چه عواملی روی بورس تاثیر دارد؟

عوامل موثر بر بازده سهام در بورس اوراق بهادار تهران

مدل قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای (CAPM) تنها عامل تبیین کننده اختلاف بازده سهام را ریسک سیستماتیک یا ضریب بتای(?) آن ها تعریف می کند. با این وجود، شواهد تجربی موجود حکایت از این دارد که بتا به عنوان شاخص ریسک سیستماتیک، به تنهایی قدرت تبیین اختلاف بازده سهام را ندارد و متغیرهای دیگری نظیر اندازه شرکت، نسبت سود به قیمت و نسبت ارزش دفتری به قیمت بازار در تبیین بازده سهام نقش مؤثری ایفا می کنند. تحقیق حاضر به بررسی و شناسایی عوامل مؤثر بر بازده سهام در بورس اوراق بهادار تهران در قلمرو زمانی 1383-1376 پرداخته است. به این منظور، با الهام از روش شناسی فاما و فرنچ (1992) برای تخمین بتای پیش رتبه بندی و پس رتبه بندی و تفکیک کردن اثر اندازه از بتا، اقدام به تشکیل پرتفوی های اندازه- بتا شده است. هم چنین برای اعتبار بخشیدن به نتایج تحقیق، برای تخمین ریسک سیستماتیک (ضریب بتا) و اعمال آن در مدل رگرسیون مقطعی چه عواملی روی بورس تاثیر دارد؟ برآوردی، از روش بهبود یافته دیمسون (1979) استفاده شده است. نتایج حاصل نشان می دهد که بین ریسک سیستماتیک و بازده سهام در بورس اوراق بهادار تهران رابطه خطی مثبت وجود دارد، اما این رابطه از لحاظ آماری بسیار ضعیف است. هم چنین، از بین متغیرهای مورد مطالعه در تحقیق، سه متغیر اندازه شرکت(ME)، نسبت ارزش دفتری به قیمت بازار(B/M) و نسبت سود به قیمت(E/P) بیش ترین نقش را در تبیین بازده سهام ایفا می کنند. با این وجود، بر خلاف انتظار، رابطه هر سه متغیر یادشده (اندازه شرکت، نسبت ارزش دفتری به قیمت بازار و نسبت سود به قیمت) با بازده سهام در بورس اوراق بهادار تهران، متضاد با رابطه مستند شده در ادبیات مالی است.

بررسی اثر عوامل کلان اقتصادی بر بازدهی سهام در طی شیوع همه‌گیری کووید-19 (مورد مطالعه صنایع منتخب بورس اوراق بهادار تهران)

یکی از رویداد‌های مهم سال 2020میلادی، بیماری مسری کرونا است که بر اقتصاد جهانی و بازرهای مالی تاثیر شگرفی گذاشته است. از آنجا که بازده بازار سهام نسبت به رویدادهای مهم واکنش‌ نشان می‌دهد، این مطالعه به بررسی بازده سهام صنایع غذایی، کشاورزی و زراعت، دارویی، صنعت گردشگری و هتلداری ‌در شرایط اپیدمی‌کرونا می‌پردازد. بدین منظور، با استفاده از روش داده‌ پانل به بررسی تأثیر موارد مرگ و میر روزانه ناشی از ویروس کووید-19 بر بازده سهام منتخب طی دوره 03/12/1398 تا 09/05/1400 پرداخته‌ایم. در این مطالعه برای آنالیز بیشتر علاوه بر تعداد مرگ و میر ناشی از کووید-19، اثر تعداد مبتلایان به کووید-19 بر بازده سهام صنایع منتخب نیز مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج حاکی از آن است که تعداد مرگ و میر ناشی از کووید-19 با بازده سهام صنایع منتخب رابطه‌ای معنادار و نامتقارنی دارد. سایر متغیرها از جمله نرخ ارز- دلار آمریکا و قیمت طلای 18عیار نیز مورد بررسی قرار گرفته‌اند و به ترتیب رابطه‌ای معنادار، مثبت و منفی با بازده سهام صنایع منتخب داشتند. آنالیز بیشتر، اثر نامتقارن مرگ و میر ناشی از کووید-19 بر بازده سهام صنایع مختلف را نشان می‌دهد. به طوری که بازده سهام صنایع گردشگری، هتلداری با مرگ و میر روزانه ناشی از کرونا رابطه ای منفی و قابل توجه داشته است. از طرف دیگر رابطه متغیر تعداد مرگ و میر روزانه بر اثر کووید-19 با بازده سهام صنایع غذایی و دارویی مثبت و از نظر آماری قابل توجه می‌باشد.چه عواملی روی بورس تاثیر دارد؟

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.24767077.1400.5.17.4.1

مراجع

آرغا، لیلا. علیزاده، شیوا. محنت­فر، یوسف. طاهری­نیا، مسعود.(1400). رابطه پایه سهامداری و نوسانات بازدهی سرمایه­گذاری در شرکت­های صنعتی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، فصلنامه علمی پژوهش­های اقتصاد صنعتی، 5(15): 75-99.

اسلاملوییان، کریم. زارع، هاشم.( 1385). بررسی تاثیر متغیرهای کلان و دارایی­های جایگزین بر قیمت سهام در ایران: یک الگوی خودهمبسته با وقفه­های توزیعی، پژوهش­های اقتصادی ایران، 8(29):17-46.

حسینیون، نیلوفر سادات. بهنامه، مهدی. ابراهیمی سالاری، تقی. (1395). « بررسی انتقال تلاطم نرخ بازده بین بازار های سهام، طلا و ارز در ایران »، فصلنامه پژوهش­های اقتصادی ایران، 66، 123-150.

رضایی، فرزین. عازم، حامد.(1391). « تاثیر شدت رقابتی و راهبرد تجاری بر ارتباط بین اهرم مالی و عملکرد شرکت‌ها »، فصلنامه علمی- پژوهشی حسابداری مدیریت، 12، 101-115.

کتابفروش بدری، آرش. میرزاپور باباجان، اکبر. اکبری مقدم، بیت اله. (1399). «تاثیر شوکهای سیاست پولی بر قیمت کالاهای صنعتی منتخب در ایران با روش بیزین ور»، فصلنامه علمی پژوهش­های اقتصاد صنعتی، 4(12)، 72-57.

کریم،زاده، مصطفی. ( 1385). « بررسی رابطه بلند مدت شاخص قیمت سهام بورس با متغیرهای کلان پولی با استفاده از روش هم جمعی در اقتصاد ایران »، فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی، 8(26)، 41-54.

Al-Awadhi, A.M. Alsaifi, KH. Al-Awadhi, A. Alhammadi, S. (2020). “Death and ontagious infectious diseases: Impact of the COVID-19 virus on stock market returns”, Journal of Behavioral and Experimental Finance, 27, 1-6.

Ayoub, R. (2020). “Stock market vulnerability to the Covid-19 pandemic: Evidence from emerging Asian stock markets”, MPRA, No. 101774.

Branson, W.H. (1983). “چه عواملی روی بورس تاثیر دارد؟ Macroeconomic Determinants of Real Exchange Risk In: Managing Foreign Exchange Risk”, Cambridge University, Cambridge.

Ciner, C. (2020). “Stock Return Predictability in the time of COVID-19”, Finance Research Letters, 101705.

Dornbusch, R. Fischer, S. (1980). “Exchange Rates and the Current Account”, the American Economic Review, 70(5), 960–971.

Erdem, O. (2020). “Freedom and stock market performance during Covid-19 outbreak”, Finance Research Letters.

Gavin, M. (1989). “The stock market and exchange rate dynamics”, Journal of International Money and Finance, 8, 181–200.

Just, M. Echaus, K. (2020). “Stock market returns, volatility, correlation and liquidity during the COVID-19 crisis: Evidence from the Markov switching approach”, Finance Research Letters, 1-8.

Li, Y. Liang, C. Ma, F. Wang, J. (2020). “The role of the IDEMV in predicting European stock market volatility during the چه عواملی روی بورس تاثیر دارد؟ COVID-19 pandemic”, Finance research letters, 36, 101749.

Li, Q. Wang, T. Li, P. Liu, L. Gong, Q. Chen, Y. (2014). “The effect of news and public mood on stock movements”, Inf. Sci. (Ny). 278, 826–840.

Mazur, M. Dang, M. Vega, M. (2020). “COVID-19 and the March 2020 stock market crash: Evidence from S&P1500”, Finance Research Letters, 1-8.

Morales, L. Callaghan, B.A. (2020). “Covid19: Global Stock Markets Black Swan”, Critical Letters in Economics & Finance , 1, 0–14.

Narayan, P. K. Devpura, N. Hua, W. (2020). “Japanese currency and stock market—What happened during the COVID-19 pandemic?”,Economic Analysis and Policy.

Narayan, P. K. Phan, D. H. B. Liu, G. (2020). “COVID-19 lockdowns, stimulus packages, travel bans, and stock returns”, Finance research letters, 101732.

Perron, P. (1989). “The great crash, the oil price shock and the unit root hypothesis”, Econometrica, 57, 1361-1401.

Pharmaceutical Technology. (2020). “Coronavirus: A timeline of how the deadly Covid-19 outbreak is evolving”.

Rudden, J.(2020). “Change in global stock index values during coronavirus outbreak 2020”,https://www.statista.com/statistics/1105021/coronavirus-outbreak-stock-market-change/.

Samadi, A. H. Owjimehr, S. Nezhad Halafi, Z. (2020). “The cross impact between financial markets, Covid- 19 pandemic, and economics: The case of Iran”, Journal of policy modeling, 1-22.

Sansa, N.A. (2020). “The impact of the Covid-19 on the financial markets: Evidence from China and USA”, Electronic Research Journal of Social Sciences and Humanities, 2.

Sharif, A. Aloui, C. Yarovaya, L. (2020). “COVID-19 pandemic, oil prices, stock market and policy uncertainty nexus in the us

عوامل موثر بر روند اصلاح شاخص بورس

ایرنا نوشت: یک کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه روند منفی که اکنون در بازار ایجاد شده است هیچ توجیهی ندارد، گفت: دو عامل تاثیرگذار که از مدت‌ها قبل باعث روند نزولی معاملات بورس شدند شامل تاثیر نتیجه انتخابات آمریکا و انتظارات تورمی است که چه عواملی روی بورس تاثیر دارد؟ معاملات بورس را دچار نوسان کرده است.

«محسن عبدالهی» بااشاره به افت شاخص بورس در چند روز اخیر افزود: اکنون معاملات بورس روند پیچیده‌ای را به خود گرفته است و در شرایط فعلی دو عامل مهم در بازار حاکم شده است.

وی اظهار داشت: رخدادها و اتفاقی که در کشور رخ می‌دهد شرایط بازار را به شدت تحت تاثیر قرار می‌دهند و مشخص کننده وضعیت قیمت سهام هستند.

عبدالهی به دو رخداد تاثیرگذار که از مدت‌ها قبل باعث روند نزولی معاملات بورس شدند، اشاره چه عواملی روی بورس تاثیر دارد؟ کرد و گفت: نخستین رخداد که از مدت‌ها قبل بازار را تحت تاثیر قرار داد، انتخاب بایدن به عنوان رییس جمهوری آمریکا بود که باعث ایجاد برخی از ابهام‌ها در روند معاملات بازار شد.

وی با بیان اینکه بازار همیشه با توجه به چشم اندازی که برای آینده ایجاد می‌شود نسبت به این مسایل واکنش مثبت یا منفی نشان می‌دهد، گفت: انتظارات تورمی که به دلیل آن رخدادها در بازار ایجاد می‌شود معاملات بورس را دچار نوسان می‌کند.

رشد بی‌سابقه شاخص بورس در ابتدای چه عواملی روی بورس تاثیر دارد؟ سال ۹۹

عبدالهی با اشاره به اینکه از ابتدای سال جاری تا مرداد ماه شاخص بورس به دلیل رشد ارزش دلار و گزارش مثبت شرکت‌ها روند بی‌سابقه‌ای را به خود گرفت، اظهار داشت: از ماه مرداد به بعد به دلیل پررنگ شدن تاثیر انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، سایه ترس در بازار حاکم شد و شاهد تغییر مسیر معاملات بورس و ورود آن به فاز اصلاحی شدید بودیم.

این کارشناس بازار سرمایه خاطرنشان کرد: براساس پیش‌بینی‌های صورت گرفته انتظار می‌رفت که بازار از آبان ماه روند صعودی خود را آغاز کند در حالی که چنین اتفاقی رخ نداد و به نظر می‌رسد یکی از دلایل روند اصلاحی فعلی شاخص بورس ناشی از کاهش انتظارات تورمی است که باعث شد تا قیمت دلار تحت تاثیر انتخاب بایدن با روند نزولی همراه شود.

وی افزود: همچنین با توجه به احتمالات توافق هسته‌ای همچنان احتمال افت نرخ دلار وجود دارد که این موضوع باعث شده است تا چشم‌انداز معاملات بورس کاهش پیدا کند.

عبدالهی با بیان اینکه روند منفی که اکنون در بازار ایجاد شده است هیچ توجیحی ندارد، گفت: بعد از اصلاح ۷۰ درصد قیمت سهام شرکت ها به هیچ عنوان روند فعلی شاخص بورس منطقی نیست مگر آنکه رخدادهای سیاسی در این بین درگیر شوند و تعیین کننده مسیر بازار باشند که تاکنون چنین اتفاقی در کشور رخ نداده است.

این کارشناس بازار سرمایه به افت روند فعلی شاخص بورس اشاره کرد و افزود: با توجه به اینکه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا به پایان رسیده است اما برخی معتقدند که با انتخاب بایدن امکان کاهش تحریم‌ها و توافق بین دو کشور افزایش پیدا کرده است، این موضوع به مراتب بر افزایش روند اصلاحی شاخص بورس تاثیرگذار بوده است.

اثر مثبت و منفی قطع تحریم‌ها بر بورس

وی با بیان اینکه قطع تحریم‌ها با دو اثر مثبت و منفی در بازار همراه خواهد شد، اظهار داشت: اثر مثبت آن گشایش‌های اقتصادی است که به دنبال خود افزایش مراودات بین المللی و بانکی از طریق سوئیفت، تسهیل حمل و نقل بین المللی، افزایش فروش محصولات پتروشیمی و شرکت‌های صادرکننده، سهولت در برگشت منابع و کاهش هزینه ها در بازار سیاه را به همراه خواهد داشت.

عبدالهی خاطرنشان کرد: جنبه منفی این توافق این است که با توجه به دلاری محور بودن بخش زیادی از سهام حاضر در بازار سرمایه در صورت ایجاد توافق، قیمت دلار روند نزولی را به خود می‌گیرد که این موضوع به تناسب بر قیمت سهام شرکت‌ها و افت شاخص بورس تاثیرگذار خواهد بود.

به گفته این کارشناس بازار سرمایه، اکنون با توجه به کاهش انتظارات تورمی، برخی در انتظار کاهش میزان فروش شرکت‌ها و به مراتب افت قیمت سهام در بازار هستند.

وی اظهار داشت: اکنون بازار با دو سناریو همراه است که اگر سناریوی نخست پیش رود شاخص بورس تا کانال یک میلیون و ۷۰۰ هزار واحد رشد خواهد کرد اما سهامداران باید این موضوع را مدنظر داشته باشند که بازار رشد پرشتابی را تجربه نخواهد کرد.

عبدالهی افزود: در صورتی که این اتفاق رخ ندهد بازار تا زمان انتخابات ریاست جمهوری ایران به دلیل وجود ابهام و کشمکش‌های سیاسی در همین کانال‌ها باقی خواهد ماند و قیمت سهام با افت همراه می‌شود.

این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه بورس باید به ماهیت اصلی خود بازگردد و قیمت‌ها در یک اقتصاد آزاد تعیین شوند، تاکید کرد: در بورس با تصمیماتی اتخاذ شود تا کمترین دخالت‌ها در این بازار صورت گیرد، همچنین باید اجازه داده شود تا سهام ارزندگی و ارزش ذاتی خود را از طریق معاملات پیدا کنند.

به اعتقاد وی، هر گونه دخالتی در بازار روند بازار را بدتر از این‌ها می‌کند و به شدت بر روند معاملات بازار تاثیرگذار خواهد بود.

عبدالهی روند معاملات بورس را با دیگر بازارها مورد مقایسه قرار داد و افزود: بازار طلا و مسکن به طور حتم وارد اصلاح قیمتی یا زمانی می شود که در این زمان به احتمال زیاد و در صورت وجود موقعیت مناسب در کشور، بورس می‌تواند بازدهی معقولی را در اختیار سهاماران قرار دهد.

به گزارش ایرنا، شاخص کل در بازار بورس امروز (سه‌شنبه) ۴۰ هزار و ۶۲۷ واحد افت داشت که در نهایت این شاخص به عدد یک میلیون و ۲۶۰ هزار واحد رسید.

بورس تا پایان ۱۴۰۰ چگونه پیش‌ می‌رود؟/ شاخص تحت تاثیر چه عواملی است؟

بررسی عملکرد بورس از ابتدای سال‌ تاکنون نشان می‌دهد که از خرداد ماه شاخص به مدار مثبت بازگشته با این حال کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند که با درنظر گرفتن ثبات متغیرهای موجود، بازار سهام تا پایان ۱۴۰۰ روند مثبت با شیب ملایمی خواهد داشت اما رشدهای شارپی سال گذشته به هیچ عنوان تکرار نخواهد شد و بازار منطقی‌تر حرکت خواهد کرد.

بازار سهام ایران پس از سپری کردن روزهای مثبت در حدود سه ماه اخیر، از میانه شهریورماه، دوباره با نوسان روبه‌روشد. درحالی که شاخص کل بورس تهران در روز ۶ شهریورماه با رقم یک میلیون و ۵۷۵ هزار و ۷۶۱ واحد، بالاترین عدد را تجربه کرد، با یک عقبگرد به کانال ۱٫۴ میلیون بازگشت به طوری که در آخرین روز هفته گذشته، به یک میلیون و ۴۸۸ هزار و ۲۱۲ واحد رسید.

بررسی عملکرد بورس تهران از ابتدای سال‌جاری تاکنون نشان می‌دهد که از خرداد ماه امسال، شاخص به مدار مثبت بازگشت، روندی که در ماه‌های تیر و مرداد تقویت شد. درحالی که پرونده شاخص در سال گذشته با عدد یک میلیون و ۳۰۷ هزار و ۷۰۷ واحد بسته شده بود، در فروردین امسال، شاهد افت بیش از ۸۸ هزار واحدی شاخص معادل ۶٫۷ درصدی هستیم.

در اردیبهشت ماه نیز این روند منفی با اندکی بهبود تداوم یافت به‌طوری که در این ماه شاخص با ۵٫۳ درصد افت، بیش از ۶۴ هزار واحد عقبگرد داشت.

اما در سومین ماه سال، با وجودی که همچنان شاخص در کانال ۱٫۱ میلیون واحدی قرار داشت، توانست با رشد بیش از ۱۳ هزار واحدی، ۱٫۱ درصد به جلو گام بردارد. بر این اساس درمجموع درنخستین فصل سال‌جاری، بازدهی بورس تهران به منفی ۱۰٫۶ درصد رسید.

در تیرماه این روند مثبت تقویت شد و با رسیدن شاخص به کانال ۱٫۳ میلیون واحدی، شاخص توانست با رشد بیش از ۱۴۲ هزار واحدی، ۱۲٫۲ درصد بازدهی داشته باشد. همچنین در مرداد ماه، شاهد رکورد شاخص در سال‌جاری بودیم به‌طوری که در این ماه با رسیدن به کانال ۱٫۵ میلیون واحدی، ۲۰۴ هزار واحد بالا رفت و بدین ترتیب ۱۵٫۵ درصد رشد کرد.

با این حال و در شرایطی که شاخص در شهریورماه بالاترین رکورد خود را ثبت کرد، ولی بررسی عملکرد ۱۸ روزه بورس درششمین ماه سال (تا ۲۴ شهریور) حاکی از افت بیش از ۲۷ هزار واحدی برابر با ۱٫۸ درصدی دارد. بدون درنظر گرفتن افت و خیزهای شاخص، بورس تهران از ابتدای سال‌جاری تا آخر هفته گذشته ۱۳٫۸ درصد رشد داشته است.

در همین حال به اعتقاد کارشناسان، بازار سرمایه با ریسک‌های متعددی روبه‌روست که مهمترین آنها، رویکرد و موضع دولت به قیمت‌گذاری دستوری برخی از کالاهای اساسی مانند سیمان و فولاد است که توانایی تأثیرگذاری بسیاری در بازار دارد.

از میان ریسک‌های سیاسی نیز به‌زعم صاحبنظران، مذاکرات احیای برجام از محل تأثیری که در نرخ ارز و صادرات شرکت‌های بورسی دارد، اهمیت بالایی دارد. باوجود این، به گفته کارشناسان، اگر متغیر جدیدی به بازار وارد نشود، دورنمای آرامی برای بورس می‌توان ترسیم کرد، دورنمایی که در آن نه خبری از ریزش‌های سنگین است و نه رشدهای شارپی که در سال چه عواملی روی بورس تاثیر دارد؟ گذشته تجربه شد.

عوامل اثرگذار در شاخص بورس

عظیم ثابت، کارشناس بازار سرمایه درخصوص نوسانات اخیر بازار سرمایه به «ایران» گفت: یکی از دلایل اصلاح شاخص بازار، افزایش عرضه‌ها و فروش سهام است.

به گفته وی، به‌طور معمول در پایان شهریورماه همچون اسفند ماه، فروش حقوقی‌های بازار افزایش می‌یابد. در این میان برخی شرکت‌های سرمایه‌گذاری به دلیل قرارگرفتن درسال مالی عرضه‌های سنگینی انجام می‌دهند، همچنین کارگزاری‌ها نیز برای تسویه حساب‌های خود برای عرضه اقدام می‌کنند.

وی با اشاره به اینکه پرسش مهم این است که این اصلاح تا کجا ادامه می‌یابد، اظهارکرد: هفته جاری برای بازار سرمایه اهمیت بسیار زیادی دارد. هرچند احتمال تشدید عرضه‌ها دراین هفته زیاد است، اما ازنگاه کارشناسی نگران‌کننده نیست. با رسیدن شاخص به یک میلیون و ۵۵۰ هزار واحد، شاهد رشد ۴۰۰ هزار واحدی معادل ۳۵ درصد بودیم و اکنون اصلاح آن غیرطبیعی نیست.

این کارشناس بازار سرمایه، ادامه داد: هم‌اکنون بسیاری از متغیرهای اثرگذار در بورس وضعیت مناسبی دارد. در شرایط فعلی قیمت کالاهای اساسی مانند نفت در بازارهای جهانی روند صعودی خود را حفظ کرده است. از سوی دیگر، نرخ سود بانکی نیز روی ۱۸ درصد ثابت مانده و رشدی نداشته که این موارد اخبار مثبتی برای بازار محسوب می‌شود.

وی اضافه کرد: اما از طرف دیگر، یکی از عوامل معطل نگهداشتن بازار سهام، کمرنگ شدن احتمال توافق در مذاکرات هسته‌ای است که انتظارات تورمی را تقویت کرده است. به نظر می‌رسد احتمال احیای برجام همانند دور قبل وجود نداشته باشد و شاهد توافقات بینابینی باشیم.

ثابت با بیان اینکه یکی از عوامل مهم سطح نقدینگی در بازار است، گفت: این درحالی است که در روزهای اخیر شاهد خروج نقدینگی از بازار هستیم که تا حدودی طبیعی است. بر همین اساس باید دید که آینده مؤلفه‌های تأثیرگذار بر بازار به چه سمتی می‌رود. در هفته نخست مهرماه گزارش شش ماهه شرکت‌های بورسی منتشر می‌شود که مثبت یا منفی بودن آن تأثیر زیادی درادامه روند بازار خواهد داشت.

وی تأکید کرد: پیش‌بینی می‌شود طی روزهای آینده شاخص تا محدوده یک میلیون و ۴۲۰ هزار واحد نیز عقبگرد کند، اما نکته مهم این است که شاخص چه رو به بالا و چه پایین، با تغییرات شدید مواجه نخواهد شد. به عبارت دیگر نه ریزش شدیدی خواهیم داشت و نه رشد شارپی.

به گفته وی، ورود نقدینگی به بازار به متغیرهای متعددی بستگی دارد که یکی از مهم‌ترین آنها این است که آیا به سمت قیمت‌گذاری دستوری کالاها حرکت می‌کنیم. این درحالی است که برخی از نمایندگان مجلس دنبال قیمت‌گذاری دستوری هستند، اما در مقابل به‌نظر می‌رسد که وزرا با قیمت دستوری مخالف باشند، با این حال ناشناخته بودن تیم اقتصادی دولت در این زمینه ابهام ایجاد کرده است.

قیمت‌گذاری دستوری، مهمترین ریسک بازار

محمد کفاش پنجه‌شاهی، کارشناس دیگر بازار سرمایه نیز معتقد است: هم‌اکنون بازار سرمایه با ریسک‌های سیاسی، نرخ ارز و رویکرد دولت درقیمت‌گذاری دستوری مواجه است که مهمترین ریسک تأثیرگذار در بازار، موضوع قیمت‌گذاری دستوری کالاهاست که بشدت روی صنایع بورسی اثر می‌گذارد.

وی افزود: از سوی دیگر ورود تعداد زیادی سهامدار تازه وارد و غیرحرفه‌ای به بازار نیز باعث شده است تا شاهد رفتارهای هیجانی در بازار باشیم.

وی توضیح داد: این بخش از سهامداران به‌شدت تحت تأثیر جو بازار و اخبار مختلف قرار دارند و بر همین اساس مشاهده می‌کنیم که برای برخی از سهم‌ها صف فروش به یک باره به صف خرید یا بالعکس تغییر می‌کند.

این کارشناس بازار سرمایه ادامه داد: هم‌اکنون مهمترین ریسک سیاسی در بازار سرمایه به مذاکرات هسته‌ای و برجام ارتباط دارد که می‌تواند نرخ ارز را تحت تأثیر خود قراردهد. وی تأکید کرد: متأسفانه در دوره‌هایی که شاخص با افت یا رشد شدیدی مواجه می‌شود مانند آنچه در سال گذشته شاهد بودیم، در مجموع بازار با یک نگرانی روانی روبه‌رو می‌شود که آیا امکان تکرار ریزش گذشته وجود دارد؟

کفاش پنجه‌شاهی، اظهار کرد: با این حال هرچند تا اوج شاخص در سال گذشته فاصله زیادی داریم، ولی در دو ماه اخیر شاخص توانست نزدیک به ۴۰ درصد از افت خود را جبران کند. بر همین اساس هرگاه شاخص رشد مداوم در یک دوره داشته باشد، باید خود را اصلاح کند که همین اتفاق افتاده است.

وی در پایان درخصوص چشم‌انداز بازار تا پایان سال، گفت: با درنظر گرفتن ثبات متغیرهای موجود، بازار سهام تا پایان سال روند مثبت با شیب ملایمی خواهد داشت. این درحالی است که رشدهای شارپی سال گذشته به هیچ عنوان تکرار نخواهد شد و می‌توان گفت که بازار منطقی‌تر حرکت خواهد کرد.

عوامل تاثیرگذار بر نرخ طلای داخلی

همانطور که در مقالات قبلی بررسی کردیم از زمانی که کشورهای مختلف تصمیم گرفتن طلا رو به عنوان پشتوانه پولی خود داشته باشند طلا بعنوان یک کالای سرمایه ای در داخل و دیگر کشورها مورد قبول عموم مردم واقع شد. که چه عواملی روی بورس تاثیر دارد؟ در این بین کشور آمریکا به عنوان خزانه دار اصلی طلای جهان حضور داشت. سیاست های داخلی کشور بر روی قیمت طلای جهانی بی تاثیر هستند و تنها میتوانند بر روی قیمت طلای داخلی تاثیر بگذارند. تصمیمات بانک مرکزی بر میزان عرضه سکه در بازار داخلی کشور یکی از مهمترین عواملی است که میتواند بر نرخ طلای داخلی تاثیرگذار باشد.

ارزش ذاتی طلا از دو مؤلفه در داخل کشور تاثیر می‌گیرد:

1- قیمت طلای جهانی یا انس جهانی

2- قیمت دلار داخلی

قیمت دلار داخلی خود از دو عامل دیگر تاثیر میپذیرد:

عامل اول: کاهش یا افزایش قدرت پول ملی میباشد. هر زمان واحد پول کشور ما یعنی ریال یا تومان در مقابل دیگر ارزهای جهان به دلایل مختلف سیاسی یا اقتصادی قدرت بگیرد ما شاهد کاهش قیمت دلار در کشور خواهیم بود. در این حالت با افزایش قدرت پولی دیگر شما به ازای خرید واحدهای طلا یا سکه نیاز به خرج کردن واحدهای کمتر پولی در این مبادله خواهید بود و همین عامل قدرتمندی پول باعث حفظ ارزش پول کشور در برابر ارز جهانی دلار میشود. (منظور دلار آمریکا است)

عامل دوم : افزایش قیمت دلار در سطح جهان است که در این حالت دیگه ایرانم بعنوان یکی از اعضایی که در تبادلات و تجارت های جهانی حضور دارد به ناچار باید تابع این قوانین باشد و نرخ دلار را بر اساس نرخ تبادلات روز هزینه کند. در اینجا شاید این سوال برایتان پیش بیاید که افزایش تولید داخلی و اشتغال ایا باعث کاهش نیاز ما به کشورهای خارجی و دلار نمی‌شود؟

جواب این است که ساخت و تولید خیلی از کالاها وابسته به وارد کردن مواد اولیه از دیگر کشورهای خارجی میباشد. و ما چه بخواهیم چه نخواهیم در بسیاری موارد نیاز به تبادلات کالایی و ارزی با دیگر کشورهای اطراف داریم. همچنین محصولات پتروشیمی چه عواملی روی بورس تاثیر دارد؟ و میعانات گازی کشور یکی از محصولات اساسی برای صادرات و ارز آوری در کشور میباشد که باعث تقویت منابع ارزی کشور می‌شود. پس هر زمان قیمت ریال ما در برابر قیمت دلار افزایش یابد یا تقویت شود ما میتوانیم شاهد کاهش قیمت طلای داخلی باشیم. مشروط بر این فرض که قیمت انس جهانی طلا و قیمت دلار جهانی تغییرات قیمتی خاصی نداشته باشند و به یاد داشته باشید که طلای داخلی بیشتر از انس جهانی وابسته به قیمت دلار در داخل کشور میباشد. هر انس معادل 31.103 گرم میباشد. وقتی ما میگیم قیمت طلای جهانی معادل 1800 دلار است در حقیقت یعنی قیمت هر انس طلای 24 عیار با درجه خلوص 99.99 درصد قیمتی معادل 1800 دلار دارد.

هر زمان شرایط اقتصاد کلان کشور به طوری باشد که انتظارات تورمی افزایش پیدا کند یعنی شرایط طوری شود که مردم هر ماه انتظار افزایش قیمت کالاها و خدمات را داشته باشند این میتونه باعث بشه که تقاضا برای خرید طلا در داخل کشور بالا بره و قیمت طلای داخلی افزایش پیدا بکنه.

به نظر شما چه زمانی قیمت دلار داخلی کاهش پیدا میکنه و قیمت طلای داخلی افزایش پیدا میکنه؟

بر اساس مواردی که آموختین میتوان گفت با کاهش قیمت یا ارزش دلار در داخل کشور و همزمان افزایش نرخ انس طلای جهانی قیمت طلا در داخل کشور افزایش پیدا میکند حتی با کاهش نرخ دلار!

قیمت دلار و طلا در آمریکا نیز معمولا عکس هم عمل میکنند ولی نه لزوما به یک میزان و درصد مشخص نسبت به یکدیگر. مثلا زمانی که چه عواملی روی بورس تاثیر دارد؟ انس جهانی در یک کانال صعودی قرار میگیرد در این زمان نمودار قیمت دلار آمریکا معمولا در یک کانال نزولی یا اصلاحی درگیر می‌شود.

عوامل غیراقتصادی تاثیر گذار بر قیمت طلای داخلی

موارد و عوامل مهم دیگری همچون بیماری کرونا بودند که توانسته اند طلا رو از روند قیمتی خودش خارجی بکنند. همین بیماری کرونا در ابتدا حضور خود توانست طلا را به سرعت از کانال قیمتی 1700 دلار رشد دهد به قیمت هر انس حدود 2000 دلار در سطح جهانی برساند. این نشان دهنده عوامل بیرونی قدرتمند بر قیمت طلا میباشد چون در همین شرایط اگر بررسی کنین مشاهد میکنین قیمت نفت جهانی نیز کاهش شدیدی را تجربه کرد و معمولا وقتی قیمت کالاهای اصلی و کامودیتی ها کاهش پیدا میکنند قیمت دلار نیز در این شرایط کاهش پیدا میکند چون در این شرایط تقاضا در حجم کلان کاهش پیدا میکند و دلار دیگر نمیتواند قدرت نمایی کند و جنبش در بازارها ایجاد کنند. در این شرایط مردم بیشتر به فکر حفظ جان و خرید کالای سرمایه ای با ارزشی همچون طلا میروند که ارزش سرمایه خود را تا حدی بتوانند حفظ کنند. در شرایط کرونا خیلی از کسب و کارها تعطیل شد و شوک ناگهانی مستقیمی به اقتصاد کشورها وارد شد .

جالب است بدانید بعد از گذشت حدود یکسال از بیماری کرونا و کشف واکسن کرونا کمی از ترسها ریخته شد و همین عامل سبب شد نرخ انس جهانی از 2000 دلار به کانال قیمتی 1800 دلار بازگردد.

جنگ نیز عامل مهم غیر اقتصادی دیگر است که میتوانید در زمانی که یک کشور بزرگ همچون آمریکا وارد جنگ با کشور دیگری بشود باعث افزایش قیمت طلای جهانی بشود. حالا چرا؟ چون طلا یک دارایی امن میباشد که منابع آن نیز محدود است و نمیتوان مثل دلار دائما آن را چاپ کرد و در این شرایط بسیاری از افراد برای امن کردن دارایی خود سمت خرید طلا رفته و همین امر موجب بالا رفتن قیمت طلا می‌شود.

دوستان امیدوارم که این مقاله براتون با ارزش بوده باشه اگر راضی بودین خوشحال میشیم در قسمت نظرات برامون کامنت بزارین.