NFT چیست و چه ارتباطی با دنیای هنر دارد؟
NFT چیست و چه ارتباطی با دنیای هنر دارد؟ احتمالاً شمایی که الان در حال خواندن این مقاله هستید، قبلاً بارها اسم ان اف تی (NFT) به گوشتان خورده است. همانطور که میدانید بیشتر ارزهای دیجیتال، پروژهای بنیادی و مهم دارند و هدفی را دنبال میکنند که به دنبال رفع یک مشکل خاص است. در […]
NFT چیست و چه ارتباطی با دنیای هنر دارد؟
احتمالاً شمایی که الان در حال خواندن این مقاله هستید، قبلاً بارها اسم ان اف تی (NFT) به گوشتان خورده است. همانطور که میدانید بیشتر ارزهای دیجیتال، پروژهای بنیادی و مهم دارند و هدفی را دنبال میکنند که به دنبال رفع یک مشکل خاص است. در نهایت وقتی از دور به دنیای بزرگ رمزارزها نگاه میکنید، متوجه میشوید که هدف کلی تمام آنها این است که بتوانند ارزهای دیجیتال را جایگزین اسکناسها و پولهای فیات کنند. همین امروز، میلیونها نفر در صرافیهای ارزهای دیجیتال مشغول به معامله و خریدوفروش این ارزها هستند و ارزهای دیجیتال روزبهروز در بین مردم بیشتر شناخته میشوند.
NFTها هم برای رفع مشکلی متفاوت ایجاد شدهاند و در صنعتهای به خصوصی هم مورد استفاده قرار میگیرند. در ادامهٔ این مطلب قصد داریم در مورد چیستی آنها و اینکه در کجا استفاده میشوند و چه مزیتهایی دارند، بیشتر صحبت کنیم. پس اگر به این موضوع علاقه دارید، در ادامهٔ این مقاله با ما همراه باشید.
ان اف تی NFT چیست و چه کاربردهایی دارد؟
NFT چیست؟
NFT نوعی ارز دیجیتال است و در اصل مخفف کلمه (NON- FUNGIBLE TOKEN) به معنی توکن غیر قابل تعویض یا توکن غیر مثلی است. پس همین اول متوجه شدیم که NFT ها، نوعی توکن هستند. همین ابتدا بگوییم که توکن یعنی چه؟ توکنها از بلاک چین استفاده میکنند و داراییهای دیجیتالی ایجاد میکنند. این داراییها غیر قابل تکثیر هستند. حالا توکن غیر مثلی یعنی چه؟ یعنی این توکنها هیچ همتا و همانند و مثالی ندارند و از هر کدام از آنها فقط یکی وجود دارد.
پس هر NFT یک دارایی است با هویتی متفاوت و غیر قابل تکثیر یا تعویض. غیر قابل تعویض هم یعنی NFT ها را نمیتوانید با یکدیگر، یا با ارزهای دیجیتال دیگر تعویض کنید؛ یعنی درست برعکس ارزهای دیجیتالی مثل بیت کوین یا اتریوم که قابل تعویض هستند و میشود واحدهای آنها را به هم تبدیل کرد. زیرا قیمت هر واحد NFT با واحد دیگر آن متفاوت است و بهعنوانمثال، مانند بیت کوین نیست که تمام واحدهای آن ارزش و قیمت یکسانی داشته باشند.
با استفاده از توکنهای NFT میتوانید حتی مالکیت جزئی از یک اثر ارزشمند را داشته باشید. این مالکیت هم میتواند بر روی یک دارایی دیجیتالی باشد و هم میتواند بر روی یک ورژن توکنی شده از یک دارایی ملموس در دنیای حقیقی باشد. بهعنوانمثال شما میتوانید توکن غیر قابل تعویض یا همان NFT یک نقاشی را داشته باشید.
NFT ها بر روی بلاک چین اتریوم استوار هستند و این بلاک چین از توکنهای NFT کاملاً پشتیبانی میکند. ساخت و خریدوفروش توکنهای غیر مثلی یا همان NFTها بر روی بلاک چین اتریوم، بر فریمورک ERC-1155 استوار است. این استاندارد، نگهداری از توکنهای غیر قابل تعویض را در داخل یک قرارداد هوشمند ممکن میسازد.
توکنهای غیر قابل تعویض؛ غیر مثلی و غیر قابل تقسیم
ویژگیهای NFT ها بهصورت تیتروار
- غیر قابل تعویض و تقسیم بودن
- قابلترید و قابل انتقال بودن
- امنیت داشتن
- اصالت داشتن و تقلبی نبودن
چطور میتوان به خریدوفروش NFT ها پرداخت؟
در بازارهای مالی مختلفی میتوان به خریدوفروش توکنهای NFT پرداخت. یکی از معروفترین این پلتفرمها (Opensea) است. شما در این پلتفرم علاوه بر اینکه میتوانید توکنهای NFT بسازید، میتوانید به خریدوفروش آنها هم بپردازید. از دیگر پلتفرمهای اینچنینی میتوان به (Rarible) و (Niftygateway) اشاره کرد.
برعکس ارزهای دیجیتالی که در بازار وجود دارند مانند اتریوم و ترون و بیت کوین و غیره، هیچ ارزش ثابتی برای NFT ها در نظر گرفته نشده است. هر کدام از آنها قیمت خودشان را دارند و قیمت هر کدام بر اساس عوامل مختلفی تعیین شده است. اعتبار NFT ها به افراد است و این خود مردم هستند که مشخص میکنند هر NFT چقدر میارزد. پس به توکن های غیر قابل تعویض چیست؟ خودی خود ارزش ذاتی ندارند و المانهای مختلفی بر روی قیمت یک NFT تأثیر میگذارد.
خیلی از NFT ها برای فروش به مزایده گذاشته میشوند و در بالاترین قیمت به فروش میرسند. همین موضوع باعث میشود که قیمت حدودی یک اثر مشخص شود.
خریدوفروش توکنهای NFT به صورت مزایده
توکنهای NFT چه کاربردی دارند؟
این توکنها در صنعت بازیها (Gaming)، ایجاد هویت دیجیتال، حیطهٔ هنر، ارائهٔ گواهینامهها و مجوزهای مختلف و … مورد استفاده قرار میگیرند. با استفاده از توکنهای NFT بازیها و صنعت گیمینگ توانستهاند اقتصاد منحصر به فرد خودشان را ایجاد کنند. یا بهعنوانمثال در ایجاد هویت دیجیتال و ذخیره کردن اطلاعات هویتی مهم در بلاک چین، NFT ها باعث افزایش امنیت حریم خصوصی و یکپارچه کردن دیتاها و دادههای موجود میشوند.
اما میرسیم به مبحث جالب ارتباط NFT با هنر. توکنهای غیر قابل معاوضه این روزها بیشترین کاربردشان در حیطه هنر و آثار هنری است که در ادامه به طور مفصل به آن میپردازیم.
چه پروژههایی از توکنهای NFT استفاده کردهاند؟
بعد از اینکه توکنهای غیر قابل معاوضه و کاربردشان حسابی سروصدا کرد، پلتفرمهای مختلفی از این توکنها استفاده کردند. این پلتفرمها از NFT ها بهعنوان آیتمهای قابل جمع آوری (Collectible) و قابل خریدوفروش و ترید استفاده میکردند. مثلاً دیسنترالند (Decentraland) یک بازی و یک دنیای مجازی به صورت VR است که کاربرانش میتوانند از زمینهای موجود در این پلتفرم مجازی خریداری کنند و یا به ساخت و فروش این زمینها بپردازند.
این پروسه خریدوفروش، با استفاده از توکنهای NFT صورت میگیرد. بازیهای دیگری هم نظیر مای کریپتو هیروز (My crypto heroes) و گادز آن چیند (gosd unchained) از امتیازاتی استفاده میکنند که که این امتیازها را میتوان با توکنها NFT خریدوفروش کرد.
پروژههای مختلفی از توکن NFT استفاده میکنند.
ارتباط NFT ها و دنیای هنر
فرض کنید که یک نقاشی دیجیتالی طراحی کردهاید، یا یک استاپموشن برای خود ساختهاید یا یک مقاله نوشتهاید. آیا این نقاشیهایی که بر روی کامپیوتر طراحی و ذخیره شدهاند و صد درصد دیجیتالی هستند، نباید در همین فضای دیجیتالی به فروش برسند؟ شما باید مالکیت این فایل دیجیتالی را ابتدا به صورت مجازی از آن خود کنید تا بتوانید در دنیای واقعی مالکیت آن را انتقال دهید و آن را به فروش برسانید.
هر اثری که شما NFT آن را دریافت کنید، آدرس الکترونیکی اختصاصی خودش را بر بستر بلاک چین دارد که فقط شما یا کسی که آن را خریداری میکند میتوانید به آن دسترسی داشته باشید. NFT خیلی از ویدئوهای خوانندههای معروف، طرحهای گرافیکی، استاپموشنها و حتی توییتها، توسط افراد و کلکسیونرها با مبالغ گزافی خریداری میشود. هر اثر هنری، میتواند NFT مخصوص به خودش را داشته باشد که ارزش آن توسط عوامل مختلفی تعیین میشود.
شاید برایتان سوال پیش بیاید که چرا باوجود اینکه افرادی یک ویدئو را با مبالغ گزافی خریداری میکنند، افراد دیگر قادر به تماشای آن هستند و حتی میتوانند کپی کنند؟ باید بگوییم که NFT ها ساخته شدهاند تا قانون کپی رایتی که در دنیای حقیقی وجود دارد را برای دنیای مجازی اجرا کنند.
کسی که یک اثر هنری را خریده باشد دیگر حق مالکیت آن اثر برای اوست و قانون کپی رایت مشمول حال آن میشود. پس همانطور که آثار یک نقاش ممکن است صد ها بار عکس برداری شوند و پرینت گرفته شوند، آثار یک گرافیست هم در معرض همین شرایط است. و همانطور که نسخه اصلی یک نقاشی فقط در دست یک نفر است، نسخه اصلی فایل طراحی یک گرافیست هم فقط دست یک نفر است و حق کپی رایت آن هم محفوظ است.
ارتباط NFT ها با دنیای هنر دیجیتال
نکتهٔ جالب در مورد NFT ها؛ تمبرهای مجازی
احتمالاً شما هم، پدر یا پدربزرگتان چندتایی تمبر در کالکشن خودش نگه داشته است و با افتخار از آنها یاد میکند. شاید خود شما یک کلکسیونر تمبر باشید. اما اکنون که همه چیز رو به مدرن شود میرود، آیا تمبرها هم خودشان را به دنیای مدرن میرسانند؟
اداره پست اتریش توکنهای رمز نگاری شدهای را ایجاد کرده است که همان کارکرد تمبر را دارد. نام این شبه تمبرها، کریپتو استمپس (Crypto stamps) است. این توکنها فایلهای تصویری هستند که افراد در ارسال پیامهای الکترونیکی خود میتوانند از آنها استفاده کنند. هر کدام از این تمبرهای الکترونیک در قالب یک فایل تصویری بر روی بلاک چین اتریوم ذخیره میشوند و میتوان به خریدوفروش آنها پرداخت. حتی کلکسیونرهایی هم وجود دارند که تعداد زیادی از این فایلها را، با تنوع بالا، ذخیره میکنند.
علاوه بر این، شاید برایتان جالب باشد بدانید که کمپانی انجین (Enjin) با همکاری صرافی بایننس، NFT هایی ایجاد کرده است که در مناسبتهای خاص لانچ میشوند. این طرحها را با سرچ عبارت binance collectibles میتوانید در تصاویر گوگل مشاهده کنید.
Binance collectibles
Binance collectibles for christmas
پروژههایی که بر اساس توکنهای NFT هستند
همانطور که حدس میزنید، پروژههایی بر اساس توکنهای غیر قابل معاوضه شکلگرفتهاند. از این پروژهها میتوانیم به تتا (theta) ، چیلیز (chiliz)، کریپتو کیتیز (crypto kitties)، اکسی اینفینیتی (Axie infifnity) و … اشاره کنیم.
کدام کیف پولها از توکنهای NFT پشتیبانی میکنند؟
همانطور که احتمالاً تا الان حدس زدهاید، توکنهای NFT هم مانند توکنهای قابل معاوضه و سایر رمزارزها دارای یک آدرس مشخص هستند. این یعنی شما میتوانید توکنها NFT خود را بر روی کیف پول دیجیتال شخصی خود ذخیرهسازی کنید. از کیف پولهایی که از توکنهای NFT پشتیبانی میکنند میتوانیم به تراست والت (trust wallet) و کیف پول های سخت افزاری لجر (ledger) و ترزور (trezor) اشاره کنیم.
کیف پولهای مخصوص NFT
و در آخر
توکنهای NFT روزبهروز محبوبیت بیشتری پیدا میکنند و بیشتر در دنیای کریپتوکارنسیها جای خود را باز میکنند. پس به همین دلیل میتوان آیندهٔ روشنی را برای آنها متصور شد؛ همانطور که تا اینجای کار هم بسیار خوب پیش رفتهاند. همانطور که در دنیای حقیقی سرقت صورت میگیرد، سرقتها و کلاهبرداریهای دیجیتالی هم در فضای مجازی ممکن است صورت بگیرند.
امنیت شبکههای بلاک چین با اینکه بالاست اما امکان کلاهبرداری در آن صفر نیست. پیشنهاد ما این است که بیشتر از آنکه نگران کلاهبرداری باشید، بهتر است از آدرس دیجیتالی NFT خود بهخوبی محافظت کنید تا آن را گم نکنید. زیرا در این صورت امکان بازیابی دوباره آن تقریباً غیرممکن خواهد بود.
ما تمام اطلاعاتی را که راجع به NFT ها در دسترس داشتیم را برای شما در این مقاله جمع آوری کردیم. امیدواریم که این مطلب برای شما مفید بوده باشد.
توکن غیرقابل تعویض (NFT) چیست؟
توکن غیرقابل تعویض (non-fungible token) یا به اختصار ان اف تی (NFT)، یکی از پدیدههای پر سروصدای اخیر دنیای ارزهای دیجیتال بوده است. خیلی از افراد قیمتهای چند میلیون دلاری این توکنها را یک کلاهبرداری جدید میدانند، در حالیکه تعداد افرادی که آن را پنجرهای به سوی یک بازار جدید میبینند کم نیستند. باتوجه به اینکه توکنهای غیر قابل تعویض پدیدهای جدید در حوزه ارزهای دیجیتال هستند، ممکن است خیلی از افراد به دنبال کسب اطلاعات و آشنایی بیشتر با آن باشند. در این مقاله از زرد نیوز سعی میکنیم به صورت ساده و کامل، مفهوم توکن غیرقابل تعویض یا NFT را توضیح دهیم و شما را بیشتر با کاربردهای آن آشنا کنیم، پس تا انتها ما را همراهی کنید.
توکن غیرقابل تعویض چیست؟
توکنهای غیرقابل تعویض (NFT) داراییهای رمزنگاریشده هستند که با کدهای شناسایی منحصربهفرد و فرادادههایی (metadata) که آنها را از یکدیگر متمایز روی یک بلاک چین قرار میگیرند. برخلاف ارزهای رمزنگاری شده، نمیتوان آنها را به صورت پایاپای معامله یا مبادله کرد. این یعنی آنها با توکنهای قابل تعویض مانند ارزهای دیجیتال متفاوت هستند. توکنهای قابل تعویض با یکدیگر یکسان هستند و بنابراین میتوانید به عنوان روشی برای انجام معاملات تجاری از آنها استفاده کنید.
ساختار متمایز هر توکن غیرقابل تعويض باعث میشود تا پتانسیل آن را داشته باشد که در چندین مورد استفاده شود. برای مثال، آنها وسیلهای ایدهآل برای نمایش داراییهای فیزیکی مانند املاک و آثار هنری به صورت دیجیتال هستند. از آنجایی که توکنهای غیر قابل تعویض مبتنی بر بلاک چین هستند، میتوانند واسطهها را حذف کنند و ارتباط هنرمندان با مخاطبان را تسهیل نمایند یا هویت مدیریت یک مجموعه را به صورت شفاف در اختیار سرمایهگذاران بگذارد. توکنهای غیر قابل تعویض میتوانند واسطهها را حذف، معاملات را ساده و بازارهای جدیدی ایجاد کنند.
بیشتر بازار فعلی ان اف تیها حول مجموعههایی مانند آثار هنری دیجیتال، کارتهای ورزشی، و اقلام کمیاب متمرکز است. شاید پر هیاهوترین فضای توکنهای غیرقابل تعویض NBA Top Shot باشد. این فضا مکانی برای جمع آوری لحظات خاص لیگ NBA است که به شکل کارت دیجیتال و غیر قابل تعویض توکنیزه شده است. برخی از این کارتها به ارزش میلیونها دلار فروخته شدهاند. اخیراً، جک دورسی، عضو توییتر (TWTR)، لینکی به نسخه توکنشده اولین توییت منتشر کرد که در آن نوشت: “دارم برای توییتر اکانت میسازم”. نسخه ان اف تی اولین توییت جهان بیش از ۲/۹ میلیون دلار فروخته شد.
نکته جالب
در اوایل مارس ۲۰۲۱، تعدادی توکن غیرقابل تعویض که بیپل (Beeple) هنرمند دیجیتال، به قیمت بیش از ۶۹ میلیون دلار فروخته شد. این فروش، رکوردی بی سابقه در ان اف تیها به جا گذاشت. در واقع این اثر گران ترین هنر دیجیتال فروختهشده تاکنون میباشد. این اثر هنری، یک کلاژ بود که از ۵ هزار روز، کار و تلاش بیپل تشکیل شده بود.
نکاتی که باید بدانید
- توکنهای غیرقابل تعویض، توکنهای رمزنگاری منحصر به فردی هستند که روی یک بلاک چین وجود دارند و قابل شبیهسازی نیستند.
- ان اف تیها میتوانند نشانگر مالیکت اقلام دنیای واقعی مانند آثار هنری و املاک باشند.
- “توکنیزه کردن” (Tokenize) این داراییهای ملموس در دنیای واقعی، خرید، فروش و تجارت آنها را کارآمدتر میکند و در عین حال احتمال کلاهبرداری را کاهش میدهد.
- یک توکن غیرقابل تعویض همچنین میتواند نشانگر هویت افراد، حقوق مالکیت و موارد دیگر باشد.
آشنایی با توکنهای غیر قابل تعویض
مانند پول فیزیکی، ارزهای رمزپایه قابل تعویض هستند، به این معنی که میتوانید آنها را با یکدیگر مبادله یا معادله کنید. به عنوان مثال، یک بیت کوین همیشه از نظر ارزش با بیت کوین دیگر برابر است. به همین ترتیب، یک واحدِ اتر، از نظر ارزش همیشه برابر با یک واحد اتر دیگر است. این ویژگی (قابل تعویضبودن)، ارزهای دیجیتال را به یک روشی امن برای انجام تراکنش در اقتصاد دیجیتال تبدیل میکند.
توکنهای غیر قابل تعویض، اساس کلی فضای کریپتو را با منحصر به فرد و غیرقابل تعویض کردن هر توکن تغییر میدهند. در نتیجه آن، برابری دو توکن غیرقابل تعویض غیر ممکن خواهد بود. آنها نشانگر مالکیت داراییها به صورت دیجیتال هستند و در پاسپورتهای دیجیتال نیز به کار میروند؛ زیرا هر توکن دارای هویت منحصر به فرد و غیرقابل تعویض است که آن را از سایر توکنها متمایز کند. ان اف تیها همچنین قابل توسعه هستند. به این معنی که میتوانید یک توکن غیرقابل تعویض را با دیگری ترکیب کنید تا یک توکن غیرقابل تعویض سوم و منحصر به فرد را “تولید” کنید.
ویژگیهای توکنهای غیر قابل تعویض
درست مانند بیت کوین، ان اف تیها نیز حاوی جزئیاتی در مورد مالکیت هستند که برای شناسایی آن دارایی را آسان و انتقالش بین دارندگان توکن را آسان میکند. مالکان همچنین میتوانند فراداده یا ویژگیهای مربوط به دارایی خود را به یک توکن غیرقابل تعویض اضافه کنند. به عنوان مثال، توکنهایی که نشانگر (مالکیت) دانههای قهوه هستند را میتوان به عنوان عملی پیرو تجارت منصفانه طبقه بندی کرد. یا، هنرمندان میتوانند آثار هنری دیجیتال خود را با امضای خود در فراداده امضا کنند.
توکنهای غیرقابل تعویض از استاندارد ERC-721 پیروی میکنند. ERC-721 را برخی از همان افراد سازنده قرارداد هوشمند ERC-20 توسعه دادهاند. این استاندارد حداقل رابط (interface) -جزئیات مالکیت، امنیت و فراداده – مورد نیاز برای تبادل و توزیع توکنهای گیمینگ را تعریف میکند. استاندارد ERC-1155 با کاهش هزینههای تراکنش و ذخیرهسازی مورد نیاز برای ان اف تیها و دستهبندی انواع مختلف توکنهای غیرقابل تعویض در یک قرارداد، کاربرد این مفهوم را فراتر میبرد.
توکنهای غیر قابل تعویض معروف
شاید معروف ترین مورد استفاده برای ان اف تیها مربوط به کریپتو کیتیز (cryptokitties) باشد. کریپتو کیتیزها که در نوامبر ۲۰۱۷ راهاندازی شد، بازنمایی گربهها با شناسههای منحصربهفرد به صورت دیجیتالی در بلاک چین اتریوم هستند. هر بچه گربه (Kitties) منحصر به فرد است و قیمتی در اتر دارد. آنها در بین خود تولید مثل میکنند و فرزندان جدیدی تولید میکنند که در مقایسه با والدین خود دارای ویژگیها و ارزشهای متفاوتی هستند.
در عرض چند هفته پس از راهاندازی کریپتو کیتیز، طرفداران زیادی پیدا کرد. این افراد حدود به ارزش ۲۰ میلیون دلار اتر برای خرید، تغذیه و پرورش این بچه گربهها خرج کردند. برخی از علاقه مندان حتی بیش از صد هزار دلار در این ان اف تی خرج کردند. اخیراً، توکن غیرقابل تعویض “Bored Ape Yacht Club” به دلیل قیمتهای بالا، طرفداران مشهور، و سرقتهای بزرگ (مانند سرقت صد هزار ان اف تی) که از آن شده، توجه بحث برانگیزی را به خود جلب کرده است.
اگرچه موارد استفاده از کریپتو کیتیز و “Bored Ape Yacht Club” ممکن است بیاهمیت به نظر برسد، سایر توکنهای غیر قابل تعویض کاربردهای تجاری جدی تری دارند. به عنوان مثال، ان اف تیها در سرمایهگذاری خصوصی و همچنین معاملات املاک استفاده میشوند. یکی از فواید فعال کردن چندین نوع توکن در یک قرارداد این است که میتوان برای انواع مختلف ان اف تیها (از آثار هنری گرفته تا املاک و مستغلات) در یک تراکنش مالی واحد، ضمانت ارائه داد.
چرا توکنهای غیر قابل تعویض مهم هستند؟
توکنهای غیرقابل تعویض، تکامل مفهوم نسبتاً ساده ارزهای دیجیتال هستند. سیستمهای مالی مدرن، متشکل از سامانههای پیچیده تجارت و وام برای انواع داراییها میباشند. این داراییها میتواند شامل املاک و مستغلات، قراردادهای وامدهی یا حتی آثار هنری شود. ان اف تیها با نمایش داراییهای فیزیکی به صورت دیجیتال، گامی رو به جلو در ایجاد نوآوری در این زیرساخت برداشتهاند.
مطمئناً، ایده نمایش دیجیتال داراییهای فیزیکی و استفاده از “شناسایی منحصر به فرد” جدید نیست. با این حال، زمانی که این مفاهیم با مزایای یک بلاک چین قراردادهای هوشمند که در برابر دستکاری مقاوم است ترکیب میشوند، نیرویی قوی برای تغییر ایجاد میکنند.
شاید بارزترین مزیت توکنهای غیر قابل تعویض، کارایی بازار (Market efficiency) باشد. تبدیل یک دارایی فیزیکی به دارایی دیجیتال، فرآیندها را ساده و واسطهها را حذف میکند. ان اف تیهایی که آثار هنری دیجیتال یا فیزیکی را در یک بلاک چین نشان میدهند، نیاز به دلالان را حذف میکنند و به هنرمندان اجازه میدهند که مستقیماً با مخاطبان خود ارتباط برقرار نمایند. آنها همچنین میتوانند فرآیندهای تجاری (مانند خرید آثار هنری) را تسهیل بخشند. به عنوان مثال، یک توکن غیرقابل تعویض برای یک بطری شراب، توکن های غیر قابل تعویض چیست؟ تعامل افراد مختلف در زنجیره تأمین را آسانتر میکند و به ردیابی منشأ، تولید و فروش آن در کل فرآیند کمک میکند. شرکت مشاوره “Ernst & Young” قبلاً چنین راهکاری را برای یکی از مشتریان خود ایجاد کرده بود.
کاربردهای دیگر توکنهای غیر قابل تعویض
توکنهای غیر قابل تعویض نیز برای مدیریت هویت عالی هستند. گذرنامههای فیزیکی را در نظر بگیرید که باید در هر نقطه ورودی و خروجی ارائه شوند. با تبدیل گذرنامههای فردی به توکن غیرقابل تعویض که هر کدام دارای ویژگیهای توکن های غیر قابل تعویض چیست؟ شناسایی منحصر به فرد خود هستند، میتوان فرآیند ورود و خروج را برای حوزههای قضایی ساده کرد. با گسترش این مورد استفاده، ان اف تیها میتوانند یک وظیفه مدیریت هویت را در قلمرو دیجیتال نیز انجام دهند.
توکنهای غیرقابل تعویض همچنین میتوانند با تقسیم داراییهای فیزیکی مانند املاک و مستغلات، سرمایه گذاری را عمومی کنند. تقسیم یک دارایی مانند املاک و مستغلات که به صورت دیجیتال در آمده بین چندین مالک بسیار ساده تر از یک دارایی فیزیکی است. این فرآیند توکنیزهکردن به املاک و مستغلات محدود نمی شود. در واقع این فرآیند میتواند به داراییهای دیگر، مانند آثار هنری گسترش یابد. بنابراین، یک نقاشی همیشه به یک مالک محدود نمیشود. معادل دیجیتالی آن نقاشی میتواند چندین مالک داشته باشد که هر کدام مسئول بخشی از نقاشی هستند. چنین ترتیباتی میتواند ارزش و درآمد آن را افزایش دهد.
هیجان انگیزترین امکان برای توکنهای غیر قابل تعویض در ایجاد بازارها و اشکال جدید سرمایه گذاری نهفته است. یک قطعه از املاک و مستغلات را در نظر بگیرید که به چندین بخش تقسیم شده است و هر کدام، نوع ملک و ویژگیهای خود را دارد. یکی از بخشها ممکن است در کنار یک ساحل باشد در حالی که دیگری در یک مجتمع تفریحی است و دیگری یک منطقه مسکونی میباشد. بسته به ویژگیهای آن، هر قطعه زمین منحصر به فرد است، قیمت متفاوتی دارد و با توکن غیرقابل تعویض نشان داده میشود. تجارت املاک و مستغلات، که یک امر پیچیده و اداری است، میتواند با ترکیب فرادادههای مرتبط در هر ان اف تیِ منحصر به فرد، ساده شود.
دیسنترا لند (Decentraland)، یک پلتفرم واقعیت مجازی در بلاک چین اتریوم است که قبلاً چنین مفهومی را پیاده سازی کرده است. همانطور که ان اف تیها پیچیده تر و در زیرساخت های مالی ادغام میشوند، ممکن است امکان پیاده سازی همان مفهوم قطعات زمین توکنیزه شده (متفاوت از نظر ارزش و مکان) در دنیای فیزیکی به وجود بيايد.
سوالات متداول
چند نمونه از توکنهای غیر قابل تعویض کداماند؟
توکنهای غیرقابل تعویض میتوانند هر دارایی را بهصورت دیجیتالی نشان دهند، از جمله داراییهای آنلاین مانند آثار هنری دیجیتال و داراییهای واقعی مانند املاک و مستغلات. نمونههای دیگری از داراییهایی که توکن غیرقابل تعویض میتواند نشان دهد شامل موارد درون بازیها مانند آواتارها، کلکسیونهای دیجیتال و غیر دیجیتال، نامهای دامنه و بلیطهای رویدادهای مختلف است.
چگونه میتوانم توکن غیرقابل تعویض بخرم؟
بسیاری از ان اف تیها را فقط میتوانید با اتر خریداری کنید. بنابراین داشتن مقداری از این ارز دیجیتال (و ذخیره آن در یک کیف پول دیجیتال) معمولا اولین قدم است. سپس میتوانید توکن غیرقابل تعویض مورد نظر خود را از طریق هر یک از بازارهای آنلاین ات اف تی، از جمله OpenSea، Rarible، و SuperRare خریداری کنید.
آیا توکنهای غیرقابل تعویض ایمن هستند؟
توکنهای غیرقابل تعویض، که از تکنولوژی بلاک چین درست مانند ارزهای دیجیتال استفاده میکنند، عموماً ایمن هستند. ماهیت توزیعشده بلاک چینها، هک ان اف تیها را دشوار میکند (اگرچه غیرممکن نیست). یکی از خطرات امنیتی برای توکنهای غیر قابل تعویض این است که اگر پلتفرم میزبان آن از کار بیفتد، ممکن است دسترسی به توکن غیرقابل تعویض خود را از دست بدهید.
NFT چیست؟ درباره توکن غیرقابل تعویض بدانیم
شاید عبارت خلاصه شده ی NFT در حوضه بازی های بلاکچین زیاد به گوش شما خورده باشد، NFT مخفف عبارت (Non-Fungible Tokens) می باشد که به معنای توکن های غیر قابل تعویض است. ما باید توکن های قابل تعویض را با توکن های غیرقابل تعویض مقایسه کنیم تا این موضوع کاملا روشن شود.
ممکنه فکر کنید NFT ها فقط داخل بلاکچین اتریوم (Etherium) هستند، اما کاملا اشتباهه آنها در تمامی شبکه های بلاکچین میتوانند وجود داشته باشند. در اصل یک توکن قطعه ای از داده روی بلاکچین است. این بخش از داده ها در یک کیف پول ارزدیجیتال ذخیره می شود که متعلق به شخصی است که کلید خصوصی آن کیف پول را نیز در اختیار دارد. صاحب آن توکن می تواند یک شرکت یا شخص باشد هیچ تفاوتی ندارد.
تفاوت توکن غیرقابل تعویض و توکن قابل تعویض
یک توکن می تواند قابل تعویض یا غیرقابل تعویض باشد اما این یعنی چی؟ بیایید تفاوت میان این دو را بررسی کنیم. یک توکن قابل تعویض را می توان بدون تغییر خاصی با یکی دیگر تعویض کرد.
یک واحد بیت کوین قابل تعویض است زیرا هر بیت کوین دارای مقدار ارزش یکسان است. همین را می توان در مورد دلار، یورو، نفت و طلا نیز گفت. یک واحد بیت کوین همیشه ارزش بازار یکسانی دارد.
بیت کوین شماره 1 یا مثلا نسخه اولیه 10000 تایی بیتکوین وجود ندارد، فقط بیت کوین وجود دارد.
یک توکن غیرقابل تعویض را نمی توان یک به یک با توکن مشابه دیگری تعویض کرد. چیزی منحصر به فرد است، در بعضی موارد ممکن است فقط یک عدد از آن توکن وجود داشته باشد یا 10 عدد این مهم نیست اما اگر بیشتر از یک عدد از آن توکن وجود داشته باشد هر کدام به ترتیب شماره گذاری می شوند.( که به آن Mint گفته می شود.) توکن های غیر قابل تعویض را می توان با آثارهنری کمیاب مقایسه کرد.
به عنوان مثال هر موجود در بازی Axie Infinity را یک Axie می نامیم و هر Axie یک توکن غیرقابل تعویض در بلاکچین است. با این حال هر معجونی که در ازای بازی به شما پرداخت می شود یک توکن قابل انباشت و قابل تعویض است.
همیشه یک توکن غیرقابل تعویض یا NFT متعلق به مالک آن اثر خواهد بود. این را میتوان یک قرارداد بین بازی و بازیکن، بین هنر و کلکسیونر، یا بین یک رویداد و بازدیدکننده تعریف کرد. این قرارداد بیان می کند که مالک دارای آن توکن است.
مشکل NFT در بازی ها
در حوضه بازی های بلاکچین اگر شرکت سازنده بازی تصمیم بگیرد به پروژه حود پایان دهد، احتمالاً یک توکن بی فایده می شود. این یکی از مشکلاتی است که برای بازی هایی که به طور کامل روی بلاکچین اجرا نمی شوند وجود دارد.
همانطور که قبلا گفته شد، هر توکن داخل کیف پول شما متعلق به شماست. کاربران می توانند هر کاری که می خواهند با توکن های خود انجام دهند. آنها می توانند از آیتم های توکن شده در بازی ها یا محصولات استفاده کنند و علاوه بر این می توانند آنها را بفروشند، معامله کنند، قرض بگیرند، سهام بگیرند یا به سادگی آنها را به نمایش بگذارند.
اگر پست های وبسایت متاگردی را در آینده دنبال کنید مطمئناً با بحث NFT ها ، ارزش آنها و کاربرد آنها به طور کامل آشنا خواهید شد.
توکن غیر قابل معاوضه یا NFT چیست و چه تاثیری بر آینده میگذارد؟
کمتر کسی است که عبارتهایی مثل متاورس، NFT، بلاکچین و… را نشنیده باشد یا درباره آن اطلاعات محدودی نداشته باشد. اما، مطمئنا افراد کمی اطلاعات تخصصی در این حوزه دارند و میتوان گفت هنوز بهطور گسترده میان عموم رایج نشده است. شاید برایتان جالب باشد که بدانید توکن غیرقابل معاوضه (NFT) فرای از مفهومی که در دنیای بلاکچین دارد، بر کسب و کارها و بازاریابی برای آنها نیز تاثیر میگذارد.
در این مقاله، قصد داریم به شما دید کامل و قابل لمسی از بازار پولساز NFT ارائه دهیم تا شاید شما هم به کمک آن، انقلابی در کسب و کار خود ایجاد کردید. البته، قبل از اینکه به نقش آن در بیزینسها بپردازیم، باید کاملا با مفاهیم اصلی آشنایی داشته باشید. پس تا انتهای این مقاله را حتما مطالعه کنید.
وب ۳.۰ چیست و چه ارتباطی با فناوری بلاکچین دارد؟
شاید اصطلاح وب ۳.۰ کمی به گوشتان ناآشنا باشد. در واقع این اصطلاح به پراکنده کردن تمرکز از روی فناوری بلاکچین و توکنها اشاره میکند و NFT یکی از اجزای آن به حساب میآیند. اما برای اینکه بدانیم این مفهوم دقیقا یعنی چه، یا به بیان دیگر وب ۳.۰ دقیقا چه اجزایی دارد، باید با اصطلاحات قدیمیتر شروع کنیم. تا اینجا، این را بدانید که وب ۳.۰ یعنی نسخه سوم از وب! پس نسخههای قبلی آن، اصطلاحات قدیمیتری که نیاز داریم را تشکیل میدهند.
وب ۱.۰ چیست؟
هیچ میدانید اولین باری که یک وبسایت به صورت رسمی راهاندازی شد، چه زمانی بود؟ بیش از ۳۰ سال پیش، در آگوست ۱۹۹۱، برای اولین بار، مجموعه صفحاتی تحت اینترنت به نام وبسایت در یک کامپیوتر بارگذاری شد و اجرای آن با تولد وب ۱.۰ در دنیای اینترنت برابر شد. یکی از مهمترین افرادی که در این اقدام موثر، نقش کلیدی داشت، آقای تیموتی لی، مخترع اصلی شبکه جهانی وب (World Wide Web) یا به اختصار WWW بود.
طبیعی است که اولین نسخهی هر چیزی، کارکرد نسخههای بعدی را ندارد، وب ۱.۰ نیز از این قاعده مستثنا نبود. یعنی به طور کلی تعامل کاربران با وب ۱.۰ بسیار محدود به حساب میآمد چرا که هنوز گزینههای متعددی بر روی وب فعال نشده بود.
به بیان سادهتر، ارتباط کاربر با وب ۱.۰، یک ارتباط یکطرفه و صرفا شهودی بود. یعنی تعاملی از سوی کاربر اتفاق نمیافتاد و او فقط میتوانست از بین چند گزینه محدودی که وبسایت در اختیارش گذاشته بود یکی را انتخاب و تماشا کند، درست مثل کار با تلوزیون. برای همین است که برخی وب ۱.۰ را با عنوان نسخهی بدون تعامل وب میشناسند. البته که این ماجرا، تا سال ۲۰۰۴، امری کاملا عادی محسوب میشد.
وب ۲.۰ چیست؟
از سال ۲۰۰۴ تا کنون، استفاده از صفحات وب و به طور کلی طراحی وبسایت بسیار گستردهتر شد. نسخهای که امروزه به عنوان وبسایت میشناسیم و با آن تعامل داریم، همان وب ۲.۰ یا وب پویا است. این نسخه از وب، امکان تعامل کاربران با وبسایتها را میداد و همین امر سبب شد انواع وبسایتهای مختلف پا به عرصهی اینترنت بگذارند، مثل:
- وبلاگها
- ویکیها
- رسانههای اجتماعی
- سایتهای شبکههای اجتماعی
- سایتهای اشتراکگذاری ویدیو
- اشتراکگذاری تصویر
- برنامههای وب
- خبرنامهها
- و…
که البته این موضوع، باعث شد تولید محتوا نیز معنا و مفهوم تازهای به خود بگیرد و مفاهیم تازهای مثل بازاریابی دیجیتال، روز به روز مهمتر شوند.
وب ۳.۰ چیست؟
این نسخه از وب که چندی است معرفی شده است، وب بر پایه بلاکچین است. اگر بخواهیم این مفهوم را در یک جمله تعریف کنیم، کافیست بگوییم: وب ۳.۰، یک پلتفرم دیجیتال غیرمتمرکز بوده که بر پایه فناوری بلاکچین طراحی شده و آیندهای درخشان در انتظارش است.
این نسخه از وب، به دنبال این است که محدودیتهای موجود در برقراری ارتباط با وبسایتها از بین برود و ما صرفا صوتی و تصویری با وبسایتها تعامل نداشته باشیم بلکه بتوانیم به نوعی در آن زندگی کنیم! البته این مفهوم ممکن است برای برخی غیرقابل باور به نظر بیاید، که باید بگوییم روزی پرواز هم یک رویا بود، اما الان یک مسئلهی کاملا عادی (شاید هم روزمره) به حساب میآید.
حال که با مفاهیم پایهای بلاکچین آشنایی کافی کسب کردیم، وقت آن رسیده که به اصل مطلب بپردازیم و آن مفهوم NFT است.
NFT چیست؟
توکن غیرقابل تعویض یا Non-fungible Token یک واحد دیجتالی است که میتوان روی آن معامله انجام داد، یعنی آن را خرید و فروش کرد. برای اینکه بهتر این تعریف را درک کنید، باید یک تعریف درست از بلاکچین نیز داشته باشید.
بلاکچین یعنی چه؟
سادهترین تعریفی که میتوان از بلاکچین داشت، یک پایگاه دادهی غیرمتمرکز است. یعنی بلاکچین یک پایگاه دادهی دیجیتال است که کلیه وقایعی که اینترنت اتفاق میافتد را به صورت سراسری در خود نگهداری میکند. اگر هنوز نمیتوانید آن را درک کنید، مثال زیر به شما کمک میکند:
زمانی که در گوگل داکس (Google Docs) متنی را بنویسید، میتوانید هر زمان که بخواهید آن را تغییر دهید بدون اینکه در جایی روی سیستم خود ذخیره کرده باشید. حتی میتوانید با باز گذاشتن دسترسی اجازه دهید دیگر افراد نیز آن را تغییر دهند و تمامی این تغییرات را دنبال کنید. تفاوت بلاکچین با این گوگل داکس، نبود هیچ نسخه متنی از رکوردها است. یعنی هیچ متنی در هیچ جایی از تغییرات اعمال شده روی فضای اینترنت ثبت نشده است، اما تمامی تراکنشهای به صورت لحظهای در این پایگاه ثبت میشود.
لازم است بدانید که دو اختلاف کلی بین یک سند متنی گوگل و یک سند بلاکچین گوگل وجود دارد و آن هم:
- عدم امکان ویرایش سند بلاکچین
- عدم وجود مالک مشخص برای اسناد بلاکچین
هستند. این یعنی وقتی یک رویدادی روی اینترنت ثبت شد، دیگر امکان بازنویسی یا ویرایش آن وجود ندارد. از طرفی، وقتی فردی یک داکیومنت روی گوگل ایجاد میکند مالکیت آن را هم دارد، اما بلاکچین ایجاد شده، مالک مشخصی ندارد؛ حال که تعریف بلاکچین را میدانید، معنی یک NFT را نیز بهتر درک میکنید.
یک NFT یعنی چه؟
NFT کوتاهشدهی عبارت Non-fungible Toke بوده که به فارسی آن را توکن غیرقابل معاوضه ترجمه میکنند. اگر بخواهیم این ترجمه را بازتر کنیم، میتوانیم بگوییم عبارت Non-fungible مفهوم منحصربفرد بودن را در خود جای میدهد پس نمیتواند از نظر ارزشی با چیز دیگری قابل تعویض باشد. از سویی، کلمه Token که در فارسی به آن نشان هم گفته میشود، وقتی کنار مفهوم منحصربفرد بودن قرار میگیرد، بیانگر یک نشان از یک موجودیت دیجیتال منحصربفرد و غیرقابل تعویض خواهد بود.
کمی تعریف پیچیدهای به نظر میآید اما نکته اینجاست که این مفاهیم چون هنوز مفاهیم نوظهوری هستند، کمی سخت و غیرقابل درک تلقی میشوند. اگر باز هم بخواهیم تعریف را سادهتر بگوییم، به طور کلی یک NFT یک دارایی دیجیتال است که یک محتوا یا چیزی دیجیتالی اما منحصربفرد، مثل یک ویدیو، یک تصویر، یک موسیقی و… ارزش این دارایی را مشخص میکند.
مثلا، اگر فرض کنیم دنیای NFT یک مزایده روی آثار هنری یک هنرمند معروف باشد، ما، به عنوان شرکتکنندگان مزایده، روی هر اثر هنری، قیمتی را مشخص میکنیم. آیا پشت این قیمتگذاری، ارزشی مادی هم قرار دارد؟ خیر! چیزی که ارزش آن را مشخص میکند دلیل اصالت و منحصربفرد بودن این اثر هنری است. آیا یک نسخهی کپی شده از این اثر هنری همچنان ارزشی برابر با اصل آن دارد؟ باز هم خیر! درست مشابه دنیای کریپتو و بلاک چین که ممکن است داراییهای دیجیتالی مختلفی وجود داشته باشد، اما فقط نسخهی اصلی هر دارایی ارزشمندتر است. (البته تشخیص اصل یا کپی بودن یک دارایی دیجیتال یا NFT کار سادهای نیست!)
حالا که با مفهوم NFT بیشتر آشنا شدید وقت آن رسیده که شناخت کافی کاربردهای آن هم داشته باشید.
کاربردهای NFT چیست؟
هر چیزی که در دنیای امروز ما وجود دارد، در دنیای بلاک چین هم وجود داشته، یا بهزودی، وجود خواهد داشت! این هدفی است که متاورس و بلاک چین بهطور جدی به دنبال آن است. برای همین، NFT در زمینههای مختلفی، حتی غیر از معاملات مالی نیز کاربرد دارد. از جمله این کاربردهای NFT میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- سرمایهگذاری و ورود به بازارهای مالی
- گیمینگ و بازی با رویکرد کسب درآمد
- بازاریابی و تبلیغات کسب و کارها
- هنرهای مبتنی بر کریپتو
- جمع کردن آیتمهای کلکسیونی
که دو مورد از مهمترینهای این کاربردها بعد از بازارهای مالی، گیمینگ با رویکرد کسب درآمد و NFT مارکتینگ است که در ادامه توضیح بیشتری درباره آن میدهیم.
بازیهای کریپتو با رویکرد کسب درآمد!
هدف اصلی بازیهای مبتنی بر بلاک چین این است که افراد در هنگام بازی کردن بتوانند با برد خود، درآمد کسب کنند. به بیان دیگر، شما با ورود به یک بازی NFT میتوانید به ازای بردها، جمعآوری کارتهای مخصوص، بزرگ کردن شخصیتهای بازی و… توکنهای مخصوص به آن بازی را به دست آورید و سپس با متصل کردن کیف پول دیجیتال خود به پلتفرم بازی، توکنهای خود را به ارزهای دیگر مثل تتر یا اتریوم تبدیل کنید و در صرافیهای ارز دیجیتال، برداشت ریالی انجام دهید.
برخی از بازیهای حوزهی بلاک چین در ابتدا به صورت رایگان هستند، یعنی شما بدون نیاز به خرید کارت، ماشین، شخصیت یا آیتمهای مختلف دیگر، امکان شروع بازی را دارید. اما در برخی بازیهای دیگر، لازم است آیتم اولیه، مثل یک آواتار، یا یک دارایی NFT را بخرید تا بتوانید بازی کنید.
مارکتینگ NFT چیست؟
شاید برایتان جالب باشد بدانید که NFT در بازاریابی برای کسب و کارها هم کاربرد دارد و از قضا این کاربرد، تاثیر عمیقی هم خواهد داشت.
از NFT میتوان در بازاریابی کسب و کارهای کوچکتر برای ایجاد آگاهی از برند، افزایش مخاطبان، حمایت از اهداف مختلف کسب و کار و… استفاده کرد. برای اینکه بهتر این مفهوم را درک کنید، کافیست به راهکارهای نمونه که در ادامه آمده است، نگاهی بیاندازید.
کمپینهای بازاریابی بدون تقلب
از آنجایی که کدهای بلاک چین از امنیت بالایی برخوردارند و هر NFT یک دارایی منحصربفرد به حساب میآید، امکان تقلب در این نوع بازاریابی وجود ندارد. از بازاریابی مبتنی توکن های غیر قابل تعویض چیست؟ بر توکنهای غیرقابل معاوضه میتوان برای ایجاد کدهای تخفیف، بلیطهای شرکت در رویدادهای مختلف که به صورت رایگان به مخاطبان برند هدیه داده میشوند و موارد مشابه، استفاده کرد.
بازاریابی با رویکرد حمایت از خیریهها
این یک نوع بازاریابی احساسی یا Emotional Marketing است. شما میتوانید با هدف اینکه بخشی از سود مارکتینگ خود از داراییهای جمعآوری شده در بستر NFT را به خیریهها و انجمنهای مختلف ببخشید، بازاریابی احساسی و NFT مارکتینگ را تلفیق کنید و نتیجهای چشمگیر بگیرید.
گیمیفیکیشن یا تبلیغات با رویکرد قرعهکشی
این نوع NFT مارکتینگ اغلب هزینهی نسبتا بیشتری در مقایسه با سایر روشهای بازاریابی بر پایهی بلاک چین دارد. برای همین، معمولا کسب و کارهای مطرح از این روش استفاده میکنند. مثلا بیزینسها میتوانند با ایجاد یک بازی کریپتویی، از مشتریان خود بخواهند آیتم خاصی در بازی را جمعآوری کنند تا کد تخفیف یا محصولات رایگان بهدست بیاورند. یکی از نمونههایی که میتوان در این سبک مثال زد، ورود سیبزمینی سرخکردههای کمپانی مکدونالدز در بازی مونوپولی است.
آیندهی NFT چیست؟
بدون شک NFT یکی از مفاهیمی است که روز به روز بر محبوبیت آن افزوده میشود. با اینکه این مفهوم برای بسیاری هنوز گنگ و ناشناخته است، برای عدهای بهقدری جاافتاده است که بسیاری از کارهای روزمره خود را بر اساس آن پیش میبرند. از بازی کردن گرفته تا سرمایهگذاری و حتی بازاریابی برای کسب و کارهای مختلف. برای همین است که میتوان آیندهای روشن برای دنیای بلاک چین و NFT پیشبینی کرد.
شما یک گام جلوتر از دیگران باشید! اگر به آیتی و تکنولوژی علاقهمندید و دوست دارید سریعتر در این زمینه پیشرفت کنید، همین حالا به جمع 10806 عضو همیار آیتی بپیوندید، دسترسی به تمام آموزشهای پریمیوم، دریافت جدیدترین آموزشهای کاربردی مرتبط با آیتی و استفاده از مشاورهی رایگان، برخی از مزایای عضویت در سایت هستند، شما نیز به کاربران همیار پیوسته و همین حالا وارد دنیای حرفهایها شوید. من هم میخواهم عضو ویژهی همیار شوم
تبدیل عکس به متن با 12 ابزار ایرانی و خارجی!
تکنولوژی دیپفیک (Deepfake) و هرآنچه باید در مورد آن بدانید
آموزش آمار و احتمالات مهندسی از پایه تا پیشرفته
آموزش پریمیر از مبتدی تا حرفه ای + دانلود فیلم آموزش پریمیر
اگر یک کسبوکار آنلاین دارید، همین حالا آن را به هزاران کاربر علاقهمند، معرفی کنید! اسپانسرینگ چه مزایایی دارد؟
در بحث پیرامون این مقاله شرکت کنید، سوالات شما توسط کارشناسان همیار آیتی پاسخ داده میشود. لغو پاسخ
فرصت ویژه برای حرفهایها
کاربران ویژه، افرادی هستند که به آیتی و تکنولوژی علاقهمند بوده و میخواهند زودتر از دیگران در این زمینه پیشرفت کنند، شما هم همین حالا به جمع اعضای ویژهی همیار پیوسته و به تمام امکانات پریمیوم سایت دسترسی داشته باشید!
۷ مورد استفاده از توکنهای غیر قابل تعویض | کاربردهای NFT
مفهوم «توکن بیمانند» یا «توکن غیر قابل تعویض» (Non-Fungible Token | NFT)، در سالهای اخیر توجههای بسیاری را به خود جلب کرده است. اگر هنوز مفهوم توکنهای غیر قابل تعویض را نمیدانید، پیشنهاد میکنیم مقاله NFT چیست را مطالعه کنید. این توکنها که به اختصار «ان اف تی» (NFT) نامیده میشوند، داراییهایی رمزنگاریشده هستند که بر روی بلاک چین قرار دارند و برخلاف سایر ارزهای دیجیتال، آنها را نمیتوان با داراییهای همارزشِ خود معاوضه کرد. ویژگی کمیابی و منحصربهفرد بودن توکنهای غیر قابل تعویض، موجب شده تا موارد استفاده گوناگونی برای آنها یافت شود. استفاده در آثار هنری و کلکسیونی، فضای مالی، بازیها و موسیقی همگی از کاربردهای NFT هستند. با رشد و گسترش توکنهای بیمانند، موارد استفاده از آنها نیز افزایش پیدا خواهند کرد.
تا پیش از ظهور NFT، ایجاد کمیابی برای داراییهای دیجیتال بسیار دشوار بود. به عنوان مثال با وجود قانون کپیرایت، مخاطبان میتوانستند به سادگی آثار هنری دیجیتال را کپی کرده یا بهایی به ازای آنها نپردازند، اما با توسعه توکنهای غیر قابل تعویض، بسیاری از هنرمندان توانستند آثار خود را به NFT تبدیل و از طریق آنها درآمدزایی کنند.
توسعه توکنهای غیر قابل تعویض تنها به همینجا محدود نمیشود. از املاک و مستغلات گرفته تا حملونقل، میتوان از NFT برای تأیید اصالت و اعتبار بسیاری از داراییهای منحصربهفرد و کلکسیونی استفاده کرد. گرچه مفهوم توکن های غیر قابل تعویض چیست؟ توکن های غیر قابل تعویض چیست؟ NFT مفهومی جدید است و جای کار فراوان دارد، اما پروژههای بسیار زیادی وجود دارند که با این مفهوم قابل اجرا هستند. در ادامه مهمترین موارد استفاده از توکنهای غیر قابل تعویض به طور جداگانه شرح داده خواهند شد.
کاربرد NFT در آثار هنری دیجیتال
جعل آثار هنری در دنیای واقعی ممکن نیست. تابلوی «شب پرستاره» از ونسان ون گوگ را در نظر بگیرید. ممکن است افرادی بسیار ماهر آن را کپی کرده و اثری کاملا مشابه با آن رسم کنند، اما همواره راهی برای توکن های غیر قابل تعویض چیست؟ تشخیص اصالت این آثار وجود دارد. این کار در آثار هنری مجازی به این سادگی نیست زیرا این آثار به راحتی قابل کپی هستند. توکنهای بیمانند به حل چنین مشکلات دیرینهای در ارتباط با مسئله کمیابی آثار هنری دیجیتال به ما کمک میکنند.
آثار هنری کریپتو بیشترِ ارزش خود را از اصالت و مالکیت دیجیتال خود به دست میآورند. به عنوان نمونه، «کریپتوپانک ها» (CryptoPunks) را در نظر بگیرید. همه افراد میتوانند این کریپتوپانکها در شبکه اتریوم ببینند و تصویر آن را ذخیره توکن های غیر قابل تعویض چیست؟ یا دانلود کنند، اما هیچیک نمیتوانند ادعا کنند که مالک نسخه اصلی آن هستند.
اجازه دهید به مثالی دیگر اشاره کنیم. هنرمند ناشناسی به نام «پاک» (Pak)، مجموعهای NFT طراحی کرد که هر یک با دیگری تنها در عنوان تفاوت داشت. پاک توانست با توجه به عنوانهای این توکنها (عناوین سادهای همچون «ارزان» یا «گران» یا «فروخته نشده»)، به هر یک ارزش متفاوتی اعطا کند. این کلکسیون این سوال را در ذهن متبادر میکند که یک اثر هنری، ارزش خود را از کجا به دست میآورد؟
در توکنهای بیمانند، ارزشِ ایجادشده الزاما به اثر هنریِ وابسته به آن مربوط نیست و اثبات مالکیت آن دارایی اهمیت دارد. به دلیل همین ویژگی، آثار هنری کریپتو امروزه یکی از محبوبترین و رایجترین موارد استفاده از توکنهای بیمانند هستند. باید توجه داشت که این آثار تنها کاربردهای NFT نیستند و در ادامه سایر موارد استفاده از توکنهای غیر قابل تعویض معرفی خواهند شد.
کاربرد NFT در آثار کلکسیونی
آثار دیجیتال کلکسیونی و قابل جمعآوری، طیف وسیعی از آثار را در بر میگیرند و تقاضای زیادی برای آنها وجود دارد. همانطور که از نام آنها معلوم است، آثار کلکسیونی به آثاری اطلاق میشود که قابل جمعآوری هستند. این آثار الزاما ارزش هنری ندارند اما به عنوان مثال ممکن است از آنها برای ابراز طرفداری نسبت به فرد یا چیزی استفاده شود.
از خرگوش «پنکیک سواپ» (PancakeSwap) گرفته تا «NFT مخصوص سالگرد تأسیس صرافی بایننس» (Binance Anniversary NFT)، میتوان نمونههایی از این آثار را نام برد. محبوبیت آثار کلکسیونی تا جایی پیش رفته که حتی «توکن های غیر قابل تعویض چیست؟ اتحادیه ملی بسکتبال آمریکا» (NBA)، توکنهای قابل جمعآوریای به نام «انبیای تاپ شات» (NBA Top Shot) ایجاد کرده است.
این دسته از توکنهای غیر قابل تعویض، بخش زیادی از سهم فروش بازارهای NFT همچون «اُپنسی» (OpenSea)، «بیکری سواپ» (BakerySwap) و «ترژرلند» (Treasureland) را فرا گرفتهاند. در برخی موارد، یک توکن NFT میتواند هم یک توکن کلکسیونی باشد و هم یک اثر هنری. کریپتوپانکها یک نمونه از توکنهای بیمانندی هستند که علاوه بر ویژگی کلکسیونی، زیبایی هنری و بصری نیز دارند، اما نخستین توئیت «جک دورسی» (مدیرعامل پیشین توئیتر)، نمونهای مناسب از یک NFT کلکسیونی است که الزاما دارای ارزش هنری نیست.
دورسی از طریق پلتفرمی توئیت خود را به حراج گذاشت و سپس آن را تبدیل به NFT کرد. افراد در این پلتفرم میتوانند توئیتهای خود را به توکن تبدیل کرده و برای هر توئیت یک قیمت پیشنهادی لحاظ کنند. خریداران ممکن است قیمت بالاتری برای آن توئیت پیشنهاد کنند و نویسنده توئیت میتواند به دلخواه خود، پیشنهاد را پذیرفته یا رد کند. در صورت پذیرش، توئیت در بلاک چین مینت میشود و یک NFT یکتا با امضای خود شخص میسازد.
هر توکن بیمانند با آیدی نویسنده توئیت امضا شده و تنها خود او میتواند آن توئیت را به صورت NFT مینت کند. در طی این فرآیند، یک توکن قابل جمعآوری یکتا ساخته میشود که آن را میتوان مبادله کرد یا نگه داشت. مفهوم فروختن یک توئیت ممکن است کمی عجیب باشد، اما نمونه بسیار خوبی از ایجاد قابلیت جمعآوری به وسیله NFT است. در واقع، انگار نمونه دیجیتالی از یک امضای شخصی داریم.
کاربرد NFT در فضای مالی
کاربردهای NFT در «دیفای» (DeFi) نیز فراوان است و این توکنها میتوانند مزایای منحصربهفردی در فضای مالی غیر متمرکز فراهم کنند. به عنوان مثال، از NFT میتوان به عنوان وثیقه وام استفاده کرد. توکنهای غیر قابل تعویض، فرآيند ایمنسازی وامهای وثیقهای را تسهیل میکنند، زیرا وامگیرنده در این حالت میتواند توکنی به وامدهنده ارائه دهد تا ریسک عدم بازگشت وام را کاهش دهد. وامدهنده همچنین میتواند ارزش فعلی NFT و تقاضاهای موجود برای آن را برررسی کرده و با دقت بیشتری برای اعطای وام تصمیم بگیرد.
برخی از توکنهای غیر قابل تعویض قیمتهای بسیار بالایی دارند و به همین دلیل ممکن است به سادگی خریداری برای آنها پیدا نشود. اگر بتوانیم این توکنها را تقسیمبندی کنیم، هزینه آنها بین چندین خریدار تقسیم میشود و قابلیت نقدشوندگی NFT بالاتر میرود. به این ترتیب علاوه بر افزایش قابلیت نقدشوندگی، تعداد افراد بیشتری میتوانند این توکنهای بیمانند را خریداری کنند. نحوه تقسیمبندی توکنهای غیر قابل تعویض به این شکل است که ابتدا NFT مربوطه در قرارداد هوشمند قفل شده و معادل آن توکنهای ERC20 ایجاد میشود، سپس توکنهای ERC20 به عنوان توکنهای تقسیمشده NFT استفاده میشوند.
موارد ذکر شده جزو تنها کاربردهای NFT در فضای مالی نیستند و به مرور زمان و با گسترش محبوبیت توکنهای بیمانند، کاربردهای بیشتری برای آنها در فضای مالی ایجاد میشود. در ادامه، سایر کاربردهای NFT را بررسی خواهیم کرد.
کاربرد NFT در بازیها
در صنعت بازی، تقاضای بالایی برای آیتمهای منحصربهفردی وجود دارد که قابل تبادل و خرید و فروش هستند. کمیابی این آیتمها به طور مستقیم بر قیمت آنها تأثیر میگذارد. گیمرها با این آیتمهای ارزشمند دیجیتال به خوبی آشنایی دارند. برای خرید و فروش این آیتمها درون بازیها میتوان از کاربردهای NFT و فناوری بلاک چین استفاده کرد.
توکنهایی که برای بازیهای ویدیویی استفاده میشوند، جنبههایی هنری، کلکسیونی و انواع کاربردها را برای بازیکنندگان فراهم میآورند. با این وجود، حتی در بازیهای ویدیویی بزرگتر با بودجههای بالاتر، پیادهسازی کاربردهای NFT هنوز جای کار فراوانی دارد.
به عنوان مثال، «اکسی اینفینیتی» (Axie Infinity) و «بتل پتس» (Battle Pets)، هر دو بازیهایی مشابه «پوکمون» (Pokémon) هستند که حیوانات دستآموز دیجیتالی و آیتمهای قابل تبادل دارند. توکنهای این بازیها را همچنین میتوان در بازارهایی خارج از بازی و از طریق مبادله «همتا به همتا» (Peer-to-Peer) خرید و فروش کرد.
توکنهای غیر قابل تعویض بازیها میتوانند صرفا تزئینی باشند، اما بسیاری از آنها کاربردهای خاصی نیز دارند. هر حیوان دستآموز در اکسی اینفینیتی، تواناییهای خاصی برای مبارزه دارد. این تواناییها بر ارزش کلی حیوان برای خرید و فروش اثر میگذارند. تعیین ارزش هر حیوان دستآموز به مجموعهای از ظاهر، ویژگیها و کاربردهای آن بستگی دارد.
کاربرد NFT در موسیقی
کاربردهای NFT تنها به موارد بالا منتهی نمیشود. توکنهای غیر قابل تعویض میتوانند در موسیقی نیز کاربرد داشته باشند. یک فایل صوتی را میتوان به یک توکن غیر قابل تعویض الصاق نمود و یک موسیقی کلکسیونی ایجاد کرد. این روش، مشابه اتفاقی است که در سایر آثار هنری NFT رخ میدهد، اما این تنها مورد از کاربردهای NFT در حوزه موسیقی نیست.
یکی از مهمترین مشکلات موسیقیدانها، دریافت سهم منصفانه از حق امتیاز آثار خود است. این هنرمندان حداقل دو راه برای دستیابی به یک درآمد منصفانه دارند: پلتفرمهای استریم مبتنی بر بلاک چین، و ارائه حق امتیاز با استفاده از بلاک چین. با این حال، رقابت با «آمازون موزیک» (Amazon Music) یا «یوتیوب» (Youtube) در سرویسهای استریم، برای پروژههای کوچک بلاک چین چندان کار سادهای نیست. حتی وقتی غول صنعت موسیقی، «اسپاتیفای» (Spotify)، در سال 2017 میلادی روشی مبتنی بر بلاک چین به نام «مدیا چین» (MediaChain) را اجرا کرد، در عمل سودی به هنرمندان و موسیقیدانان نرسید.
پروژههای کوچکتری نیز هستند که به صورت متمرکز با هنرمندان مستقل فعالیت داشتهاند. «راکی» (Rocki) بر «بایننس اسمارت چین» (Binance Smart Chain)، پلتفرمی به هنرمندان ارائه میدهد تا بتوانند حق امتیاز خود را بفروشند و موسیقی خود را استریم کنند.
گسترش و محبوبیت این کاربردهای NFT در موسیقی، بسته به این است که سرویسهای بزرگتر استریم موسیقی از آن استفاده کنند. ترکیب موسیقی با NFT ایده بسیار خوبی است، اما دستیابی به آن بدون پشتیبانی شرکتهای تهیهکننده موسیقی، کار چندان سادهای نیست.
کاربرد NFT در داراییهای دنیای واقعی
کاربردهای NFT تنها به فضای دیجیتال محدود نیست و با برقراری ارتباط بین NFT و داراییهای دنیای واقعی نیز میتوان روشهایی دیجیتالی برای اثبات مالکیت ایجاد کرد. به عنوان مثال در املاک و مستغلات، معمولا با اسناد فیزیکی اموال سروکار داریم. با ایجاد توکنهایی از این اسناد، میتوان داراییهای غیرنقدی همچون خانه یا زمین را به بلاک چین منتقل کرد. قانونگذاران تاکنون فعالیت چندانی در راستای اجرای این عملیات انجام ندادهاند، اما امید است در آینده پیشرفتهایی را در این زمینه شاهد باشیم.
در آوریل سال 2021، «شین دالگراف» (Shane Dulgeroff) توکن غیر قابل تعویض ایجاد کرد که نماینده یک ملک آماده فروش در کالیفرنیا بود. به این NFT، یک اثر هنری دیجیتال نیز متصل شده بود و هر که در حراج برنده میشد، به مالکیت توکن و ملک دست مییافت. با این حال، شرایط قانونی دقیق این موقعیت و حقوق فروشنده و خریدار چندان مشخص نبود.
توکنهای غیر قابل تعویض در خرید و فروش اقلام کوچکتری همچون زیورآلات و جواهر نیز میتوانند به عنوان سند، به اثبات مالکیت کمک کنند. به عنوان مثال، یک الماس واقعی معمولا سندی رسمی مبنی بر اصالت خود دارد. اگر فردی قصد داشته باشد که این الماس را بدون سند بفروشد، نمیتواند اصالت آن را ثابت کند و به احتمال زیاد، با خریدار به مشکل برمیخورد. همین مشکل، با مفهوم NFT قابل حل است. اگر یک NFT نماینده یک شی باشد، داشتن آن NFT به اندازه داشتن خود شی، دارای اهمیت میشود. با پیشرفت روزافزون «اینترنت اشیا» (IoT)، کاربردهای NFT در داراییهای دنیای واقعی نیز فزونی مییابد.
کاربرد NFT حملونقل
تکنولوژی بلاک چین میتواند به واسطه قابلیت تغییرناپذیری و شفافیت خود، در صنعت حملونقل نیز بسیار کارآمد باشد. در حملونقل غذا، کالاها و سایر اقلام فاسد شدنی، اهمیت دارد که بدانیم هر کدام برای چه مدتی و در کجا بودهاند. از NFT میتوان برای ردیابی اطلاعاتی از محصول همچون مبدأ، مسیر و موقعیت مکانی انبار استفاده کرد.
به عنوان مثال، تصور کنید که یک جفت کفش لوکس در کارخانهای در ایتالیا ساخته شده و یک NFT به نمایندگی از آن ایجاد میشود که میتوان آن را به سرعت از روی بستهبندی کفش، اسکن کرد.
همین که محصول وارد زنجیره تأمین میشود، NFT آن اسکن شده و دادههای جدیدی به آن افزوده میگردد. این دادهها میتواند موقعیت مکانی انبار آن و زمان ورود یا خروج باشد. به محض این که کفشها به مقصد نهایی خود میرسند، مغازهدار میتواند آن را اسکن توکن های غیر قابل تعویض چیست؟ کرده و موقعیت مکانی جدید آن را ثبت کند. در نهایت یک تاریخچه دقیق از اطلاعاتی همچون اصالت کفش و سفری که طی کرده، در دسترس خواهد بود.
روشهای فرضی زیادی برای پیادهسازی کاربردهای NFT در زنجیره تأمین وجود دارد، اما تمامی این روشها وابسته به این هستند که تمام مراحل زنجیره، از آن استفاده کنند. تعداد افراد ذینفع در این فرآیند در سطح جهان زیاد است، بنابراین امکان دارد که اجرای این کاربرد در عمل دشوار باشد. با این حال امید است که در آینده، این مورد از کاربردهای NFT نیز گسترش بیشتری بیابد.
جمعبندی
با بالا رفتن تعداد توکنهای غیر قابل تعویض در جهان، انتظار میرود که در آینده ایدههای جدیدتر و موارد استفاده بیشتری از آنها ببینیم. در حال حاضر برخی از کاربردهای NFT فرصت نیافتهاند تا از ایده یا پروژه اولیه فراتر بروند. برخی از کاربردها چندان محبوب یا فراگیر نیستند اما با این وجود، توکنهای غیر قابل تعویض به احتمال زیاد در کاربردهایی همچون آثار هنری یا کلکسیونی، ماندگاری خود را حفظ خواهند کرد.
دیدگاه شما