ریسک و بازدهی سرمایه‌گذاری در بورس

منابع ریسک در سرمایه‌گذاری بورس به چه معناست

بررسی عوامل موثر بر سرمایه گذاری در سهام در بورس اوراق بهادار (مطالعه ی موردی: بورس اوراق بهادار منطقه ای اصفهان)

اهمیت سرمایه گذاری برای رشد و توسعه ی اقتصادی و اجتماعی به اندازه ای است که آن را یکی از اهرم های قوی برای رسیدن به توسعه کرده است؛ اما باید به یاد داشت که به همان میزان که توجه به این امر می تواند باعث شود اقتصاد رشد یابد و شکوفا شود، توجه نکردن به آن می تواند موجب شود افت اقتصادی پیش آید؛ بنا بر این باید گفت که رشد اقتصادی و افزایش رفاه عمومی، در بلندمدت، بدون توجه به سرمایه گذاری و عوامل مهم موثر موجود در محیط آن ممکن نیست. مطالعه ی دقیق تجزیه و تحلیل سرمایه گذاری و عوامل مهم در محیط فعالیت سرمایه گذاران می تواند از یک طرف موجب شود حجم نقدینگی های سرگردان و تورم کاهش یافته، اشتغال افزایش یابد و از طرف دیگر، باعث شود مدیریت بهتر شده، ثروت سرمایه گذاران افزون گردد.
هدف از نگارش پژوهش حاضر بررسی عوامل موثر بر سرمایه گذاری در سهام است که به وسیله ی دو دسته متغیر به عنوان سوال های پژوهش آزمون شده است. این دو دسته، متغیرهای مربوط به ویژگی های سرمایه گذاران (ادراک ریسک، تمایل به ریسک و تخصیص سرمایه) و ویژگی های مربوط به بازار سرمایه(نرخ بازده مورد انتظار و اطلاعات عملکرد گذشته) هستند. در تحقیق حاضر، برای جمع آوری اطلاعات مربوط به مبانی نظری پژوهش از روش کتابخانه ای (نظیر کتاب ها و مجله های علمی) و برای جمع آوری اطلاعات برای تحلیل و آزمون فرضیات پژوهش از پرسش نامه استفاده شده است. در این پژوهش، برای تجزیه و تحلیل و آزمون سوال های پژوهش از روش های آمار توصیفی و استنباطی (آزمون کولموگورف ـ اسمیرنوف و آزمون t دونمونه ای) استفاده شده است.
نتایج پژوهش حاضر نشان می دهند که ادراک ریسک بر تمایل به سرمایه گذاری، نرخ بازده مورد انتظار و تخصیص سرمایه، و اطلاعات عملکرد گذشته بر تمایل به سرمایه گذاری و نرخ بازده مورد انتظار تاثیر می گذارند.

ریسک‌های سرمایه‌گذاری را بیشتر بشناسید

ریسک‌های سرمایه‌گذاری - سرمایه گذاری مانو

هر زمان که صحبت از ریسک به میان می‌آید، ناخودآگاه احساس هشدار و خطر در ذهن آدمی فعال می‌شود. مخصوصا زمانی که پای انواع ریسک‌های سرمایه‌گذاری در میان باشد.

آیا ریسک کردن به خودی خود کار اشتباهی است؟
از طرف دیگر، آیا کسی که خود را ریسک‌پذیر می‌داند باید بی‌مهابا دست به هر اقدامی بزند؟

اصطلاحا ریسک را می‌توان احتمال عدم موفقیت تعریف کرد که معمولا ناشی از عدم اطمینان و ناآگاهی از نتیجه یک عمل است. به همین صورت، ریسک در مفاهیم مالی را می‌توان عدم اطمینان از رسیدن به بازدهی مورد انتظار قلمداد کرد.

طبقه‌بندی سرمایه‌گذاران از منظر پذیرش ریسک

هر فردی قبل از شروع سرمایه‌گذاری حتما باید ارزیابی کند که تا چه اندازه توانایی پذیرش ریسک یا به عبارت دیگری عدم موفقیت دارد. در بیشتر مواقع، انتظار می‌رود هر اندازه که افراد، ریسک بیشتری می‌پذیرند، در عوض بازده بیشتری به عنوان پاداش ریسکی که متحمل شده‌اند، دریافت کنند.

در همین راستا، سرمایه‌گذاران با توجه به تحملی ریسکی که دارند به سه گروه زیر طبقه‌بندی می‌شوند.

ریسک‌پذیر

این افراد معمولا در سرمایه‌گذاری رویکردی جسورانه دارند و می‌توانند تا درجه‌ای از ریسک را تحمل کنند. به این معنی که با علم بر عدم قطعیت بازدهی، سرمایه‌گذاری می‌کنند. البته به این معنا نیست که کورکورانه و بدون تحقیق اقدام می‌کنند. این افراد ممکن است به سرمایه‌گذاری در سپرده‌های بانکی و یا اوراق درآمد ثابت علاقه‌ای نشان ندهند، در عوض سرمایه‌گذاری در سهام، سکه و ارزهای دیجیتال را ترجیح می‌دهند.

طرح سرمایه‌گذاری شاهین و طاووس در مانو، مناسب این افراد است. بیشتر سرمایه جمع‌آوری شده در این طرح، به سهام شرکت‌های بورسی و فرابورسی اختصاص می‌یابد و به همین خاطر ممکن است در بازه‌های زمانی، حتی منفی نیز شوند ولی با نگاهی به بازدهی این طرح‌ها در چند سال اخیر، بازدهی همواره از تورم بیشتر بوده و سودهای خوبی را نصیب سرمایه گذارانش کرده است.

ریسک‌گریز

افراد ریسک‌گریز زمانی که فرصت سرمایه‌گذاری می‌یابند در ابتدا به احتمال ضرر آن نگاه می‌کنند، و ممکن است با وجود احتمال سود بالا، به خاطر ریسکی که وجود دارد، از سرمایه‌گذاری در آن موقعیت خودداری کنند. افراد این گروه، تمایل بیشتری به سرمایه‌گذاری در سپرده‌های بانکی و اوراق مشارکت درآمد ثابت دارند. طرح سرمایه‌گذاری آمین در مدیریت ثروت مانو نیز مناسب این افراد است. این طرح برای افرادی که به دنبال دریافت سود نقدی ماهیانه تقریبا ثابتی هستند، مناسب است.

خنثی (نسبت به ریسک)

ریسک‌خنثی اصطلاحی است که برای سرمایه‌گذاران بی‌تفاوت به ریسک به کار گرفته می‌شود. این افراد در تصمیم‌گیری‌های خود هیچ توجهی به ریسک ندارند. اگر شما دو گزینه سرمایه‌گذاری به این افراد ارائه دهید، بدون توجه به میزان ریسک آنها، گزینه‌ای را انتخاب می‌کنند که بیشترین بازده مورد انتظار را داشته باشد. در واقع، سطح ریسک سرمایه‌گذاری برای این دسته افراد، یک فاکتور نامربوط است.

ریسک‌پذیری مهارت است یا ویژگی؟

ریسک‌پذیری یک ویژگی فردی است و همه افراد، درجه‌ای از آن را در خود احساس می‌کنند و این تفاوت در سطح ریسک‌پذیری با توجه به موقعیت شغلی و جغرافیایی، سن، سطح درآمد و فاکتورهای دیگر، متفاوت است. با این توصیف ممکن است درجه ریسک‌پذیری شما از پدر، همکار و دوستتان بیشتر یا کمتر باشد.

با این حال ریسک کردن یک مهارت است و مانند بسیاری از مهارت‌های دیگر، می‌توانیم آن را بهبود دهیم. به عنوان مثال ممکن است فردی اشتهای زیادی داشته باشد، ولی این به آن معنا نیست که او حتما باید چاق باشد. او می‌تواند مهارت کنترل وزن و هنر غذا خوردن را بیاموزد و همیشه در وزن دلخواه خود باشد.

این مسئله در سرمایه‌گذاری هم نمود پیدا می‌کند. مهارت‌هایی برای مدیریت ریسک وجود دارد که افراد می‌توانند با رعایت آن اصول، از به خطر انداختن سرمایه خود جلوگیری کنند.

طرح‌های سرمایه‌گذاری مانو به گونه‌ای تنظیم شده است که همه افراد متناسب با درجه ریسک‌پذیری خود بتوانند با هر سطح از دانش تخصصی از فرصت‌های سرمایه‌گذاری بهره‌مند شوند.

انواع ریسک‌های سرمایه‌گذاری

حال که با مفهوم ریسک آشنا شدید، بد نیست که با انواع ریسک‌های سرمایه‌گذاری که ممکن است با آن روبرو شوید، آشنا شوید. ریسک‌ها به طور کلی ترکیبی از ریسک سیستماتیک و غیر سیستماتیک است.

ریسک سیستماتیک

در واقع ریسکی که مربوط به کل بازار است و نه تنها روی یک سهم یا یک صنعت بلکه روی کل بازار تاثیر می‌گذارد را اصطلاحا ریسک سیستماتیک، ریسک غیرقابل حذف یا ریسک بازار می‌گویند. برای کنترل این ریسک معمولا از استراتژی‌های پوشش ریسک استفاده می‌کنند. این ریسک همواره با بازار سهام همراه خواهد بود، زیرا از فاکتورهای اقتصاد کلان مثل جنگ، تحریم‌های سیاسی و اقتصادی، نرخ بهره، تورم و عوامل دیگر تاثیر می‌پذیرد. برای اندازه‌گیری این ریسک از مفهومی به نام بتا استفاده می‌کنند که در مقاله دیگری به آن پرداخته می‌شود. از انواع ریسک سیستماتیک می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

ریسک تورم

همانطور که از اسم این ریسک مشخص است، این ریسک به قدرت خرید یا تورم ارتباط دارد. فرض کنید تورم سالیانه کشور حدود 30 درصد باشد و شما در سرمایه‌گذاری خود، 50 درصد سود می‌کنید. در این حالت بازدهی خوبی به دست آورده‌اید چرا که 20 درصد به قدرت خرید شما اضافه شده است. حال فرض کنید، تورم 40 درصد افزایش پیدا کند و بازدهی شما همان 50 درصد باشد، چه اتفاقی رخ داد؟! آیا دوباره این سرمایه‌گذاری برای شما جذاب است؟ به این نوع ریسک که ناشی از افزایش تورم در کشور است، ریسک تورم (Inflation Risk) می‌گویند.

ریسک نرخ بهره

با توضیح یک مثال، این نوع ریسک را بیشتر توضیح می‌دهیم. فرض کنید می‌خواهید بین سپرده‌گذاری در بانک با نرخ سود ثابت ۱۸ درصد و خرید سهامی که انتظار دارید در یک سال 30 درصد بازدهی داشته باشد، یکی را انتخاب کنید. ممکن است به خاطر تمایل به ریسکی که دارید به خاطر ریسک و بازدهی سرمایه‌گذاری در بورس اختلاف 12 درصدی سود، سهام را انتخاب کنید. بعد از مدتی بانک مرکزی تصمیم می‌گیرد سود سپرده‌گذاری را از 18 درصد به 24 درصد افزایش دهد. آیا با این اتفاق که اختلاف 6 درصد شد، باز هم ریسک می‌کنید و سهام را انتخاب می‌کنید؟ به این نوع ریسک که به نرخ بهره اعلامی از طرف بانک مرکزی بستگی دارد، اصطلاحا ریسک نرخ بهره (Interest Rate Risk) می‌گویند.

ریسک سیاسی

ریسک سیاسی، ریسکی در نظر گرفته می‌شود که سیاست یا اقتصاد یک کشور می‌تواند بر سرمایه‌گذاری‌ها تأثیر منفی بگذارد. برخی از نمونه‌های ریسک سیاسی شامل موانع تجاری، تحریم، مالیات و قانونگذاری‌ها باشد.

ریسک نرخ ارز (ریسک ارزی)

یکی از مهمترین ریسک‌های سرمایه‌گذاری که در سال‌های اخیر بسیار تاثیرگذار بوده است، می‌تواند افزایش نرخ ارز باشد. ممکن است تغییر در ارزش دلار و یا دیگر ارزهای خارجی، در طول دوره سرمایه‌گذاری بر بازدهی شما تاثیر منفی داشته باشد. این ریسک می‌تواند بر سرمایه‌گذاری در شرکت‌هایی که مراوده مالی ارزی دارند بسیار چشمگیر باشد.

ریسک غیرسیستماتیک

این ریسک مربوط به شرکت یا یک صنعت خاص است و از آن جایی که می‌توان با متنوع‌سازی و تشکیل سبد سرمایه‌گذاری، آن را کاهش داد به آن ریسک حذف شدنی هم گفته می‌شود.

به عنوان مثال اگر تعرفه واردات خودرو، نرخ خوراک پتروشیمی‌ها و هزینه حمل و نقل و مواردی از این قبیل که روی سودآوری یک شرکت تاثیرگذار است رخ دهد، سهام آن شرکت متحمل ریسک غیرسیستماتیک می‌شوند. ریسک‌های غیر سیستماتیک انواع مختلفی دارند.

ریسک تجاری

نوع اول ریسک غیرسیستماتیک، ریسک تجاری است. ریسک تجاری زمانی بوجود می‎‌آید که در مورد درآمد عملیاتی عدم اطمینان و قطعیت وجود دارد. شرکت‌های خدماتی جریان درآمدی نسبتاً ثابت و پایدار دارند و اینطور به نظر می‌رسد که ریسک تجاری کمتری دارند. با این حال، شرکت‌هایی مانند تولیدکنندگان خودرو سطح درآمد عملیاتی ناپایداری دارند و بنابراین ریسک تجاری بیشتری خواهند داشت.

ریسک مالی

نوع دوم ریسک غیرسیستماتیک، ریسک مالی است، یعنی ریسکی که ساختار مالی یک شرکت روی ارزش سرمایه‌گذاری آن تأثیر منفی بگذارد. مشاغل، نهادهای دولتی، بازارهای مالی و افراد می‌توانند در معرض خطر مالی قرار گیرند.

ریسک مدیر سرمایه‌گذاری

ریسک مدیر سرمایه‌گذاری ریسکی است که با مهارت مدیر یک صندوق سرمایه‌گذاری همراه است. این ریسک می‌تواند به تغییر در سبک سرمایه‌گذاری یا تغییر در تیم مدیریت اشاره داشته باشد. اساساً، کلیه زیان‌های ناشی از اشتباهات، سهل‌انگاری و بی‌کفایتی مدیران یک سبد مالی، در معرض ریسک مدیر سرمایه‌گذاری قرار می‌گیرند.

ریسک نقدشوندگی

ریسک نقدشوندگی، نشان‌دهنده توانایی فروش سریع یک سرمایه‌گذاری با قیمت منصفانه است. به عبارت دیگر، این ریسک به توانایی تبدیل به وجه نقد کردن دارایی در بازار برمی‌گردد. به عنوان مثال املاک و مستغلات قابل فروش هستند ولی معمولا سریع تبدیل به نقد نمی‌شوند. از طرف دیگر معمولا سهام بنیادی، در کسری از ثانیه به فروش می‌رسد.

سخن پایانی

شما باید خود را بشناسید و بدانید تا چه حدی تحمل ریسک دارید و با ویژگی‌های آن بازار و ریسک‌های سرمایه‌گذاری در آن آشنا باشید. باید تا آنجا که امکان دارد، سرمایه‌گذاری‌های خود را متنوع کنید تا سطح ریسک غیرسیستماتیک خود را کاهش دهید. با این حال، به یاد داشته باشید که ریسک سیستماتیک از کنترل شما خارج است و به اقتصاد بستگی دارد. در کل عدم قطعیت ذات سرمایه‌گذاری است و با افزایش آگاهی، آموزش و تحقیق تنها می‌توان از این عدم قطعیت کاست.

تیم متخصص مدیریت ثروت مانو تلاش می‌کند در استراتژی‌های معاملاتی خود تمامی ریسک‌های سرمایه‌گذاری را در نظر بگیرد و با کمترین ریسک، بیشترین بازدهی ممکن را برای مشتریانش شناسایی کند.

سرمایه گذاری کم ریسک با سود مطمئن

افراد زیادی هستند که ترجیح می دهند سرمایه گذاری آن ها علاوه بر ریسک کم به سود مشخصی نیز دست یابد. این افراد همواره به دنبال یک گزینه مناسب برای سرمایه گذاری کم ریسک با سود مطمئن هستند. برخی از سرمایه گذاران، پول خود را از بانک بیرون آورده و آن را روانه بازارهای پر ریسکی مانند ارز، طلا و. می‌کنند و ممکن است اطلاعاتی از نوسانات این بازار نداشته باشند و دچار ضرر زیادی شوند. اما در بازار سرمایه شرایطی وجود دارد که سرمایه گذاران ضمن برخورداری از ریسک پایین می‌توانند از یک سود مطمئن ریسک و بازدهی سرمایه‌گذاری در بورس نیز بهره مند شوند. در واقع بسیاری از سرمایه گذاران، اهل ریسک های پر خطر نیستند و به دلیل کمبود وقت، پایین بودن دانش و اطلاعات تحلیلی، نوسانات شدید در بازارهای مالی و. به دنبال یک سرمایه گذاری امن و راحت هستند؛ به همین دلیل، در ادامه مقاله به معرفی گزینه های خوب برای سرمایه گذاری کم ریسک با سود مطمئن می پردازیم.

صندوق های سرمايه گذاری با درآمد ثابت

صندوق به عنوان یکی از روش های سرمایه گذاری کم ریسک با سود مطمئن

صندوق های سرمايه گذاری كه سود ثابت و ريسک كمی دارند، به 3 دسته تقسيم می شوند:

صندوق سرمایه گذاری در سهام
صندوق سرمایه گذاری مختلط سرمایه گذاری با درآمد ثابت

یکی از بهترین گزینه ها برای سرمایه گذاری کم ریسک با سود مطمئن، صندوق های سرمایه گذاری با درآمد ثابت هستند؛ این صندوق ها موظف اند حداقل 70 درصد از سرمايه خود را به اوراق با درآمد ثابت و يا سپرده های بانكی اختصاص دهند. البته نسبت به 30 درصد باقي مانده مختارند تا در گزينه هايی مانند سهام، حق تقدم و. سرمايه گذاری كنند. بنابراين، سود بيشتري نسبت به سود بانكي به شما خواهند داد. مزيت ديگر اين صندوق ها، روزشمار بودن آن ها می باشد؛ در واقع هر زمان که شما اراده کنید، می توانید سرمایه خود را از این صندوق ها خارج کنید.

اين صندوق ها با دو روش متفاوت تقسيم سود خود را انجام مي‌دهند؛ گاهی اوقات در ابتدا يا پايان ماه، سود را به حساب سرمايه گذاران خود واريز می کنند و گاهی اوقات نیز بهای روزانه در هر واحد صندوق به ازای سود ايجاد شده، افزايش می یابد.

مزایا و معایب صندوق های سرمايه گذاری

صندوق های سرمایه گذاری که همواره به عنوان یکی از موارد مناسب برای سرمایه گذاری کم ریسک با سود مطمئن شناخته می شوند، مزایا و همچنین معایب مختلفی دارند؛ اين صندوق ها زير نظر سازمان بورس و اوراق بهادار مي‌باشند و اين سازمان با اجرای محدوديت هايی، صندوق ها را وادار می سازد تا وجوه خود را در بازارهای مالی مورد تاييد، سرمايه گذاری كنند. از طرف دیگر، اين صندوق ها از شفافيت اطلاعاتی بالايی برخوردارند. به عنوان مثال، بايد ميزان دارایی و خرید و فروش های خود را در سامانه کدال منتشر كنند. از سوی دیگر، به دليل وجود بازارگردان در اين نوع صندوق ها، دارای ريسک نقدشوندگی پايينی هستند. به طور کلی، از جمله مزایا و معایب صندوق های سرمایه گذاری می توان به موارد زیر اشاره کرد:

صرفه جویی در زمان
مدیریت حرفه ای و تخصصی
تقسیم هزینه ها بین سرمایه گذاران
کاهش ریسک

کاهش کنترل سرمایه گذار بر سبد دارایی خود
نداشتن حق رای در مجامع شرکت ها

نحوه خرید و فروش صندوق های سرمايه گذاری

خرید و فروش صندوق های سرمایه گذاری

صندوق های سرمايه گذاری از نظر شيوه خريد و فروش به 2 دسته تقسيم بندی می شوند:

صندوق سرمایه گذاری قابل معامله
صندوق های سرمایه گذاری دارای صدور و ابطال

كسانی كه كد بورسی دارند، می توانند با مراجعه حضوری به دفاتر صندوق و انجام احراز هويت و يا از طريق سامانه های كارگزاری نسبت به خريد واحدهای صندوق اقدام نمايند.

صندوق اختصاصی یا سبد اطمینان هدف

هدف اصلي در اين صندوق ها، كسب سود مطمئن علاوه بر حفظ اصل سرمايه می باشد. به طور معمول، اين صندوق ها نسبت به صندوق های مشترک چند درصد بیشتر سود می‌دهند. البته در بیشتر این صندوق ها، حداقل پول لازم برای سرمایه گذاری تعیین می‌شود. البته برای این صندوق ها امکان بهره مندی از سبدگردان هم وجود دارد. سبدگردان ها به شما کمک می کنند تا با توجه به میزان سرمایه و ریسک پذیری، یک سبد اختصاصی داشته باشید و به طور مداوم بر روی سرمایه حاصل شده نظارت کنید تا سودی بیشتر کسب نمایید.

اسناد خزانه اسلامی (اخزا)

اخزا نوعی اوراق بدهی منتشر شده است که می تواند برای سرمایه گذاری کم ریسک با سود مطمئن، مورد استفاده قرار گیرد. دولت این اوراق را به جای بدهی به پیمانکاران خود می دهد. این اوراق نیز دارای سررسید می باشد و دولت متعهد است تا در زمان سررسید مبلغ اسمی را به پیمانکاران پرداخت کند.

یکی از اولویت های دولت در تسویه، پرداخت اصل اسناد خزانه و سود مربوط به آن می‌باشد. بنابراین، ریسک این اوراق بسیار کم است. از طرف دیگر، نقد شوندگی بالایی نیز دارد؛ چراکه تقاضا برای خرید این اوراق بالا است. لازم به ذکر است که برای خرید این اوراق باید حتما کد بورسی داشته باشید و شما می‌توانید از طریق سامانه معاملاتی کارگزاری ها نسبت به خرید این اوراق اقدام نمایید. توجه داشته باشید که نمادهای اخزا یک هفته قبل از موعد سررسید، متوقف می‌شوند. سود این اوراق نیز به ازای مبلغ اسمی هر ورق به حساب سرمایه گذاران واریز می‌شود.

سبدگردانی

استفاده از سبدگردان به عنوان یکی از روش های سرمایه گذاری کم ریسک با سود مطمئن

اگر شخص ریسک گریزی هستید و مهارت زیادی در بازار سرمایه ندارید، پیشنهاد می کنیم تا از روش های سرمایه گذاری غیر مستقیم استفاده کنید. این روش ها جایگزینی برای سرمایه گذاری مستقیم در این بازار می باشند. در روش سبدگردانی، سرمایه گذاری با کد اختصاصی شما صورت می‌گیرد و خرید و فروش ها را نیز می‌توانید در پنل شخصی خود دنبال کنید. البته مدیریت این سرمایه گذاری توسط یک سبد گردان ماهر انجام می‌شود و این شرکت به چیدمان و توزیع سهام شما در سبد اختصاصی اقدام می کند.

نکته: خرید اوراق مشارکت، اخزا و. برای سرمایه گذاری کم ریسک با سود مطمئن، اگرچه ظاهرا به شما سود می دهد، اما با توجه به ساختار همراه با تورم اقتصاد ایران، اگر قیمت دارایی در اختیار شما خود را با تورم هماهنگ نکند، عملا بخشی از قدرت خرید شما از بین رفته است و در مقایسه با تورم، بازدهی شما کمتر بوده است.

به عنوان مثال، خرید اسناد خزانه اسلامی (اخزا) که به عنوان یکی از گزینه های خوب برای سرمایه گذاری کم ریسک با سود مطمئن شناخته می شود، در حال حاضر سالیانه بین 21 تا 23 درصد سود به خریداران این اوراق می دهد، در حالیکه در سال های اخیر، اقتصاد ایران تورم های 40 درصدی را تجربه می کند که این موضوع نشان دهنده این نکته است که این اوراق در بازه های بلندمدت نه تنها قدرت خرید سرمایه گذاران را افزایش نمی دهد، بلکه در مقایسه با تورم، یک پله عقب تر خواهد بود.

اوراق مشاركت

یکی دیگر از گزینه های مناسب برای سرمایه گذاری کم ریسک با سود مطمئن، اوراق مشارکت است. این اوراق از جمله اوراق بهاداری هستند که با ریسک و بازدهی سرمایه‌گذاری در بورس داشتن مجوز از بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، منتشر می شوند. این اوراق، قیمت اسمی تعیین شده ای دارند و در زمان مشخصی نیز صادر می شوند. هدف از انتشار این اوراق، تامین بخشی از منابع مالی مود نیاز شرکت های دولتی و یا خود دولت است. این اوراق در جهت طرح های انتفاعی دولت، پروژه های عمرانی، تهیه مواد اولیه ضروری واحدهای تولیدی از طریق عرضه عمومی به سرمایه گذاران واگذار می‌شود.

با توجه به سررسید پایانی، سود تضمین شده در اوراق به حساب سرمایه گذار واریز می‌شود. البته اگر سود قطعی پروژه بیشتر از سود مشخص شده باشد، مابه التفاوت سود نیز پرداخت می‌گردد. نوع اوراق مشارکت منتشر شده در میزان سود و بازدهی آن بسیار تاثیرگذار است؛ اما به طور کلی، معمولا سود در نظر گرفته شده برای این اوراق، کمی بیشتر از سود سپرده های بانکی است.

جمع بندی

سرمایه گذاری کم ریسک با سود مطمئن در بازار بورس ایران

در این مقاله به روش های سرمایه گذاری کم ریسک با سود مطمئن اشاره کردیم و دانستیم که افراد ریسک گریز همواره به دنبال شناسایی گزینه های خوب برای سرمایه گذاری کم ریسک و مطمئن هستند که از جمله این موارد می توان به صندوق های سرمایه گذاری با درآمد ثابت، اسناد خزانه اسلامی، اوراق مشارکت و. اشاره کرد. بنابراین، اگر شما نیز به دنبال پیدا کردن راه های مختلف برای سرمایه گذاری کم ریسک با سود مطمئن هستید، می توانید این موارد را مورد بررسی قرار دهید.

آشنایی با مفهوم ریسک و بازده در بورس

سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه معمولاً با هدف دستیابی به سود و بازدهی بسیار خوب در آینده می‌باشد. بنابراین هر فردی پیش از سرمایه‌گذاری در این بازار باید با یک سری مفاهیم و اصطلاحات مهم در آن آشنایی داشته باشد. آگاهی از این مفاهیم به افراد کمک می‌کند تا سرمایه‌گذاری آن‌ها با ریسک کمتری همراه باشد و احتمال موفقیت آن‌ها افزایش یابد. «ریسک» و «بازده» از ارکان اصلی و عضو جدایی ناپذیر بازار سرمایه‌گذاری به حساب می‌آیند که هر سرمایه‌گذاری باید با آن‌ها آشنایی کامل داشته باشد. در دنیای مالی و سرمایه‌گذاری، این دو مفهوم مخالف یکدیگر هستند. اما یک سرمایه‌گذاری مطمئن و پرسود، همواره بر اساس ارتباطی که بین ریسک و بازده وجود دارد، انجام می‌شود و نمی‌توان آن‌ها را جدا از هم در نظر ریسک و بازدهی سرمایه‌گذاری در بورس گرفت. در این مقاله از سری مقالات آموزش بورس در چراغ به بررسی مفهوم ریسک و بازده در بورس و نقش آن در سرمایه‌گذاری می‌پردازیم.

ریسک و بازده در بورس : تعریف ریسک

تعریف ریسک و بازده آن در بازار بورس چیست

در رابطه با مبحث ریسک و بازده در بورس در توضیح ریسک باید بگوییم که ریسک (RISK)، تفاوت بین پیش‌بینی و واقعیت است. همه‌ی افراد هنگام سرمایه‌گذاری، از بازدهی سرمایه‌ی خود پیش‌بینی و انتظاری دارند؛ در واقع آن‌ها وقتی سهمی را می‌خرند، انتظار دارند که به میزان مشخصی سود دریافت کنند. حال اگر این انتظار محقق شود، طبیعتاً ریسک سرمایه‌گذاری به حداقل می‌رسد و حتی گاهی اوقات می‌توان ریسک را به صفر رساند. اما اگر این پیش‌بینی درست از آب در نیاید، ریسکی برای سرمایه‌گذاری وجود خواهد داشت که باید به آن توجه نمود. البته در کنار این موارد، شخصیت افراد و میزان ریسک‌پذیری سرمایه‌گذارن و سهام‌داران هم در تحقق ریسک، اهمیت بسیاری دارد. باید دید که فرد تا چه حدی آماده است که ریسک را بپذیرد. بنابراین می‌توان گفت که بین ریسک‌پذیری و روحیه‌ی افراد رابطه‌ی مستقیم وجود دارد.

برخی افراد ریسک‌پذیر هستند و بعد از آن‌که سرمایه‌ی خود را در بازار فعال می‌کنند و سهم می‌خرند، به ریسک تن می‌دهند و ترسی از این موضوع ندارند. اما افرادی هم هستند که ریسک‌گریز می‌باشند و ترجیح می‌دهند که به روش سرمایه‌گذاری غیرمستقیم وارد بازار بورس شوند. چرا که در این روش، مدیریت دارایی توسط کارشناسان مسلط به علوم تحلیل تکنیکال و تحلیل بنیادی انجام می‌شود. بنابراین ریسک معاملات به میزان قابل توجهی کاهش خواهد یافت. برای بررسی ریسک و بازده در بورس می‌توانید ریسک سرمایه‌گذاری را با توجه به فرمول زیر محاسبه نمایید:

بازده واقعی – بازده پیش‌بینی شده = ریسک

انواع ریسک در سرمایه‌گذاری

برای آشنایی با مفهوم ریسک و بازده باید انواع ریسک را بشناسید. از یک منظر می‌توان ریسک را به دو بخش تقسیم کرد.

۱. ریسک سیستماتیک (قابل اجتناب): ریسک سیستماتیک یا همان ریسک قابل اجتناب به عوامل درونی شرکت بستگی دارد. این ریسک، تغییرپذیری در بازده‌ی کل اوراق بهادار را مستقیماً ناشی از تغییرات بازار یا اقتصاد می‌داند. از آنجایی‌ که ریسک‌های سیستماتیک، غیر قابل کنترل هستند، کاهش‌پذیر هم نخواهند بود. ریسک تورم،ریسک نرخ بهره، ریسک بازار و گاهی هم ریسک سیاسی، از جمله منابعی هستند که این ریسک را شارژ می‌کنند.

۲. ریسک غیر سیستماتیک (غیر قابل اجتناب): در مقابل ریسک‌های غیرسیستماتیک قرار دارند که به عوامل بیرونی شرکت بستگی دارند و قابل کنترل و کاهش‌پذیر هستند. هنگام بررسی ریسک و بازده در بورس باید بدانید که ریسک‌های غیرسیستماتیک، قیمتی از تغییرپذیری را در برمی‌گیرند که در بازده‌ی اوراق بهادار باشد و به تغییرپذیری کلی بازار یا اقتصاد بستگی ندارد. بنابراین از طریق استراتژی‌هایی مثل تنوع‌سازی می‌توان این ریسک را کاهش داده و حتی به صفر رساند. ریسک مالی،ریسک تجاری و ریسک نقدینگی، از مهم‌ترین منابعی هستند که این ریسک را شارژ می‌کنند.

برای محاسبه‌ی ریسک کل، از فرمول زیر می‌توان استفاده کرد:

ریسک سیستماتیک+ریسک غیر سیستماتیک=ریسک کل

ریسک و بازده در بورس : منابع ریسک در سرمایه‌گذاری

منابع ریسک در سرمایه‌گذاری بورس به چه معناست

در بحث ریسک و بازده عوامل متعددی موجب به وجود آمدن ریسک در بورس می‌شوند که انواع مختلف از ریسک را به وجود آورده‌اند. در واقع اگر از این منظر به ریسک‌ها نگاه کنیم، انواع دیگری از ریسک را به قرار زیر خواهیم داشت:

۱. ریسک نرخ تورم: در اثر افزایش نرخ تورم یعنی کاهش قدرت خرید مردم به وجود می‌آید.

۲. ریسک تجاری: ناشی از انجام تجارت‌های مختلف در یک صنعت خاص است که تغییر در قیمت را موجب خواهد شد.

۳. ریسک نرخ ارز: ناشی از تغییرات در بازده‌ی اوراق بهادار است که در نتیجه‌ی نوسانات ارزهای خارجی می‌تواند ایجاد شود.

۴. ریسک مالی: ریسک ناشی از بکارگیری بدهی در شرکت است. هرچقدر بدهی در شرکت بیشتر باشد، ریسک مالی آن بیش‌تر است.

۵. ریسک نقدشوندگی: در بحث ریسک و بازده در بورس این ریسک در نتیجه‌ی عدم احتمال تبدیل شدن به پول نقد در یک دارایی به وجود می‌آید.

۶. ریسک سیاسی: ریسک سیاسی یا ریسک کشور به ثبات یک کشور از لحاظ سیاسی و اقتصادی مربوط می‌باشد. این ریسک در کشورهایی که از نظر سیاسی اقتصادی دارای ثبات بالاتری هستند، کمتر می‌باشد.

۷. ریسک نرخ سود: در اثر تغییرات و نوساناتی که در سود بانکی پیش می‌آید و باعث افزایش یا کاهش ارزش اوراق مشارکت می‌شود، به وجود می‌آید. (ریسکی است که سرمایه‌گذاران هنگام خرید اوراق قرضه، آن را می‌پذیرند).

در زمان بررسی ریسک و بازده در بورس لازم است تا به این نکته‌ توجه داشته باشید که تمام ریسک‌های نام برده شده در این بخش را از طریق اطلاعاتی که در بورس به صورت شفاف ارائه می‌شود و در اختیار همگان قرار می‌گیرد، شناسایی نمایید. یعنی باید با تحقیق راجع به یک سری اطلاعات خاص، این ریسک‌ها را در سهم موردنظر شناسایی کرد.

ریسک و بازده در بورس : تعریف بازده

موضوع مهم دیگری که در بحث ریسک و بازده وجود دارد، بازده می‌باشد. هرچقدر که میزان ریسک بالاتر باشد و حتی محقق شود، طبیعتاً بازدهی یا سود بیش‌تری نصیب سهام‌دار خواهد شد. این افزایش بازدهی در نتیجه‌ی بالا رفتن ریسک، پاداش ریسک تعریف می‌شود. به همین جهت افرادی که ریسک‌پذیری خوبی دارند، پاداش خوبی را در قالب سود بیش‌تر برای ریسک‌ خود دریافت خواهند کرد. بازدهی ممکن است «بازده مورد انتظار» یا «بازده واقعی» باشد. بازده‌ مورد انتظار (Expected Return)، بازدهی است که سرمایه‌گذار انتظار دارد و پیش بینی می‌کند که آن را در سرمایه‌گذاری به دست آورد. اما بازده واقعی (Realized Return)، مقدار حقیقی و عملی بازده‌ای است که سرمایه‌گذار از سرمایه‌گذاری خود در پایان زمان سرمایه‌گذاری کسب خواهد کرد.

رابطه بین ریسک و بازده در بورس

چه رابطه ای بین ریسک و بازده در بازار بورس وجود دارد؟

با توجه به موارد گفته شده، حتما به رابطه‌ی مستقیم ریسک و بازده در بورس پی برده‌اید. با این حساب سرمایه‌گذارانی که به دنبال بازدهی بالا هستند، باید ریسک بیش‌تری را بپذیرند. عکس این موضوع نیز صادق است؛ یعنی سرمایه‌گذارانی که توانایی پذیرش ریسک بالا را ندارند، نباید انتظار بازدهی و سود بالا را نیز داشته باشند. بنابراین می‌توان گفت که تمام تصمیمات سرمایه‌گذاران بر مبنای رابطه‌ی بین این دو مفهوم شکل می‌گیرد. به بیان دیگر، افراد پیش از سرمایه‌گذاری باید میزان ریسک‌پذیری خود را بسنجند و سپس بر اساس آن اقدام به سرمایه‌گذاری نمایند. سرمایه‌گذارانی که ریسک‌پذیری بالایی دارند، می‌توانند وارد بازار بورس شده، سهام بخرند و معامله کنند. اما ورود به بازار بورس به آن دسته از افرادی که تحمل پذیرش ریسک در آن‌ها پایین است، توصیه نمی‌شود. در عوض این افراد می‌توانند وارد بازارهای مالی بدون ریسک (خرید اوراق مشارکت)، که درصد سود آن‌ها تضمینی است، شوند.

سخن آخر

در این مقاله از سایت آموزش چراغ به بررسی مفهوم ریسک و بازده در بورس و نقش آن در سرمایه‌گذاری پرداختیم. ریسک و بازده از جمله موارد بسیار مهمی هستند که پیش از خرید سهام باید به آن‌ها توجه داشته باشید. به خاطر داشته باشید که در صورت افزودن نمادهای با ریسک بالا به پرتفوی خود، امکان بازدهی سبد شما افزایش می‌یابد. البته از ریسک و بازدهی سرمایه‌گذاری در بورس طرفی امکان زیان‌ده بودن هم بالا خواهد رفت. پس باید سبدی را تشکیل دهید که ریسک و بازدهی معقولی داشته باشد. یک روش دیگر برای سرمایه‌گذاری کم‌ریسک استفاده از صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک و یا افزودن سبدی متنوع از سهام مختلف با ریسک کم است. برای آشنایی بیش‌تر با خرید سهام خوب می‌توانید از دوره های آموزش بورس استفاده نمایید. چراغ ، به‌عنوان پلتفرم آموزش و کاریابی در تلاش است تا با ارائه‌ی مهم‌ترین نکات بورسی به شما برای سرمایه‌گذاری در این بازار کمک نماید.

ریسک‌های سرمایه‌گذاری را بیشتر بشناسید

ریسک‌های سرمایه‌گذاری - سرمایه گذاری مانو

آیا ریسک کردن به خودی خود کار اشتباهی است؟
از طرف دیگر، آیا کسی که خود را ریسک‌پذیر می‌داند باید بی‌مهابا دست به هر اقدامی بزند؟