بازارهای پولی و مالی بین المللی

بازار مالی بازاری است که در آن افراد حقیقی و حقوقی می توانند به معامله اوراق ضمانت مالی، کالا و دیگر دارایی های مثلی (عوض دار) با هزینه مبادلاتی پایین، و در قیمت هایی که تابع عرضه و تقاضا هستند، بپردازند. اوراق ضمانت شامل سهام، اوراق قرضه و برخی کالاها (شامل فلزات گرانبها یا محصولات کشاورزی) می شوند.
افزایش سرمایه در بازارهای سرمایه
انتقال ریسک در بازارهای مشتقات مالی
کشف قیمت
داد و ستدهای بین المللی با همکاری بازارهای مالی جهان
انتقال نقدینگی در بازارهای پولی
معاملات بین المللی در بازارهای بازارهای پولی و مالی بین المللی ارز
و در کل، افرادی که نیازمند سرمایه هستند را به افرادی که تمایل به سرمایه گذاری دارند معرفی می کنند.
دو نوع بازار عمومی (جایی که انواع زیادی از کالاها در آن معامله می شود) و بازار اختصاصی (جایی که تنها یک نوع کالا معامله می شود) وجود دارند. بازارها خریداران و فروشندگان علاقه مند زیادی شامل خانوارها، شرکت ها و آژانس های دولتی را در یک «مکان» جمع می کند، لذا پیدا کردن همدیگر را برای آن ها آسان می سازد. اقتصادی که اصولا برای اختصاص منابع بر معاملات میان خریداران و فروشندگان وابسته است، به عنوان اقتصاد بازاری شناخته می شود که در مقابل اقتصاد دستوری یا اقتصاد غیر بازاری مثل اقتصاد هدیه محور است.
در علم مالی، بازارهای مالی این موارد را تسهیل می کنند:
عموما قرض گیرنده رسیدی را به قرض دهنده می دهد که بازپرداخت سرمایه را تضمین می کند. این رسیدها اوراق ضمانت هستند که به سادگی خریده و فروخته می شوند. در مقابل قرض دادن پول به قرض گیرنده، قرض دهنده انتظار پاداشی در غالب بهره یا سود سهام دارد.

صندوق بین‌المللی پول: جنگ اوکراین تاثیر شدید بر اقتصاد جهانی خواهد داشت

صندوق بین‌المللی پول روز شنبه اعلام کرد که جنگ در اوکراین و تحریم‌های مرتبط با آن "تاثیر شدیدی بر اقتصاد جهانی" خواهد داشت.

این صندوق افزود که افزایش قیمت‌ها در سراسر جهان احساس خواهد شد و از دولت‌ها خواست تا به خانواده‌های فقیر کمک‌های مالی ارایه کنند.

این سازمان وام‌دهنده جهانی در بیانیه‌ای اعلام کرد که جنگ در اوکراین باعث افزایش قیمت انرژی و غلات شده است و بیش از یک میلیون نفر را مجبور به ترک اوکراین کرده است.

به گزارش رویترز، صندوق بین‌المللی پول گفته است که افزایش قیمت‌ها در سراسر جهان احساس خواهد شد و مقامات کشورها باید از خانواده‌های فقیری که بیشترین درآمدشان را صرف غذا و سوخت می‌کنند، حمایت مالی کنند. این سازمان هشدار می‌دهد که در صورت تشدید جنگ، آسیب‌های اقتصادی افزایش خواهد یافت.

به گفته صندوق بین‌المللی پول، تحریم‌های گسترده علیه روسیه از سوی ایالات متحده، کشورهای اروپایی و دیگران «تأثیر قابل‌توجهی بر اقتصاد جهانی و بازارهای مالی» خواهد داشت.

در همین حال، این سازمان گفته است بازارهای پولی و مالی بین المللی که درخواست ۱.۴ میلیارد دالری اوکراین را هفته آینده برای تصویب به هیأت مدیر صندوق ارایه خواهد کرد.

صندوق بین‌المللی پول گفته است که علاوه بر تلفات انسانی، اوکراین با بسته شدن و آسیب دیدن بنادر دریایی و فرودگاه‌ها، تخریب بسیاری از جاده‌ها و پل‌ها آسیب‌های اقتصادی قابل توجهی را متحمل شده است.

انواع بازار‌های مالی (Types of financial markets)

در این مقاله به بررسی و توضیح انواع بازار‌های مالی می‌پردازیم.

بازار‌های مالی

بازارهای مالی به طور گسترده به هر بازاری که در آن معامله اوراق بهادار انجام می‌شود، از جمله بازار سهام، بازار اوراق قرضه، بازار فارکس و بازار مشتقات و غیره می‌گوییم. وجود این بازار‌ها به منظور کارکرد روان اقتصاد‌های کلان در سطح بین المللی بسیار مهم و حیاتی می‌باشد.

شناخت انواع بازار‌های مالی

بازار‌های مالی یک فضای فیزیکی یا پلتفرم مجازی است، که در آن امکان خرید و فروش سهام و یا سایر دارایی‌های ارزشمند فراهم می‌باشد. مثلا در بازار سهام، سهام چند شرکت خاص به طور عمومی در بین مردم خرید و فروش می‌شود. همچنین در بازار فارکس، پول رایج کشور‌های مختلف بین خریداران و فروشندگان تبادل می‌گردد. بازار‌های مالی در کشور‌هایی که اقتصاد سرمایه‌داری دارند، در سهولت امور اقتصادی نقش مهمی دارند. فعالان بازار (خریدار‌ان و فروشندگان)، با سرمایه‌گذاری روی دارایی‌های مختلف، سرمایه خود را در این بازار به گردش در می‌آورند.

بازار سهام تنها یکی از انواع بازارهای مالی است. بازارهای مالی با خرید و فروش انواع مختلفی از ابزارهای مالی از جمله سهام، اوراق قرضه، ارزها و مشتقات ایجاد می‌شوند. ایجاد شفافیت در بازارهای مالی به شدت مهم است. این شفافیت سازی با اطلاعاتی از قبیل گزارش‌های فروش،‌ وام‌ها،‌ بدهی‌ها، سودها،‌ قیمت‌های لحظه‌ای و… که در پلتفرم‌های مختلف اطلاع‌رسانی شده و تحلیل‌گرها و معامله‌گر‌ها بر اساس آن‌ها تصمیم‌گیری می‌کنند ایجاد می‌شود. هم‌چنین قیمت سهام یا سایر دارایی‌هایی که در یک بازار مالی خرید و فروش می‌شود،‌ الزاماً نشان‌دهنده‌ی ارزش واقعی آن دارایی نیست و می‌تواند متفاوت باشد.

برخی از بازارهای مالی کوچک با فعالیت اندک هستند و برخی دیگر مانند بورس نیویورک (NYSE) روزانه تریلیون ها دلار اوراق بهادار معامله می شود. بازار سهام یک بازار مالی است که سرمایه گذاران را قادر می‌سازد تا سهام شرکت های سهامی عام را معامله کنند. بازار اولیه مکانی است که شرکت ها برای اولین بار سهام خود را عرضه می کنند، که به آن عرضه اولیه عمومی (IPO) گفته می شود و با این روش سهام شرکت خود را به فروش می رسانند. هر گونه معامله بعدی سهام در بازار ثانویه اتفاق می‌افتد، جایی که سرمایه گذاران اقدام به خرید و فروش اوراق بهاداری را که قبلاً مالک آن هستند، می‌نمایند.

نکته مهم:

قیمت اوراق بهادار در بازارهای مالی ممکن است لزوماً ارزش ذاتی واقعی آنها را منعکس نکند.

انواع بازار‌های مالی

بازار‌های سهام

شاید فراگیرترین بازارهای مالی، بازارهای سهامی باشند. این بازارها مکان‌هایی هستند که شرکت ها سهام خود را در آن منتشر می‌کنند و توسط معامله‌گران و سرمایه‌گذاران خرید و فروش می‌شوند. بازارهای سهام، یا بازارهای بورس، توسط شرکت‌ها برای افزایش سرمایه از طریق عرضه اولیه عمومی (IPO) استفاده می‌شوند. سهام متعاقباً بین خریداران و فروشندگان مختلف در بازاری که به عنوان بازار ثانویه شناخته می‌شود معامله می‌شود.

شرکت‌کنندگان معمولی در بازار سهام شامل سرمایه‌گذاران و معامله‌گران (هم خرده‌فروشی و هم نهادی) و همچنین بازارسازان (MM) و متخصصانی هستند که نقدینگی را حفظ می‌کنند و بازارهای دوطرفه را ارائه می‌کنند. خرید و فروش سهام در پلتفرم‌های مخصوصی انجام می‌شود. معامله‌گرها، هم می‌توانند به صورت حضوری در سازمان بورس و هم به صورت غیرحضوری با استفاده از پلتفرم‌های واسطه به نام «کارگزار» (Broker) در بازار سهام فعالیت کنند. کارگزاران اشخاص ثالثی هستند که معاملات بین خریداران و فروشندگان را تسهیل می‌کنند، همچنین کارگزار زیرساختی فراهم می‌کند تا خریدارها و فروشنده‌ها به اطلاعات لیست شرکت‌ها،‌ قیمت لحظه‌ای سهام،‌ شرکت در عرضه اولیه سهام و غیره به راحتی دسترسی داشته و معاملات خود را انجام دهند. کارگزار در ازای انجام هر معامله، درصدی از حجم معامله را به عنوان کارمزد دریافت می‌کند.

سهام شرکت ها در بازارهای رسمی بورس‌( نظیر بورس نیویورک (NYSE) یا نزدک) یا خارج از بورس (OTC) معامله می‌شود.

بازارهای خارج از بورس

بازار خارج از بورس (OTC) که مخفف عبارت Over The Counter Markets می‌باشد یک بازار غیرمتمرکز است، به این معنی که مکان‌های فیزیکی ندارد و معاملات به صورت الکترونیکی انجام می شود، که در آن فعالان بازار اوراق بهادار را مستقیماً بین دو طرف بدون کارگزار معامله می‌کنند. در حالی که بازارهای فرابورس ممکن است معاملات سهام خاصی را انجام دهند (به عنوان مثال، شرکت های کوچکتر یا پرریسک تر که معیارهای فهرست بندی بورس ها را ندارند)، بیشتر معاملات سهام از طریق بورس انجام می شود. با این حال، برخی از بازارهای مشتقه منحصراً فرابورس هستند و بنابراین بخش مهمی از بازارهای مالی را تشکیل می دهند. به طور کلی در بازارهای (OTC) حجم نقدینگی و مقررات کمتری وجود دارد و معاملات آن شفافیت دیگر بازارهای مالی را ندارد.

بازارهای اوراق قرضه

اوراق قرضه اوراق بهاداری است که دولت‌ها یا سازمان‌ها به منظور کسب سرمایه برای اجرای پروژه‌های تولیدی، عمرانی، خدماتی و ….. منتشر می‌نمایند. این اوراق دارای تاریخ و سر‌رسید باز‌پرداخت می‌باشند. همچنین نرخ سود آنها مشخص می‌باشد که این نرخ سود از قبل توسط دولت، بانک و یا شرکت مربوطه مشخص می‌شود.

بازار‌های مشتقه

بازار‌های مشتقه اوراقی‌ است که ازیک دارایی مشتق می‌شود. به طور مثال خرید و فروش سهام شرکت‌های آمریکایی که در بورس اوراق بهادار آمریکا می‌باشند تنها برای افرادیکه به بورس آمریکا دسترسی دارند امکان پذیر می‌باشد. بنابراین امکان معامله سهام این شرکت‌ها برای سایرین وجود ندارد. از این‌رو کارگزاران ابزاری به نام مشتقه طراحی کردند که بر اساس نرخ سهام شرکت‌های مربوطه ارزش‌گذاری می شود.

با استفاده از این امکانات می‌توان روی هر چیزی مثل سهام،‌ اوراق قرضه،‌کالا، ارز رایج کشورها،‌ نرخ بهره، شاخص بازار و غیره به صورت دوطرفه معامله کرد.‌ یعنی هم از صعود و هم از نزول قیمت می‌توان به سود رسید.در حقیقت چیزی که توسط معامله‌گرها خرید و فروش می‌شود،‌ از ارزش یک دارایی دیگر مثل کالا،‌ سهام، شاخص، یا ارزدیجیتالی مثل بیت کوین مشتق شده و قیمت آن را دنبال می‌کند. پس یک دارایی مشتق‌شده به تنهایی فاقد ارزش ذاتی است و قیمت آن به ارزش یک دارایی دیگر مرتبط است.

بازار آتی (Futures Contracts) و همچنین (CFD) جزء بازار مشتقه می‌باشند. بازارهای آتی از مشخصات قراردادهای استاندارد شده استفاده می‌کنند. همچنین به خوبی تنظیم می‌شوند و از اتاق‌های پایاپای برای تسویه و تایید معاملات استفاده می‌کنند. بازارهای اختیار معامله، مانند بورس اوراق بهادار هیئت مدیره شیکاگو (CBOE)، به طور مشابه قراردادهای اختیار معامله را فهرست و تنظیم می کنند. بورس اوراق بهادار و اختیار معامله ممکن است قراردادهایی را در طبقات مختلف دارایی، مانند سهام، اوراق بهادار با درآمد ثابت، کالاها و غیره فهرست کند.

بازار فارکس

بازار بازارهای پولی و مالی بین المللی فارکس (بازار مبادلات ارزی) بازاری است که در آن شرکت کنندگان می‌توانند خرید، فروش، پوشش ریسک و سفته بازی در مورد نرخ مبادله بین جفت ارزها را انجام دهند. به بیان دیگر بازار‌های ارزی به بازاری اشاره دارد که در آن ارز رایج کشورها مثل دلار، یورو،‌ پوند، ین،‌ کرون، فرانک و غیره با هم مبادله می‌شوند. شایان ذکر است بازار فارکس نقدشونده‌ترین بازار در جهان است. بازار ارز بیش از 5 تریلیون دلار معاملات روزانه را انجام می‌دهد که بیشتر از مجموع بازارهای آتی و سهام است.

بازار تبادل ارزهای خارجی یک بازار غیرمتمرکز محسوب می‌شود و از مجموعه‌ای از سیستم‌های کامپیوتری و بروکرها در سراسر جهان تشکیل شده است. از مهم‌ترین فعالان بازار بازار تبادل ارزهای خارجی می‌توان بانک‌ها، کمپانی‌های تبلیغاتی،‌ بانک‌های مرکزی، شرکت‌های مدیریت سرمایه و صندوق‌های پوشش ریسک را نام برد. هم‌چنین بروکرها (همان کارگزارها) و سایر سرمایه‌گذارها و حتی مردم معمولی نیز می‌توانند در بازار تبادل ارزهای خارجی فعالیت کنند و به مبادله‌ی ارز کشورهای مختلف بپردازند.

ایرانیان می‌توانند با استفاده از برخی واسطه‌ها و بروکرهای خارجی در بازار تبادل ارزهای خارجی فعالیت کنیم. کلیه‌ی دارایی‌هایی که از این طریق خرید و فروش می‌شوند در دسته‌ی CFD‌ها قرار می‌گیرند. یعنی دارایی خریداری شده ماهیت واقعی ندارد و بروکر از این راه، امکان معامله‌ی این دارایی‌ها را با ارزش لحظه‌ای واقعی برای ما فراهم می‌کند.

در بازارهای پولی و مالی بین المللی صورت تمایل می‌توانید با مراجعه به وبسایت www.tahlil.school ، ویدیو آموزشی و مقاله نحوه بررسی کارگزاری‌ها(بروکر‌ها) در بازار فارکس را مشاهده و مطالعه نمایید.

بازار‌های کالا

بازارهای کالا مکان‌هایی هستند که تولیدکنندگان و مصرف کنندگان برای تبادل کالاهای فیزیکی در آن فعالیت می‌نمایند. کالاهای فیزیکی مانند محصولات کشاورزی (مانند ذرت، دام، سویا)، محصولات انرژی (نفت، گاز، اعتبار کربن)، فلزات گرانبها (طلا، نقره، پلاتین)، یا کالاهای نرم (مانند پنبه، قهوه و شکر) می‌باشند. اینها به عنوان بازارهای کالای نقطه‌ای شناخته می‌شوند، جایی که کالاهای فیزیکی با پول مبادله می‌شوند.

با این حال، عمده معاملات در این کالاها در بازارهای مشتقه انجام می‌شود. از کالاهای لحظه ای به عنوان دارایی‌های اساسی استفاده می‌کنند. معاملات آتی و اختیار خرید کالاها هم در فرابورس و هم در بورس‌های سراسر جهان مانند بازارهای پولی و مالی بین المللی بورس کالای شیکاگو (CME) و بورس بین قاره‌ای (ICE) مبادله می‌شوند.

بازار‌های ارز دیجیتال

در چند سال گذشته شاهد معرفی و ظهور ارزهای رمزنگاری شده مانند بیت کوین، اتریوم و غیره هستیم. این‌ها دارایی های دیجیتال غیرمتمرکز مبتنی بر فناوری بلاک چین هستند. امروزه، صدها توکن ارزهای دیجیتال در دسترس هستند و در سراسر جهان در مجموعه‌ای از مبادلات ارز دیجیتال مستقل آنلاین معامله می شوند. این صرافی‌ها میزبان کیف پول‌های دیجیتالی هستند. به این وسیله معامله گران می‌توانند یک ارز رمزنگاری شده را با ارز دیگر یا پول های فیات مانند دلار یا یورو مبادله کنند.

از آنجایی که اکثر صرافی های رمزنگاری پلتفرم های متمرکز هستند، کاربران در معرض هک یا کلاهبرداری هستند. صرافی های غیرمتمرکز نیز در دسترس هستند که بدون هیچ مرجع مرکزی کار می کنند. این صرافی ها امکان تجارت مستقیم همتا به همتا (P2P) ارزهای دیجیتال را بدون نیاز به یک مرجع واقعی مبادله برای تسهیل تراکنش ها فراهم می کنند. معاملات آتی و اختیار معامله در ارزهای دیجیتال اصلی نیز موجود است.

نمونه‌هایی انواع بازار‌های مالی

بخش های فوق روشن می کند که “بازارهای مالی” از نظر دامنه و مقیاس گسترده هستند. برای ارائه دو مثال عینی دیگر، نقش بازارهای سهام را در آوردن یک شرکت به عرضه اولیه عمومی سهام در نظر می‌گیریم.

بازارهای سهام و عرضه اولیه سهام

یکی از قدیمی‌ترین و رایج‌ترین بازار مالی، بازار سهام یا همان بورس سهام می‌باشد. در این نوع بازار، سهام شرکت‌های مشخصی توسط سرمایه‌گذارهای مختلف به صورت عمومی خرید و فروش می‌شود. هدف از فروش سهام یک شرکت، افزایش میزان سرمایه و نقدینگی شرکت‌ها به منظور توسعه‌ی کسب‌وکار شرکت است. زمانی بازارهای پولی و مالی بین المللی که سهام یک شرکت، اولین بار برای فروش در بازار سهام ارائه می‌شود، یک «عرضه اولیه سهام» یا (IPO) برگزار می‌شود و سرمایه‌گذارهایی که به فعالیت آن شرکت اعتقاد دارند،‌ این سهام را خریداری می‌کنند. با فعالیت شرکت و ارائه‌ی خدمات یا کالاها و توسعه‌ی آن کسب‌وکار، به مرور ارزش سهام آن شرکت افزایش می‌یابد و سرمایه‌گذارها از این راه به سود می‌رسند.

IPO (عرضه اولیه) همچنین به سرمایه گذاران اولیه در شرکت فرصتی برای نقد کردن بخشی از سهام خود ارائه می‌دهد. اغلب در این فرآیند پاداش‌های بسیار خوبی دریافت می‌کنند. در ابتدا، قیمت IPO معمولاً توسط پذیره نویسان از طریق فرآیند قبل از بازاریابی تعیین می‌شود.

ابتدا سهام شرکت در بورس عرضه می‌شود و معاملات در آن آغاز می‌شود.سپس قیمت این سهام با ارزیابی و ارزیابی مجدد ارزش ذاتی و عرضه و تقاضای آن سهام در هر لحظه از زمان توسط سرمایه‌گذاران و معامله‌گران، تغییر می‌کند.

سوالات متداول بازار‌های مالی

انواع مختلف بازار‌های مالی چیست؟

برخی از نمونه‌های بازارهای مالی و نقش‌های آن‌ها شامل بازار سهام، بازار اوراق قرضه، فارکس، کالاها و بازار املاک بازارهای پولی و مالی بین المللی و مستغلات و چندین مورد دیگر است. بازارهای مالی را می‌توان به بازارهای سرمایه، بازار ارزی، بازارهای اولیه در مقابل ثانویه و بازارهای فهرست شده در مقابل بازارهای فرابورس تقسیم کرد.

بازار‌های مالی چگونه کار می‌کنند؟

علیرغم پوشش بسیاری از طبقات دارایی‌های مختلف و داشتن ساختارها و مقررات مختلف، همه بازارهای مالی اساساً با گرد هم آوردن خریداران و فروشندگان در یک دارایی یا قرارداد و اجازه دادن به آنها برای تجارت با یکدیگر کار می‌کنند. این اغلب از طریق یک حراج یا مکانیزم کشف قیمت انجام می‌شود.

کارکرد‌های بازارهای پولی و مالی بین المللی اصلی بازار‌های مالی چیست؟

بازارهای مالی به دلایل مختلفی به وجود آمده‌اند، اما اساسی ترین کارکرد این است که امکان تخصیص کارآمد سرمایه و دارایی ها در یک اقتصاد مالی را فراهم کند. بازارهای مالی با اجازه دادن به بازار آزاد برای جریان سرمایه، تعهدات مالی و پول، اقتصاد جهانی را روان‌تر می‌کنند. در عین حال به سرمایه‌گذاران اجازه می‌دهند در افزایش سرمایه در طول زمان مشارکت کنند.

چرا بازار‌های مالی مهم هستند؟

بدون بازارهای مالی، گردش سرمایه در جوامع به طور کارآمد اتفاق نمی‌افتد. همچنین فعالیت‌های اقتصادی مانند تجارت، معامله، سرمایه گذاری و فرصت‌های رشد به شدت کاهش می‌یابد.

چه کسانی وارد بازار‌های مالی می‌شوند؟

شرکت‌ها از بازارهای سهام و اوراق قرضه برای جذب سرمایه از سرمایه گذاران استفاده می‌کنند. سفته بازان به طبقات مختلف دارایی نگاه می‌کنند تا روی قیمت های آینده شرط بندی کنند. معامله‌گران محافظه‌کار از بازارهای مشتقه برای کاهش ریسک‌های مختلف استفاده می‌کنند. کارگزاران اغلب به عنوان واسطه ای عمل می‌کنند که خریداران و فروشندگان را با هم جمع می‌کنند و برای خدمات خود کمیسیون یا هزینه‌ای دریافت می‌کنند.

شایان ذکر است داشتن دانش کافی برای ورود به بازار‌های مالی برای بهبود عملکرد توصیه می‌شود در صورت تمایل می‌توانید با مراجعه به وبسایت مدرسه تحلیل با دوره‌های آموزشی تحلیل تکنیکال آشنا شوید.

جمع بندی

در این مقاله به معرفی انواع بازار‌های مالی پرداختیم. همانطور که گفتیم بازار‌های مالی شامل بازار سهام، بازار (OTC)، بازار اوراق قرضه، بازار ارزی، بازار مشتق، بازار فارکس، بازار کالا و بازار ارز‌های دیجیتال می‌باشند. بازار فارکس دارای بیشترین حجم معاملات می‌باشد و بنابراین نقد‌شوندگی بسیار بالایی دارد. لازم به ذکر است بازار ارز‌های دیجیتال حدود یک دهه قدمت دارد و بسیار در حال رشد می‌باشد.

همانطور که بیان کردیم بازار سهام معروف‌ترین بازار مالی است و مکانی به منظور خرید و فروش سهام شرکت‌های مختلف می‌باشد. در کل می‌توان گفت بازار‌های مالی نقش بسیار مهمی در اقصاد کشور‌ها و همچنین اقتصاد جهان دارند.

بازار مالی

بازار مالی بازاری است که در آن افراد حقیقی و حقوقی می توانند به معامله اوراق ضمانت مالی، کالا و دیگر دارایی های مثلی (عوض دار) با هزینه مبادلاتی پایین، و در قیمت هایی که تابع عرضه و تقاضا هستند، بپردازند. اوراق ضمانت شامل سهام، اوراق قرضه و برخی کالاها (شامل فلزات گرانبها یا محصولات کشاورزی) می شوند.
افزایش سرمایه در بازارهای سرمایه
انتقال ریسک در بازارهای مشتقات مالی
کشف قیمت
داد و ستدهای بین المللی با همکاری بازارهای مالی جهان
انتقال نقدینگی در بازارهای پولی
معاملات بین المللی در بازارهای ارز
و در کل، افرادی که نیازمند سرمایه هستند را به افرادی که تمایل به سرمایه گذاری دارند معرفی می کنند.
دو نوع بازار عمومی (جایی که انواع زیادی از کالاها در آن معامله می شود) و بازار اختصاصی (جایی که تنها یک نوع بازارهای پولی و مالی بین المللی کالا معامله می شود) وجود دارند. بازارها خریداران و فروشندگان علاقه مند زیادی شامل خانوارها، شرکت ها و آژانس های دولتی را در یک «مکان» جمع می کند، لذا پیدا کردن همدیگر را برای آن ها آسان می سازد. اقتصادی که اصولا برای اختصاص منابع بر معاملات میان خریداران و فروشندگان وابسته است، به عنوان اقتصاد بازاری شناخته می شود که در مقابل اقتصاد دستوری یا اقتصاد غیر بازاری مثل اقتصاد هدیه محور است.
در علم مالی، بازارهای مالی این موارد را تسهیل می کنند:
عموما قرض گیرنده رسیدی را به قرض دهنده می دهد که بازپرداخت سرمایه را تضمین می کند. این رسیدها اوراق ضمانت هستند که به سادگی خریده و فروخته می شوند. در مقابل قرض دادن پول به قرض گیرنده، قرض دهنده انتظار پاداشی در غالب بهره یا سود سهام دارد.

تحولات نظم موجود در نظام مالی جهان

شورای راهبردی آنلاین – یادداشت: چین با استراتژی بدهکار کردن کشورها از طریق وام یا تأمین مالی کالایی، به دنبال این است تا همانند فرایند چیرگی آمریکا در سیستم مالی جهانی در زمان بازسازی اروپای پس از جنگ جهانی دوم، نقشی همسنگ آمریکای پس از جنگ جهانی دوم را به دست آورد.
رضا مجیدزاده – پژوهشگر اقتصاد سیاسی توسعه

اگر در قرن نوزدهم، بانک مرکزی انگلستان، به‌واسطه قلمرو استعماری وسیع این کشور، به‌عنوان رهبر اصلی نظام مالی جهانی قلمداد می‌شد، در قرن بیستم این نقش به رابطه‌ ثابتی از دلار- طلا در سیستم برتن‌وودز رسید و سپس در سه دهه پایانی قرن بیستم، رابطه دلار- طلا توسط نیکسون، قطع شد و پس از جهانی‌شدن بازارهای مالی در دهه 1990 میلادی، امروزه در قرن بیست‌ویکم، به تعبیر هزل هندرسون،‌ نظام مالی جهانی به یک کازینوی بین‌المللی تبدیل‌شده است؛ نقشی که حتی جورج سوروس در پی بحران مالی 2007 روی آن انگشت گذاشت و از شرط‌بندی‌های گسترده بورس‌بازان بزرگ بر سر ورشکستگی بازارهای مالی پرده برداشت.

نظام مالی جهانی، چارچوبی از توافق‌نامه‌های حقوقی، نهادها و عاملان اقتصادی رسمی و غیررسمی است که در کنار یکدیگر، جریان بین‌المللی سرمایه مالی و تأمین مالی تجارت را فعال نگاه می‌دارند. دو زیرمجموعه نظام مالی جهانی شامل سیستم بازارهای مالی جهانی یا اوراق بهادار و سیستم پولی جهانی برای انجام مبادلات یا با هدف کسب سود از مبادله ارزها (فارکس) است. سیستم پولی بین­ المللی فعلی، شامل مخلوطی از نرخ‌های ارز شناور آزاد و نرخ‌های ثابت است. ارزهای طرفین تجاری اصلی ایالات‌متحده، در بازارهای آزاد، مبادله می­شود. در چنین بازاری، نرخ ارز بین دو پول، از جانب عرضه و تقاضای آن پول‌ها تعیین می­شود. البته این فعالیت، تابع دخالت بانک مرکزی بسیاری از کشورهاست. عوامل مؤثر برافزایش عرضه یا کاهش تقاضای یک ارز معین، افت ارزش آن ارز در بازار ارزهای خارجی (فارکس) را به دنبال دارد. به همین منوال، عوامل مؤثر بر کاهش عرضه یا افزایش تقاضای یک پول، افزایش ارزش آن پول را موجب خواهد گشت. وقتی طرفین یک مبادله بازرگانی، در یک کشور، استقرار دارند، مبادله با استفاده از یک ارز منفرد، صورت می­پذیرد. در مبادلات بین­المللی، وجود بیش از یک ارز، اجتناب­ناپذیر است چون طرفین، مقیم کشورهای متفاوتی هستند. ارزش بیشتر ارزهای خارجی، از زمانی به زمان دیگر، دچار نوسان می­شود و از این روی، سنجش ارزش پولی یک مبادله بین­‌المللی، خواه بر حسب پول کشور فروشنده یا پول کشور خریدار، احتمالاً در صورت تأخیر در پرداخت، تغییر خواهد کرد. نتیجه اینکه فروشنده به درآمدی کمتر از درآمد انتظاری، یا خریدار به تقبل مبلغی، بیش از مبلغ انتظاری کالا، تن می­دهند؛ بنابراین، اصطلاح ریسک نرخ ارز، به‌احتمال افت درآمد یا افزایش هزینه یک مبادله بین ­المللی، درنتیجه تغییر نرخ ارز خارجی، اشاره دارد. واردکنندگان، صادرکنندگان، سرمایه­ گذاران و بنگاه‌های چندملیتی، همگی در معرض ریسک نرخ ارز هستند.

باوجود سازمان‌‌های بین‌المللی مانند بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول از یک‌سوی و اتحادهای پولی یا مالی مانند یورو در اتحادیه اروپا یا روابط مالی دو یا چندجانبه تجارت بین کشورها، نظام مالی جهانی در هر دو جنبه سیستم پولی و مالی، از اواخر دهه 1970 با روند شدیدی، مقررا‌ت‌زدایی شده و در روند جهانی‌شدن در دهه 1990 نیز آزادسازی جریان‌های مالی و پولی شدت بیشتری یافته است. بااین‌وجود، کشورهایی مانند ایالات‌متحده آمریکا که بیشترین وزن در تجارت و مالیه جهانی رادارند، بازیگر بزرگ محسوب شده و اثرگذاری بیشتری نیز در این عرصه داشته‌اند. هرچند که رقبایی مانند اتحاد پولی اروپا، جایگاه آن‌ها را به چالش کشیده است اما همچنان نظام مالی جهانی با وزن بیشتر بازارهای مالی ایالات‌متحده و دلار این کشور باقدرت چانه‌زنی بالا در کنار بازارهای مالی اروپا ازجمله لندن و بازار مالی هنگ‌کنگ به‌عنوان مراکز مهم جذب جریان‌های مالی قرار دارد. اگرچه در سال 2015 چین پیشنهاد داد که سازمانی‌ بین‌المللی برای اداره امور تجاری و مالی جهان تأسیس شود اما این پیشنهاد، با اقبال مواجه نشد و امروزه در حد بانک زیرساخت و سرمایه‌گذاری آسیا، یک «بانک جهانی» منطقه‌ای است که چین انتظار دارد تا نقش آن را جهانی کند چون تمام کشورهای جهان می‌توانند در آن عضو شده و مانند کارکرد بانک جهانی، پروژه‌های بلندمدت خود را از طریق وام‌های این بانک، تأمین مالی کنند. درواقع، چین با استراتژی بدهکار کردن کشورها از طریق وام یا تأمین مالی کالایی، به دنبال این است تا همانند فرایند چیرگی آمریکا در سیستم مالی جهانی در زمان بازسازی اروپای پس از جنگ جهانی دوم، نقشی همسنگ آمریکای پس از جنگ جهانی دوم را به دست آورد.

دوره جامع سیاست پولی مدرن

از مهم‌ترین اهداف سیاست‌های کلان اقتصادی بطوراعم و سیاست‌های پولی، ثبات قیمت‌ها، رشد اقتصادی و سطح مطلوب برای اشتغال می‌باشد. ازآنجایی‌که دستیابی به اهداف نهایی به‌طور مستقیم برای سیاست‌گذاران قابل‌دستیابی نمی‌باشد، لذا معرفی اهداف میانی و ابزارهای متناسب ضرورت دارد. در مورد سیاست پولی مسئله انتخاب هدف میانی غالباً در انتخاب بین کنترل نرخ سود و عرضه پول خلاصه می‌گردد. در ایران با پیروی از سیاست پولی مبتنی بر کنترل کلیت‌های پولی، تلاش می‌شود ضمن تأمین نقدینگی موردنیاز بخش‌های تولیدی و سرمایه‌گذاری، از انبساط پولی نامتناسب با اهداف نقدینگی و تورم مندرج در برنامه‌های توسعه جلوگیری به عمل آید.

ما در دوره جامع سایت پولی مدرن به بیان بخش‌های مختلفی پرداخته‌ایم که در ادامه به آن‌ها اشاره خواهیم کرد.

سیاست پولی

بر مبنای رابطه بین نرخ بهره در اقتصاد کشور یعنی قیمتی که بر اساس آن می‌توان پولی را قرض گرفت و کل عرضهٔ پول در آن کشور تعریف می‌شود. سیاست پولی از ابزارهای متنوعی جهت کنترل آن بهره می‌گیرد تا بر مواردی مانند رشد اقتصادی، تورم، نرخ ارز و بیکاری تأثیر خود را بگذارد.

در موقعیتی که انحصار نشر پول وجود داشته و بانک مرکزی از نشر بی‌رویه بازارهای پولی و مالی بین المللی آن جلوگیری می‌کند و یا اینکه بانک‌های ناشر پول به‌طور نظام‌مند و متصل به بانک مرکزی فعالیت می‌کنند مقامات پولی آن کشور توانایی تغییر در عرضهٔ پول را ندارند.

انواع سیاست‌های پولی چیست؟

سیاست‌های پولی با در نظر گرفتن نوسانات اقتصادی دو نوع تدبیر را پیش‌بینی می‌کند که به سیاست پولی انبساطی و سیاست پولی انقباضی شهرت دارد.

سیاست پولی انبساطی

سیاست پولی انبساطی به سیاست‌هایی می‌گویند که از طریق افزایش در عرضه پول را به دنبال دارد یا به‌عبارت‌دیگر هر سیاستی یا تدبیری افزایش‌دهندهٔ عرضه پول را در سطح دولت‌ها سیاست انبساطی پولی گویند. این سیاست بیشتر در حالاتی قابل تطبیق و مثمر است که اقتصاد یک کشور در حالت رکود باشد. در این حالت بانک مرکزی جهت برقراری تعادل در اقتصاد کشور و رفع مشکلات این پدیده بر مقدار عرضه پول (چاپ پول) می‌افزاید تا اینکه از این طریق بتواند رکود را مهار کند.

سیاست پولی انقباضی

سیاست‌های پولی انقباضی به سلسله تدابیری اطلاق می‌گردد که اهداف عمومی سیاست‌های پولی را از طریق کاهش در عرضه پول برآورده می‌سازد. یا به‌عبارت‌دیگر هر نوع تدابیر کاهندهٔ عرضهٔ پول در کشور را سیاست پولی انقباضی گویند.

اهداف سیاست پولی

سیاست پولی جزئی از سیاست اقتصادی یک کشور است. به‌عبارت‌دیگر سیاست پولی جزئی از سیاست‌گذاری هر دولت می‌باشد. همچنین آشکار است که اهداف سیاست پولی هر کشور باید چنان تعیین و تبیین شود که هماهنگ بازارهای پولی و مالی بین المللی و همساز باسیاست‌های دیگرآن دولت باشد.

در کل می‌توان اهداف سیاست‌های مالی را چنین بیان کرد

• اشتغال کامل
• رشد اقتصادی
• قیمت‌ها ثبات دارند
• نرخ بهره دارای ثبات می باشد
• ثبات در بازارهای مالی
• در بازار ارزثبات است

عمده‌ترین اهداف سیاست پولی در اقتصاد

۱-تسریع رشد اقتصادی

۲-ایجاد اشتغال کامل

۳-تثبیت سطح عمومی قیمت‌ها

۴-ایجاد تعادل در موازنهٔ پرداخت‌های خارجی.

ابزارهای سیاست پولی

دست یافتن به اهداف سیاست‌های پولی برای هر کشور و دولتی مستلزم در اختیار داشتن ابزارها و یکسری وسایل است. این ابزارها عبارت‌اند از:

۱-نرخ بهره: پولی که درازای سپرده‌گذاری افراد در بانک‌ها و مراکز مالی به آن‌ها تعلق می‌گیرد و اصلاحا به آن سود بانکی می‌گویند.

۲-نرخ سپرده قانونی: منظور از این نرخ این است که بانک مرکزی یا هر دستگاه کنترل‌کنندهٔ اعتبارات در دولت، بانک هارا وادار به این کند که نسبت معینی از سپرده‌های مشتریان خود را نزد بانک مرکزی نگهداری کنند.

۳-نرخ تنزیل مجدد: نرخ بهره‌ای است که بانک مرکزی اسناد مدت‌دار (سفته وبرات) بانک‌های تجاری را تنزیل می‌کند وبر اساس آن به بانک‌ها اقدام به پرداخت وام می‌کنند.

۴-کنترل کمی وکیفی اعتبارات: منظور از آن تعیین و تنظیم اعتبارات در مجرای صحیح تولیدی و در جهت تحمیل سیاست ارشادی دولت می‌باشد.

۵-شرکت در عملیات بازار باز: بانک مرکزی با اتخاذ این سیاست و با خرید یا فروش اوراق بهادار بازار آزادمی تواند برمقدار و عرضهٔ پول و درنتیجه بر فعالیت اقتصادی اثر بگذارد.

مطالب بیان‌شده فوق بخشی از این مطالب می‌باشد اما در دورهٔ سیاست پولی مدرن مطالب جدید و بروزتر و به زبان ساده در اختیار شما قرار می‌گیرد. شما می‌توانید با خرید این دوره دید کلی‌تری نسبت به مسائل داشته باشید.