نویسندهی این نوشتار تفکر سوم را دنبال میکند، درواقع بخشی از سرمایهگذاریها حکمِ چهارمیخه کردنِ ستونهای مالی زندگی را دارد و نمیتوان روی آن شرطبندی کرد!
صندوق قابل معامله (EFT) ; 0 تا 100 صندوق های قابل معامله
صندوق قابل معامله یا به زبان دیگر ETF هدفش این است که با یک مدیریت تخصصی به کسب بازدهی مناسب از راه تجمیع سرمایه اشخاص سرمایهگذار در اوراق بهادار، بپردازند که البته در سطح جهانی هم از تنوع بسیار بالایی برخوردارند.
صندوق های سرمایهگذاری مشترک در واقع یکی از انواع روشهای مختلف برای سرمایهگذاری محسوب میشود که در بین سایر روشها از ریسک معقولانهتری برخوردار است. افراد میتوانند از این صندوقها در طول بلند مدت این توقع را داشته باشند که سود قابل توجهی نصیبشان گردد. یکی از این قبیل صندوقها که قصد داریم در این مقاله به توضیح آن بپردازیم صندوق قابل معامله یا به زبان دیگر ETF است.
این نوع صندوق هدفش این است که با یک مدیریت تخصصی به کسب بازدهی مناسب از راه تجمیع سرمایه اشخاص سرمایهگذار در اوراق بهادار، بپردازد که البته در سطح جهانی هم از تنوع بسیار بالایی برخوردار است. تا انتهای مقاله با ما همراه باشید تا با ویژگیهای گوناگون صندوق قابل معامله آشنا شوید.
صندوق قابل معامله چیست و چه انواعی دارد؟
این دسته از صندوقها در اصل به سه نوع تقسیمبندی میشوند که عبارتاند از:
- اوراق بدهی (اوراق قرضه شرکتی)
- اوراق مشارکت دولتی (بدون ریسک)
- اوراق دارایی (سهام)
واحدها و همچنین بازده این الگوها با کمک ارزش خالص دارییشان یا به اصطلاح nav قیمتگذاری شده و برایشان تعیین ارزش میشود. این ارزش خالص دارایی که به انگیسی net asset value (nav) خوانده میشود معادل مجموع کلیه داراییها با کسر از تمام بدهیهایی است که در یک سبد قرار میگیرد.
عدد به دست آمده بر تعداد کلیه واحدهای انواع صندوق قابل معامله سرمایهگذاری شده در صندوق تقسیم میشود. در مقاله "آموزش محاسبه nav در اکسل" به طور کامل به نحوه محاسبه nav پرداخته ایم.
همان طور که پیشتر گفتیم یکی از مشهورترین این صندوقها در بازار صندوق قابل معامله است که در بازار بورس و اوراق بهادار با اسم Exchenge Traded Fund یا به اختصار ETF مشهور است. این صندوق نظیر انواع نمادهای موجود در بازار بورس معامله شده و قیمتش هم از طریق مکانیزم عرضه و تقاضا مشخص میشود.
این صندوقها از نظر ساختار بسیار شبیه به صندوق سرمایهگذاری مشترک هستند که در بازار بورس و اوراق بهادار با نرخی بسیار نزدیک به ناو معامله میشوند. ارزش مبنای هر واحد سرمایهگذاری در آنها معادل 10.000 هزار ریال است و ناو این صندوقها هم هر دو دقیقه یکبار مورد حساب واقع میشود.
دوره فعالیت صندوقهای قابل معامله نامحدود است برای سرمایهگذری افراد حقوقی و حقیقی، حداقل و حداکثر میزانی جهت سرمایهگذاری مشخص شده است. بازخرید این قبیل واحدها در بازه کوتاه مدت بدون پرداخت جریمه شدنی است.
همچنین زمان پرداخت مبلغ بازخرید واحدها تا یک روزکاری ممکن است. به همین خاطر نقدینگی و شفافیت نرخ قیمتی به نسبت بالا تعیین شده است. مطالعه مقاله "صندوق های سرمایه گزاری" می تواند مفید باشد.
خصوصیات مهم صندوق قابل معامله چیست؟
ای تی اف ها به سه دسته کلی تقسیم میشوند که عبارتاند از:
- ای تی اف سرمایه گذاری در سهام
- ای تی اف سرمایهگذاری مختلط
- ای تی اف سرمایهگذاری در اوراق بهادار با درآمد ثابت
تمایز این سه مدل علاوه بر اینکه از استراتژی معاملاتی گوناگونی برخوردار است، در نوع کارمزد و خرید و فروش هم با یکدیگر متفاوت هستند. از جمله این ویژگی ها می شود به چند مورد زیر اشاره داشت:
- در بازار بورس و اوراق بهادار کشور به صورت آنلاین قابل معامله هستند.
- تمامی صندوقهای سرمایهگذاری دیگر را در خودش جای داده است. ( نظیر: سهامی، طلا، درآمد ثابت، مختلط، شاخصی و . )
- ناو این صندوقها در هر دو دقیقه آپدیت میشود. به همین خاطر لازم نیست جهت معامله واحدهایتان نظیر صندوقهای غیر قابل معامله منتظر این باشید که در روز بعد به کشف قیمتها بپردازید.
- معامله نمودن این قبیل صندوقها معاف از مالیات است.
کارمزد های صندوق قابل معامله چقدر است؟
- کارمزد ای تی اف از نوع درآمد ثابت تنها در برگیرنده کارمزد معامله برای واحدها است. کارمزد خرید این واحدها معادل 0.000725 است و ضرب در کل قیمت معامله (خرید و فروش) میشود. در مجموع بایستی تا کارمزد خرید و فروش 0.00145 این حدود در نظر گرفته میشود.
- کارمزد ای تی اف از نوع سهامی تنها در برگیرنده کارمزد معامله واحد مشخص میگردد که معادل 0.00464 و کارمزد فروشش نیز 0.00475 ضرب در کل قیمت معامله است که در کل همه این خرید و فروشش با کارمزد 0.00939 است.
- کارمزد ای تی اف از مدل مختلف هم در برگیرنده معامله واحدها میشود که عبارت است از 0.00243 و کارمزد فروش نیز عبارت است از 0.00264 ضرب در کل نرخ معامله (هم خرید و هم فروش) و در کل کارمزدی برابر با 0.00507 است.
علاوه بر این هزینههای عملیاتی ای تی اف در برابر سایر صندوقهایی از این دست به خاطر انتقال هزینههای ارائه خدمات برای مشتریان این قبیل صندوقها به کارگزاری، کمتر انواع صندوق قابل معامله است. نظیر بیشتر صندوقهای غیر قابل معامله مثل نقدشوندگی را ندارد، اما در عوض رکن تازهای تحت عنوان بازگردان وظیفهای برای نقدشوندگی شان را برعهده میگیرد.
همچنین در شرایطی که تقاضا یا عرضه کننده دیگری در بازار وجود نداشته باشد، خرید و فروش واحدها به دست او انجام میپذیرد.
همین طور فعالیت و تأسیس آنها زیر نظر خود سازمان بورس و اوراق بهادار قرار دارد. به همین خاطر شفافیت اطلاعاتی رکن اصلی و مهمی است. تفاوت اصلی ای تی اف با صندوقهای سرمایهگذاری مشترک در این خلاصه میشود که افزایش نقدشوندگی با استفاده از پتانسیل بازار بورس حفظ میشود.اگر درباره آورده نقدی سهامداران به دنبال اطلاعات بیشتری هستید مطالعه مقاله "دلایل افزایش سرمایه" را پیشنهاد می کنیم.
ترکیب دارایی در صندوق های بورس
هر نوعی از صندوقهای قابل معامله در بازار این خصوصیت را دارند تا بتوانند به راحتی در بازار بورس ارائه شوند حالا چه صندوق با درآمد ثابت باشد چه سهامی یا مبتنی بر طلا، مختلط، شاخص ساز و .
آنها با توجه به نوع کاری که نجام میدهند، دارای ترکیب دارایی متفاوتی هم هستند. به طور مثال ترکیب دارایی ای تی اف سهامی نظیر صندوقهای سهامی تدارک دیده شده است یا ای تی اف شاخصی پیرو ترکیب دارایی استاندارد صندوقهای شاخصی اند. در این حالت تنها تمایزی که بین آنها وجود دارد در مدل خرید و فروش و ارائه است.
صندوق قابل معامله ETF برای چه کسانی خوب است؟
همان طور که پیشتر گفتیم یکی از مشهورترین این صندوقها در بازار صندوق قابل معامله است که در بازار بورس و اوراق بهادار با اسم Exchenge Traded Fund یا به اختصار ETF مشهور است. این صندوق نظیر انواع نمادهای موجود در بازار برس معامله میشود و قیمتش هم از طریق مکانیزم عرضه و تقاضا مشخص میشود.
این صندوقها از نظر ساختار بسیار شبیه به صندوق سرمایهگذاری مشترک هستند که در بازار بورس و اوراق بهادار با نرخی بسیار نزدیک به ناو معامله میشوند. ارزش مبنای هر واحد سرمایهگذاری در آنها معادل 10.000 هزار ریال است و ناو این صندوقها هم هر دو دقیقه یکبار مورد حساب واقع میشود.
این صندوقها در واقع برای همه افراد مناسب است و فرقی ندارد که مشتاق به سرمایهگذاری در بازار بورس هستید یا خیر، اگر به موقع و درست خریداری کنید، قطعاً برد خواهید کرد. چرا که صندوقهای سرمایهگذاری مشترک در واقع یکی از انواع روشهای مختلف برای سرمایهگذاری هستند که در بین سایر روشها از ریسک معقولانهتری برخوردار است.
افراد میتوانند از این صندوقها در طول بلند مدت این توقع را داشته باشند که سود قابل توجهی نصیبشان گردد.
مزایای صندوق قابل معامله (ETF) چیست؟
در خصوص مزایای صندوق قابل معامله (ETF) میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
1) نقد شوندگی مناسب و خرید و فروش راحت
این واحدهای سرمایهگذاری به راحتی و به صورت کاملاً آنلاین قابل معامله هستند و این توانایی را دارند که با بزرگترین سهامهای موجود در بازار به رقابت بپردازند. علاه بر این مزیت جذاب که به صورت آنلاین قابل معامله هستند، مبلغ حاصل از فروششان بعد از گذشت سه روز به حساب مشتری واریز میگردد. به همین خاطر هم از مزیت نقد شوندگی بسیار خوبی در بازار نسبت به سایر صندوقها برخوردار هستند.
2) محاسبه ناو به صورت آنی
مقدار ناو یا به عبارت دیگر ارزش خالص داراییهای صندوقها اغلب روزکاریی بعدی به حسابرسی میرسد. یعنی اگر شما میخواهید یک واحد بخرد، بایستی قیمت فردای آن واحد به حساب آید. اما در ای تی اف ناو هر دو دقیقه حساب میشود و جهت خرید آنلاین و محاسبه نرخ هر واحد ایرادی پیش نمیآید. مطالعه برررسی نسبت p/nav در بورس مفید باشد.
3) معافیت های مالیاتی
بر طبق قانون و مقررات توسعه نهادها و ابزارهای مالی برای تسهیل در اجرا نمودن سیاستهای کلی در اصل چهل و چهارم قانون اساسی کشورمان ایران، خرید و فروش واحدهای سرمایهگذاری ای تی اف معاف از مالیات است. به عبارت دیگر همان طوری که پیشتر بیان کردیم به جز کارمزد هیچگونه مالیاتی بر این صندوقها گرفته نمیشود.
4) صف فروش و خرید ندارد
درست است که برای خرید و معامله باید طبق نمادهای موجود در بازار بورس اقدام کنید و تا حدودی شباهت و سازکارهای شبیه به همدیگر دارند ولی در این بازار برای خرید و فروش در هیچ صفی لازم نیست بروید.
5) شفافیت موجود در بازار
در همه جای دنیا شفافیت جلوی تقلب و فساد را میگیرد. در اینجا همه هم قیمت خرید و هم قیمت فروش به آسانی قابل رویت است و شما به راحتی میتوانید از ابتدا تا انتهای معامله خود را به راحتی آنالیز کنید و از ریز خرید و فروشتان باخبر شوید.
6) هزینه کمتر
هزینههای عملیاتی که در صندوق بورس وجود دارد بسیار اندکتر از سایر صندوقها هستند. دلیل اصلی آن هم هزینه اندک ارائه خدمات به مشتریان است.
و در آخر .
صندوقهای قابل معامله در اصل به سه نوع اصلی تقسیمبندی میشوند:
- اوراق بدهی ( اوراق قرضه شرکتی)
- اوراق مشارت دولتی (بدون ریسک)
- اوراق دارایی (سهام)
بنابراین با توضیحاتی که درباره این صندوقها داده شد می توانید نسبت به خرید آنها اقدام کنید.
بهترین و پرسودترین صندوق سرمایه گذاری درآمد ثابت کدام است؟
صندوق درآمد ثابت یکی از بهترین سرمایه گذاری ها برای کاهش ریسک سرمایه و افزایش سود آن نسبت به سپردههای بانکی معمول است که به تازگی مورد توجه و استقبال مردم قرار گرفته است.
در این مقاله صندوقهای درآمد ثابت را شناخته، سود و ریسک محتمل این صندوقها را بررسی میکنیم.
بهترین صندوق سرمایه گذاری درآمد ثابت
صندوقهای سرمایه گذاری چیست؟
صندوق سرمایه گذاری بهعنوان یکی از کاراترین گزینههای سرمایه گذاری غیرمستقیم در بورس بهحساب میآید. این صندوقها برای افرادی مناسبند که از دانش کافی برای سرمایهگذاری برخوردار نیستند یا به دلیل مشغله کاری، امکان تحلیل و بررسی بازار را ندارند. صندوقهای سرمایهگذاری داراییهای خود را در بازارهای مختلفی مانند بورس، طلا، اوراق بدهی، سپرده بانکی و… سرمایهگذاری میکنند. بنابراین سرمایهگذاری در صندوق برای علاقهمندان، با هر درجه از ریسکپذیری ممکن است.
صندوق سرمایه گذاری درآمد ثابت چیست؟
صندوق سرمایه گذاری درآمد ثابت یکی از انواع صندوقهای مشترک میباشد که با حداقل ریسک، سرمایه گذاری پرسودی را نصیب سرمایهگذاران میکند و اشخاصی که در صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت سرمایه گذاری میکنند افراد ریسک گریزی هستند که میخواهند سود قابل قبولی هم به دست بیاورند.
صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت چه ویژگیهایی دارد؟
قابلیت نقدشوندگی بالا، ضامن نقدشوندگی ، سود تضمینی، امکان سرمایه گذاری با حداقل سرمایه و ریسک پایین از جمله ویژگیهای بهترین صندوق سرمایه گذاری درآمد ثابت میباشد که در ادامه به شرح کامل آن میپردازیم.
در صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت به دلیل اینکه ریسک حداقل است ۷۰%-۹۰% از داراییهای صندوق را در گواهی سپرده بانکی، اوراق مشارکت و سایر اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمایه گذاری میکنند.
با توجه به صلاح دید مدیر صندوق باقیمانده دارایی صندوق در بازار سرمایه که پرریسک است، سرمایه گذاری خواهد شد. به طور معمول صندوق با درآمد ثابت حداقل سود تضمین شده خواهد داشت. اینکه چرا افراد در بورس ضرر میکنند دلایل متعددی دارد اما شما میتوانید با انتخاب صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت ریسک سرمایه گذاری خود را به حداقل برسانید.
صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت در مدت زمان تعیین شده به سرمایه گذاران خود سود پرداخت مینمایند.
یکی از مهمترین مزیت صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت میتوان به قابلیت نقد شوندگی بالای آنها اشاره کرد نکته قابل توجه اینکه اکثر انواع صندوق قابل معامله این صندوقها یک رکن به نام ضامن نقد شوندگی دارند که معمولاً این نهاد یک نهاد مالی معتبر میباشد که این ضمانت موجود باعث میشود تا سرمایه گذاران با آرامش بیشتری سرمایه گذاری کنند.
انواع صندوقهای سرمایه گذاری درآمد ثابت کدام است؟
برای رسیدن به جواب سوال انواع صندوقهای سرمایه گذاری ثابت کدام است؟ انواع سرمایه گذاری درآمد ثابت کدام است؟ درآمد از بورس به صورت ثابت چگونه است؟ اول باید بدانیم که صندوقهای درآمد ثابت به دو دسته تقسیم میشوند:
۱- صندوق درآمد ثابت با تقسیم سود: در این نوع از صندوقهای درآمد ثابت در زمانهایی مشخص از هر ماه مبلغی به حساب سهامداران به عنوان سود توزیع میشود که صندوق سرمایه گذاری درآمد ثابت کمند از این نوع انواع صندوق قابل معامله میباشد.
۲- صندوق درآمد ثابت بدون تقسیم سود: این نوع از صندوقهای درآمد ثابت تقسیم سود ندارند و سهامداران از تفاوت قیمت صدور و ابطال آن منتفع میشوند.
صندوقهای سرمایهگذاری با درآمد ثابت چه مزایایی دارند؟
۱ - مدیریت حرفهای
تیمهای تحلیلگر و مدیران صندوقهای سرمایه گذاری، با داشتن اطلاعات و دانش تخصصی و رصد پیوسته اخبار، مناسبترین اوراق را یافته و با خرید و فروش به موقع، در جهت افزایش عملکرد صندوق و سود سرمایهگذاران تلاش میکنند.
۲ - نقدشوندگی بالا
خرید و فروش آسان واحدهای صندوقهای سرمایهگذاری با درآمد ثابت یکی دیگر از مزیتهای سرمایهگذاری در صندوق درآمد ثابت به حساب میآید. سرمایهگذاران در این صندوقها در هر روزی از ماه میتوانند واحدهای خود را خرید و فروش نمایند.
۳ - نحوه پرداخت سود
بین صندوقهای درآمد ثابت، از نظر پرداخت سود دو دسته اصلی وجود دارد:
با پرداخت سود دورهای و بدون پرداخت سود دورهای
در دسته اول، با توجه به اساسنامه صندوق درآمد ثابت، درصدی از سود در بازههای زمانی مشخص به حساب سرمایهگذار واریز میشود.
در دسته دوم، سرمایهگذاران از افزایش قیمت واحدهای صندوق سود کسب میکنند.
قابل ذکر است که همه صندوقهای درآمد ثابت سود روزشمار داشته و نیازی به امضای قرار داد و دوره نگهداری ندارند.
۴ - مطمئن و قابل اعتماد و دارای ریسک حداقلی
نکتهی دیگری که دربارهی صندوقهای سرمایه گذاری با درآمد ثابت اهمیت ویژهای دارد و بر اساس قوانین بازار سرمایه در اساسنامهی صندوق درآمد ثابت نیز گنجانده میشود این است که همواره حداقل ۷۰ تا ۹۰ درصد دارایی تحت مدیریت این صندوقها در گواهی سپرده بانکی، اوراق مشارکت دولتی یا اسناد خزانه اسلامی سرمایه گذاری میشود که اصل و سود همهی این موارد توسط دولت یا بانک مرکزی تضمین شده است و در چنین شرایطی ریسک زیان یا از بین رفتن دارایی سرمایه گذاران به حداقل ممکن میرسد.
۵ - بازدهی بالاتر از سپرده گذاری در بانک
شاید در نگاه اول کمی عجیب به نظر برسد اما تجربه نشان میدهد سود صندوقهای سرمایه گذاری درآمد ثابت همیشه بیشتر از نرخ بازدهی سپرده گذاری در بانک است
البته قابل ذکر است که بالاترین نرخ سود صندوق سرمایه گذاری درآمد ثابت بستگی به دارایی و بازده بازار سرمایه دارد.
سرمایه گذاری در بانک بهتر است یا صندوق سرمایه گذاری درآمد ثابت؟
سرمایه گذاری در بانک بهتر است یا صندوق درآمد ثابت؟ همانطور که گفتیم صندوق درآمد ثابت مزایای زیادی نسبت به سپردههای بانکی معمول در کشور ما دارد.
مهمترین مزیت صندوقهای درآمد ثابت، سود بالاتر از سپردههای بانکی است. کمند، صندوق درآمد ثابت گروه مالی کاریزما در یک سال گذشته ۲۰.۵۹ درصد سود روزشمار محقق و به سرمایه گذاران پرداخت کرده است درحالی که در زمان مشابه سود سپرده بانکی ۱۸% بوده است.
از دیگر مزایای صندوقهای درآمد ثابت، سود روزشمار آن هاست. شما با خرید واحدهای صندوق درآمد ثابت کارا، میتوانید به صورت روزانه کسب سود کرده و هر زمان که مایل باشید اقدام به فروش واحدهای خود کنید.
مزیتهای دیگر صندوقهای درآمد ثابت تضمین سود، نبود مالیات بر سرمایه اشخاص حقوقی (برخلاف سپردههای بانکی) و قابلیت نقدشوندگی و نبود قوانین سختگیرانه مانند نرخ شکست
سودآورترین سرمایه گذاری درآمد ثابت کدام است؟
بالاترین سود صندوق سرمایه گذاری درآمد ثابت با توجه به ترکیب دارایی و عملکرد صندوق و بازار بورس تعیین میشود. بازدهی صندوقها متفاوت بوده و میتوانند عملکردهای مختلفی را در بازههای زمانی ثبت کنند.
صندوق سهامی بهتر است یا صندوق ثابت؟
ترکیب دارایی صندوقهای سهامی، با توجه به درصد بالای سهام، ریسک بیشتری داشته و مناسب افرادی که خواهان پذیرش ریسک کمی هستند نیست . هم چنین برخلاف صندوقهای درآمد ثابت، صندوقهای سهامی تضمین سود نداشته و ممکن است اصل پول را متوجه ضرر کنند.
نرخ سود صندوقهای سرمایه گذاری ثابت چقدر است؟
نرخ سود صندوق سرمایه گذاری درآمد ثابت با توجه به نوع صندوق و ترکیب دارایی آنها متغیر است اما این صندوقها بیش از سپرده بانکی سود محقق میکنند.
حداقل سرمایه گذاری در بورس در صندوق درآمد ثابت چقدر است؟
امکان سرمایه گذاری در صندوق درآمد ثابت با حداقل خرید ۱ واحد ( در حال حاضر حدود ۱۰۰ هزار تومان) وجود دارد.
مقایسهی صندوقهای سرمایهگذاری
آنچه باید از تفاوت صندوقهای سرمایهگذاری بدانیم
در این نوشتار میکوشیم تا شمارا با تفاوت صندوقهای سرمایهگذاری آشنا کنیم. پیشتر انواع روشهای سرمایهگذاری غیرمستقیم در بورس را برایتان شرح دادیم. در مطالب قبلی شمارا با روش سبد گردانی آشنا نمودیم و از مزایای صندوقهای سرمایهگذاری برایتان سخن گفتیم.
وجود صندوقهای سرمایهگذاری مختلف، دستِ سرمایهگذاران را برای سرمایهگذاری بازتر کرده است؛ اما هر صندوق متناسب با ترکیب داراییهایی که دارد، ذاتاً و ماهیتاً نسبت به بقیه تفاوت دارد. آنچه در ادامه میخواهم بدان بپردازم تفاوت صندوقهای سرمایهگذاری است.
تفاوت صندوقهای سرمایهگذاری
همانطور که اشاره شد انواع صندوقهای سرمایهگذاری در ایران به شش گروه تقسیم میشد. پیش از آنکه به ادامهی مطلب بپردازیم بگذارید نگاهی به مجموع داراییهای تحت مدیریت این صندوقها بیندازیم.
همانطور که در تصویر بالا مشاهده میکنید، بخش عمدهی پولهای مردم در صندوقهای سرمایهگذاری درآمد ثابت یا در سهام سرمایهگذاری شده است. درمجموع حدود ۶۸۰۰ میلیارد ریال! (آمار تا پایان سال ۹۳)
سادهسازی معادله
بیایید ما هم بر اساس تفکر گلهای (Herd behavior) با مردم همراه شویم و به دلیل اِقبال عمومی کم و طولانی شدن این جستار، فعلاً از خیرِ صندوقهای شاخصی و ساختمان بگذریم. در این صورت معادلهی تحلیلی ما حالا چهار گزینه را پیش رویمان قرار میدهد:
- صندوقهای سرمایهگذاری در اوراق بهادار با درآمد ثابت
- صندوقهای سرمایهگذاری در سهام
- صندوقهای سرمایهگذاری مختلط
- صندوقهای سرمایهگذاری قابل معامله در بورس
همانطور که مطلع هستید صندوقهای سرمایه گزاری قابل معامله در بورس (ETF ها) تفاوت زیادی با صندوقِ در سهام ندارد. در حقیقت تفاوت صندوقهای سرمایهگذاری قابل معامله در بورس (ETF ها) با سایر صندوقها، در نقد شوندگی بالای آن است؛ و البته تفاوتهایی در مالیات و کارمزد؛ بنابراین بیایید صندوقهای قابل معامله در بورس را نیز تابعی از صندوقهای در سهام یا مختلط در نظر بگیریم. معادلهی ما حالا سادهتر شد، رسیدیم به سه نوع صندوقِ مختلف:
- صندوقهای سرمایهگذاری در اوراق بهادار با درآمد ثابت
- صندوقهای سرمایهگذاری در سهام
- صندوقهای سرمایهگذاری مختلط
همانطور که میدانید بسته به نوع صندوق، ترکیب داراییها در هرکدام از صندوقهای فوق متفاوت است؛ بنابراین نوع داراییهای این صندوقها عموماً به دودسته تقسیم میشود.
- اوراق مشارکت، وجوه نقد و سپردههای بانکی (بدون ریسک)
- اوراق سهم (با ریسک)
بهوضوح میتوان متوجه شد که صندوقهای درآمد ثابت، داراییهای بدون ریسک بیشتری در تنوع پرتفوی خوددارند. در مقابل اما صندوقهای در سهام و مختلط، حجم بیشتری از داراییهای با ریسک را به پرتفوی خود اختصاص میدهند؛ بنابراین در یک جمعبندی کلی تا اینجا: تفاوت صندوقهای سرمایهگذاری ذاتاً در دنبال کردن یا نکردنِ ریسک است.
رویکردهای سرمایهگذاران
بگذارید دیدگاههای سرمایهگذاران را بررسی کنیم. برای سرمایهگذار غالباً سه مسئلهی مهم وجود دارد:
- ریسک کم
- نقد شوندگی بالا
- بازدهی بالا
ممکن است گزینههای ریسک کم را به همراه نقد شوندگی بالا بتوانیم در کنار هم بیابیم؛ اما متأسفانه این دو پارامتر (مخصوصاً ریسک کم) نسبت به بازدهی بالا رابطهی معکوس دارد. بهعبارتدیگر نمیتوانیم هم از آب بگذریم و هم پایمان خیس نشود!
چنانچه سرمایهگذار به دنبال بازدهی بالا باشد، به همان میزان ریسک افزایش مییابد. اگر سناریوی ریسک کم نقد شوندگی بالا را برگزینیم، آنوقت بازدهی کم میشود.
بنابراین سرمایهگذاران به فراخور حالِ خود، یا به سمتِ ریسک گریزی میروند یا به ریسکپذیری و فتح بازار فکر میکنند! در این صورت من آنها را اینطور دستهبندی میکنم:
-
(ریسک گریز به دنبال سود مستمر) (ریسکپذیر به دنبال بازدهی)
- چیزی بین این دوتا!
نویسندهی این نوشتار تفکر سوم را دنبال میکند، درواقع بخشی از سرمایهگذاریها حکمِ چهارمیخه کردنِ ستونهای مالی زندگی را دارد و نمیتوان روی آن شرطبندی کرد!
بالاخره کدام صندوق!؟
اینکه من و شما چه رویکردی را برای سرمایهگذاری انتخاب کنیم با اهداف مالی شخصیمان مرتبط است؛ اما آمارها نشان میدهد اکثر قریب بهاتفاق سرمایهگذاران، تفکرِ آهسته روی و پیوسته روی (صندوقهای درآمد ثابت) را انتخاب کردهاند.
مطابق تصویر، آمارها نشان میدهد مجموع داراییهای تحت مدیریت صندوقهای درآمد ثابت، حتی قابلمقایسه با دارایی دیگر صندوقها نیست! همانطور که گفتیم تفاوت صندوقهای سرمایهگذاری درآمد ثابت با سایرِ صندوقها در پرداخت سود مستمر با ریسک کم است.
استراتژی سرمایهگذاری پویا
در اینکه بزرگان سرمایهگذاری بر روی اصل ماندگاری حساسیت خاصی دارند شکی نیست؛ اما این دلیل نمیشود که آنها از کسب سودهای رؤیایی بیبهره بمانند. مارک تایر در کتاب رموز ثروت سرمایهگذاران موفق نقل میکند که گاهی سرمایهگذاران پول خود را در سهام و گاهی آن را به صندوقهای بدون ریسک تبدیل میکنند.
در شرایط مثبت بازار (بازار گاوی) زمانی که پرتفوی سرمایهگذاری اغلب افراد، مثبت است، شاید گذاشتن پول در صندوقهای درآمدِ ثابت، یک دیوانگی محض تلقی شود؛ اما آیا در بازار ریزشی که اغلب متحمل ضرر میشوند خریدن واحدهای یک صندوق درآمد ثابت، کاری عاقلانه نیست!؟ چهبسا در بازاری که شاخص کل، کاملاً ریزشی است بتوانیم با سرمایهگذاری بر روی صندوقهای درآمد ثابت، کسب سود کنیم. هرچند که این سود ممکن است کفاف تورم را هم ندهد اما یقیناً از ضرر بهتر است؛ بنابراین عاقلانهتر آن است که بهجای صفر و یکی عمل کردن، متناسب با شرایط، استراتژی صحیح را انتخاب کنیم. تفاوت صندوقهای سرمایهگذاری به ما کمک میکند تا برحسب شرایط بتوانیم بهترین استراتژی سرمایهگذاری را انتخاب کنیم.
بازدهی کدامیک بیشتر است؟
در یک بازار خرسی (ریزشی) ممکن سرمایهگذاری بر روی انواع صندوق قابل معامله اغلب سهمها با ضرر همراه باشد. نقطهی مقابل آن هنگامیکه شاخص بهشدت در حال رشد است (مثلاً بازه زمانی ۹۱ تا ۹۲) شاید اگر شانسی هم وارد فرایندِ خرید سهم شویم، ضرر نکنیم!
بازدهی سرمایهگذاری مسئلهای کاملاً نسبی است. اینکه آیا بازدهی یک سرمایهگذار قابلقبول است یا نه دقیقاً تابع شرایط اقتصاد است. منظورم از شرایط اقتصاد، عواملی همچون نرخ تورم، نرخ بیکاری و از همه مهمتر نرخ بهره است. چهبسا کسب سود سالیانه ۳۰% در اقتصادی با نرخ بهره ۲% یک شاهکار محسوب شود؛ اما آیا سود سالیانه ۳۰% با نرخ بهرهی بانکی ۲۵% جور درمیآید!
تصویر بالا روند بازدهی انواع صندوقهای سرمایهگذاری در ایران را نشان میدهد. (۹۰ تا ۹۳) همانطور که ملاحظه میکنید تفاوت صندوقهای سرمایهگذاری (به لحاظ سود بالاتر) متناسب با شرایط است. برای سال ۹۳ چهبسا سرمایهگذاری در یک صندوق درآمد ثابت، کاری بهمراتب عاقلانهتر از سرمایهگذاری در یک صندوق در سهام بود! نقطهی مقابلِ سال ۹۳ اما سال ۹۲ است. پرواضح است برای این بازهی زمانی، سرمایهگذاری در صندوق در سهام، سود خیرهکننده نزدیک ۹۰% را به همراه داشته است. چهبسا در همین بازار سرمایهگذاران جسوری که پولهای خود را در صندوقهای ریسکی (در سهام) گذارده بودند، معامله گران ریسک گریز را دیوانه تلقی میکردند؛ اما همانطور که مشخص است سال بعد (سال ۹۳) ورق بهیکباره برمیگردد و این صندوقهای درآمد ثابت هستند که حداقل سودی را به ارمغان میآوردند.
سخن نویسنده
به نظرم بهترین استراتژی، تنوعبخشی به اصل مقولهی سرمایهگذاری است. در این صورت حتی اگر سرمایهگذار خطرپذیر هستید، بازهم بخشی از سرمایه خود را در معرض خطر قرار دهید. یا اگر سرمایهگذاری ریسک گریز هستید بیایید روی بخش کوچکی از سرمایه خود ریسک کنید! درواقع بهتر است پیشبینی را کنار بگذاریم و هر دو احتمال شرایط خوب و شرایط بازار را توأمان در نظر بگیریم. در این صورت در شرایط بد اقتصادی شاید صندوقهای درآمد ثابت سودی را برایمان ایجاد کنند. در شرایط رونق بازار هم سبد ریسکیمان احتمالاً در سود خواهد بود.
پینوشت: دادههای آماری و کلیه تصاویر این جستار از شرکت کارگزاری مفید وام گرفتهشده است.
صندوق ETF یا قابل معامله در بورس یعنی چه؟
ساعد نیوز: ETFها یا صندوقهای سرمایهگذاری قابل معامله، از نظر ساختاری مانند صندوقهای سرمایهگذاری مشترک است (یعنی صندوقهایی که راه ورود غیرحرفهایها به بورس است؛ سرمایه از نابلدها و کار و معامله از کاربلدها!)، اما نقدشوندگی ETFها بالاتر از صندوقهای سرمایهگذاری مشترک است؛ یعنی راحتتر معامله میشوند، سریعتر به پول تبدیل میشوند.
ETFها یا صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله، از نظر ساختاری مانند صندوق های سرمایه گذاری مشترک است (یعنی صندوق هایی که راه ورود غیرحرفه ای ها به بورس است؛ سرمایه از نابلدها و کار و معامله از کاربلدها!)، اما نقدشوندگی ETFها بالاتر از صندوق های سرمایه گذاری مشترک است؛ یعنی راحت تر معامله می شوند، سریع تر به پول تبدیل می شوند. ارزش خالص دارایی ها و قیمت صندوق های سرمایه گذاری مشترک در پایان روز محاسبه می شود و بعد از این محاسبات، قابل خرید و فروش هستند، اما EFTها این محدودیت را ندارند و مانند سایر سهم ها در طول روز قابل معامله هستند.
تفاوت ETF با دیگر صندوق ها چیست؟
مهمترین تفاوت صندوق های ETF با صندوق های سرمایه گذاری مشترک را می توان این 4 مورد دانست:
1 – سادگی و سهولت برای سرمایه گذاری
صندوق های ETF از تمام دفاتر کارگزاری ها و سامانه برخط معاملات قابل معامله است. بنابراین سرمایه گذاری در ETF و خروج از آن بسیار آسان است.ETF ها مانند سهام معامله می شوند، بنابراین کسانی که دارای کد بورسی هستند مانند سهام می توانند این صندوق ها را به سادگی خریداری کنند.
2 – محاسبه لحظه ای ارزش خالص دارایی های آن
ارزش خالص دارایی های آن به لحظه محاسبه و به اطلاع سرمایه گذاران می رسد. ( NAV آنها در سایت tsetmc.com هر 2 دقیقه یکبار بطور خودکار محاسبه می شود.)
3 – قابل خریداری با سرمایه های کم
صندوق های سرمایه گذاری مشترک یک حداقل سرمایه گذاری دارند که گاهی چندمیلیون تومان است.از مزیت های “ETF” این است که با سرمایه های کم (مثلا زیر 1 میلیون تومان) می توانید در آنها سرمایه گذاری کنید.خریداران “ETF” از طریق کارگزاران بورس، معاملات خود را انجام می دهند و بنابراین هزینه های بازاریابی برای صندوق وجود ندارد.ارزش مبنای هر واحد سرمایه گذاری در صندوق های قابل معامله فقط 10,000 ریال است.
4 – عدم پرداخت مالیات در خرید و فروش ها
همچنین به استناد مفاد تبصره 1 ماده 7 “قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید در راستای تسهیل اجرای سیاست های کلی اصل 44 قانون اساسی “بابت نقل و انتقال واحدهای سرمایه گذاری انواع صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله و صدور و ابطال آنها هیچگونه مالیاتی اخذ نمی گردد.
دوره فعالیت این صندوق ها نامحدود بوده و حداقل و حداکثری برای سرمایه گذاری افراد حقیقی و حقوقی در این صندوق ها در نظر گرفته نشده است. در این صندوق ها بازخرید واحدها در کوتاه مدت بدون پرداخت جریمه امکان پذیر است. همچنین دوره پرداخت وجه بازخرید واحدها حداکثر 3 روز کاری است.
مزایا و معایب صندوق ETF در مقایسه با بقیه صندوق ها
بنابر اعلام مسئولان سازمان خصوصی سازی و برای توزیع عادلانه سهام، هر ایرانی می تواند تا سقف ۲ میلیون تومان از واحدهای این صندوق ETF خریداری کند. بد نیست بدانید هر واحد این صندوق، ۱۰ هزار تومان است و دولت تخفیف ۲۰ درصدی هم برای خرید آن در نظر گرفته است. یعنی هر واحد ۸۵۰۰ تومان قیمت دارد. با سهام عدالت هم فرق دارد چون سهام به مردم داده نمی شود بلکه واحدهای این صندوق فروخته می شود و ارزش مدیریتی دارد. خب چی بهتر از این؟
نکته: ترکیب سبد این صندوق از بین بانک ها و شرکت های بیمه ای است که قبلاً در بورس پذیرفته شده اند و دولت سهم خود از این شرکت ها را عرضه می کند. در نتیجه با توجه به قیمت هر واحد این صندوق در روز عرضه سهام، عدد ۱۰ هزار تومانی هم قابل تغییر است.
فرایند سرمایه گذاری در ETF چگونه است؟
روند سرمایه گذاری در صندوق قابل معامله به این صورت است: تأمین کننده که صندوق دارایی های اساسی را در اختیار دارد، یک صندوق از سهام متنوع را ایجاد می کند و سپس سهام آن صندوق را به سرمایه گذاران می فروشد. بدین ترتیب، سهامداران بخشی از صندوق قابل معامله را در اختیار دارند، اما آن ها دارایی اصلی این صندوق را به صورت جداگانه ندارند. با وجود این، سرمایه گذاران ETF که شاخص سهام را پیگیری می کنند، می توانند سهام هایی که این شاخص را تشکیل می دهند ، به صورت جداگانه برای خود خریداری کنند.پس به طور خلاصه، فرایند سرمایه گذاری در ETF سه مرحله دارد:
- ارائه دهنده ETF سبدی از دارایی ها از جمله سهام، اوراق قرضه، کالا یا ارز را در نظر می گیرد و سبد خریدی از آن ها را با یک نماد یکتا (مشابه نماد شرکت های فعال در بورس) ایجاد می کند.
- سرمایه گذاران می توانند مانند سهام یک شرکت، سهمی از آن سبد را خریداری کنند.
- خریداران و فروشندگان ETF، درست مثل یک سهام در طول روز آن را معامله می کنند.
انواع صندوق ETF
در دنیا انواع متنوعی از ETF وجود دارد که به آن ها خواهیم پرداخت. اما برخی از این صندوق ها در بازار ایران وجود ندارند.ممکن است رفته رفته این ETFها به بازار ما هم راه پیدا کنند. انتخاب نوع ETF به روحیه و انتظار شما بستگی دارد.
صندوق با درآمد ثابت
صندوق با درآمد ثابت قابل معامله در بورس نوعی از ETF است که در آن مقدار رشد صندوق مشخص شده است. یعنی اگر یک واحد از این صندوق ها را بخرید، مقدار مشخصی درآمد کسب خواهید کرد. اگر بخواهید واحد سرمایه گذاری خود را برای مدت زمانی کوتاه نگه دارید، بازدهی کوچک تر از بازدهی سالانه خواهد شد.صندوق در این حالت ضامن اصل پول و سود شما است.حداقل ۷۰ درصد از دارایی این صندوق ها از اوراق مشارکت بانکی، سپرده بانکی یا سایر اوراق با درآمد ثابت مانند اوراق خزانه تشکیل می شود. برای مطلع شدن از دارایی های یک صندوق، بهتر است به امیدنامه آن مراجعه کنید.در بازار سرمایه سرمایه گذاری در ETF با درآمد ثابت، به عنوان یک سرمایه گذاری بدون ریسک درک می شود.
صندوق سهام
یک ETF سهام از تعدادی سهم مختلف تشکیل می شود.
در صندوق های سهام شما هم در سود انواع صندوق قابل معامله شریک هستید و هم در زیان. معمولا ۷۰ درصد دارایی این صندوق ها از سهام تشکیل می شود.توجه کنید که حتی اگر از بازگشت اصل پول خود اطمینان داشته باشید، این صندوق بدون ریسک نیست. چرا که ممکن است هیچ سودی نصیب شما نشود. در حالی که اگر بر روی صندوق با درآمد ثابت سرمایه گذاری کرده بودید، از درآمدی ثابت بهره می بردید.
صندوق مختلط
صندوق مختلط، همان طور که از اسمش بر می آید چیزی میان دو حالت قبلی است. در این نوع صندوق حداقل ۴۰ درصد از دارایی را سهام و حداقل ۴۰ درصد را اوراق با درآمد ثابت (مثل سپرده) تشکیل می دهد. ۲۰ درصد باقی مانده می تواند از بین سهام یا اوراق انتخاب شود.
صندوق بازار خارجی
به غیر از صندوق ETF بازار داخلی، در بسیاری از کشورها صندوق بازار خارجی هم وجود دارد. مثلا ممکن است به هر دلیل بخواهید در بازار ژاپن سرمایه گذاری کنید. اما چیزی از وضعیت بازار ژاپن ندانید و نتوانید صورت های مالی را که به زبان ژاپنی هستند بخوانید.در این صورت بجای استخدام مترجم یا ثبت نام در کلاس زبان ژاپنی، می توانید از ETF بازار خارجی (Foreign Market) استفاده کنید.
صندوق ارز
ETF ارز از دیگر انواع این صندوق ها است. همان طور که حدس می زنید بیشتر دارایی این صندوق ها را ارز تشکیل می دهد. استفاده از ETF ارزی در بازار فارکس مرسوم است. سرمایه گذارانی که می خواهد ریسک نواسان های ارزی را پوشش بدهند به سراغ این صندوق ها می روند.
صندوق صنعتی
ETFهای گروه یا صنعتی، نوعی از صندوق هستند که تمامی سهم های آن از یک صنعت انتخاب می شوند. فرض کنید که می دانید صنعت فلزات رشد خواهد کرد. اما نمی دانید کدام شرکت ها از این رشد بهره مند می شوند. برای همین می توانید بر روی انواع صندوق قابل معامله ETF صنعت فلزات سرمایه گذاری کنید. در این صندوق سهام شرکت هایی که در صنعت فلزات فعالیت می کنند یافت می شود.
صندوق کالایی
ETF کالایی، به جای سهام و اوراق از کالا تشکیل می شود. صندوق طلا، صندوق فلزات گران بها شامل طلا، نقره و پلاتین، صندوق فلزات غیرگران بها شامل فولاد، آلومینیوم، مس و غیره و صندوق نفتی چند مثال از ETF کالایی هستند. مدیریت صندوق می تواند با اوراق تبعی دارایی شما را بیمه کند، یا به کمک ابزارهای مختلف بازدهی بیشتری نسبت به تغییرات قیمت طلا در بازار به دست آورد.
صندوق خرسی یا صندوق معکوس
یک نوع بسیار جالب ETF (که ارزش دارد برای آن یک مقاله جداگانه نوشته شود) ETF معکوس یا ETF خرسی (Inverse ETF or Bear ETF) است. معروف است که می گویند تعداد سهم های بد از سهم های خوب بیشتر است.حالا فرض کنید می توانستید سهمی که ندارید را امروز بفروشید و وقتی سهم ارزان شد آن را بخرید. به این عمل در اصلاح شورت سل (Short Sell) می گویند. ETF خرسی از این سازوکار بهره می برد. به کمک این سازوکار، وقتی می دانید بازار منفی است، لازم نیست بورس را ترک کنید. در این وضعیت می توانید از ETFهای خرسی استفاده کنید.
صندوق سرمایه گذاری چیست؟ روشی مفید برای افزایش سرمایه
عده کمی هستند که صندوق سرمایه گذاری را بشناسند. بقیه ممکن است از شنیدن نام آن یاد صندوقهای دیگری بیفتند که هیچ ربطی به صندوق سرمایه گذاری ندارند. پس بد نیست بدانیم صندوق سرمایه گذاری چیست و چگونه کار می کند.
صندوق سرمایه گذاری مشترک به انگلیسی: mutual fund یکی از ابزارهای نوین مالی است که سرمایه جمعآوری شده از افراد مختلف را در داراییهای مختلف سرمایهگذاری میکند. حتی بسیاری از فعالان بازار سرمایه هم با این موضوع آشنایی کافی ندارند. البته نحوه عملکرد صندوق های سرمایه گذاری موضوع پیچیدهای نیست.
تعریف و مفهوم صندوق سرمایه گذاری
نهادی مالی است که منابع مالی حاصل از انتشار گواهی سرمایهگذاری را در موضوع فعالیت مصوب خود سرمایهگذاری میکند و مالکان آن به نسبت سرمایهگذاری خود، در سود و زیان صندوق شریکاند. صندوقهای سرمایهگذاری بر اساس نوع ممکن است وجوه جمع آوری شده را در انواع اوراق بهادار با درآمد ثابت، سهام و حق تقدم سهام، پروژه ساختمانی، طلا، ارز و ….که مشخصات آنها در امیدنامه صندوق ذکر شده است سرمایه گذاری می کند. صندوقهای سرمایه گذاری می توانند قابلیت معامله در بورس را داشته باشند یا مبتنی بر صدور و ابطال باشند.
یکی از تعاریف ساده سرمایهگذاری، خریدن کالایی است که در حال حاضر مورد استفاده قرار نمیگیرد و در آینده با فروش آن سود کسب خواهد شد. حال این کالا ممکن است ملک، خودرو، طلا، سهام، اشیاء قیمتی و… باشد. به طور کلی، سرمایهگذاری را میتوان در دو نوع مستقیم و غیرمستقیم دستهبندی کرد. در سرمایهگذاری مستقیم، سرمایهگذار مستقیماً وارد بازار میشود و به خرید و فروش سهم میپردازد. این کار نیازمند داشتن دانش و تجربه کافی و البته صرف زمان برای بررسی بازار است.
انواع صندوق سرمایه گذاری:
- درآمد ثابت؛ قابل معامله درآمد ثابت ETF
- در سهام؛ قابل معامله سهامی ETF
- بازارگزدانی
- مختلط؛ قابل معامله مختلط ETF
- طلا (ETF)
- جسورانه
- شاخصی
مزایای صندوق های سرمایه گذاری چیست؟
به اختصار مزایای صندوق های سرمایه گذاری عبارتند از :
- تنوع
- مدیریت حرفهای داراییها
- شفافیت اطلاعات مالی
- بازدهی مناسب
- صرفهجویی ناشی از مقیاس
- به حداقل رساندن ریسک
- تبدیل سرمایه های خرد به سرمایهگذاری کلان
- سرمایه گذاری آسان
- نقدشوندگی بالا
- ضامن نقدشوندگی
صندوق های سرمایه گذاری، چه کاری انجام می دهند؟
به طور خلاصه کار صندوق ها این است که مبالغ کوچک را جمع آوری می کنند و این سرمایه جمع شده را به صورت تخصصی در حوزه های مختلف تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار سرمایه گذاری می کنند. هر سودی که از بابت این فعالیت حاصل شد به نسبت سهم هر سرمایه گذار تقسیم می شود. مدیر صندوق هم بابت فعالیت حرفه ای کارمزد دریافت می کند.
حوزه های فعالیت این صندوق ها می تواند اوراق بهادار ، ارز، طلا و حتی ساختمان یا یک پروژه باشد.
دیدگاه شما