اوراق ﺑﻬﺎدار و ﺑﻮرس ﺳﺎزﻣﺎن

مردم خشمگین امروز در تجمعی دیگر مقابل سازمان بورس خواستار پاسخگویی.

تشکیلات سازمان بورس و اوراق بهادار مصوب 1385

هیئت وزیران در جلسه مورخ8/9/1385 بنا به پیشنهاد 20408 مورخ 11/6/1385 وزارت امور اقتصادی و دارایی و به استناد تبصره ماده (5) قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران ـ مصوب 1384ـ تشکیلات سازمان بورس و اوراق بهادار را به شرح زیر تصویب نمود:

ماده1

تشکیلات سازمان بورس و اوراق بهادار که به اختصار تشکیلات سازمان نامیده می‌شود به شرح مواد این ‌تصویب‌نامه است.

ماده2

سازمان دارای چهار معاونت به شرح زیر است:
الف ـ معاونت نظارت بر نهادهای مالی
ب ـ معاونت نظارت بر بورسها و ناشران
ج ـ‌ معاونت اجرایی
د ـ معاونت حقوقی

ماده3

سازمان علاوه بر معاونتها، دارای واحدهای اداری دیگری به شرح زیر است که به طور مستقیم زیر نظر رییس سازمان فعالیت خواهند کرد:‌
1ـ مدیریت روابط عمومی و بین‌الملل
2ـ مدیریت پژوهش، توسعه و مطالعات اسلامی
3ـ مدیریت حراست

ماده4

شرح تفصیلی وظایف هر یک از واحدهای اداری سازمان و همچنین رده‌های استخدامی آنان در چارچوب اساسـنامه و قـانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران ـ مصوب1384ـ به موجب دستورالعملی است که به تصویب هیئت مدیره سازمان خواهد رسید.

ماده5

کارگروههای تخصصی هیئت مدیره پس از تصویب هیئت مدیره، تشکیل می‌گردد. اعضای هیئت مدیره در قالب کارگروههای تخصصی فعالیت خواهند کرد. هر یک از اعضای هیئت مدیره نظارت بر بخشی از عملیات اجرایی سازمان را با تعیین رییس سازمان برعهده خواهند گرفت.

ماده6

بورسها، کانونها، نهادهای مالی و سایر شرکتهایی که مجوز خود را از سازمان یا شورا دریافت نموده‌اند موظفند ساختار نظارتی خود را در چارچوب مصوبات سازمان شکل دهند.

ماده7

شرایط احراز و تأیید صلاحیت مدیران ارشدی که در تشکیلات اوراق ﺑﻬﺎدار و ﺑﻮرس ﺳﺎزﻣﺎن مندرج در ماده (6) این تصویب‌نامه فعالیت می‌نمایند توسط هیئت مدیره سازمان انجام می‌گیرد.

ماده8

‌چارچوب گزارشات بورسها، نهادهای مالی و سایر شرکتهایی که مجوز فعالیت خود را از سازمان و یا شورا دریافت نموده‌اند به موجب دستورالعملی است که به تصویب سازمان می‌رسد.

ماده9

بورسها، کانونها و شرکتهایی که مجوز فعالیت خود را از سازمان و یا شورا دریافت نموده‌اند موظفند گزارشات درخواستی سازمان را به نحوی که سازمان معین می‌کند به سازمان ارایه دهند.

ماده10

سازمان محتوای اطلاعات مورد نیاز خود از گزارشات ویژه حسابرسان و بازرسان را تعیین خواهد نمود و آنان موظفند که براساس آن اقدام نمایند.

شرکت مدیریت فناوری بورس تهران

تاریخچه بورس در ایران تقریباً می‌توان گفت سابقه‌ای 55 ساله دارد. در اردیبهشت ماه سال 1345 بود که قانون ایجاد و تأسیس بورس اوراق بهادار در مجلس شورای ملی تصویب شد و زمینه‌ای مناسب برای تأمین مالی فعالیت‌های صنعتی در کشور فراهم گردید. پس از تصویب قوانین مربوط به تاسیس بورس اوراق بهادار ایران کار خود را از بهمن ماه سال 1346 به طور جدی آغاز کرد. اولین شرکت‌هایی که با پذیره نویسی در صحن بورس پا گذاشتند بانک توسعه صنعتی و معدنی ایران، شرکت نفت پارس، اوراق قرضه دولتی، اسناد اوراق ﺑﻬﺎدار و ﺑﻮرس ﺳﺎزﻣﺎن خزانه و اوراق قرضه عباس‌آباد بودند.

تا سال 1384 قانون مصوب مجلس ملی در سال 1345 نافذ بود و مدیریت بورس اوراق بهادار بر طبق همان قانون ادامه داشت. طبق قانون مصوب سال 1345 مجلس شورای ملی، اداره بورس بر عهده سازمان کارگزاران بورس اوراق بهادار تهران به عنوان شخصیتی حقوقی، مستقل و غیر انتفاعی قرار بود. این سازمان در واقع تنها رکن اجرایی در بورس ایران به شمار می‌آمد.

اداره این سازمان به عهده یک هیئت مدیره هفت نفره بود که ایشان نیز توسط مجمع عمومی اعضا انتخاب می‌شدند. دبیرکل نیز به‌عنوان بالاترین مقام اجرایی بورس توسط هیئت مدیره انتخاب می‌‌شد. در این میان مسئولیت نظارت بر فعالیت سازمان هم بر عهده شورای بورس،‌ قرارداشت.
این سازو کار تا سال 1384 ادامه داشت تا اینکه با توجه به تغییرات در ساختار بورس کشور و نیازی که به اصلاحات در این حوزه دیده می شد قانون بورس تغییرات ساختاری مهمی را به خود دید و قانون جدید در همان سال به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید.

ارکان تشکیلات بازار اوراق بهادار در قانون جدید

1.شورای عالی بورس و اوراق بهادار:

هر سیستمی نیازمند مرکزی است تا سیاست های کلان آن را مشخص کرده و از آن صیانت کند و این وظیفه در سیستم بورس ایران بر عهده شورای عالی بورس و اوراق بهادار است.

با توجه به آنچه گفته شد، مسائلی همچون تصویب سیاست کلان بازار، اتخاذ تدابیر لازم برای ساماندهی و توسعه بازار اوراق بهادار، نظارت براجرای قانون و تعیین سیاست و خط‌ مشی بازار اوراق بهادار در قالب سیاست‌های کلی نظام و قوانین و مقررات مربوطه از وظایف این شورا به حساب می‌آید.

به دلیل اهمیت اوراق ﺑﻬﺎدار و ﺑﻮرس ﺳﺎزﻣﺎن بورس در سیاست های اقتصادی کلان کشور، ریاست این شورا به عهده وزیر امور اقتصاد و دارایی گذاشته شده است. در کنار وی وزیر صمت (صنعت، معدن، تجارت)، رئیس کل بانک مرکزی، رؤسای اتاق بازرگانی، صنایع و معادن ایران، اتاق تعاون، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار(به عنوان دبیر شورا و سخنگوی سازمان)، دادستان کل کشور یا معاونش نماینده کانون‌ها و سه خبره مالی از بخش خصوصی با مشورت تشکل‌های حرفه‌ای بازار اوراق بهادار و اوراق ﺑﻬﺎدار و ﺑﻮرس ﺳﺎزﻣﺎن یک نفر خبره منحصراً از بخش خصوصی به پیشنهاد وزیر مربوطه، اعضای شورا را تشکیل می‌دهند.

2.سازمان بورس و اوراق بهادار(سبا):

به دلیل گسترده بودن مسئله نظارت و شفافیت در بورس و اهمیتی که در این مسئله وجود داشت سازمان بورس و اوراق بهادار به عنوان یک نهاد در کنار سازمان و براساس قانون جدید بازار اوراق بهادار، ایجاد شد تا زیر نظر شورای عالی بورس به مسائلی همچون نظارت بر اجرای قوانین و مقررات، تنظیم و تدوین مقررات و انجام دیگر وظایف تعیین‌ شده در ماده 7 قانون مربوطه بپردازد.

برخلاف شورای عالی که اکثر اعضای آن از مقامات بلند پایه ی سیاسی و اقتصادی کشور تشکیل شده‌اند، سازمان بورس و اوراق بهادار یک نهاد غیردولتی وخصوصی محسوب می شود که اعضای هیئت مدیره 5 نفره آن از افراد دارای حسن شهرت و با تجربه است و تغییرات قانون جدید فقط به تغییرات در نهاد های نظارتی بسنده نشد، بلکه در بورس تهران نیز تغییراتی ایجاد شد و از سازمانی عمومی و غیر انتفاعی به شرکت سهامی عام انتفاعی تغییر حالت داد.

خدمات اجرایی سازمان اوراق بهادار تهران شامل، موارد زیرمی‌شود:

1. تشکیل، سازماندهی و اداره بورس اوراق بهادار

2.پذیرش اوراق بهادار

3.وضع و اجرای ضوابط حرفه‌ای و انضباطی برای اعضاء

4.تعیین وظایف اعضاء و نظارت برفعالیت آنها

5. نظارت برحسن انجام معاملات اوراق بهادار پذیرفته شده

6.تهیه، جمع‌آوری، پردازش و انتشار اطلاعات

7.نظارت بر فعالیت ناشران اوراق بهادار پذیرفته شده

همچنین هفت عضو هیئت مدیره، توسط مجمع عمومی به مدت دو سال انتخاب می شوند و اعضای هیئت مدیره نیز از بین خود فردی را به عنوان مدیر عامل شرکت انتخاب می‌کنند.

در یک نگاه کلی سیستم نظارت در بورس ایران، به شرح زیر است :

· شورای عالی بورس و اوراق بهادار بر سازمان بورس و اوراق بهادار نظارت دارد.

· سازمان بورس نیز بر شرکت‌ بورس و اوراق بهادار و شرکت‌های بورس کالا، سپرده‌گذاری مرکزی، بورس انرژی نظارت می کند.

· نظارت بر روی شرکت‌های تأمین سرمایه، شرکت‌های سبدگردان، شرکت‌های مشاوره سرمایه‌گذاری، شرکت‌های پردازش اطلاعات مالی، موسسه‌های رتبه‌بندی، ناشران بورسی، ناشران فرابورسی، کانون نهادهای سرمایه‌گذاری، کانون سرمایه‌گذاران، شرکت‌های سرمایه‌گذاری، شرکت‌های هلدینگ و حسابرسان معتمد بر عهده سازمان بورس قرار دارد.

لازم به ذکر است که در حال حاضر چهار بورس، تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار در ایران در حال فعالیت است:

1.بورس اوراق بهادار تهران:

درباره وظایف شرکت بورس و اوراق بهادار تهران توضیحات لازم ارائه گردید.

نشانی سایت سازمان بورس و اوراق بهادار www.tse.ir است .

2.فرابورس ایران:

تأسیس این بازار به آبان ماه سال 1387 بر می‌گردد، از جمله اهداف آن بهره‌گیری صنایع اوراق ﺑﻬﺎدار و ﺑﻮرس ﺳﺎزﻣﺎن تازه تاسیس از منابع مالی بازار، تنوع بخشی به اوراق بهادار قابل معامله، افزایش مشارکت‌های مردمی همچنین افزایش سهم دارایی‌های مالی در سبد سرمایه‌گذاری می باشد. از جمله ویژگی‌های بازار فرابورس، تسهیل رویه‌های پذیرش و انجام معاملات اوراق بهادار در این بازار در مقایسه با بورس اوراق بهادار تهران است.

بازار فرابورس ایران، فرصتی بسیار خوب برای بنگاه‌های اقتصادی نو پاست، زیرا این بنگاه‌ها با کسب حداقل شرایط و در سریع‌ترین زمان به این بازار وارد شده و از تمام مزایای شرکت‌های پذیرفته شده در بازار اوراق بهادار سود می برند. در آخرین وضعیت منتشر شده، 8 بازار و تابلوی معاملاتی شامل: بازارهای اول، دوم و سوم، پایه زرد، پایه نارنجی و پایه قرمز، بازار ابزارهای نوین مالی و بازار شرکت‌های کوچک و متوسط‌ در فرابورس‌مشغول‌ به‌ فعالیت هستند.

در بازار ابزارهای نوین مالی معاملات در موارد زیر انجام می‌شود:

· صندوق‌های سرمایه‌گذاری زمین و ساختمان

· صندوق سرمایه‌‌گذاری قابل معامله ( ETF )

· صندوق‌های جسورانه ( VC )

· اوراق تامین مالی استاندارد

· اسناد خزانه اسلامی

· اوراق تسهیلات‌مسکن (تسه)

آدرس اینترنتی شرکت فرابورس ایران ( www.ifb.ir ) است.

3.بورس کالای ایران:

از مهر ماه سال 1386 فعالیت خود را در کشف قیمت و فقدان تضمین‌های لازم برای معامله‌گران با هدف حذف نارسایی‌ها در بازار سنتی، نوسانات کاذب، عدم شفافیت آغاز کرده و قرار ­ دادهای آتی در آن معاملات انواع محصولات صنعتی و معدنی، فرآورده‌های نفت، پتروشیمی، کشاورزی و ابزار ­ های مشتقه می‌باشد.

نشانی اینترنتی شرکت بورس کالای ایران ( www.ime.co.ir ) است .

4.بورس انرژی ایران:

آخرین و ن و پا ترین این شرکت ها بورس انرژی ایران است که در تیر ماه سال 1391 به‌عنوان چهارمین بورس رسمی کشور تأسیس گردیده است. بورس انرژی دارای سه بازار فیزیکی مشتقه و فرعی می باشد که در آن حامل‌های انرژی و اوراق بهادار مبتنی بر حامل‌ انرژی مورد داد‌ ­­­­­ و ­ ‌ستد قرا ر می گیرد.

چه تفاوتی بین شرکت بورس اوراق بهادار تهران و سازمان بورس و اوراق بهادار وجود دارد؟

چه تفاوتی بین شرکت بورس اوراق بهادار تهران و سازمان بورس و اوراق بهادار وجود دارد؟ یکی از نمونه سوالات آزمون معاملات آنلاین است.

همانطور که می دانید از تاریخ 12 اسفند ما 98 ، قوانینی جهت ورود سرمایه گذاران جدید به بازار بورس وضع شد و طبق این قوانین ارائه آخرین مدرک تحصیلی به کارگزاری لغو گردید و زیرا مسئولین بر این باور بودند که مدرک تحصیلی نشان دهند سطح علم و دانش افراد از بازار بورس نیست.

از این رو تازه واردان باید علاوه بر طی مراحل جهت دریافت کد بورسی در آزمون معاملات آنلاین بورس نیز شرکت کنند.

چه تفاوتی بین شرکت بورس اوراق بهادار تهران و سازمان بورس و اوراق بهادار وجود دارد؟

گزینه الف) صحیح است

بورس اوراق بهادار تهران (شرکت سهامی عام) بر اساس قانون بازار اوراق بهادار و اساسنامه، بعضی از وظایف عملیاتی بازار را بر عهده دارد – در حالی که سازمان بورس اوراق و بهادار(سبا) وظیفه نظارت بر فعالیت نهادهای مالی از جمله بورس تهران را بر عهده دارد.

گزینه ب)

سازمان بورس اوراق و بهادار (سبا) یک سازمان عمومی غیردولتی است و توسط هیئت‌مدیره که منتخب شورا هستند، اداره می‌شود ولی شرکت بورس اوراق بهادار تهران تحت نظر بانک مرکزی فعالیت می‌کند.

گزینه ج)

شرکت بورس اوراق بهادار تهران نقش تدوین قوانین را به عهده دارد ولی سازمان بورس اوراق بهادار تهران وظیفه نظارت بر حسن انجام این قوانین را به عهده دارد.

سازمان بورس و اوراق بهادار و ساختار آن

سازمان بورس و اوراق بهادار یک مؤسسه عمومی غیردولتی دارای شخصیت حقوقی و مالی مستقل است که از محل کارمزدهای دریافتی و سهمی از حق‌پذیرش شرکت‌ها در بورس‌ها و دیگر درآمدها اداره می‌شود. در این ویدیو به عنوان دومین قسمت از مجموعه آموزش بورس، با انواع بازارهای تحت فعالیت سازمان بورس و به طور عمده با بورس و فرابورس و تفاوت شرکت‌های حاضر در بازارهای مختلف بورس و فرابورس آشنا می‌شوید.

سایت تابناک از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.

فرآیند صدور و وصول چک‌های بانکی جدید

قانون جدید چک به دنبال پیشگیری از صدور چک بی محل است، فرآیند تخصصیص چک.

واردات چندصدهزار خودرو برای شکستن حباب

عبدالحسین روح الامینی نماینده مردم تهران، ری، اسلامشهر و شمیرانات در.

پشت پرده تشکیل شورای عالی هماهنگی اقتصادی

غلامرضا تاجگردون رئیس پیشین کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس یازدهم.

رانت‌های بورسی به روایت اژه‌ای

حجت الاسلام و المسلمین غلامحسین محسنی اژه‌ای رئیس قوه قضاییه در دیدار با.

ناگفته‌های شب تولد دلار 4200 تومانی

احمد عراقچی معاون پیشین بانک مرکزی بالاترین مقامی بود که به واسطه توزیع.

سابقه دارها در یک کشتارگاه بزرگ

مهدی ناصر بافقی مدیرعامل یکی از بزرگترین کشتارگاه‌های صنعتی کشور در یزد،.

نقش جهانگیری در ماجرای تخلف واردات خودرو

ماجرای تخلف واردات خودرو در زمان نعمت‌زاده چه بود و نقش بخشنامه اسحاق.

آموزش نحوه ثبت در سامانه املاک و اسکان

درج اطلاعات سکونتی تمامی سرپرستان خانوار اعم از صاحب‌خانه و مستاجر در.

معرفی وظایف شرکت مادر تخصصی بازرگانی دولتی ایران

شرکت مادر تخصصی بازرگانی دولتی ایران در طول عمر 40 ساله فعالیت خود،.

نگاهی به دستاوردهای معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری

معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری دستاوردهای بسیاری در زمینه حمایت از.

مردم پرچم سازمان بورس را پایین کشیدند

مردم خشمگین امروز در تجمعی دیگر مقابل سازمان بورس خواستار پاسخگویی.

آشنایی با انواع روش‌های افزایش سرمایه

همه شرکت‌ها در طی چرخه حیات خود در مقاطعی از زمان به دلایل مختلف نیاز به.

انواع روش‌های ارزش‌گذاری سهام

سهام شرکت‌ها متکی بر چهار دیدگاه متفاوت و با چند روش در هر نگاه.

کدال چیست و حاوی چه اطلاعاتی است؟

سازمان بورس اوراق بهادار طبق ماده 2 قانون بازار اوراق بهادار جمهوری.

انواع صورت‌های مالی شرکت‌ها

شرکت‌ها با چهار نوع صورت مالی مواجه هستند: 1-ترازنامه 2-صورت حساب سود و.

مجامع شرکت‌ها و انواع آن

مجمع عمومی شرکت سهامی از اجتماع صاحبان سهام تشکیل می‌شود. مقررات مربوط.

روش‌های تحلیل در بورس و نرم‌افزارهایش

برای تحلیل بازار بورس یا هر سهم در بورس دو روش تحلیل بنیادی (فاندامنتال.

انواع وضعیت نمادها در بورس و جزئیاتش

نمادها در بورس همواره یکی از چهار وضعیت «مجاز»، «مجاز-محفوظ»،.

اصول سرمایه گذاری در بورس و خطاهای رایج

برای سرمایه گذاری در بورس اطلاع از اصول سرمایه گذاری ضروری است؛ اصولی که.

آشنایی با ارکان حقوقی سازمان بورس اوراق بهادار

مقدمه:
امروزه بورس اوراق بهادار به عنوان یکی از مراکز توسعه اقتصادی کشور تلقی می شود. زیرا شهروندان را اوراق ﺑﻬﺎدار و ﺑﻮرس ﺳﺎزﻣﺎن قادر می سازد تا با داشتن پس انداز های کوچک برای مشارکت در سرمایه مؤسسات تولیدی و خرید سهام آنها نقش آفرینی نمایند. از طرف دیگر جایگاه آن تسهیل تقسیم ثروت بین قشر های گوناگون و ایجاد منافع مشترک اوراق ﺑﻬﺎدار و ﺑﻮرس ﺳﺎزﻣﺎن اوراق ﺑﻬﺎدار و ﺑﻮرس ﺳﺎزﻣﺎن بین اجزای جامعه می باشد. آشنایی با ساختار و جایگاه حقوقی ارکان بورس اوراق بهادار و از جمله صلاحیت شورای بورس به عنوان رکن تقنینی و نظارتی بورس و به ویژه آشنایی با ارکان اصلی بازار اوراق بهادار یعنی (کارگزاران بورس) و شناسایی ماهیت عملکرد حقوقی آنها و مسئولیت ها و آثار حقوقی حاکم بر این حوزه از اهمیت بسزایی برخوردار می باشد.
بعلاوه، این نوشتار به بیان حدود و ثغور صلاحیت هیأت داوری بورس به عنوان یکی از مراجع شعبه قضایی و نیز انواع و ماهیت حقوقی اوراق بهادار مورد معامله در این بازار و شرایط پذیرش این اوراق در آن و هم چنین ضوابط و شرایط پذیرش شرکت های تجاری، نحوه احراز شرایط مزبور و پاسخ به سوالات حقوقی بپردازد.
پرسش: بورس از لحاظ قانونی چه جایگاهی دارد و دارای چه ارکانی است؟
پاسخ: در اصطلاح بورس به محلی اطلاق می شود که در آنجا پاره ای اوراق بهادار یا کالاهای متحد الشکل، تحت ضوابط معینی قیمت گذاری و سپس معاملات، بر روی آنها انجام می گیرد و ارکان آن عبارتند از: شورای بورس، هیأت پذیرش اوراق بهادار، سازمان کارگزاران بورس، هیأت داوری بورس.[۱]
پرسش: قیمت یك سهم تحت تأثیر چه عواملی است؟
پاسخ: قیمت سهم غالباً تحت تأثیر دو گروه از عوامل است: عوامل درونی یعنی وضعیت شركت هایی كه سهام آن ها در بورس مورد معامله قرار می گیرد. عوامل بیرونی كه غالباً شركت ها بر آن كنترلی ندارند، مانند عوامل اقتصادی و سیاسی.
پرسش: سهامداران شركت های پذیرفته شده در بورس از چه مزایایی استفاده می كنند؟
پاسخ: با توجه به امكاناتی كه بورس در اختیار دارد می تواند با اعزام نمایندگان خود به مجامع عمومی شركت ها و از طریق مؤسسات حسابرسی معتمد بورس از تضییع حقوق سهامداران جزء كه از طریق بورس سهامدار شده اند، در شركت جلوگیری نماید. در ضمن اگر سهامداران احتیاج به پول نقد داشته باشند می توانند سهام خود را از طریق این بازار به سهم تبدیل كنند.
پرسش: با چه مبالغی می توان سهام خرید؟
پاسخ: در خرید سهام محدودیتی وجود ندارد و هركس می تواند از یك سهم تا هر تعدادی كه مایل باشد، سهم برای خود، فرزندان صغیر یا افراد تحت تكفل خریداری نماید، و در این زمینه هیچ گونه محدودیتی وجود ندارد.
پرسش: آیا سهام تمام شركت ها در بورس مورد معامله قرار می گیرد؟
پاسخ: خیر، اولاً شركت ها باید به صورت سهامی عام باشند[۲] و دوم این كه قیمت آن ها در فهرست نرخ های بورس اوراق بهادار درج شده باشد.
پرسش: چگونه می توان به خرید و فروش اوراق بهادار یا سرمایه گذاری در بورس اقدام کرد؟
پاسخ: برای خرید یا فروش سهام باید به یکی از کارگزاران مجاز مراجعه شود. این کارگزاران بر اساس سفارش و در مقابل دریافت کارمزد، اقدام به خرید یا فروش سهام از طریق سامانه معاملاتی بورس تهران خواهند کرد.
پرسش: منظور از کارگزاران مجاز چیست ؟
پاسخ: کارگزاران مجاز، اشخاص حقوقی هستند که مجوز کارگزاری از سازمان بورس و اوراق بهادار دریافت کرده اند و همچنین به عضویت بورس اوراق بهادار تهران درآمده اند.
به عبارت دیگر فقط این کارگزاران، مجاز به خرید و فروش اوراق بهادار در بورس به حساب خود یا مشتریان خود هستند. در شرایط فعلی، حدود یکصد شرکت کارگزاری دارای مجوز فعالیت در بورس تهران هستند.
پرسش: چگونه سفارش های مشتریان وارد سامانه معاملاتی می شود و شیوه اجرای سفارش ها چگونه است؟
پاسخ: سفارش های مشتریان از طریق ایستگاه های معاملاتی کارگزاران که به سامانه معاملاتی متصل است، وارد سامانه معاملاتی می شود. سامانه معاملاتی بورس تهران یک سیستم پیشرفته رایانه ای است که که به صورت خودکار و بر اساس اولویت قیمت و زمان ورود سفارش، سفارش های خرید و فروش وارد شده را با یکدیگر منطبق می کند.
پرسش: چگونه مشتریان گواهی اوراق ﺑﻬﺎدار و ﺑﻮرس ﺳﺎزﻣﺎن سپرده و وجوه نقد خود را در اختیار کارگزار قرار می دهند ؟
پاسخ: مشتریان باید همزمان با تکمیل فرم سفارش خرید یا فروش، وجوه نقد و گواهی سپرده سهام یا اصل برگه سهام خود را تحویل کارگزار اوراق ﺑﻬﺎدار و ﺑﻮرس ﺳﺎزﻣﺎن نمایند و کارگزاران مسئول انجام تسویه معاملات با شرکت سپرده گذاری هستند. البته در عمل بیشتر مشتریان ترجیح می دهند که گواهی سپرده سهامی که قبلا خریداری کرده اند نزد کارگزار باقی بماند تا در زمان فروش نیازی به تحویل آن نباشد. همچنین پرداخت وجه خرید سهام هم از طریق واریز به حساب کارگزاری انجام می شود.
پرسش: چگونه می توان از میزان دارایی سهام در شرکتهای بورس مطلع شد؟
پاسخ: با مراجعه به شرکت سپرده گذاری مرکزی و ارائه اسناد و مدارک، یک کد و رمز عبور دریافت می شود که از طریق آن می توان در هر زمانی با ورود به اینترنت و سایت شرکت سپرده گذاری مرکزی اطلاعات سهام را دریافت نمود. همچنین می توان با مراجعه به کارگزاری که سهام از او خریداری شده و حساب نزد وی می باشد، مراجعه حضوری یا غیر حضوری انجام داد تا اطلاعات حساب در اختیارقرار گیرد.
پرسش: اگر فیش واریزی در سیستم ثبت شده و در حساب اینترنتی نیز سند واریزی ثبت شده باشد و به مانده حساب افزایش یابد و لیکن در حساب آنلاین همچنان مانده حساب افزوده نشده باشد، دلیل این مغایرت چیست؟
پاسخ: معاملات آنلاین مانده حسابهای کاربر در ابتدای وقت معاملات بروز می شود و پس از آن در طول ساعات معاملاتی این مانده حسابها با عملیات خرید و فروش تغییر می کنند. بنابراین چنانچه تمایل به استفاده از مبلغ واریزی در معاملات آنلاین باشد، باید یک روز قبل نسبت به واریز مبلغ و ثبت فیش واریزی اقدام شود.
پرسش: چگونه فروشندگان سهام پول خود را دریافت می کنند؟
پاسخ: تسویه معاملات، سه روز پس از انجام معامله صورت می گیرد. این تسویه به صورت خالص (مجموع فروش – مجموع خرید) و در سطح کارگزار است و کارگزاران بر اساس خالص خریدها و فروش های انجام شده، بدهکار یا بستانکار، شرکت سپرده گذاری خواهند بود. کارگزاران خالص خرید (خرید بیشتر از فروش) خالص تعهدات خود را به حساب شرکت سپرده گذاری واریز و کارگزاران خالص فروش (فروش بیشتر از خرید) ما به التفاوت فروش را از شرکت سپرده گذاری دریافت خواهند کرد. به عبارت دیگر، در مجموع پرداخت های شرکت سپرده گذاری معادل دریافت های آن خواهد بود. زیرا در مقابل یک کارگزار بدهکار یک کارگزار بستانکار وجود دارد.
تسویه مشتریان با کارگزاران هم پس از تسویه کارگزار با شرکت سپرده گذاری انجام می شود و کارگزار وجوه مربوط به فروش را به حساب فروشنده واریز و یا به صورت نقدی به وی پرداخت می کند. خریداران هم باید همزمان با ارسال دستور خرید، وجه آن را به حساب کارگزار واریز کنند.
پرسش: در صورت بروز هر گونه اختلافی در معاملات بورس، مرجع حل اختلاف کجاست؟
پاسخ: به موجب قانون در صورت بروز هرگونه اختلافی بین کارگزاران، بازارگردانان، معامله‌گران، مشاوران سرمایه گذاری، ناشران، سرمایه‌گذاران و سایر اشخاص ذیربط ناشی از فعالیت حرفه‌ای آنها، کانونی مأمور رسیدگی اوراق ﺑﻬﺎدار و ﺑﻮرس ﺳﺎزﻣﺎن به کلیه اختلافات فعالان بازار سرمایه است که در صورت عدم حصول توافق در “کمیته سازش” در این کانون‌ها، موضوع به هیات داوری ارجاع داده خواهد شد.
پرسش: ترکیب هیأت داوری چگونه است؟
پاسخ: هیات داوری متشکل از سه عضو می‌باشد که یک عضو توسط رئیس قوه قضائیه از بین قضات با تجربه و دو عضو از بین صاحبنظران در زمینه‌های اقتصادی و مالی به پیشنهاد سازمان و تایید شورا، به اختلافات رسیدگی می‌نمایند. ریاست هیات داوری با نماینده قوه قضائیه خواهد بود و مدت ماموریت اعضای اصلی و علی البدل دو سال می‌باشد و انتخاب مجدد آنان حداکثر برای دو دوره دیگر بلامانع است.[۳]
پرسش: آراء هیأت داوری چگونه قابل اجراء و شکایت است؟
پاسخ: آرای صادره از سوی هیات داوری قطعی و در حکم اسناد لازم‌الاجرا است و اجرای آن به عهده دوایر اجرای ثبت اسناد و املاک می‌باشد. لیکن بلحاظ اینکه جزو مراجع شبه قضایی تلقی می شوند، از لحاظ شکلی و از حیث رعایت قوانین و مقررات در دیوان عدالت اداری، قابل شکایت می باشند.
________________________________________________________________________________________________________

[۱] – ماده ۲ قانون تاسيس بورس اوراق بهادار(مصوب ارديبهشت ۱۳۴۵). حسب ماده ۳ قانون مذکور اعضای شورای بورس عبارتند از: ‌دادستان کل کشور یا معاون او. ‌رییس کل بانک مرکزی ایران یا قائم مقام او. ‌معاون وزارت اقتصاد. ‌خزانه‌دار کل. ‌رییس کانون بانک‌ها یا نماینده او. ‌رییس اتاق صنایع و معادن ایران یا نماینده او. ‌رییس اتاق بازرگانی تهران یا نماینده او. ‌رییس هیأت مدیره بورس. ‌سه نفر شخصیت مالی و اقتصادی به پیشنهاد وزراء دارایی و اقتصاد و تصویب هیأتوزیران برای مدت سه سال با امکان تجدید انتخاب آنان. ‌ریاست شورای مزبور به عهده رییس کل بانک مرکزی ایران و در غیاب او به عهده قائم مقام رییس بانک مرکزی خواهد بود

[۲] – بر اساس ماده ۲ آیین نامه شرایط و ضوابط سهام در بورس اوراق بهادار و در اجراي مواد ۴ و۶ قانون تاسيس بورس اوراق بهادار(مصوب ارديبهشت ۱۳۴۵) از جمله ضوابط پذيرش سهام شركتها در تابلو دوم تالار اصلي عبارت است از اینکه؛ شركت بايد سهامي عام باشد.

[۳] ‌مطابق ماده ۱۸ قانون تاسيس بورس اوراق بهادار(مصوب ارديبهشت ۱۳۴۵) هر یک از طرفین اختلاف می‌توانند ‌موضوع درخواست خود را به اطلاع هیأت داوری رسانده و تقاضای صدور رأی نمایند. هیأت داوری بورس باید فی‌المجلس به موضوع اختلاف ‌رسیدگی و رأی خود را اعلام نماید. ‌در صورتی که رسیدگی و اعلام رأی در همان جلسه ممکن نباشد هیأت داوری باید حداکثر ظرف سه روز رأی خود را صادر و اعلام کند. رأی این هیأت‌لازم‌الاجراء است و اداره ثبت اسناد مکلف است که طبق مقررات راجع به اجراء اسناد رسمی آن را اجراء کند.