالعه، پیشنهاد می‌کنیم حتما دوره آموزش صفر تا صد پرایس اکشن پارسیان بورس را مشاهده کنید؛ در این دوره، معامله‌گری به سبک پرایس اکشن از صفر تا صد و به شیوه عملی به شما آموزش داده خواهد شد.

جونیور ولز وایلدر در کتاب مفاهیم جدید در سیستم‌های معاملاتی فنی، از اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال صحبت به میان آورد که از جمله آن‌ها می‌توان اندیکاتور RSI، اندیکاتور سهموی، اندیکاتور میانگین محدوده واقعی و اندیکاتور میانگین حرکت جهت‌دار را نام برد. وایلدر قبل از فعالیت در زمینه‌ی تحلیل، مهندس مکانیک بود و در حوزه‌ی مشاور املاک کار می‌کرد. او در سال 1972 معاملات سهام خود را آغاز کرد که با موفقیت همراه نبود. بعد از مدتی وایلدر مجموعه‌ای از تجربیات و تحقیقات خود در زمینه‌ی فرمول‌های ریاضیات و اندیکاتورها ارائه داد که در سال‌های آینده سرمایه‌گذاران بسیاری از آن استقبال کردند. کتاب وایلدر در شش ماه به چاپ رسید و با وجود قدمت زیادی که دارد، هنوز هم بسیاری از معامله‌گران به عنوان کتاب مرجع از آن استفاده می‌کنند.

اندیکاتور RSI در تحلیل تکنیکال

اندیکاتور RSI چیست؟

اندیکاتور RSI یا شاخص قدرت نسبی اندیکاتوری بازگشتی است که برای مشخص کردن نقاط قیمتی و سطوح بازگشتی بازار مورد استفاده قرار می‌گیرد. از آن‌جایی که این اندیکاتور بین 0 تا 100 در نوسان است، یک اسیلاتورها محسوب می‌شود. اندیکاتور RSI قدرت بازار و همینطور قدرت خریداران و فروشندگان را نسبت به یکدیگر نشان می‌دهد. تنظیمات RSI اغلب 14 روزه است.

این اسیلاتور قیمتی در محاسبات خود از میانگین قیمت‌ها در بازه‌های زمانی مختلف استفاده می‌کند. هرچه بازه زمانی کوچک‌تر در نظر گرفته شود، اندیکاتور حساسیت بیشتری نسبت به تغییرات قیمت از خود بروز داده و نوسانات بیشتری خواهد داشت. سرمایه‌گذاران از این طریق سیگنال‌های خرید و فروش بیشتری را از آن خود می‌کنند.
در روندهای خنثی نمودار بین دو سطح 30 و 70 در نوسان خواهد بود. این درحالی است که در روندهای صعودی یا نزولی معمولاً جهش اصلی نمودار در بالای سطح 70 یا پایین سطح 30 ظاهر می‌شود. در این درجه‌بندی، عدد 50 به عنوان سطح میانی است.

مناطق بیش خرید و بیش فروش در اندیکاتور RSI

گرفتن سیگنال خرید و سیگنال فروش از اندیکاتور RSI

اندیکاتور RSI یک نمودار خطی به دست می‌دهد. در این نمودار دو سطح مهم 30 و 70 مشاهده می‌شود که نمودار سهام غالباً بین این دو شاخص RSI یا همان مقاومت نسبی چیست؟ شاخص RSI یا همان مقاومت نسبی چیست؟ سطح نوسان بسیاری دارد. سطح افقی 30 از اشباع فروش صحبت می‌کند و نقش یک حمایت‌کننده بسیار معتبر را دارد. اگر با فشار فروش، اندیکاتور به سطح 30 یا پایین‌تر از آن برسد، در روزهای بعد، نمودار RSI سیر صعودی خواهد داشت. در سطح 70 یا بالاتر مقاومت خواهیم داشت و نمودار به اشباع خرید می‌رسد. در این حالت می‌توانیم منتظر فشار فروش و کاهش قیمت در نمودار باشیم؛ چرا که این سقف مقاومتی حکایت از حد اشباع خریدار و کاهش قدرت خرید دارد.

خط روند در نمودار اندیکاتور RSI

در نمودار اندیکاتور RSI می‌توانیم از خطوط روند در چارت سهام بهره بگیریم. به این فرآیند برای دست‌یابی به نقاط خرید و فروش سهام استناد می‌شود.

سرمایه‌گذاران در این روش با استفاده از نواحی برگشتی و یا شکست خط روند سیگنال می‌گیرند. در اندیکاتور RSI با همان قوانین که خطوط روند را در مورد قیمت بررسی می‌کنیم، می توانیم خطوط را در اندیکاتور نیز تحلیل نماییم. با وصل کردن نقاط کمینه به یکدیگر به حمایت دینامیک و با اتصال نقاط بیشینه به هم، مقاومت دینامیک خواهیم داشت. هر چقدر حمایت و مقامت در این اندیکاتور با قدرت بیشتری شکسته شود، سیگنال به دست آمده اعتبار بیشتری دارد.

اندیکاتور RSI در تحلیل تکنیکال

واگرایی در اندیکاتور RSI بر اساس صعودی یا نزولی بودن

علاوه بر امتیاز عددی 30 و 70 در RSI که برای نقطه اشباع فروش و نقطه اشباع خرید در نظر گرفته شده، با استفاده از این اندیکاتور، روند معکوس، نقطه حمایت و همینطور مقاومت را می‌توان پیش‌بینی کرد. این اتفاق بر اساس واگرایی صعودی و واگرایی نزولی صورت می‌پذیرد.

گاهی اوقات در چارت سهام و اندیکاتور قله‌ای بالاتر از قله قبلی قرار می‌گیرد؛ با این وجود در اندیکاتور، پایین‌تر رویت می‌شود. در این حالت شاهد خطی خواهیم بود که به صورت صعودی قله‌ها را به هم وصل می‌کند، اما روی اندیکاتور به شکل نزولی دیده می‌شود. این نوع واگرایی به واگرایی منفی شهرت دارد و معرف انتهای یک روند صعودی است.

واگرایی مثبت در اندیکاتور RSI

گاهی در انتهای یک روند نزولی کفی رویت می‌شود که از کف قبلی در نمودار پایین‌تر بوده، اما در اندیکاتور شاهد کفی بالاتر خواهیم بود. در این حالت واگرایی مثبت داریم. این نوع واگرایی در انتهای یک روند نزولی پدید می‌آید. در این حالت هم باید دقت کنید که بعد از آخرین نقطه‌ای که به‌عنوان کف در نظر گرفتید، چند کندل به سمت بالا داشته باشیم تا با اطمینان بیشتری به واگرایی مثبت حاصل شده استناد کنیم.

نکته‌ی اصلی اینجاست که باید توجه داشته باشیم قله‌ی دوم در چارت سهام حتماً تشکیل شده باشد؛ و بعد از آن چند کندل پایین‌تر نیز داشته باشیم تا مشخص باشد که بالاترین نقطه همان قله‌ای است که درنظر گرفته‌ایم. چرا که در بسیاری از تحلیل ها افراد، واگرایی منفی را به چارتی که هنوز قله‌ی آن تشکیل نشده است نسبت می‌دهند، درحالی‌که این‌گونه نیست. در واقع، اینجا تشخیص پیوت ماژور بسیار مهم است.

در واگرایی صعودی قیمت و امتیاز اندیکاتور RSI در جهت مخالف یکدیگر به پیش می‌روند. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که با کاهش قیمت، امتیاز اندیکاتور RSI افزایش پیدا می‌کند. این رخداد واگرایی صعودی است که در آن با وجود رکود قیمت‌ها، شاهد افزایش قدرت خرید سرمایه‌گذاران خواهیم بود.

در واگرایی نزولی علی رغم افزایش قیمت، امتیاز RSI کم می‌شود تا به پایین ترین سطح خود برسد. در حالی که قیمت دارایی‌ها روندی افزایشی خواهد داشت.

انواع واگرایی در اندیکاتور RSI

بر اساس حالت های مختلفی که بین قیمت و اندیکاتور بیان شد، واگرایی به دو دسته واگرایی معمولی و واگرایی مخفی نیز تقسیم می شود. هرکدام از این دو دسته خود شامل انواع مثبت و منفی هستند.

اندیکاتور شاخص قدرت نسبی (RSI)

استفاده از اندیکاتور RSI برای معاملات روزانه ، به شما این قابلیت را می‌دهد که مشخص کنید آیا قیمت‌ها دارای روند هستند، آیا بازار دچار خرید یا فروش افراطی شده است و بهترین قیمت برای ورود به یک معامله یا خروج از آن چیست.

اندیکاتور شاخص قدرت نسبی یا (Relative Strength Index) توسط ولز ویلدر طراحی و توسعه یافته است که از خانواده نوسانگرها می‌باشد .

در آن، دوره محاسبه به صورت متغیر است که در حالت پیش‌فرض و استاندارد ۱۴ روزه می‌باشد. این اندیکاتور یک شاخص جهت بررسی Momentum بازار (گرایش) و قدرت حرکت آن می‌باشد که برخی منابع آن را به عنوان یک اندیکاتور پیشرو در نظر می‌گیرند ولی با توجه به ویژگی نوسانی این اندیکاتور، بهتر است آن را جزو خانواده اندیکاتورهای تاخیری در نظر بگیریم

اندیکاتور RSI، با اندازه گیری میزان نوسانات قیمت‌ در بازار ، به معماله‌گر کمک می‌کند تا جریان حرکت بازار را پیش بینی و ثبت کند.

معامله گر، بازار‌های خرید و فروش بیش از حد را می‌شناسد و تصمیم می‌گیرد چه زمانی باید یک موقعیت را برای معامله انتخاب کند. علاوه بر اطلاع از RSI ، معامله‌گر باید بتواند اندیکاتور را روی نمودار تشخیص دهد تا به درستی آن را به کار ببرد. RSI به شکل یک خط، بین دو محدوده معین (محدوده نوسان سنج) دیده می‌شود. اندیکاتور، مقادیری بین ۰ تا ۱۰۰ به خود می‌گیرد.

RSI ، توسط معامله کنندگان تکنیکال به کار می‌رود که در زمینه‌های زیادی مانند بورس ، فارکس و بازار آتی (Futures) حرفه‌ای هستند.

(Momentum) چیست؟

مومنتوم یا گرایش بازار یکی از مفاهیم فیزیک است که قدرت و شتاب یک جسم در حال حرکت را مورد بررسی قرار می‌‌دهد. در واقع مومنتوم بیان می‌کند که یک جسم در حال حرکت توانایی دارد تا در همان جهت به مسیر خود ادامه دهد تا زمانی که یک جسم خارجی مانع از حرکت آن شود و یا مسیر آن را تغییر دهد.

حال همین تعریف را در مورد RSI و بازار سرمایه میتوان بیان کرد ؛ قیمتها همواره به سمتی مشخص حرکت می‌کنند و از روند خود پیروی می‌کنند تا زمانی که یک نیروی خارجی جهت حرکت را تغییر دهد. این موضوع به اصل روندها در تحلیل تکنیکال نیز مرتبط می‌باشد و بیان می‌کند که روندهای گذشته ممکن است تا دوره مشخصی از آینده نیز ادامه داشته باشند.

شاخص قدرت نسبی با بررسی دوره زمانی مشخص که به صورت استاندارد ۱۴ روزه می‌باشد، قدرت خرید و فروش در یک گزینه معاملاتی را مورد بررسی قرار ‌می‌دهد و آن را در یک نمودار با سه بازه مختلف نشان می‌دهد. همان طور که بیان شد RSI یک نوسانگر است و این نوسانگر بین دو سطح ۰ تا ۱۰۰ نوسان می‌کند.

همچنین در این بین، سطوح بسیار مهمی تعریف شده است که سطح ۰ تا ۳۰ به عنوان ناحیه اشباع فروش و سطح ۷۰ تا ۱۰۰ به عنوان ناحیه اشباع خرید نام‌گذاری می‌شود.

ناحیه اشباع فروش و ناحیه اشباع خرید

طبق تعاریف بالا همانطر که اشاره کردیم در اندیکاتور RSI دو ناحیه به نامهای اشباع خرید و اشباع فروش وجود دارد که نشانگر کند شدن و اتمام خرید و فروشهای افراطی می‌باشد. به بیان دیگر زمانی که به ناحیه زیر ۳۰ در اندیکاتور RSI می‌رسیم کم‌کم شاهد کاهش فروشهای افراطی در بازار هستیم و احتمالا قدرت خرید در بازار افزایش پیدا خواهد کرد و زمانی که در ناحیه ۷۰ به بالا هستیم احتمالا خریدهای افراطی رو به پایان است و توقع داریم که فشار خریداران کاهش یابد و شاهد عرضه پر قدرت در بازار باشیم.

در تصویر فوق شاهد قدرت RSI هستیم که دو بار در ناحیه اشباع خرید و یک‌بار در ناحیه اشباع فروش توانسته است حرکت بزرگ بعدی را حدس بزند. نکته قابل توجه این است که RSI در خانواده نوسانگرها می‌باشد و از حیث سیگنال زمانی جزو اندیکاتورهای تاخیری به حساب ‌می‌آید؛ لذا بهتر است به حرکت نمودار قیمت وزن بیشتری نسبت به RSI داده شود و صرفا از این شاخص در قالب یک نمودار کمکی استفاده گردد.

RSI و سیگنالهایی که میتوان از آن دریافت کرد:

سیگنال خرید:

گاهی اوقات در بازار شاهد عدم جذایت قیمت برای خریداران و همچنین شتاب‌زدگی فروشندگان هستیم که در این حالت شرایطی بوجود می‌آید که فروش افراطی در بازار و با حجم بالا اتفاق می‌افتد. در این شرایط نمودار RSI به مرور زمان سطح ۳۰ را شکسته و شاخصی کمتر از ۳۰ را نمایش می‌دهد.

بعد از نوساناتی که شاخص RSI در زیر سطح ۳۰ خواهد داشت به مرور زمان فروشهای افراطی تضعیف خواهند شد و شرایطی بوجود می‌آید که مجددا تمایل خریداران برای ورود به بازار افزایش می‌یابد؛ در این شرایط شاخص RSI شروع به رشد خواهد کرد و زمانی که سطح ۳۰ از پایین به بالا شکسته شود سیگنال خرید را صادر می‌کند.

سیگنال فروش:

افزایش تقاضا و ورود نقدینگی سنگین به بازار باعث افزایش تدریجی قیمت خواهد شد و این روند مادامی که قیمتها برای خریداران دارای جذابیت باشند ادامه خواهد داشت. افزایش قیمت و کاهش خریدهای افراطی شرایطی را به وجود می‌آورد که به آن اشباع خرید می‌گویند و در این حالت غول بزرگ سرمایه به تدریج اقدام به فروش خواهد کرد و با توجه به اینکه جمعیت خریداران در بازار کاهش یافته است، قیمتهایی پایین‌تری برای خرید جذابیت پیدا می‌کنند که این مسئله باعث کاهش قیمت گزینه سرمایه‌گذاری خواهد شد. در این حالت شاخص RSI شروع به نزول از ناحیه اشباع خرید (سطح بالای ۷۰) خواهد کرد و شکست سطح ۷۰ خبر خوبی برای دارندگان این سهم نخواهد بود و این یعنی تمایل بالای سرمایه‌گذاران برای فروشهای بیشتر.

مفهوم واگرایى چیست؟

در واقع واگرایى نوعى ناهمگونى میان قیمت و اندیکاتور است که در حالت عادى زمانیکه نمودار سقف یا کف جدیدى مى‌زند، اندیکاتور نیز به همین منوال عمل مى ‌کند؛ یعنى کف و سقف جدید تشکیل مى‌دهد.

حال در حالیکه نمودار کف و سقف جدید زده است اما هنوز اندیکاتور نتوانسته سقف جدیدى بزند یا بلعکس، در اینجا گفته مى‌شود که واگرایى بین قیمت و اندیکاتور شکل گرفته است.از اندیکاتور RSI براى شناسایى واگرایى ‌ها استفاده مى ‌شود.

انواع واگرایی

۱-واگرایی معمولی (RD)

۲- واگرایی مخفی (HD)

واگرایی معمولی مثبت (+RD):

واگرایی معمولی مثبت در انتهای یک حرکت نزولی و بین دو کف قیمتی ایجاد می شود. در این حالت قیمت کف پایین تری نسبت به کف قبل از خود ثبت می کند اما اندیکاتور کف بالاتری نسبت به قبل از خود می سازد که این نشان دهنده قدرت زیاد خریداران و تضعیف قدرت فروشندگان است. در این حالت چناچه قیمت به کف حمایتی خود رسیده باشد می توان انتظار حمایت و برگشت قیمت را داشت.

واگرایی معمولی منفی (-RD):

این واگرایی در انتهای یک روند صعودی و میان دو سقف قیمتی به وجود می آید. در این حالت قیمت سقف بالاتری به ثبت می رساند درحالی که اندیکاتور سقف پایین تری نسبت به قبل می زند. این واگرایی بیانگر قدرت زیاد فروشندگان و تضعیف قدرت خریداران می باشد و قیمت می‌تواند یک آرایش نزولی به خود بگیرد. از منظر امواج الیوت این واگرایی بین دو قله موج ۳ و ۵ صورت می گیرد که بیانگر آغاز اصلاح و شروع موج ۴ می باشد.

واگرایی مخفی (Hidden Divergence):

این واگرایی در انتهای یک اصلاح رخ می دهد و نوید از بازگشت قیمت و ادامه روند را میدهد. برعکس واگرایی معمولی که نوید انتهای روند را می داد. دو گونه واگرایی مخفی داریم که در زیر به آن اشاره می کنیم.

واگرایی مخفی مثبت (+HD):

این واگرایی در انتهای حرکت اصلاحی یک روند صعودی رخ می دهد و بین دو کف ایجاد می شود به گونه ای که کف دوم قیمت بالاتر از کف اول است در حالی که کف دوم اندیکاتور پایین تر از کف اول آن می باشد. این بدین معنی است که خریداران بر فروشندگان غلبه کرده و از فشار فروش کاسته شده است و قیمت آماده برگشت به کانال صعودی می باشد.

واگرایی مخفی منفی (-HD):

برخلاف واگرایی مخفی مثبت که در یک کانال صعودی به وقوع می پیوست، واگرایی مخفی منفی در یک روند منفی بین دو سقف به وجود می آید به طوری که نمودار قیمت سقفی بالاتر از سقف قبلی خود بزند در حالی که اندیکاتور سقف بالاتری نسبت به سقف قبل خود می زند. این به معنی غلبه مجدد فروشندگان بر خریداران است که می تواند هشداری برای ریزش سهم باشد.

خط روند بر روی نمودار RSI

یکی از تکنیک‌هایی که برخی از تحلیلگران مورد استفاده قرار می‌دهند تکنیک ترسیم خط روند بر روی اندیکاتور RSI می‌باشد که در این حالت از نواحی برگشتی و یا شکست خط روند سیگنال می‌گیرند.

این استراتژی، به معنای متصل کردن قسمت‌های بالا و پایین بر روی چارت RSI و معامله بر روی شکستگی خط ترند است. برای کشیدن یک خط روند صعودی RSI، تعداد سه یا بیشتر از نقاط خط RSI که در حال بالا رفتن است را به هم متصل کنید. خط روند نزولی، از اتصال نقاط در حال پایین رفتن به دست می‌آید. یک شکست در خط ترند RSI ممکن است نشان دهنده ادامه بالقوه قیمت یا یک واژگونی باشد. به خاطر داشته باشید که شکست در خط ترند RSI معمولا بر شکست در خط ترند چارت قیمت مقدم است و به همین دلیل، یک هشدار قبلی و همچنین یک فرصت زود هنگام برای معامله در بورس را اعلام می‌کند.

سخن آخر

در این مقاله‌ای ، به این سوال پاسخ دادیم که اندیکاتور RSI چیست و چگونه می‌توان از آن در بازار مالی استفاده کرد.

به خاطر داشته باشید که آغاز و استفاده از اندیکاتور RSI برای بسیاری از معامله‌های روزانه بسیار ساده است. به همین دلیل بسیاری از سرمایه‌گذاران تازه‌کار ، بدون آشنایی با تحلیل تکنیکال، آزمایش پارامترهای مختلف یا یاد گرفتن تفسیرهای صحیح یک اندیکاتور، به آن تکیه می‌کنند. در شاخص RSI یا همان مقاومت نسبی چیست؟ نتیجه، RSI به یکی از اندیکاتورهای MT4 تبدیل شده است که به گستردگی مورد استفاده ناصحیح قرار می‌گیرند.

با این حال، زمانی که این شاخص را به درستی متوجه شده و بکار بردید، استفاده از اندیکاتور RSI برای معاملات روزانه ، به شما این قابلیت را می‌دهد که مشخص کنید آیا قیمت‌ها دارای روند هستند، آیا بازار دچار خرید یا فروش افراطی شده است و بهترین قیمت برای ورود به یک معامله یا خروج از آن چیست.

اندیکاتور RSI‌ چیست و چگونه به ما کمک می‌کند؟

اندیکاتور RSI‌ که به اندیکاتور شاخص قدرت نسبی نیز معروف است، یکی از بهترین ابزارهایی است که با استفاده از آن می‌توانید درصد موفقیت تریدهای خود را بالا ببرید. به همین جهت به شما توصیه می‌کنیم که از این اندیکاتور به‌صورت ویژه استفاده کنید تا معاملات پرسودی داشته باشید. با توجه به این که نحوه درست استفاده از این اندیکاتور اهمیت دارد، بهتر است که در این مطلب از دلفین وست اطلاعات بیشتری در این بخش به دست بیاورید.

اندیکاتور RSI چیست؟

با توجه به کاربرد‌های زیادی که در اندیکاتور RSI وجود دارد، شما این امکان را خواهید داشت که از این ابزار در تحلیل تکنیکال خود استفاده کنید. اندیکاتور شاخص قدرت نسبی نامی است که در فارسی برای آن انتخاب شده است. کار این اندیکاتور، بررسی تغییرات قیمتی در یک دارایی خاص است. همچنین اندیکاتور RSI نشان می‌دهد که آیا بازار از نظر خرید یا فروش در ناحیه اشباع قرار گرفته یا خیر. در نهایت این شما هستید که باید تصمیم اصلی خود را در این مورد بگیرید.

کار با اندیکاتور RSI به روش‌های مختلفی امکان‌پذیر است که می‌توانید بهترین انتخاب ممکن را در این بخش داشته باشید. فرمول اندیکاتور RSI به گونه‌ای نوشته شده که نتایج بی‌نظیر آن کاملا برای شما مشخص است. بسیاری از تریدرها هستند که با استفاده از واگرایی در اندیکاتور RSI‌ معاملات خود را پیش می‌برند و از این طریق به سود خوبی دست پیدا می‌کنند.

با توجه به نکات مثبتی که درباره اندیکاتور شاخص قدرت نسبی وجود دارد، بهتر است در اولین فرصت برای این کار اقدامات لازم را انجام دهید. آمارها این موضوع را ثابت می‌کند که به‌کارگیری آر‌اس‌آی می‌تواند تاثیر بسیار زیادی بر روی معاملات شما داشته باشد؛ پس حتما نحوه کار کردن با آن را یاد بگیرید و از مزایای ویژه آن بهره‌مند شوید.

فرمول اندیکاتور RSI

اندیکاتور RSI بر اساس فرمول زیر محاسبه می‌شود:

در فرمول RSI ابتدا شما نیاز به محاسبه Average Gain یا همان میانگین درصد سود و Average Loss یا همان میانگین درصد ضرر دارید. در فرمول فوق میانگین ضرر مقبت در نظر گرفته می‌شود و به طور استاندارد میانگین سود و ضرر در 14 دوره زمانی است.

برای مثال فرض کنید بازار در هفته گذشته از 14 روز با سود میانگین 1 درصد و میاگین ضرر 0.8- درصد بسته شده است که RSI برابر عدد به دست آمده در فرمول زیر می‌شود.

تنظیمات مناسب در معاملات اندیکاتور RSI چیست؟

یکی از موارد مهمی که باید در استفاده از اندیکاتور RSI بدانید، این است که باید آن را برای رسیدن به حالت استاندارد تنظیم کنید. خوشبختانه یک بخش ویژه در این اندیکاتور وجود دارد که می‌توانید تنظیمات دلخواه خود را در آن وارد کنید. از همین رو مهم‌ترین تنظیمی که باید صورت بگیرد، طول دوره است که در این اندیکاتور با نام Length شناخته می‌شود. شما با استفاده از این تنظیم، می‌توانید به راحتی تنظیمات دلخواه خود را از نظر تعداد کندل‌های محاسبه شده متوجه شوید.

اگر دوست دارید که تریدهای خود را در دوره زمانی کوتاه‌مدت انجام دهید، بهتر است که میزان طول دوره را کمتر کنید. همچنین تریدرهای میان‌مدت و بلند‌مدت نیز می‌توانند که از اندیکاتور شاخص قدرت نسبی در بازه زمانی بزرگ‌تر استفاده کنند. با توجه به شرایط خاصی که در این قسمت وجود دارد، شما این امکان را دارید که برای رشد معاملات خود از این اندیکاتور بی‌نظیر استفاده کنید.

اگر برای اولین بار از اندیکاتور RSI در تحلیل تکنیکال استفاده کنید، عدد طول دوره بر روی ۱۴ قرار گرفته است. در نمودار RSI می‌توان تصمیمات خوبی را برای خرید و فروش گرفت پس حتما از این ابزار ویژه و هدفمند به نفع خود سود ببرید.

استراتژی‌های مهم تجارت با اندیکاتور RSI‌

امروزه برای این که بتوانید در بازارهای مالی به شرایط خوبی دست پیدا کنید، قبل از هر چیز باید یک استراتژی معاملاتی ویژه برای خود ایجاد کنید. بر همین اساس شما هم می‌توانید با کمک اندیکاتور شاخص قدرت نسبی به تریدهای موفقیت‌آمیزی برسید که در نوع خود بسیار اهمیت دارند. درحال‌حاضر استراتژی‌های معاملاتی بسیار زیادی با اندیکاتور RSI قابل اجراست که فقط کافیست تا آن‌ها را یاد بگیرید. زمانی که از این اندیکاتور استفاده می‌کنید، یک درجه‌بندی را در نمودار RSI می‌بینید که از ۰ تا ۱۰۰ شماره‌گذاری شده است.

زمانی که خط RSI به ۷۰ یا بالاتر از آن می‌رسد، بدان معناست که در بازار، اشباع خرید اتفاق افتاده است که در این حالت احتمال ریزش قیمت بسیار بالاست. همچنین اگر خط RSI به به عدد ۳۰ یا کمتر برسد، به معنای اشباع فروش است که بعد از آن به احتمال زیاد با افزایش قیمت روبرو خواهیم شد. همین موارد سبب می‌شود تا معاملات بهتری داشته باشید و از این طریق به سود بسیار خوبی دست پیدا کنید. در صورتی که کار با اندیکاتور RSI‌ را یاد بگیرید، مسلما میزان خطای شما در معاملات نیز کمتر از حالت عادی خواهد شد.

واگرایی در اندیکاتور RSI‌ چیست؟

یکی از اتفاقات مهمی که در اندیکاتور شاخص قدرت نسبی یا همان RSI روی می‌دهد این است که پدیده واگرایی در آن اتفاق می‌افتد. در واقع فرمول اندیکاتور RSI سبب شده که امکان واگرایی در این اندیکاتور وجود داشته باشد. در این حالت، حرکت قیمت در نمودار با حرکت خط RSI هم‌خوانی ندارد. به‌طور مثال اگر قیمت و کندل‌ها حالت صعودی دارند، در خط RSI یک شیب نزولی را می‌بینیم. زمانی که این تفاوت رخ می‌دهد، اصطلاحا واگرایی در اندیکاتور RSI به وجود آمده است.

زمانی که این اتفاق رخ می‌دهد، معمولا بعد از آن با یک تغییر روند مواجه خواهیم شاخص RSI یا همان مقاومت نسبی چیست؟ بود. به‌طور مثال اگر بازار حالت نزولی دارد، این واگرایی می‌تواند نشانه‌های خوبی را برای ورود بدهد. همان‌طور که می‌بینید، کار با اندیکاتور RSI بسیار آسان است که شما هم می‌توانید از اندیکاتور شاخص قدرت ترکیبی بهره ببرید. خوشبختانه امروزه بسیاری از تریدرهای حرفه‌ای نیز از این روش استفاده می‌کنند که شما هم می‌توانید یکی از همین افراد باشید.

ترید با خط روند در اندیکاتور شاخص قدرت نسبی

یکی از نکات مهمی که باید درباره اندیکاتور RSI‌ بدانید، این است که می‌توان با استفاده از خط روند RSI ترید انجام داد. در واقع تمامی قوانینی که برای خط روند قیمتی وجود دارد، در این بخش نیز صدق می‌کند. به همین جهت است که اندیکاتور RSI در بورس نیز کاربرد بسیار بالایی دارد که با استفاده از آن می‌توانید به راحتی معاملات خود را به سود برسانید.

همان‌طور که برای روند قیمتی خط روند رسم می‌کنید، این مورد برای شاخص قدرت نسبی نیز قابل استفاده است. به همین جهت به شما توصیه می‌کنیم که از اندیکاتور RSI در تحلیل‌ تکنیکال خود بهره ببرید تا از این طریق بهترین نتایج نیز برای شما ممکن شود. خوشبختانه نمودار RSI همواره نتایج بسیار خوبی را برای شما خلق می‌کند که می‌توانید از این امکان ویژه به سود خود استفاده کنید.

سخن پایانی

اندیکاتور RSI یکی از مهم‌ترین ابزارهای تحلیل تکنیکال است که با کمک آن، می‌توان معاملات زیادی انجام داد. این اندیکاتور می‌تواند که مناطق اشباع خرید و فروش را پیدا کند تا از آن‌ها برای گرفتن تاییدیه برای ورود به معامله استفاده کند. همچنین واگرایی در اندیکاتور RSI نیز فرصت‌های معاملاتی زیادی را در اختیار شما قرار می‌دهد. در این مطلب از دلفین وست به‌صورت دقیق به بررسی این اندیکاتور پرداختیم پس حتما از اطلاعات شاخص RSI یا همان مقاومت نسبی چیست؟ مطرح شده در این مطلب استفاده کنید.

سوالات متداول

1. واگرایی منفی در RSI چیست؟

زمانی که روند صعودی در حال تمام شدن است، خط روند RSI هم برخلاف نمودار قیمت نزولی می‌شود که به آن واگرایی منفی می‌گویند.

هنگامی که روند نزولی درحال اتمام است، اندیکاتور شاخص قدرت نسبی حالت صعودی به خود می‌گیرد که به آن واگرایی مثبت می‌گویند.

1. اعداد بالا و پایین RSI به چه معناست؟

این اعداد نشان‌دهنده میزان حجم خرید یا فروش دارایی هستند که می‌توان با کمک آن، تصمیم‌های معاملاتی گرفت.

نحوه استفاده از شاخص RSI در تجارت رمز ارزها

اگر شما هم قصد دارید وارد تجارت کریپتو ‌شوید، محتاط باشید و یاد بگیرید که از سیگنال‌های مناسب استفاده کنید. بسیاری از اندیکاتورهای مفید، وجود دارند که می توانند هنگام معامله ارزهای دیجیتال به شما کمک کنند، و شاخص RSI یا شاخص قدرت نسبی یکی از آنهاست.

برای تجارت موفق کریپتو به ترکیبی از چندین ابزار تحلیلی و شاخص نیاز دارید. یکی از این شاخص ها، شاخص قدرت نسبی (RSI) است. RSI یکی از محبوب ترین اندیکاتورهایی است که توسط معامله گران روزانه استفاده می شود و استفاده ی صحیح از آن، آن را به ابزاری ارزشمند در حوزه ی معاملاتی شما تبدیل می کند.

بنابراین، شاخص قدرت نسبی چیست و چگونه می توانید از آن در معاملات ارزهای دیجیتال خود استفاده کنید؟

شاخص RSI چیست؟

RSI یک شاخص حرکتی است که در تحلیل تکنیکال استفاده می شود. این اندیکاتور حجم نوسانات اخیر قیمت را بررسی می کند تا تعیین کند که آیا قیمت یک ارز دیجیتال بیش از حد خرید شده یا بیش از حد فروخته شده است یا خیر.

نوسانگر تکانه، یک نمودار خطی که بین دو حد در نوسان است، از 0 تا 100 را می‌خواند. J. Welles Wilder آن را در کتاب پیشگامانه‌اش به نام مفاهیم جدید در سیستم‌های تجاری فنی، که در سال 1978 منتشر شده است، اختراع کرد.

شاخص RSI چگونه کار می کند

شاخص RSI چگونه کار می کند

RSI با اندازه‌گیری میزان حرکت‌های اخیر قیمت، با استفاده از فرمولی برای محاسبه ی موقعیت‌های خرید بیش از حد و فروش بیش از حد، موقعیت یک کریپتو را در زمان بیش از حد خرید یا فروش مشخص می‌کند.

فرمول شاخص RSI

RSI با استفاده از فرمول زیر محاسبه می شود:

RSI = 100 – (100 / [1 + RSI])، که در آن RSI برابر است با میانگین سود دوره های صعودی در طول دوره ی مشخص، تقسیم بر میانگین ضرر دوره های نزولی در طول دوره مشخص.

شما لازم نیست نگران محاسبه ارزش RSI هر رمز ارز خود باشید. این اندیکاتور در پلتفرم های صرافی همه ی محاسبات را برای شما انجام می دهد. تنها کاری که باید انجام دهید این است که داده های مورد نیاز آن را وارد کنید.

موقعیت های خرید بیش از حد و فروش بیش از حد

گفته می شود یک دارایی کریپتو زمانی که RSI آن بالاتر از 70 باشد، بیش از حد خرید می شود. در این مرحله، روند صعودی در انتظار اصلاح است. از سوی دیگر، زمانی که قیمت زیر 30 باشد، قیمت به دلیل بازگشت به بازار، بیش از حد فروش در نظر گرفته می شود.

در یک روند صعودی قوی، شاخص قدرت نسبی اغلب برای دوره های طولانی به 70 یا حتی بالاتر می رسد، در حالی که در یک روند نزولی، ممکن است برای مدت طولانی در 30 یا پایین تر باقی بماند.

معامله گران می توانند از RSI برای تعیین زمان خرید در سطوح فروش بیش از حد در یک روند صعودی استفاده کنند. با این حال، در یک روند نزولی، زمانی که قیمت بیش از حد خرید می شود، آن ها به دنبال فرصت های فروش هستند.

سطح RSI بالای 50 نشان دهنده ی شتاب خرید بیشتر است و قدرت خرید قوی تری را در بازار نشان می دهد. از سوی دیگر، عدد زیر 50 نشان دهنده ی قدرت نزولی بیشتر است. همیشه می توانید فعالیت قیمت را در سطح 50 تجزیه و تحلیل کنید تا بدانید که چه زمانی روند صعودی یا نزولی یا در شرف تغییر است.

موقعیت های خرید بیش از حد و فروش بیش از حد

واگرایی شاخص RSI

واگرایی قیمت در شاخص قدرت نسبی زمانی اتفاق می‌افتد که قیمت کریپتو به بالاترین حد جدید برسد یا به پایین‌ترین حد جدید سقوط کند، اما RSI یک مقدار بالا یا پایین جدید متناظر را تشکیل نمی‌دهد.

واگرایی RSI به دو صورت واگرایی نزولی و صعودی است. واگرایی نزولی زمانی شکل می گیرد که قیمت یک سکه به بالاترین حد خود برسد در حالی که RSI به پایین ترین حد جدید برسد. در این مورد، RSI بالا بودن جدید را تایید نمی کند، که نشان می دهد حرکت قیمت کاهش یافته است. واگرایی صعودی زمانی رخ می‌دهد که قیمت به پایین‌ترین حد خود برسد، اما مقدار RSI اینطور نیست. در نظر داشته باشید این پدیده به عنوان یک سیگنال خرید در نظر گرفته می شود.

واگرایی شاخص RSI

در نمودار بالا، قیمت همچنان به سمت بالا حرکت می کند و در همان زمان، مقدار RSI مربوطه در جهت مخالف حرکت می کند. به عبارت دیگر، قیمت همچنان روند صعودی را نشان می دهد در حالی که RSI روند نزولی را نشان می دهد. معامله گران معمولاً این سیگنال را به عنوان تضعیف حرکت صعودی مداوم تعبیر می کنند که می تواند باعث تغییر روند نیز بشود.

واگرایی صعودی درست مانند نمودار زیر رخ می دهد: قیمت همچنان در حال کاهش است، اما RSI شروع به کاهش شتاب فروش می کند (که با افزایش سطح RSI نشان داده می شود). معامله گران، در چنین نقطه ای، شروع به پیش بینی یک بازگشت صعودی می کنند.

واگرایی شاخص RSI

هنگام استفاده از RSI، معامله گران به دنبال موارد زیر هستند:

• فرصت های خرید در موقعیت های فروش بیش از حد (زمانی که ارزش RSI معادل 30 و یا کمتر است)
• فرصت های خرید در روند صعودی (زمانی که RSI بالای 50 است اما همچنان زیر 70 است)
• فرصت های خرید در حین برگشت صعودی (در یک واگرایی صعودی)
• فرصت های فروش در موقعیت های بیش از حد خرید (زمانی که ارزش RSI معادل 70 و یا بالاتر است)
• فرصت های فروش در یک روند نزولی (زمانی که ارزش RSI زیر 50 اما بالای 30 باشد)
• فرصت های فروش در حین برگشت نزولی (در واگرایی نزولی)

محدودیت های شاخص RSI

با وجود ارزشی که این اندیکاتور برای معامله گران ارزهای دیجیتال دارد، RSI محدودیت هایی نیز دارد.

RSI برای تأیید ورودی های تجاری به اندازه ی کافی خوب نیست.

شاخص قدرت نسبی به بهترین وجه به عنوان یک شاخص اولیه استفاده می شود که معامله گران را از فرصت های معاملاتی که باید در معرض تجزیه و تحلیل بیشتر قرار گیرند، آگاه می کند. استفاده از آن به عنوان یک شاخص مستقل ایده خوبی نیست، زیرا انجام این کار منجر به نتایج نامطلوب معاملاتی می شود. این مورد شایان ذکر است که هنگامی که RSI به تنهایی مورد استفاده قرار می گیرد، شرایط خرید و فروش بیش از حد را شناسایی می کند.

با این حال، این نمودار نشان نمی دهد که آیا چنین شرایطی برای شروع معامله خوب است یا خیر.

وقتی یک روند قوی است، RSI می تواند گمراه کننده باشد

حتی با وجود اینکه ثابت شده است که نمودار RSI می تواند برای پیش بینی برگشت قیمت ها استفاده شود، RSI نمی تواند تعیین کند که چنین معکوس هایی چه زمانی رخ می دهد. در نتیجه، ممکن است برای مدت طولانی‌تری بیش از آنچه که قبلاً پیش‌بینی می‌کردید، بیش از حد خرید یا بیش‌ از حد فروش شود. این ممکن است برای چند روز در بازه‌های زمانی بالاتر ادامه یابد، به‌ویژه برای آنهایی که از استراتژی‌های بلندمدت معاملات کریپتو استفاده می‌کنند.

وقتی یک روند قوی است، RSI می تواند گمراه کننده باشد

از شاخص RSI با سایر شاخص های فنی استفاده کنید

درست است که شاخص قدرت نسبی (RSI) ممکن است مقداری از استرس مرتبط با تصمیم گیری را کاهش دهد، اما هرگز نباید تنها به آن تکیه کنید. به خاطر داشته باشید که هیچ تضمینی وجود ندارد که RSI در هر شرایطی کار کند. بنابراین، گنجاندن اندیکاتورهای بیشتر برای تایید تصمیمات تجاری شما خوب است.

معامله گران موفقی که از RSI استفاده می کنند آن را با اندیکاتورهایی مانند واگرایی میانگین متحرک (MACD)، میانگین متحرک ساده و نمایی و بسیاری از اندیکاتورهای فنی دیگر برای تأیید سیگنال های RSI ترکیب می کنند.

شاخص قدرت نسبی (RSI) ابزار قدرتمندی برای معامله گران روزانه است. اما، شما نباید بیش از حد به آن ایمان داشته باشید زیرا نتیجه هرگز قطعی نیست. این مورد را در نظر داشته باشید که پیش بینی انجام شده توسط RSI چیزی بیش از تفسیر داده های گذشته نیست و ارتباط بسیار کمی با حال یا آینده دارد.

شناسایی سینگال فروش با استفاده از اندیکاتور RSI

اندیکاتور RSI از اندیکاتورهای محبوب و بسیار پرکاربرد در تحلیل تکنیکال است.

تحلیل تکنیکال در همه بازارهای مالی کاربرد دارد.

در ادامه توضیح می‌دهیم چگونه اندیکاتور RSI می‌تواند در تشخیص زمان مناسب فروش یک دارایی (ارز دیجیتال و…) به شما کمک کند.

واگرایی‌های نزولی شاخص RSI یا همان مقاومت نسبی چیست؟ و شرایط بیش‌خرید در اندیکاتور شاخص قدرت نسبی (relative strength index) یا به‌اختصار اندیکاتور RSI سیگنال‌هایی هستند که معامله‌گرها به‌هنگام بستن موقعیت معاملاتی خود مورد بررسی قرار می‌دهند.

مطلب مرتبط: واگرایی چیست؟

هر معامله تنها هنگامی سودآور است که هم خرید و هم فروش آن در زمان و نقطه مناسب انجام شود. در بسیاری موارد، معامله‌گرها خیلی زود معامله را می‌بندند و سود قابل‌ملاحظه‌ای را از دست می‌دهند یا پس از تغییر روند، در معامله باقی می‌مانند و سود کسب‌شده را بر باد می‌دهند یا حتی متضرر می‌شوند.

معاملات باید براساس روند انجام شوند.

با این حال، معامله‌گر باید مراقب سیگنال‌ها و هشدارهای بازگشت روند نیز باشد.

اگر معامله‌گرها بتوانند این سیگنال‌های هشداردهنده را شناسایی کنند، می‌توانند از خطر خرید در اوج و فروش در کف (که بسیاری از معامله‌گرها تجربه می‌کنند) اجتناب کنند.

یکی از ابزاری که می‌تواند به معامله‌گران کمک کند تا روند معکوس را تشخیص دهند، شاخص قدرت نسبی یا همان اندیکاتور RSI است.

مبانی اندیکاتور RSI

اندیکاتور RSI در واقع یک اسیلاتور (نوسان‌ساز) مومنتوم است که میزان تغییرات اخیر قیمت را در بازه 0 تا 100 اندازه‌گیری می‌کند.

شاخص قدرت نسبی به‌طور کلی برای تشخیص سطح بیش‌خرید و بیش‌فروش دارایی استفاده می‌شود.

زمانی یک دارایی بیش‌خرید می‌شود که در کوتاه‌مدت یا بلندمدت، بیش از ارزش ذاتی خود خریداری شاخص RSI یا همان مقاومت نسبی چیست؟ شده باشد؛ بیش‌خرید از اولین سیگنال‌های اصلاح دارایی به شمار می‌رود.

به همین ترتیب، بیش‌فروش نیز به‌معنای فروش بیش‌ازحد یک دارایی با قیمتی کمتر از ارزش ذاتی آن است. در این صورت، دارایی احتمالاً در آستانه جهشی صعودی قرار گرفته است.

اگر شاخص قدرت نسبی در بازه‌ای بین 50 تا 100 قرار گرفته باشد، از بازار صعودی و خریداران حمایت می‌کند و از سویی دیگر، اگر اندیکاتور RSI عددی بین 0 تا 50 را نشان دهد، بازار در مسیر نزولی پیش خواهد رفت. سطح 50 در این شاخص نسبتاً خنثی تلقی می‌شود و نشان‌دهنده تعادل بین فروشندگان و خریداران بازار است.

در تنظیمات پیش‌فرض اکثر نرم افزارهای تحلیل نمودار، عددی بالای 70 به‌عنوان بیش‌خرید و سطوح زیر 30 به عنوان بیش‌فروش معرفی می‌شوند. با این حال، اگر معامله‌گران فقط از این مقادیر به عنوان راهنمای خرید یا فروش استفاده کنند، احتمالاً در بازار نزولی خیلی زود خرید می‌کنند و در مراحل اولیه بازار صعودی دارایی خود را می‌فروشند.

درواقع، شیوه تحلیل و تفسیر اندیکاتور RSI است که می‌تواند معامله‌گر را متضرر کند یا سود او را به حداکثر برساند. برای درک بهتر مبانی این شاخص، چند نمونه را مرور می‌کنیم.

نمودار یک‌روزه بایننس کوین-تتر. منبع: TradingView

همانطور که در نمودار بالا نشان داده شده است، بایننس کوین در فوریه سال جاری (اواسط زمستان 99)، رکوردشکن شد و روند صعودی جدیدی را آغاز کرد. هنگامی‌که قیمت این کوین 52 دلار ارزیابی می‌شد، شاخص قدرت نسبی به بالاتر از 70 رسید و سیگنال بیش‌خرید ارائه داد. اگر معامله‌گرها در این مرحله اقدام به فروش می‌کردند، بخش عمده‌ای از سود آینده بازار بایننس کوین را از دست می‌دادند.

به یاد داشته باشید که وقتی کوینی با عبور از سطوح مهم مقاومت، روندی صعودی آغاز می‌کند (به‌عنوان مثال، عبور از رکورد پیشین)، احتمال اینکه شاخص قدرت نسبی نقطه بیش‌خرید را نشان دهد، بسیار زیاد است؛ زیرا، در این نقطه، معامله‌گرهای حرفه‌ای شروع روند صعودی جدید را تشخیص می‌دهد و بدون انتظار برای افت جزئی قیمت، اقدام به خرید می‌کنند.

با توجه به خرید مداوم این افراد، شاخص قدرت نسبی برای مدت‌زمان قابل‌توجهی در وضعیت بیش‌خرید قرار می‌گیرد. بنابراین، در این حالت، معامله‌گرها نباید صرفاً به‌علت عبور اندیکاتور RSI از سطح 70 از موقعیت خود خارج شوند.

شناسایی شرایط بیش‌خرید

نمودار یک‌روزه بایننس کوین-تتر. منبع: TradingView

اگر اندیکاتور RSI در اوایل ایجاد روند صعودی به بالاتر از 85 برسد، بهتر است جانب احتیاط را رعایت کنید.

نمودار جفت‌ارز بایننس کوین-تتر نشان می‌دهد که در 19 فوریه (1 اسفند 99) هنگامی که قیمت به بالاترین سطح خود در 348.70 دلار رسید، شاخص قدرت نسبی از مرز 95 نیز عبور کرد.

فقط چهار روز پس از درنوردیدن این سطح، بایننس کوین با سقوطی 46 درصدی به 186 دلار رسید. در طول دوره‌های جنون خرید، پیش‌بینی صعود دشوار است، از این رو اگر شاخص قدرت نسبی عددی بیش از 85 را نشان می‌دهد، معامله‌گرها باید در پی محافظت از سود خود باشند.

در 12 آوریل (23 فروردین)، شاخص قدرت نسبی این کوین دوباره به بالای 85 رسید و رکوردشکن شد. این امر نشان می‌دهد که معامله‌گرها باید به‌هنگام خواندن عدد 85 شاخص قدرت نسبی در بازارهای صعودی، بیشتر گوش‌به‌زنگ باشند.

نکته دیگری که باید به آن توجه داشت این است که از فوریه تا اواسط ماه مه (بهمن 99 تا اردیبهشت 1400)، شاخص قدرت نسبی هرگز وارد محدوده بیش‌فروش نشد.

طی بازار صعودی، شاخص قدرت نسبی معمولاً بین اعداد 40 تا 50 نوسان می‌کند. در صورت کاهش قیمت در این سطوح، معامله‌گرها باید محتاط باشند و سایر سیگنال‌های بازار را برای اتخاذ موقعیت لانگ (خرید) دنبال کنند.

نمودار یک‌روزه بیت کوین-تتر. منبع: TradingView

همانطور که در نمودار بالا نشان داده شده است، بیت کوین روند صعودی خود را در اکتبر 2020 (مهر 99) آغاز کرد. توجه کنید که چگونه طی چند روز اول شروع بازار صعودی، اندیکاتور RSI از 70 بالاتر رفت و در آن محدوده باقی ماند.

با این حال، شاخص قدرت نسبی در این مدت به منطقه بیش‌خرید افراطی، یعنی بالاتر از 85، نرسید.

فتح سطح 85 شاخص قدرت نسبی در ژانویه اتفاق افتاد و معامله‌گرانی که در این مدت اقدام به فروش کردند، توانستند در اوج قیمت آن زمان و پیش از افت قیمت بیت کوین، سود کسب کنند. با اصلاح قیمت، شاخص قدرت نسبی از سطح بیش‌خرید به سطح 40 سقوط کرد تا این بار فرصتی برای خرید به معامله‌گران ارائه دهد.

نمودار یک‌روزه اتریوم-تتر. منبع: TradingView

اتریوم نیز در ماه نوامبر سال 2020 (آبان 99) روند صعودی خود را آغاز کرد اما شاخص قدرت نسبی در محدوده بیش‌خرید باقی نماند. تازه در اوایل ماه ژانویه (دی‌ماه) بود که این شاخص از مرز 85 عبور کرد و معامله‌گرهایی که در این محدوده اقدام به فروش کردند، از سود ادامه مسیر بازماندند. بنابراین، نباید فراموش کنیم که هیچ اندیکاتور یا استراتژی واحدی وجود ندارد که در هر شرایطی کار کند.

با این همه، معامله‌گرها با رسیدن شاخص قدرت نسبی به سطح 40، دو فرصت خرید دیگر نیز پیدا کردند. این مسئله به آنها فرصت می‌داد تا دوباره وارد بازار شوند و از بقیه بازار صعودی کسب سود کنند.

شاخص قدرت نسبی در تاریخ 11 مه (21 اردیبهشت) تا 83.46 افزایش یافت تا فقط اندکی از سطح مهم 85 پایین‌تر باشد؛ بزرگ‌ترین آلت کوین بازار رمزارز در نهایت در 12 مه به بیشترین حد خود رسید و سپس، مسیری نزولی پیش گرفت. این امر نشان می‌دهد که معامله‌گرها به‌هنگام نزدیک‌شدن قیمت به سطح 85 باید محتاط عمل کنند.

واگرایی‌های نزولی

شاخص قدرت نسبی یک اسیلاتور مومنتوم است؛ بنابراین، با افزایش قیمت، شاخص قدرت نسبی نیز افزایش می‌یابد. با این حال، در برخی موارد، شاخص قدرت نسبی از عملکرد قیمت فاصله می‌گیرد. در چنین شرایطی، وقتی قیمت افزایش می‌یابد، شاخص قدرت نسبی نمی‌تواند به‌دنبال آن حرکت کند.

این پدیده واگرایی منفی یا نزولی (negative/bearish divergence) نامیده می‌شود. این سیگنال هشداردهنده نشان می‌دهد که مومنتوم و احساسات صعودی بازار احتمالاً در حال تضعیف است.

نمودار یک‌روزه بیت کوین-تتر. منبع: TradingView

نمودار فوق مثال خوبی از واگرایی منفی است که درنهایت، منجر به سقوطی شدیدی شده است.

در 8 ژانویه (19 دی 99) که بیت کوین با رکوردشکنی به 41,950 دلار دست یافته بود، شاخص قدرت نسبی نیز از 89 بالاتر رفت. با این حال، بیت کوین همچنان سقف‌های بالاتر ایجاد کرد و شاخص قدرت نسبی سقف‌هایی پایین‌تر ساخت. این واگرایی نشانه نزول مومنتوم صعودی بازار بود.

وقتی واگرایی منفی ایجاد می‌شود، معامله‌گرها باید محتاط باشند و منتظر عکس‌العمل نزولی قیمت پیش از فروش بمانند. در این حالت، پایین‌رفتن زیر میانگین متحرک ساده 50 روزه یا زیر سطح 45 در شاخص قدرت نسبی نشان می‌داد که روند احتمالاً مسیر خود را طی کرده است.

نمودار یک‌روزه بایننس کوین-تتر. منبع: TradingView

هنگامی که بایننس کوین به اوج قیمت خود در 348.70 دلار رسید، شاخص قدرت نسبی از سطح 95 بالاتر رفت. از آنجا، قیمت به روند صعودی خود ادامه داد، اما شاخص قدرت نسبی با ایجاد سقف‌های پایین‌تر، یک واگرایی منفی شکل داد.

در این حالت، معامله‌گرها این هشدار را دریافت می‌کنند که مومنتوم صعودی در حال تضعیف است و این آلت کوین ممکن است روند خود را تغییر بدهد. به‌هنگام کاهش سطح شاخص قدرت نسبی به زیر 45 یا هنگامی‌که قیمت از میانگین متحرک نمایی 20 روزه پایین‌تر رفت و نتوانست دوباره بازگشت داشته باشد، معامله‌گرها می‌توانستند موقعیت‌های خود را بفروشند.

نمودار یک‌روزه پولکادات-تتر. منبع: TradingView

نمودار یک‌روزه پولکادات مثال خوبی است که در آن واگرایی منفی منجر به سقوط شدید می‌شود.

با این حال، در این مورد، شاخص قدرت نسبی سیگنال فروش نمی‌دهد. بنابراین، در یاد داشته باشید که هرگز نباید فقط به یک اندیکاتور اعتماد کنید. پایین‌رفتن از میانگین‌های متحرک سیگنالی بود که نشان می‌داد روند در حال تغییر است و معامله‌گرها می‌توانستند در نقطه‌ای اقدام به فروش کنند که شاخص قدرت نسبی نشان می‌داد مومنتوم بازار دچار ضعف شده است.

اهمیت ویژه تشخیص واگرایی‌ها در تحلیل اندیکاتور RSI

شاخص قدرت نسبی اندیکاتور مهمی است که می‌تواند نشان‌گر پایان بازاری صعودی باشد. هرگاه این شاخص در منطقه بیش‌خرید قرار بگیرد و واگرایی منفی ایجاد شود، معامله‌گرها می‌توانند پیش از تغییر مسیر روند، ذخیره سود کنند.

هنگامی‌که اندیکاتور RSI و میانگین‌های متحرک سیگنالی مبنی بر ازدست‌رفتن مومنتوم ارائه می‌کنند، معامله‌گرها باید به‌جای تلاش برای یافتن بالاترین سطح قیمت، به فکر فروش باشند.

قصد شروع سرمایه‌گذاری در بورس را دارید؟ اولین قدم این است که افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:

برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود:

قصد خرید یا فروش ارز دیجیتال در ایران را دارید؟ در این سایت می‌توانید با اطمینان و با چند کلیک خرید کنید: