تصور میشود که نام بازار نزولی یا خرسی از نحوه حمله خرس به طعمه خود گرفته شده باشد که در آن خرس پنجههای خود را به سمت پایین می کشد. به همین دلیل است که بازارهایی با کاهش قیمت سهام، بازارهای خرسی نامیده می شوند. درست مانند بازار خرسی، بازار گاوی ممکن است به دلیل نحوه ی حمله گاو که در آن شاخ های خود را از پایین به سمت بالا می آورد، نامگذاری شده باشد.
منظور از بازار گاوی و بازار خرسی در دنیای ارز دیجیتال چیست؟
منظور از بازار گاوی و بازار خرسی چیست؟ شاید شما هم این ۲ اصطلاح را شنیده باشید. در واقع، اکثر افرادی که با بازارهای مالی سر و کار دارند و در حال رصد قیمت لحظه ای ارزهای دیجیتال هستند، اصطلاح بازار گاوی و بازار خرسی را شنیدهاند. اما تعریف آن چیست؟ این واژهها از کجا آمدهاند؟ چرا در بازار رمزارزها نیز مورد استفاده قرار میگیرند؟ در این مقاله سعی کردهایم به این پرسشها پاسخ دهیم.
تعریف بازار گاوی و بازار خرسی
به بیانی ساده، هرگاه بازار روند رو به رشدی داشته باشد و قیمت ارزها افزایشی باشد، به آن بازار گاوی یا بازار صعودی (Bull market) و در صورت نزولی بودن و کاهش قیمت ارزها، به آن بازار خرسی یا بازار نزولی (Bear market) میگویند. انواع روندها با این اسامی در پیوند هستند.
ریشه واژههای بازار خرسی و بازار گاوی چیست؟
متاسفانه اسناد دقیقی در خصوص ریشه این دو لغت در بازار سرمایه در دسترس نیست، اما نظریههایی وجود دارد که به ما کمک میکنند متوجه شویم اصطلاح گاو و خرس چگونه وارد بازار سرمایه شدهاند.
بر اساس مشاهدات، هنگامی که گاو برای مبارزه خود را آماده میکند، شاخهایش را به سمت بالا میگیرد و آماده حمله میشود، این حرکت رو به بالا برای حمله، مشابه روند صعودی بازارهای مالی است.
اما خرس هنگام مبارزه و حتی دفاع از خود، پنجهها و سر خود را رو به پایین میآورد که ممکن است همان نشانه نزولی بودن باشد.
همچنین اصطلاح بازار خرسی، برگرفته از فروشندگان پوست خرس نیز است. گفته میشود در گذشته افرادی که اقدام به فروش پوست خرس میکردند، نرخ فروش را از ماهها قبل تعیین کرده بودند. چرا که اعتقاد داشتند ارزش پوست خرس در آینده کاهش خواهد یافت.
برای آشنایی بیشتر با این واژهها در بازار مالی میتوانید این پادکست را گوش کنید:
تاثیر بازار گاوی و بازار خرسی در سرمایهگذاری
بعد از آشنا شدن با تعریف بازار خرسی و بازار گاوی و همچنین ریشهیابی آنها، به بررسی تاثیر این دو اصطلاح بر روند سرمایهگذاری میپردازیم.
نکتهی حائز اهمیت این است که تنها زمانی میتوانیم بازاری را خرسی یا گاوی بنامیم که حداقل در بازهای ۴ ماهه و بیشتر شرایط ثابتی را تجربه کرده باشد. به عنوان مثال، تصور کنید رمزارز اتریوم در ۴ ماه اخیر روند صعودی را طی کرده است. درست است که در مقاطعی نیز شاهد ریزش در این بازار بودهایم اما روند کلی ۴ ماه اخیر این رمزارز مثبت بوده است. پس میتوان نتیجه گرفت بازار اتریوم در حال حاضر گاوی است.
بنابراین هر چه بازه زمانی ما بیشتر باشد، آنالیز دقیقتری نیز بدست خواهد آمد.
ویژگیهای بازار گاوی و بازار خرسی
در بازارهای گاوی با توجه به حجم زیاد تقاضا، اکثر کاربران بازارهای مالی ترجیح میدهند خریدار باشند و سرمایهگذاری کنند. ممکن است تعداد فروشندهها در پلتفرمهای معاملاتی کمتر شود و نرخهای خرید و فروش دچار تغییرات شود. این روند در بازارهای خرسی برعکس است. یعنی حجم درخواست فروش ارز بالاتر رفته و طبیعتاً خریدار کمتر خواهد شد.
تاثیر بازارهای خرسی و گاوی در رمزارزها پیچیدگیهای خاص خود را دارد. برای مثال، در بازار بیت کوین بدلیل نوسانات زیاد، تشخیص گاوی یا خرسی بودن این بازار بسیار پیچیده است. با توجه به هیجانهای ایجاد شده بین سرمایهگذاران تازه وارد در هنگام افزایش یا کاهش نرخ، حجم خرید و فروشها ممکن است دستخوش تغییراتی شود و خیلی از افراد به اشتباه آن را به بازار گاوی یا خرسی تشبیه کنند.
همه روزه تریدرهای جدیدی به بازار رمزارزها ورود میکنند و یافتن ارزهایی با پتانسیل رشد بالا، ممکن است روند خرسی شدن بیت کوین را تشدید کند. البته تمام این موارد گمانه زنیهایی نسبت به آینده احتمالی بیت کوین، این رمز ارز محبوب است.
در بازار خرسی امکان از دست رفتن سرمایه بسیار بالاست. چرا که روند ریزش ارز موردنظر تاریخ مشخصی ندارد. این معضل در بازار رمزارزها به حدی تاثیرگذار است که حتی خیلی از افراد تازه کار را از ادامه فعالیت دلسرد خواهد کرد.
تغییر بازار از گاوی به خرسی
۲ عامل زیر میتوانند بازار را تحت تاثیر قرار دهند:
۱. رفتار سرمایهگذاران در بازار
اکثر افرادی که در بازارهای گاوی وارد معاملات شدهاند، تحمل ریسک را ندارند. کوچکترین ریزش آنها را به هم خواهد ریخت. در صورتی که ارزهای خریداری شده برای چند روز پیاپی روندی نزولی در پیش گیرد، سریعاً اقدام به فروش ارز خود خواهند کرد.
تاثیرات ناشی از رفتارهای هیجانی در بین کاربران تازه وارد به حدی است که حجم معاملات بازارهای مختلف را تحت تاثیر قرار میدهد. البته که نمیتوان به طور قطع گفت این رفتارها، بازار را از گاوی به خرسی تغییر میدهد، اما قطعاً تاثیرگذار است.
در این باره بد نیست که مقاله تیپ شخصیتی سرمایه گذاران را مطالعه کنید.
۲. تاثیرات اجتماعی و سیاسی
هم سو نبودن سیاست با شرایط اجتماعی موجود در جامعه، سخنان و تصمیمات سیاسی و اقتصادی و شرایط خاص مناطق مختلف، ممکن است روند بازار را به کلی تحت تاثیر خود قرار دهد.
جنبههای سیاسی و اجتماعی تاثیرگذار بر بازارهای مالی بسیار مهم و قابل توجه هستند. همواره شاهد آن بودهایم که با یک جهتگیری سیاسی در یک منطقه خاص مانند خاورمیانه، ارزش نفت و طلا تغییراتی را تجربه کردهاند. در بازار رمزارزها نیز این تاثیرات قابل مشاهده است. بنابراین، رفتار سیاستمداران ممکن است به تغییر روند بازار منجر شود. این حوادث منجر به تحلیل فاندامنتال میشوند.
پیشبینی بازار گاوی و بازار خرسی در دنیای رمزارزها
پیشبینی گاوی یا خرسی بودن بازار به مسائل بسیار زیادی بستگی دارد. میدانید که رمزارزها و شرایط آنها در بازار پیچیدگیهای مختص به خود را دارند.
بیت کوین را در نظر بگیرید، ممکن است بازاری امن برای سرمایهگذاری باشد، اما عمر نحوه تغییر روند بازار گاوی به خرسی دوازده ساله آن و دامنه نوسان قیمتی که در گذشته ثبت شده است، مشخص نمیکند مقدار رشد یا سقوط این رمزارز به چه صورت خواهد بود.
سایر رمزارزها نیز شرایط منحصر به فرد خود را دارند. به طور مثال ،اتریوم ۲ به تازگی به بازار معرفی شده است. حتی با بررسی پیشینه این رمزارز باز هم نمیتوان گفت بازار این رمزارز گاوی است یا در دسته بازار خرسی قرار میگیرد.
آنچه که پیدا است رمزارز اتریوم رشد مناسبی را در ۲ سال اخیر تجربه کرد است اما آیا اتریوم ۲ نیز این شرایط را خواهد داشت؟ تنها زمان مشخص کننده این سوال خواهد بود.
البته با کمک ابزارهای تحلیلی که در اختیار داریم، میتوان تا حدودی روند بازار را در بازههای کوتاه مدت پیشبینی کرد. استفاده از اندیکاتورها بر روی نمودارهای قیمتی و تحلیل تکنیکال از جمله روشهای مناسب برای پیشبینی روند بازار است.
برزخ؛ بازی انتظار
حالتی را در نظر بگیرید که برای چندین روز یا چند هفته پیاپی، هیچگونه تغییراتی در نرخ ارز شما بوجود نیامده است یا این تغییرات بسیار ناچیز و غیر قابل لمس بوده است.
خرید و فروش در این بازه بسیار کم رنگتر از قبل شده است و سرمایهگذاران نسبت به اینکه آیا مسیر درستی را پیش گرفتهاند، تردید دارند. دلسردی و انتظار برای تغییرات، مشخص نبودن روند صعودی یا نزولی بازار و خواندن اخبار گوناگون برای پیدا کردن راه حل، همه از ویژگیهای شرایط برزخ است.
در این شرایط، تصمیمگیری برای خرید یا فروش بسیار سخت خواهد شد. عرضه و تقاضا در بازار تغییرات چندانی نخواهد داشت و بازی انتظار برای سرمایهگذاران شروع خواهد شد. اینجا نقش سوشال تریدینگ پررنگ میشود.
شما بازری در کدام زمین را انتخاب میکنید؟
بازارهای گاوی و خرسی تنها دو مورد از اصطلاحات مهم ارز دیجیتال و دیگر بازارها تلقی شده و نباید بر اساس چنین مواردی نسبت به خرید و فروش ارز دیجیتال اقدام کرد. آنچه امروزه به سرمایهگذاران کمک خواهد کرد، شناخت شرایط بازار و قدرت تصمیمگیری و ریسکپذیری آنها خواهد بود.
بازار گاوی بازاری است که در حال افزایش است و شرایط اقتصاد به طور کلی مساعد است. بازار خرسی نیز یک بازار نزولی است که در آن بیشتر سهام در حال کاهش ارزش هستند.
درک این که بازار صعودی نشانه افزایش قیمت سهام و اقتصاد قوی است، در حالی که بازار نزولی نشانه کاهش قیمت سهام و احتمالاً اقتصاد ضعیف برای هر نوع سرمایهگذاری بسیار مهم است و انتخاب آن به استراتژیهایش بستگی دارد.
بازار گاوی و بازار خرسی در دنیای ارزهای دیجیتال
یعنی یک گاو نر شاخ هایش را به هوا پرتاب نحوه تغییر روند بازار گاوی به خرسی می کند(با بالا بردن شاخ خود حمله می کند)، در حالی که یک خرس به سمت پایین می کشد(با کشیدن پنجه های خود به سمت پایین حمله می کنند).
این اقدامات به صورت استعاره به حرکت بازار مرتبط میشود اگر روند صعودی بود، بازار گاوی و اگر روند نزولی بود، بازار خرسی است، بنابراین تصویری که هرکدام در رابطه با نوسانات بازارهای مالی ایجاد میکنند، مطمئناً درست است.
اصطلاحات بازار خرسی و بازار گاوی اغلب برای توصیف اقدامات و نگرش ها یا احساسات خریداران و فروشندگان استفاده میشود.در دنیای سرمایه گذاری، اصطلاحات گاو نر و خرس اغلب برای اشاره به شرایط بازار استفاده میشود.
این عبارات نحوه عملکرد بازارهای مالی را به طور کلی توصیف میکنند، یعنی اینکه آیا ارزش آنها در حال افزایش یا کاهش است و به عنوان یک سرمایهگذار، جهت گیری بازار چه خرسی و چه گاوی(نزولی و صعودی)، تأثیر زیادی بر سهم شما دارد. بنابراین، درک اینکه چگونه هر یک از این شرایط بازار ممکن است بر سرمایه گذاری شما تأثیر بگذارد، مهم است.
مفهوم بازار گاوی (Bullish) در دنیای ارز دیجیتال
بازار صعودی در ارزهای دیجیتال نقطه مقابل بازار نزولی است. بنابراین، اگر بازار روند صعودی داشته باشد، ما در میانه یک بازار صعودی هستیم. بازارهای صعودی با خوش بینی و اعتماد سرمایه گذاران از این نظر مشخص می شود. یک نمونه برجسته از بازار صعودی ارزهای دیجیتال بیت کوین است که در دسامبر ۲۰۱۷ به ۲۰۰۰۰ دلار آمریکا در هر سکه رسید.
بازارهای مالی (سهام، اوراق قرضه، ارز دیجیتال و کالاها) تا حد زیادی تحت تاثیر اعتماد مصرف کننده قرار دارند. و در بازارهای صعودی، زمانی اتفاق می افتد که قیمت های سرمایهگذاری برای دوره های متمادی در حال افزایش است.
سرمایه گذاران با توجه به اقتصادهای پر رونق که معمولاً بازارهای صعودی را همراهی می کنند، مشتاق خرید یا نگه داشتن سهم خود هستند، معمولا بازار شروع به رشد میکند.
روند صعودی به یک دوره طولانی اشاره دارد که طی آن سرمایهگذاران زیادی در حال خرید ارزهای دیجیتال هستند و باعث افزایش قیمت میشود که تقاضای عرضه و اطمینان بالای بازار را به همراه دارد.
اعتماد سرمایهگذاران معمولاً بازخورد مثبت در بازار ایجاد میکند و این امر روند صعودی را بیشتر میکند (سرمایهگذاری بیشتر، افزایش مداوم قیمتها).
نشانه های پایان یک بازار صعودی چیست؟
حتی در طی یک بازار صعودی، نوسانات، افت قیمت و اصلاحات در طول مسیر به چشم میخورد. به راحتی می توان حرکات اصلاحی نزولی کوتاه مدت را به عنوان پایان یک بازار صعودی به اشتباه در نظر گرفت. به همین دلیل مهم است که هر گونه نشانه بالقوه برای تغییر روند را از منظری وسیعتر در نظر بگیریم و به عملکرد قیمت در بازههای زمانی طولانیتر نگاه کنیم.
تاریخ نشان داده است که بازارهای صعودی برای همیشه دوام نمیآورند، و در برخی مواقع، اعتماد سرمایهگذاران شروع به کاهش میکند، این میتواند توسط هر چیزی از اخبار بد مانند قوانین نامطلوب گرفته تا شرایط پیشبینی نشده مانند همهگیری COVID-19 ایجاد شود.
یک اصلاح قیمت شدید میتواند منجر به شروع یک بازار نزولی شود، جایی که سرمایه گذاران معتقدند قیمت ها به کاهش ادامه خواهد داد و باعث ایجاد یک مارپیچ نزولی در هنگام فروش میشود تا از زیان بیشتر جلوگیری شود.
مفهوم بازار خرسی (Bearish) در دنیای ارزهای دیجیتال
وقتی در مورد بازار نزولی ارزهای دیجیتال صحبت میکنیم، به وضعیت بازاری اشاره می کنیم که با احتیاط و بدبینی تعریف میشود که در طی آن معاملهگران احتمال بیشتری برای فروش دارند تا خرید.(اصطلاح بازار نزولی به روند منفی قیمت ها در یک بازار اشاره دارد.)
در بازارهای سنتی، برخی می گویند که بازار نزولی زمانی نشان داده می شود که ۲۰ درصد کاهش قیمت در یک دوره ۶۰ روزه رخ دهد. این رکود معمولاً نتیجه بدبینی سرمایهگذاران مربوط به از دست دادن اعتماد به عملکرد کلی قیمتها و شاخصهای بازار است.
در پاسخ به احساسات بدبینانه بازار، سرمایه گذاران شروع به فروش دارایی های خود می کنند که بیشتر بر کاهش قیمت ها تأثیر میگذارد و اغلب منجر به دوره رکود می شود. سقوط بیت کوین در آغاز سال ۲۰۱۸ نمونه ی بارز این موضوع است.
بازار نزولی یک دوره زمانی پایدار است که با حرکات نزولی قابل توجه مشخص می شود. اصلاح قیمت، زمانی اتفاق می افتد که قیمت ارز یا کالایی که بیش از حد ارزش گذاری شده است، خود را اصلاح کند.
تشخیص بین یک بازار نزولی و یک اصلاح قیمت بسیار مهم است. یک بازار نزولی با نوسانات منفی قابل توجه در یک دوره طولانی مشخص می شود. زمانی که قیمت یک ارز یا کالا افزایش شدیدی را تجربه کرده خود به خود اصلاح میشود،که به آن اصلاح قیمت می گویند.
بازار خرسی بهترین زمان ورود به بازار ارزهای دیجیتال است.
بازار خرسی چه ویژگی هایی دارد؟
- کاهش قیمت ها در یک دوره زمانی پایدار
- عرضه بیشتر از تقاضا است.
- عدم اعتماد سرمایه گذاران به بازار و بی اعتمادی عمومی به ارزهای دیجیتال در میان اقتصاددانان، تحلیلگران امور مالی
- اخبار منفی در مورد ارز دیجیتال در رسانه های اصلی و همچنین رسانه های اجتماعی.
روند گاوی در مقابل خرسی در بازار ارزهای دیجیتال
مفاهیم بنیادی گرایش های گاو نر و خرس که از بورس اوراق بهادار نشأت میگیرد، به بازار ارزهای دیجیتال هم نفوذ کرده و تاکتیک های حملات حیوانات را در طبیعت وحشی نشان میدهد.
اگر تصور میکیند که امکان دارد این اصطلاحات رابه اشتباه بکار ببرید، فقط باید به یاد داشته باشید که خرس ها پنجه های خود را برای حمله از بالا به پایین می کشند در حالی که گاو نر شاخ های خود را بلند میکند. بنابراین خرسهای کریپتو برای سقوط معامله میکنند و گاوهای کریپتو رشد نرخ ارز را هدف قرار میدهند.
نقطه مقابل یک بازار نزولی، یک بازار صعودی است و زمانی به وجود می آید که سرمایه گذاران خوش بین هستند. افزایش قیمت ها (روند صعودی) یک احساس مثبت در بازار ایجاد میکند و از آنجایی که معامله گران احساس اطمینان بیشتری می کنند، تمایل به سرمایه گذاری بیشتر و بیشتر دارند که باعث افزایش بیشتر قیمت ها میشود.
اقتصاددانان می گویند که بین سال های ۱۹۲۹ تا ۲۰۱۴، ۲۵ بازار صعودی و ۲۵ بازار نزولی در ایالات متحده وجود داشته است. میانگین زیان بازار خرسی منفی ۳۵٪ بود، در حالی که میانگین سود بازار صعودی تقریباً مثبت ۱۰۴٪ بود. این روندها نشان میدهد که چگونه حرکت بازار افزایش مداوم قیمت (در بازارهای صعودی) و کاهش (در بازارهای نزولی) را حفظ میکند.
بر این اساس، یک روند منجر به تکرار تغییرات قیمت در بازار مالی می شود. این امر به ویژه برای صنعت ارزهای دیجیتال، که بیشتر در معرض رویدادهای جهانی است که می تواند آن را نحوه تغییر روند بازار گاوی به خرسی به شدت تغییر دهد، مرتبط است.
و این در صنعت فین تک(فناوری) هر روز اتفاق میافتد: فناوریها و معاملات جدید پدید میآیند، استارتآپها راهاندازی میشوند، مقررات قانونی تغییر میکنند، و تلاشهایی برای ادغام بلاک چین در حوزههای مختلف زندگی وجود دارد که همیشه در بازار ارزهای دیجیتال اثری از خود بر جای میگذارد.
بازار صعودی، بازاری است که روند افزایشی دارد(تقاضا بیشتر از عرضه است)، در حالی که بازار نزولی، بازاری است که روند نزولی دارد(عرضه بیشتر از تقاضا است).
عرضه و تقاضا در بازارهای مالی
در بازار صعودی، تقاضای قوی و عرضه ضعیف وجود دارد. به عبارت دیگر، بسیاری از سرمایه گذاران مایل به خرید هستند اما تعداد کمی حاضر به فروش هستند. در نتیجه، با رقابت سرمایه گذاران برای به دست آوردن سهام، قیمت سهام افزایش خواهد یافت.
در بازار نزولی، عکس این موضوع صادق است: افراد بیشتری به دنبال فروش هستند تا خرید. تقاضا به طور قابل توجهی کمتر از عرضه است و در نتیجه قیمت سهام کاهش می یابد.
سنجش تغییرات بازار
عامل اصلی تعیین کننده گاوی یا خرسی بودن بازار فقط واکنش تند بازار به یک رویداد خاص نیست، بلکه نحوه عملکرد آن در دراز مدت است. حرکات کوچک فقط نشان دهنده یک روند کوتاه مدت یا یک اصلاح بازار است. اینکه آیا قرار است بازار صعودی یا نزولی وجود داشته باشد یا خیر، تنها در یک دوره زمانی طولانیتر قابل تعیین است.
با این حال، تمام حرکات طولانی در بازار را نمی توان به عنوان گاو یا خرس توصیف کرد. گاهی اوقات یک بازار ممکن است دوره رکودی را پشت سر بگذارد، زیرا سعی می کند جهت پیدا کند.
در مواجهه با بازار Bullish & Bearish چه باید کرد؟
یک بازار صعودی، رفتار ایده آل برای یک سرمایهگذار این است که با خرید سهام در اوایل روند (در صورت امکان) و سپس فروش آنها در زمانی که به اوج خود رسیدند، از افزایش قیمت ها استفاده کند.
در طول بازار صعودی، هر گونه ضرر باید جزئی و موقت باشد. یک سرمایهگذار معمولاً می تواند به طور فعال و با اطمینان در سهام بیشتری با احتمال بالاتری برای بازدهی سرمایه گذاری کند.
با این حال، در یک بازار نزولی، احتمال ضرر بیشتر است زیرا قیمتها دائماً ارزش خود را از دست میدهند و پایان آن اغلب در چشم نیست. حتی اگر تصمیم به سرمایهگذاری به امید رونق داشته باشید، احتمالاً قبل از وقوع هرگونه تغییری ضرر خواهید کرد. بنابراین، بیشترین سودآوری را می توان در فروش کوتاه مدت داشت.
اصطلاح بازار گاوی به بازاری اشاره دارد که در حال افزایش بوده است. بازار خرسی بازاری است که قیمت ها در آن کاهش یافته است. در هر دو مورد، اصطلاح بازار گاوی و خرسی زمانی اتفاق می افتد که قیمت ها بیش از ۲۰ درصد افزایش یا کاهش می یابد. وقتی صحبت از سرمایه گذاران فردی می شود، یک گاو انتظار دارد سهام افزایش یابد، در حالی که خرس با این فرض عمل می کند که آنها سقوط خواهند کرد.
آشنایی کامل با بازار خرسی در بازار های مالی
بازار خرسی زمانی است که یک بازار افت قیمت طولانی مدت را تجربه می کند و معمولا شرایطی را توصیف می کند که در آن قیمت اوراق بهادار 20٪ یا بیشتر از اوج، در میان بدبینی گسترده و احساسات منفی سرمایه گذاران کاهش می یابد.
بازار خرسی اغلب با کاهش در یک بازار عمومی یا شاخص کلی مانند S&P 500 همراه هستند، اما اوراق بهادار یا کالاهای خصوصی نیز میتوانند در یک بازار خرسی در نظر گرفته شوند، اگر در یک دوره زمانی پایدار معمولا دو ماهه یا بیشتر افت 20 درصدی یا بیشتر را تجربه کنند. بازارهای خرسی ممکن است با رکودهای عمومی اقتصادی همراه باشند. بازار خرسی یا نزولی نقطه ی مقابل بازار صعودی یا گاوی می باشد.
درک بازار خرسی
قیمت سهام عموما منعکس کننده انتظارات آتی جریان های نقدی و سود شرکت ها است. با کاهش چشم انداز رشد سود و از بین رفتن انتظارات تورمی، قیمت سهام می تواند کاهش یابد. رفتار گله ای، ترس و عجله برای پیشگیری از ضررهای بیشتر می تواند منجر به دوره های طولانی افت قیمت دارایی ها شود.
یکی از تعریفهای بازار نزولی میگوید: زمانی که سهام به طور متوسط حداقل 20 درصد از بالاترین قیمت خود افت میکنند، بازارها در فاز خرسی یا نزولی قرار گرفته اند. اما 20٪ یک عدد دلخواه است، همانطور که کاهش 10٪ یک معیار دلخواه برای اصلاح است. تعریف دیگر از بازار نزولی زمانی است که سرمایه گذاران بسیار ریسک گریز هستند. این نوع بازار نزولی میتواند ماهها یا سالها ادامه داشته باشد.
علل یک بازار خرسی اغلب متفاوت است؛ اما به طور کلی، اقتصاد ضعیف، ترکیدن حبابهای بازار، بیماریهای همهگیر، جنگها، بحرانهای ژئوپلیتیکی، و تغییرات پارادایم شدید در اقتصاد مانند تغییر به اقتصاد آنلاین، همه عواملی هستند که ممکن است باعث ایجاد بازار خرسی شود. نشانه های یک اقتصاد ضعیف یا کند معمولا اشتغال کم، درآمد قابل تصرف کم، بهره وری ضعیف و کاهش سود کسب و کار است. علاوه بر این، هرگونه مداخله دولت در اقتصاد نیز می تواند باعث ایجاد بازار نزولی شود.
به عنوان مثال، تغییرات در نرخ مالیات یا نرخ وجوه فدرال می تواند منجر به یک بازار نزولی شود. ویا در بورس اوراق بهادار ایران، افزایش نرخ بهره بانکی می تواند شروع یک بازار خرسی باشد. به طور مشابه، کاهش اعتماد سرمایهگذاران نیز ممکن است نشانه شروع یک بازار نزولی باشد. زمانی که سرمایه گذاران بر این باورند که چیزی در شرف وقوع است، اقدامی انجام می دهند که در این مورد، منظور فروش سهام برای جلوگیری از ضرر می باشد.
بازار خرسی می تواند چندین سال یا فقط چند هفته ادامه داشته باشد. این دوره حتی می تواند بین 10 تا 20 سال دوام بیاورد. ممکن است در بازارهای نزولی طولانی مدت، سهام یا شاخصها برای مدتی افزایش پیدا کنند، اما این افزایشها پایدار نمیمانند و قیمتها به سطوح پایینتر باز میگردند.
شاخصهای اصلی بازار ایالات متحده در 24 دسامبر 2018 به محدوده بازار نزولی نزدیک شده بودند و تقریبا با کاهش 20 درصدی همراه شدند. اخیرا، شاخصهای اصلی از جمله S&P 500 و داوجونز در مارس 2020 به شدت در محدوده بازار نزولی سقوط کردند. قبل از آن، آخرین بازار نزولی طولانی مدت در ایالات متحده بین سال های 2007 و 2009 در طول بحران مالی رخ داد و تقریبا 17 ماه ادامه داشت. S&P 500 در این مدت 50 درصد از ارزش خود را از دست داد.
در فوریه 2020، بازارهای سهام در سراسر جهان در پی همهگیری جهانی ویروس کرونا وارد یک بازار نزولی ناگهانی شدند به طوریکه DJIA (Dow Jones Industrial Average) از بالاترین رکورد خود در 12 فوریه (29,568.77) به پایینترین حد در 23 مارس (18,213.65) رسید و در مدت یک ماه 38 در صد از ارزش خود را از دست داد. با این حال، هر دو شاخص S&P 500 و Nasdaq 100 تا آگوست 2020 توانستند ارزش از دست رفته خود را جبران کنند و به بالاترین سطح خود برسند.
فازهای بازار خرسی
بازارهای خرسی معمولا دارای 4 فاز هستند:
• فاز اول با قیمت های بالا و خوشبینی بالای سرمایه گذاران مشخص می شود. در پایان این مرحله، سرمایه گذاران شروع به خروج از بازار و سیو سود می کنند.
• در مرحله دوم، قیمت سهام، فعالیتهای تجاری و سود شرکتها شروع به کاهش شدید میکنند و شاخصهای اقتصادی که ممکن است زمانی مثبت بودهاند، به محدوده های پایینتر از حد متوسط خود افت می کنند. بسیاری از سرمایه گذاران با شروع این فاز به وحشت افتاده و بر افت بیشتر قیمت سهام دامن می زنند.
• در مرحله سوم دلالان شروع به ورود به بازار کرده و در نتیجه برخی قیمت ها و حجم معاملات را افزایش می دهند.
• در فاز چهارم و آخر، قیمت سهام همچنان روند نزولی خود را ادامه می دهند اما سرعت نزول کم شده است. در انتها با وجود قیمتهای پایین و اخبار خوب، سرمایهگذاران دوباره به بازار جذب می شوند و بازار خرسی به بازار گاوی یا صعودی منتهی میشود.
تصور میشود که نام بازار نزولی یا خرسی از نحوه حمله خرس به طعمه خود گرفته شده باشد که در آن خرس پنجههای خود را به سمت پایین می کشد. به همین دلیل است که بازارهایی با کاهش قیمت سهام، بازارهای خرسی نامیده می شوند. درست مانند بازار خرسی، بازار گاوی ممکن است به دلیل نحوه ی حمله گاو که در آن شاخ های خود را از پایین به سمت بالا می آورد، نامگذاری شده باشد.
بازارهای نزولی و اصلاح ها
بازار نزولی را نباید با یک اصلاح اشتباه گرفت که یک روند کوتاه مدت است که مدت زمان آن معمولا کمتر از دو ماه است. در حالی که اصلاحات زمان خوبی را برای سرمایه گذاران برای یافتن نقطه ورود به بازارهای سهام فراهم می کنند، بازارهای نزولی به ندرت نقاط ورود مناسبی را ارائه می دهند. این مانع به این دلیل است که تعیین کف بازار خرسی تقریبا غیرممکن است. تلاش برای جبران زیانها میتواند یک چالش سخت باشد، مگر اینکه سرمایهگذاران اقدام به فروش استقراضی و یا Sell گرفتن کنند یا از استراتژیهای دیگری برای کسب سود در بازارهای در حال سقوط استفاده کنند.
فروش استقراضی در بازار خرسی
سرمایه گذاران می توانند با انجام Short Selling در بازار نزولی سود کسب کنند. این تکنیک شامل فروش استقراضی سهام و بازخرید آن در قیمت های پایین تر است. این یک تجارت بسیار پرخطر است و در صورت عدم موفقیت می تواند ضررهای سنگینی را به همراه داشته باشد. مبلغ سود و زیان در این معامله، تفاوت بین قیمتی است که سهام در آن فروخته شده و قیمتی که در آن سهام بازخرید شده است. به عنوان مثال، یک سرمایه گذار 100 سهم از یک سهام را به قیمت 94 دلار به صورت استقراضی می فروشد. قیمت کاهش می یابد و به 84 دلار می رسد و در نتیجه سرمایه گذار به ازاری هر سهم 10 دلار و در مجموع 1000 دلار سود می کند. اگر سهام به طور غیرمنتظره ای بالاتر معامله شود، سرمایه گذار مجبور می شود سهام را با قیمت بالاتر بازخرید کند و به کارگزار پس بدهد که باعث زیان سنگین می شود. تا کنون و در زمان نگارش این مقاله، امکان انجام فروش استقراضی در بازار بورس ایران فراهم نشده است.
جمع بندی
در این مقاله با پدیده ی بازار خرسی یا بازار نزولی آشنا شدیم. این نوع بازار معمولا در اوج خوشبینی سرمایه گذاران و در اوج های قیمتی شروع به شکلگیری می کند و نقطه ی مقابل بازار صعودی یا گاوی قرار دارد. هم چنین تفاوت بازار خرسی را با اصلاح های قیمتی موجود در میانه ی بازار صعودی نیز توضیح دادیم.
بازار گاوی و بازار خرسی
در دنیای سرمایه گذاری، اصطلاحات "گاو" و "خرس" اغلب برای اشاره به شرایط بازار استفاده می شود. این عبارات نحوه عملکرد بازارهای سهام را به طور کلی توصیف می کنند - یعنی اینکه آیا ارزش سهام در حال افزایش یا کاهش می باشد و به عنوان یک سرمایه گذار، جهت گیری بازار نیروی اصلی است که تأثیر زیادی بر سبد سهام شما دارد. بنابراین، درک اینکه چگونه هر یک از این شرایط بازار ممکن است بر سرمایه گذاری شما تأثیر بگذارد، مهم است. در این مقاله می خواهیم مقایسه ای بر بازار گاوی و بازار خرسی انجام دهیم.
بازار گاوی و بازار خرسی
بازار گاوی بازاری است که در آن قیمت سهام عموما در حال افزایش است و شرایط اقتصاد در آن به طور معمول مساعد است. از سوی دیگر بازار خرسی در اقتصادی وجود دارد که در حال افول است و بیشتر سهام در حال کاهش قیمت هستند. از آنجایی که بازارهای مالی تا حد زیادی تحت تأثیر نگرش سرمایه گذاران هستند، این اصطلاحات همچنین بیانگر احساس سرمایه گذاران در مورد بازار و روندهای اقتصادی متعاقب آن می باشند.
بازار گاوی نحوه تغییر روند بازار گاوی به خرسی نحوه تغییر روند بازار گاوی به خرسی با افزایش مداوم قیمت ها مشخص می شود. در مورد بازارهای سهام، بازار گاوی نشان دهنده افزایش قیمت سهام شرکت ها است. در چنین مواقعی، سرمایه گذاران اغلب معتقدند که روند صعودی در بلندمدت ادامه خواهد داشت. در این سناریو، اقتصاد کشور به طور معمول قوی بوده و سطح اشتغال بالا است.
در مقابل، بازار خرسی بازاری است که در حال افول است. یک بازار معمولاً یک بازار واقعا "خرسی" در نظر گرفته نمی شود مگر اینکه 20٪ یا بیشتر از اوج های اخیر خود سقوط کرده باشد. در بازار خرسی، قیمت سهام به طور مداوم در حال کاهش است. این منجر به روند نزولی می شود که سرمایه گذاران معتقدند در بلند مدت ادامه خواهد داشت. این باور به نوبه خود، مارپیچ رو به پایین را تداوم می بخشد. در طول یک بازار نزولی، با شروع اخراج کارگران توسط شرکت ها، رشد اقتصادی کند و یا منفی می شود و بیکاری افزایش می یابد.
ریشه ی انتخاب کلمات بازار گاوی و بازار خرسی چیست؟
به اندازه کافی جالب توجه است که منشاء واقعی این عبارات نامشخص است اما در اینجا دو مورد از متداول ترین فرضیه ها درباره دلیل انتخاب این کلمات، آورده شده است:
- تصور می شود که اصطلاحات "خرس" و "گاو نر" از روشی که هر حیوانی به حریف خود حمله می کند، نشأت می گیرد. یعنی یک گاو نر شاخ هایش را به هوا پرتاب می کند، در حالی که یک خرس پنجه هایش را به سمت پایین می کشد. سپس این اقدامات به صورت استعاری به حرکت یک بازار مرتبط شدند. اگر روند صعودی بود، بازار، گاوی در نظر گرفته می شد و اگر روند کاهشی بود، بازار، خرسی نامیده می شد.
- از لحاظ تاریخی، واسطههای فروش پوست خرس، پوستهایی را که هنوز دریافت نکرده بودند، پیش فروش می کردند. به این امید که زمانیکه می خواهند این پوست ها را از شکارچی ها بخرند، با قیمت کمتری این کار را انجام دهند و در نتیجه از تفاوت بین قیمت پیش فروش و خرید، سود کسب کنند. این واسطهها به خرس ها معروف شدند و این اصطلاح برای توصیف رکود و کاهش قیمت در بازارها باقی مانده است. برعکس، از آنجایی که خرس و گاو نر به دلیل ورزش خونی مبارزه گاو و خرس که زمانی محبوب بود، به طور گسترده ای متضاد یکدیگر در نظر گرفته می شدند، اصطلاح گاو نر در نقطه مقابل خرس قرار می گیرد.
ویژگی های بازار گاوی و بازار خرسی
اگرچه شرایط یک بازار گاوی و بازار خرسی با جهت قیمت سهام مشخص می شود، برخی از ویژگی های دیگر نیز وجود دارد که سرمایه گذاران باید از آنها آگاه باشند.
عرضه و تقاضا برای اوراق بهادار
در بازار گاوی، تقاضای قوی و عرضه ضعیف برای اوراق بهادار وجود دارد. به عبارت دیگر، بسیاری از سرمایه گذاران مایل به خرید اوراق بهادار هستند اما تعداد کمی حاضر به فروش آنها هستند. در نتیجه، با رقابت سرمایه گذاران برای به دست آوردن سهام در دسترس، قیمت سهام افزایش خواهد یافت.
در بازار خرسی، برعکس این موضوع صادق است: افراد بیشتری به دنبال فروش هستند تا خرید. تقاضا به طور قابل توجهی کمتر از عرضه است و در نتیجه قیمت سهام کاهش می یابد.
روانشناسی سرمایه گذار
از آنجایی که رفتار بازار تحت تأثیر نحوه درک و واکنش افراد نسبت به رفتار آن است، روانشناسی و احساسات سرمایه گذار بر افزایش یا سقوط بازار تأثیر می گذارد. عملکرد بازار سهام و روانشناسی سرمایه گذار به یکدیگر وابسته هستند. در یک بازار صعودی، سرمایه گذاران با کمال میل به امید به دست آوردن سود مشارکت می کنند.
در طول یک بازار نزولی، احساسات بازار منفی است و سرمایه گذاران شروع به انتقال پول خود از سهام، به اوراق بهادار با درآمد ثابت یا سپرده های بانکی می کنند و منتظر حرکت صعودی بعدی بازار می مانند. در مجموع، کاهش قیمت سهام در بازار، اعتماد سرمایه گذاران را متزلزل می کند. این امر باعث می شود که سرمایه گذاران پول خود را از بازار دور نگه دارند که به نوبه خود با افزایش جریان خروجی باعث کاهش عمومی قیمت می شود.
تغییر در فعالیت اقتصادی
از آنجا که مشاغلی که سهام آنها در بورس معامله می شود، جزئی از یک اقتصاد بزرگ تر هستند، بازار سهام و اقتصاد به شدت به هم مرتبط هستند. بازار نزولی با اقتصاد ضعیف همراه است. اکثر مشاغل قادر به ثبت سودهای کلان نیستند زیرا مصرف کنندگان احتمالا به اندازه کافی هزینه نمی کنند. این کاهش سود مستقیماً بر نحوه ارزش گذاری سهام در بازار تأثیر می گذارد. در بازار صعودی، برعکس موضوع اتفاق می افتد. مردم پول بیشتری برای خرج کردن دارند و حاضرند آن را خرج کنند. این امر اقتصاد را به حرکت در می آورد و تقویت می کند.
سنجش تغییرات بازار
عامل اصلی تعیین کننده گاوی یا خرسی بودن بازار فقط واکنش تند بازار به یک رویداد خاص نیست، بلکه نحوه عملکرد آن در دراز مدت است. حرکات کوچک فقط نشان دهنده یک روند کوتاه مدت یا یک اصلاح در بازار است. اینکه آیا قرار است بازار صعودی یا نزولی وجود داشته باشد، تنها در یک دوره زمانی طولانیتر قابل تعیین است.
با این حال، تمام حرکات طولانی در بازار را نمی توان به عنوان بازار گاوی و بازار خرسی توصیف کرد. گاهی اوقات یک بازار ممکن است دوره رکودی را پشت سر بگذارد، زیرا سعی می کند جهت مشخصی را پیدا کند. در این حالت، یک سری حرکات صعودی و نزولی عملاً سود و زیان را خنثی می کند که منجر به یک روند ثابت در بازار می شود.
نکته مهم: زمان بندی کامل بازار تقریبا غیرممکن است!
در هر بازار چه نحوه تغییر روند بازار گاوی به خرسی باید کرد؟
در یک بازار صعودی یا گاوی، کار ایده آل برای یک سرمایه گذار این است که با خرید سهام در اوایل روند (در صورت امکان) و سپس فروش آنها در زمانی که به اوج خود رسیدند، از افزایش قیمت ها استفاده کند. در طول بازار صعودی، هر گونه ضرر باید جزئی و موقت باشد و یک سرمایه گذار معمولاً می تواند به طور فعال و با اطمینان در سهام بیشتری با احتمال بازدهی بالاتر سرمایه گذاری کند.
با این حال، در یک بازار نزولی، احتمال ضرر بیشتر است زیرا سهام به طور مداوم ارزش خود را از دست میدهند و پایان آن اغلب قابل پیشبینی نیست. حتی اگر تصمیم به سرمایهگذاری با امید به رونق داشته باشید، احتمالاً قبل از وقوع هرگونه تغییری ضرر خواهید کرد. بنابراین، بیشترین سودآوری را می توان در فروش استقراضی (در صورت امکان) یا سرمایه گذاری های مطمئن تر، مانند اوراق بهادار با درآمد ثابت یافت.
منظور از تله ی گاوی و خرسی چیست؟
تله ی گاوی
تله گاوی زمانی اتفاق میافتد که یک معاملهگر یا سرمایهگذار، اوراق بهاداری را بخرد که یک سطح مقاومت را شکسته است - یک استراتژی رایج مبتنی بر تحلیل تکنیکال. در حالی که بسیاری از شکستها توسط قیمت سهام یا سایر دارایی ها، با حرکتهای قویتر دنبال میشوند، اما این امکان نیز وجود دارد که به سرعت جهت خود را معکوس کنند. این موارد به عنوان "تله گاوی" شناخته می شوند زیرا معامله گران و سرمایه گذارانی که بعد از شکست مقاومت وارد معامله خرید شده اند، به اصطلاح در ترید خود "به دام" افتاده اند.
معاملهگران و سرمایهگذاران میتوانند با جستجوی تأییدیههای بیشتر پس از شکست مقاومت، از افتادن در تلههای گاوی جلوگیری کنند. به عنوان مثال، یک معامله گر ممکن است به دنبال حجم بالاتر از حد متوسط و کندل های قدرتمند پس از شکست مقاومت برای تأیید احتمال حرکت صعودی بعدی باشد. شکستی که با حجم کم و کندل های ضعیف همراه است، میتواند نشانهای از تله گاوی باشد.
از دیدگاه روانشناختی، تلههای گاوی زمانی اتفاق میافتند که گاوها نتوانند از یک رالی صعودی بالاتر از سطح شکست، حمایت کنند که میتواند به دلیل فقدان مومنتوم و/یا سیو سود توسط سرمایه گذاران دیگر باشد. خرسها ممکن است در صورت مشاهده این واگرایی، از فرصت فروش اوراق بهادار استفاده کنند و قیمتها را به زیر سطح مقاومت کاهش دهند که میتواند باعث فعال شدن حد ضرر بسیاری از معامله گران شود.
بهترین راه جلوگیری از افتادن در تله گاوی این است که علائم هشدار دهنده را زودتر تشخیص دهید، مانند شکست با حجم کم و در صورت مشکوک شدن به تله گاوی، در اسرع وقت از معامله خارج شوید. سفارشات حد ضرر در این شرایط می تواند بسیار مفید باشد تا اجازه ندهد احساسات باعث تصمیم گیری شود.
تله ی خرسی
تله خرسی وضعیتی است که معاملهگران در زمانی که قیمت یک دارایی در حال کاهش است، در موقعیت فروش قرار میگیرند زیرا تصور میکنند که پرایش اکشن اخیر قیمت نشان دهنده این است که روند صعودی پایان یافته است در حالی که واقعاً به پایان نرسیده است و نحوه تغییر روند بازار گاوی به خرسی به جای کاهش بیشتر، قیمت ثابت می ماند یا روند صعودی از سر گرفته می شود. هنگامی که قیمت در روند صعودی است، تله خرسی منجر به معکوس شدن روند به طور کاذب می شود.
تله ی خرسی چگونه کار می کند؟
معاملهگران (معمولاً معاملهگران نهادی)، که تله خرسی را قرار میدهند، این کار را با فروش دارایی انجام میدهند تا زمانی که دیگر معاملهگران را فریب دهند که تصور کنند روند صعودی قیمت تمام شده یا در حال اتمام است. در نتیجه تلههای خرسی دیگر معاملهگران را وسوسه میکنند تا بر اساس این انتظار که قیمت به کاهش خود ادامه می دهد، دارایی خود را به فروش برسانند.
در حالیکه معامله گران ساده لوح و/یا آماتور در تله خرسی می افتند و دارایی خود را به فروش رسانده و یا وارد پوزیشن فروش می شوند، معاملهگران نهادی که تله را گذاشته اند، با قیمت پایینتری خریدهای خود را انجام میدهند. این حرکت متقابل یک تله ایجاد می کند و اغلب منجر به رالی های تندی می شود. در نهایت، زمانیکه معامله گران معمولی می فهمند که در تله خرسی افتاده اند و نباید دارایی خود را می فروختند، برای جبران، مجددا اقدام به خرید همان دارایی ها می کنند و همین امر فشار خرید را بیشتر افزایش می دهد. بنابراین پس از یک تله ی خرسی، بازار روند صعودی خود را ادامه می دهد.
جمع بندی
در این مقاله به طور مفصل با بازار گاوی و بازار خرسی آشنا شدیم. بازارهای گاوی به بازارهایی اطلاق می شود که قیمت دارایی ها در بلند مدت در حال افزایش می باشد. برعکس، بازارهای خرسی، به دوره های رکود یا نزول قیمت ها اشاره می کنند. ریشه ی انتخاب کلمات گاو و خرس برای توصیف روند بازارها به طور دقیق مشخص نیست؛ اما در این رابطه دو فرضیه وجود دارد که در این مطلب به آنها اشاره شد. مشخص است که در صورت تشخیص نوع بازار، در بازارهای صعودی یا گاوی باید اقدام به خرید و نگهداری دارایی ها کرد و در بازار نزولی یا خرسی، باید برای فروش دارایی ها ویا فروش استقراضی (در صورت امکان) به منظور سیو سود و یا جلوگیری از ضرر بیشتر اقدام به عمل آورد. نکته ای که اهمیت دارد، تشخیص درست نوع بازار است که بدین منظور باید آموزش های مناسب این حوزه را دید و از تمام ابزارها مانند تحلیل بنیادی و تکنیکال برای تشخیص نوع بازار استفاده کرد. همچنین در این مطلب به اصطلاحات تله ی گاوی و خرسی نیز اشاره شد که عامل ضرر بسیاری از معامله گران می باشند که دیدن آموزش های کافی و استفاده از ابزارها، راه پیشگیری از افتادن در این تله ها است.
بازار خرسی و گاوی چیست؟
بازار گاوی (Bull Market) زمانی اتفاق میافتد که شرایط بازار بورس، صعودی باشد و قیمتها در حال افزایش باشند. احتمالا علت این نامگذاری به این دلیل است که گاو موقع حمله به دشمن، شاخهایش را از پایین به سمت بالا میکشد. این حرکت شبیه موجهای صعودی در بازار سهام است که از بالا به سمت پایین حرکت میکنند.
بازار خرسی (Bear نحوه تغییر روند بازار گاوی به خرسی Market) زمانی اتفاق میافتد که شرایط بازار بورس، نزولی باشد و قیمتها در حال کاهش باشند. دلیل نامگذاری روند نزولی در بازارهای مالی به بازار خرسی احتمالا به نوع جنگیدن خرس مربوط میشود. خرس برای جنگیدن پنجههایش را از بالا به سمت پایین میکشد. این حرکت بسیار شبیه حرکت قیمت از قلهها به سمت درهها یا همان روند نزولی در بازار سهام است.
پیشنهاد مطالعه: سبد پیشنهادی سهام بورس تهران
اصطلاح بازار گاوی و خرسی در بورس
قبل از این که بیشتر به مفهوم این دو اصطلاح در بورس بپردازیم، لازم است به این نکته اشاره کنیم که:
- بازار گاوی، صعودی و بولیش به یک معنا هستند.
- بازار خرسی، نزولی و بِریش هم معنای مشترکی دارند.
با این حساب اگر این نامها را در هر جایی دیدید، میدانید که منظور از همه آنها یک چیز است. حیوان گاو به روند افزایشی قیمت و حیوان خرس به روند کاهشی آن اشاره دارد.
پیشنهاد ویژه: آموزش رایگان بورس تهران
مفهوم بازار گاوی در بورس
زمانی که شرایط اقتصادی در یک کشور رو به رشد قرار دارد، بازار سهام آن کشور با افزایش قیمتها رو به رو میشود. در چنین شرایطی میگویند بازار گاوی است البته نام بازار گاوی یا صعودی به احساسات سرمایه گذاران از روند بازار نیز گفته میشود. زمانی که سِنتیمنت یا احساس اکثر سرمایه گذاران نسبت به روند بازار صعودی است از اصطلاح بازار گاوی نیز استفاده می شود چون به هر حال بازارهای مالی تحت تاثیر نگرش سرمایه گذاران هستند.
افزایش مداوم قیمتها، نشانه یک بازار گاوی در تمام بازارهای مالی است. بازار گاوی در بورس با افزایش قیمت سهام شرکتهای بورسی همراه است. در چنین شرایطی سرمایه گذاران باور دارند که روند صعودی به صورت بلند مدت ادامه خواهد داشت. علاوه بر این در چنین شرایطی سطح اشتغال در کشور بالاست و اقتصاد قوی است.
پیشنهاد مطالعه: اصول نوسان گیری در بورس
مفهوم بازار خرسی در بورس
زمانی که شرایط اقتصادی در یک کشور رو به افول میگذارد، بازار سهام آن کشور با کاهش قیمتها رو به رو میشود. در چنین شرایطی از اصطلاح بازار خرسی یا نزولی استفاده میکنند البته همان طور که در قسمت قبلی گفتیم زمانی که سِنتیمنت سرمایه گذاران از روند قیمتها، نزولی است هم از این اصطلاح استفاده میشود چون سرمایه گذاران و بازار سرمایه دو بخش جدانشدنی از یکدیگر هستند.
کاهش مدام قیمتها، نشانه یک بازار خرسی است. زمانی که سهام شرکتهای بورسی با کاهش قیمت همراه میشوند، بازار خرسی شروع میشود. در چنین شرایطی معمولا کشورها از نظر اقتصادی در وضعیت بدی به سر میبرند و نرخ بیکاری افزایش پیدا میکند. کارخانهها تعدیل نیرو میکنند و رشد اقتصادی به شدت کُند میشود. با دیدن چنین شرایطی سرمایه گذاران به این باور میرسند که روند نزولی به مدت زیادی ادامه خواهد یافت.
پیشنهاد مطالعه: سرمایه گذاری در بازار بورس
علت نامگذاری بازار صعودی و نزولی به بازار گاوی و خرسی در چیست؟
همان طور که در ابتدای متن اشاره کردیم یکی از علتهایی که بازار صعودی و نزولی با نامهای گاوی و خرسی شناخته میشوند، نوع حمله این حیوانات است. گاو با شاخ زدن از پایین به بالا، تداعی کننده حرکات صعودی در بازار است حال آن که خرس با پنجه کشیدن از بالا به پایین، تداعی کننده حرکات نزولی در بازار است.
از نظر تاریخی، علت دیگری برای نامگذاری بازارها به گاوی و خرسی نیز وجود دارد. در زمانهای گذشته دلالان پوست خرس با امید به این که قیمت پوست خرس در آینده کمتر میشود، این پوستها را پیش از این که به دستشان برسد، با قیمت بالایی پیش فروش میکردند و زمانی که قیمت کمتر میشد، پوستهای خرس مورد نیازشان را با قیمت کمتر از شکارچیان میخریدند و به مشتریهای خود میدادند و بدین طریق از این تفاوت قیمت سود میکردند. این دلالان به خرسها معروف شدند. خرسها کوتاه شده عبارت دلالان پوست خرس بود. در همان زمانها مردم دو حیوان گاو و خرس را در یک میدان به مبارزه وا میداشتند و از آن جا که همیشه گاو و خرس رقیب و متضاد یکدیگر بودند، برای بازارهای صعودی از اصطلاح گاوی استفاده میشد.
پیشنهاد مطالعه: 10 نکته طلایی در بورس
آیا می توان به هر کاهش و افزایش قیمتی بازار خرسی و گاوی گفت؟
به هر کاهش قیمتی، بازار خرسی گفته نمیشود و به هر افزایش قیمتی هم بازار گاوی گفته نمیشود. برای این که بتوان نام بازار گاوی و خرسی را به درستی استفاده کرد باید به دو نکته مهم توجه کنید:
۱- به طور کلی زمانی که اسم بازار گاوی و خرسی یا بولیش و بریش میآید، روندهای بلند مدت مد نظر هستند و افزایش یا ریزش قیمتها در تایم فریمهای کوتاه مدت در نظر گرفته نمیشوند.
۲- اگر قیمت به اندازه یک درصد خاص افزایش یا کاهش پیدا کند میتوان از اصطلاحات بازار گاوی و خرسی استفاده کرد. زمانی که قیمت بیشتر از ۲۰ درصد نسبت به آخرین دره یا کفهای قیمتی، رشد می کند، به عنوان بازار گاوی یا صعودی در نظر گرفته میشود. زمانی هم که قیمت بیشتر از ۲۰ درصد نسبت به آخرین قله یا سقفهای قیمتی افت کند، به عنوان یک بازار خرسی واقعی در نظر گرفته میشود.
پیشنهاد مطالعه: قوانین کارگزاری
ویژگی های بازار گاوی و خرسی
هر چند تعریف بازار خرسی و گاوی با کاهش و افزایش قیمتها به سادگی ممکن است اما این بازارها ویژگیهای خاصی دارند که آگاهی از آنها برای سرمایه گذاری در بورس الزامی خواهد بود.
۱- رابطه بازار گاوی و خرسی و میزان عرضه و تقاضا در سهام
بازار گاوی؛ تقاضای زیاد و عرضه کم
در یک بازار گاوی میزان تقاضا بسیار بالاست و سرمایه گذاران بسیاری علاقه به خرید سهام پیدا میکنند. از طرف دیگر به خاطر افزایش قیمتها بسیاری از سرمایه گذارانی که صاحب سهام هستند، حاضر نیستند سهام خود را بفروشند. در چنین حالتی میزان عرضه به شدت کاهش پیدا میکند و رقابت برای به دست آوردن سهام بیشتر میشود. همین موضوع نیز باعث افزایش قیمتها میشود.
در بازار بورس ایران زمانی که یک بازار گاوی وجود دارد، صف خرید شکل میگیرد چون میزان عرضه در چنین شرایطی به شدت کم میشود. البته هر صف خریدی در بورس به معنای وجود یک بازار گاوی نیست.
بازار خرسی؛ تقاضای کم و عرضه زیاد
در بازار خرسی یا نزولی، قضیه کاملا برعکس است. بیشتر سرمایه گذاران میخواهند سهام خود را بفروشند و عده کمی تمایل به خرید دارند. در نتیجه میزان عرضه بیشتر از تقاضا میشود و همین موضوع باعث کاهش قیمتها میشود.
در بازار بورس ایران زمانی که یک بازار خرسی یا نزولی وجود دارد، اکثر سهمها با صف فروش سنگین مواجه میشوند. در چنین شرایطی کسی حاضر نیست سهام فروشندهها را بخرد و قیمتها روز به روز کاهش پیدا میکنند.
۲- رابطه بازار گاوی و خرسی و روان شناسی سرمایه گذاران
طرز تفکر سرمایه گذاران و احساسات آنها نسبت به بازار ، در روندهای ایجاد شده در بورس بسیار تاثیرگذار است. به عبارت دیگر روان شناسی سرمایه گذاران یا آن چه که در ذهن آنها نسبت به بازار وجود دارد، در افزایش و کاهش قیمتها در بازار موثر است.
در یک بازار صعودی یا گاوی، سرمایه گذاران با امید به دست آوردن سود بیشتر، سهام بیشتری میخرند و همین دیدگاه باعث ادامه حرکت صعودی در بورس میشود اما در یک بازار نزولی یا خرسی، جو حاکم بر بازار و طرز تفکر سرمایه گذاران نسبت به آینده بازار، منفی است. به همین دلیل آنها شروع به بیرون کشیدن سرمایه خود از بورس میکنند و همین موضوع باعث ادامه حرکت نزولی در بورس میشود.
پیشنهاد ویژه: آموزش تابلو خوانی
۳- رابطه بازار گاوی و خرسی و شرایط اقتصادی
اقتصاد و بورس بسیار به یکدیگر وابسته هستند. شرکتهایی که سهام آنها در بورس معامله میشود، نقش بزرگی در اقتصاد یک کشور دارند و به همین دلیل است که اقتصاد و بازار سهام بر یکدیگر تاثیر میگذارند.
در یک بازار گاوی یا صعودی، وضعیت اقتصادی خوب است و مردم پول زیادی دارند و تمایل به خرج کردن آن وجود دارد. در نتیجه میزان مصرف بیشتر میشود و همین امر باعث به حرکت درآمدن اقتصاد و تقویت آن میشود. در نتیجه شرکتهای بورسی رونق میگیرند و با سودسازی بیشتر، قیمت سهام آنها در بورس افزایش پیدا میکند.
در یک بازار خرسی یا نزولی، وضعیت کاملا برعکس است. شرکتهای بورسی نمیتوانند سود زیادی به دست بیاورند چون به علت شرایط بد اقتصادی، مردم حاضر نیستند پول خرج کنند و همین باعث کاهش نقش مصرف کنندگی مردم میشود. در نتیجهی چنین شرایطی شرکتهای بورسی نمیتوانند سود زیادی ثبت کنند و قیمت سهام آنها در بورس کاهش پیدا میکند.
۴- رابطه بازار گاوی و خرسی و روندهای بلند مدت
عامل اصلی تعیین کننده یک بازار گاوی یا خرسی، روندهای بلند مدت هستند. به عبارت دیگر زمانی که بازار به اخبار خاصی به صورت سریع واکنش نشان میدهد را نمیتوان به عنوان شروع یک بازار گاوی یا خرسی در نظر گرفت. تغییرات کوچک قیمت عمدتا روندهای کوتاه مدت را به وجود میآورند. روندهای کوتاه مدتی که در بسیاری از موارد حرکت اصلی قیمت را اصلاح میکنند. به همین دلیل است که تنها روندهای طولانی و بلند مدت برای تشخیص یک بازار گاوی یا نحوه تغییر روند بازار گاوی به خرسی خرسی به کار میروند.
البته همیشه روندهای بلند مدت را نمیتوان در دسته بندی بازار گاوی یا خرسی گذاشت. چون در برخی مواقع روند حرکت قیمت در بلند مدت خنثی است. در چنین حالتی حرکات رو به بالا و پایینی در بازار شکل میگیرند که تقریبا برابر هستند و سود و ضرر سرمایه گذاران را خنثی میکنند. در این مواقع روند بازار خنثی است و با بالا و پایین رفتن قیمت به یک اندازه، بازار منتظر جهت پیدا کردن به یک سمت است.
در بازار گاوی و خرسی بورس چطور باید معامله کرد؟
زمانی که بازار گاوی یا صعودی می شود باید با توجه به آموزشهای بورسی خود، در اوایل روند صعودی، بازار گاوی را شناسایی کنید تا بتوانید با خرید به موقع سهام از افزایش قیمتها سود به دست بیاورید. این نکته را نیز به یاد داشته باشید که بازار گاوی در بلند مدت اتفاق میافتد پس اصلاحات کوتاه مدت قیمتی نباید روی سرمایه گذاری شما تاثیری داشته باشد.
زمانی که بازار خرسی یا نزولی میشود شما باید بتوانید با توجه به تکنیکهای مدیریت سرمایه پیش از شروع روند نزولی قوی در بازار، سهام خود را بفروشید. چون همان طور که میدانید بازار بورس یک طرفه است و کاهش قیمتها منجر به ضرر سرمایه گذاران میشود. اگر دانش اقتصادی داشته باشید میتوانید به موقع سهام خود را بفروشید و در سایر بازارهای مالی سرمایه گذاری کنید تا زمانی که بازار بورس دوباره به شکل گاوی یا صعودی در بیاید و در آن سرمایه گذاری کنید.
بزرگترین اشتباهی که سرمایه گذاران ممکن است در یک بازار خرسی مرتکب شوند این است که با دیدن کاهش قیمتها گمان میکنند فرصت مناسب برای سرمایه گذاری فراهم شده است. حال آن که واقعیت این است که اگر در یک بازار نزولی، سهام بخرید به احتمال زیاد با کم شدن مداوم قیمتها، ضرر زیادی خواهید کرد. پس بهتر است اگر سهامی ندارید در زمان بازار خرسی به بورس نزدیک نشوید و منتظر تغییر جهت بازار بمانید.
بازار گاوی و خرسی به معنای بازار صعودی و نزولی در بورس میباشند. زمان شروع یک بازار گاوی، معمولا شرایط اقتصادی خوب است و میزان تقاضا برای خرید سهام زیاد است اما در یک بازار خرسی، معمولا شرایط اقتصادی اوضاع نابهسامانی دارد و میزان عرضه سهام در بورس بسیار زیاد است و کسی علاقهای به خرید سهام ندارد. البته این دو اصطلاح در بلندمدت اتفاق میافتند و نمیتوان هر روند کوتاه مدت صعودی یا نزولی را بازار گاوی یا خرسی نامید.
پیشنهاد مطالعه: ورود به بورس ایران
سوالات متداول
۱- بازار گاوی در بورس چیست؟
بازار گاوی به معنای یک بازار صعودی است که در آن قیمتها در حال افزایش هستند.
۲- بازار خرسی در بورس چیست؟
بازار خرسی به معنای یک بازار نزولی است که در آن قیمتها در حال کاهش هستند.
۳- نام بازار گاوی و خرسی از کجا می آید؟
یکی از علت های نامگذاری بازار صعودی و نزولی به نامهای گاوی و خرسی به علت نوع حمله کردن این دو حیوان است. در متن مقاله در این مورد بیشتر توضیح دادهایم.
دیدگاه شما