ضرورت متنوع سازی تجارت خارجی

ضرورت توسعه ابزارهای نوین مالی در بازار سرمایه ایران

بازار سرمایه یکی از ارکان مهم اقتصاد در کشور است که از آن به عنوان دماسنج اقتصاد یاد می شود. وجود ابزارهای مالی متنوع در بازار سرمایه از نظر ترکیب ریسک و بازده ، با تامین نیاز طیف وسیعی از سلایق سرمایه گذاری می تواند علاوه بر توسعه بازار ، انگیزش و مشارکت بیشتر مردم را در تامین منابع مالی فعالیت های اقتصادی بلند مدت به همراه آورد و به بنگاه های اقتصادی و صنعتی که از کمبود نقدینگی رنج می برند درراستای تامین مالی یاری رساند که این امر نهایتا کمک شایانی به خروج صنایع از رکود خواهد نمود . از سوی دیگر با نبود یا کمرنگ بودن ابزارهای نوین مالی در بازار سرمایه ایران علاوه بر عدم امکان پوشش ریسک و جلوگیری از وقوع زیان بیشتر برای فعالان ، بازار در جذب سرمایه گذار خارجی موفق نخواهد بود . زیرا بازار سرمایه بدون ابزارهایی شبیه ابزار مشتقه معنی و مفهوم واقعی بازار را ندارد و قابل تصور برای سرمایه گذاران خارجی نخواهد بود . بنابراین بمنظور جذب و هدایت منابع سرمایه ای به بورس و بخش مولد اقتصاد بجای فعالیت در بخش دلالی و سفته بازی ، تامین نیاز سرمایه گذاران ، توسعه و کارامدی بازار سرمایه ، تامین مالی ساده و ارزان بنگاه های اقتصادی و دولت ، تامین مالی از طریق بازارهای بین المللی ، جذب سرمایه های خارجی و کمک به رونق و رشد اقتصادی و اشتغال در کشور ؛ نیاز سنجی و طراحی و توسعه مستمر ابزارهای نوین مالی در بازار سرمایه ایران بیش از پیش ضرورت دارد .

سیاست گذاری صنعت پتروشیمی کشور

آشنایی با ساختار تصمیم گیری و مولفه های سیاست گذاری در صنعت پتروشیمی کشور

موسسه مطالعات انرژی سبحان محمدرضا مهرافشان ۳ آذر ۱۴۰۰

سیاست گذاری صنعت پتروشیمی کشور

پتروشیمی به عنوان یکی از بخش های اصلی صنعت نفت و از صنایع مهم و مادر در کشور به شمار می رود به عنوان یکی از گزینه های مهم صادرات غیرنفتی در جهت شکوفایی اقتصاد کشور، توسعه، بومی سازی فناوری و گسترش صنایع جانبی، اعم از صنایع پایین دست و یا صنایع تامین کننده نیازهای فنی و مهندسی و ضرورت متنوع سازی تجارت خارجی تحقیقاتی در کشور نقشی اساسی دارد. صنعت پتروشیمی ایران با قدمتی ۶۰ ساله، توانسته است ظرفیت اسمی محصولات خود را از حدود ۳ میلیون تن قبل از پیروزی انقلاب اسلامی به بیش از ۷۰ میلیون تن در سال ۱۳۹۸ برساند و به مدد تلاش متخصصان این حوزه، صنعت پتروشیمی توانسته ظرفیت اسمی خود را بیش از ۲۰ برابر افزایش دهد.

ضرورت و اهداف پژوهش

وابستگی اقتصاد جهان به انرژی همانند وابستگی یک اتومبیل به بنزین و یا یک وسیله برقی به الکتریسیته می باشد. امروزه نفت و گاز طبیعی درمجموع بیش از ۶۵ درصد از نیازهای انرژی کشورهای صنعتی جهان را برآورده می کنند. در جهان امروز نفت یک فاکتور اساسی در جهت رسیدن به اهداف اقتصادی، صنعتی و سیاسی در جهت تامین امنیت ملی کشورها محسوب می شود.

این در حالی است که در آینده نه چندان دور، یکی از چالش های جوامع بشری مسئله انرژی خواهد بود؛ زیرا افزایش روزافزون جمعیت ازیک طرف و کاهش ظرفیت منابع تولید انرژی و مصارف غیر بهینه از طرف دیگر این چالش را به ذهن نزدیک تر می کند. میزان تولید کنونی انرژی از منابع محدود، نه تنها موجودیت نسل های بعدی و عدالت ضرورت متنوع سازی تجارت خارجی عمومی را تهدید می کند، بلکه هم اکنون نیز خطرات بزرگی را برای محیط زیست و منابع طبیعی مثل آب وهوا به وجود آورده است؛ بنابراین نیاز به یک بازاندیشی و سیاست گذاری درست در حوزه انرژی وجود دارد و «بحران انرژی» یکی از موضوعات مهم در پژوهش های مرتبط با وضعیت جهان آینده است.

کشور ایران به دلیل برخورداری از ذخایر غنی نفت و گاز، یکی از تولیدکنندگان مطرح انرژی در جهان به شمار می رود؛ همچنین وسعت کشور و تنوع منابع انرژی ازیک طرف و جمعیت نسبتا بالا و مصرف فوق العاده انرژی از طرف دیگر موجب شده است که اهمیت مبحثی به نام «سیاست گذاری انرژی» برای کشور ایران دوچندان شود. در چشم انداز افق ۱۴۰۴، جمهوری اسلامی ایران به عنوان اولین تولیدکننده محصولات پتروشیمی در منطقه، دومین تولیدکننده نفت در اپک و سومین تولیدکننده گاز در جهان ترسیم شده و در عرصه فن آوری نیز می بایست، جایگاه اول را در منطقه در عرصه نفت و گاز داشته باشد. این اهداف بزرگ بدون داشتن مدیریت جامع در عرصه انرژی و سیاست-گذاری درست در آن حوزه دست یافتنی نخواهند بود.

ساختار تصمیم گیری در صنعت پتروشیمی

شرکت ملی صنایع پتروشیمی، به عنوان یکی از چهار شرکت اصلی تابعه وزارت نفت، در سال ۱۳۴۳ تاسیس شد و تا زمان پیروزی انقلاب اسلامی، تولید محصولات پتروشیمیایی به ۲.۷ میلیون تن در سال رسید. امروزه شرکت ملی صنایع پتروشیمی (NPC) وابسته به وزارت نفت دولت جمهوری اسلامی ایران باهدف توسعه عملیات در صنعت پتروشیمی کشور، در حال فعالیت است. توجه به اهداف و استراتژی های تعیین شده مهم ترین وظایف این شرکت برنامه ریزی کلان، سیاست گذاری، بسترسازی و پشتیبانی توسعه پایدار صنعت پتروشیمی برای ارتقا کیفیت زندگی مردم و تنظیم گری می باشد.

سیاست گذاری در صنعت پتروشیمی ایران

تصمیم گیری در راستای ایجاد طرح جدید یا توسعه طرح های قبلی مستلزم مطالعات کارشناسی دقیق و بررسی های فنی-اقتصادی همه جانبه می باشد؛ زیرا غفلت از هریک از جنبه ها پیامدهای جبران ناپذیری در اقتصاد کشور خواهد داشت. مهم ترین مؤلفه های سیاست گذاری در صنعت پتروشیمی کشور شامل مواردی چون مکان یابی طرح ها، قیمت گذاری، انتخاب نوع محصولات و توسعه پایین دستی پتروشیمی، تغییرات مالکیتی و مدیریتی (خصوصی سازی) و تنظیم قوانین و مقررات می باشد.

انتخاب مکان مناسب: مهم ترین شاخص ها در مکان یابی طرح ها وجود آب فراوان، اراضی کافی جهت توسعه، توجه به مسائل زیست محیطی، دسترسی به نیروی انسانی متخصص و مناسب، دسترسی به صنایع بالادستی و سایر مجتمع ها، وجود منابع غنی گاز و خوراک، دسترسی به راه های مناسب حمل ونقل و امکان صادرات و انتقال محصول به خارج با هزینه کم می باشد. مناطق جنوبی کشور ازلحاظ دسترسی به مواد اولیه و خام و دسترسی مناسب به مسیرهای صادراتی مناطق خوبی برای سرمایه گذاری بوده و ازاین رو اولین مجتمع های پتروشیمی در این مناطق ایجاد شد. در طول این سال ها، اعمال نفوذهای شخصی و مسائل سیاسی و عدم انجام مطالعات کارشناسی باعث شده برخی از پروژه ها به صورت مناسب مکان یابی نشود و این امر منجر به هدر رفت منابع و عدم دست یابی به اهداف موردنظر شده است.
انتخاب محصول: محصولات پتروشیمی ایران هم اکنون به ۶۰ کشور صادر می شود که چین و کشورهای خاورمیانه بیشترین سهم را از تقاضای محصولات پتروشیمی ایران داشته اند. محصولات عمده تولیدکنندگان پتروشیمی، آمونیاک و اوره، آروماتیک ها، متانول و اتیلن و انواع پلی اتیلن، پروپیلن و پلی پروپیلن می باشد. امروزه تنوع محصولات تولیدی از ۱۷ نوع محصول در سال ۱۳۵۷ به بیش از ۱۱۴ نوع محصول در حال حاضر رسیده است. در حال حاضر و پس از خصوصی سازی و طی برنامه ی پنجم و ششم توسعه بخش عمده ای از محصولات در دست بهره برداری را محصولاتی نظیر اوره و آمونیاک و متانول تشکیل می دهد.
توسعه صنایع پایین دستی: با توجه به اینکه صنایع بالادستی مشکلاتی چون ارزش آفرینی و اشتغال زایی کمتر و سرمایه بری و نیاز به آب بیشتری دارند لذا باید به منظور بهره مندی هرچه بیشتر از مزایای صنعت استراتژیک پتروشیمی در کشور به طور جد توسعه بیشتر صنایع میانی و پایین دست در دستور کار قرار گیرد. بررسی صنعت پتروشیمی بعد از خصوصی سازی حاکی از آن است که اکثر مجتمع ها طرح توسعه ای در صنایع میانی و پایین دست خود اجرا نکرده اند و تنها تعدادی واحد جدید اوره، آمونیاک و متانول و به عبارتی همان واحدهای بالادست را در دست اجرا دارند. نبود استراتژی مدون، تامین مواد اولیه، بازاریابی، ناتوانی فنی، مشکل نقدینگی و ضعف مدیریتی ازجمله دلایل عقب ماندگی صنایع پایین دستی پتروشیمی است.
خوراک صنایع پتروشیمی و قیمت گذاری آن ها: خوراک صنایع پتروشیمی ضرورت متنوع سازی تجارت خارجی به دودسته خوراک گازی و خوراک مایع تقسیم می شود. تا قبل از هدفمندسازی یارانه ها قیمت گذاری خوراک به این صورت بود که هرسال و در بودجه دولت این نرخ از طرف دولت اعلام می شد. در سال ۱۳۸۸ بحث نرخ خوراک پتروشیمی ها با اجرای قانون هدفمندسازی یارانه ها و لزوم آزادسازی تدریجی قیمت حامل های انرژی به عنوان یکی از موضوعات موردبحث در این دوره مطرح شد و در حال حاضر دولت و مجلس ضرورت متنوع سازی تجارت خارجی به دنبال تعیین قیمت به گونه ای هستند که رانت تولیدکننده از بین برده شود.

تغییرات مالکیتی و مدیریتی (خصوصی سازی): در دی ماه ۱۳۸۷، سازمان خصوصی سازی واگذاری شرکت های زیر نظر صنایع پتروشیمی را نیز آغاز نمود و این فرآیند تا سال ۱۳۹۲ ادامه یافت. اجرای نادرست و ناقص سیاست های کلی اصل چهل و چهارم قانون اساسی منجر به تجزیه زنجیره ارزشی و حذف حاکمیت دولتی در این زنجیره شد که عوارض جدیدی مانند رقابت های مخرب در بازار داخلی و خارجی و ایجاد نوسانات مکرر در بازار در فضای صنعت و کسب وکار کشور ایجاد کرد.

ارائه راهکارهایی جهت بهبود سیاست گذاری ها

در طی سال ها تدوین برنامه های توسعه و قوانین مصوب توسط نهادهای مختلف، تاثیراتی مختلفی بر عملکرد صنعت پتروشیمی داشته است از مهم ترین تصمیمات اتخاذشده، اجرای سیاست خصوصی سازی در صنعت پتروشیمی بوده است. بررسی عملکرد اجرای این سیاست در صنعت نفت و پتروشیمی نشان ضرورت متنوع سازی تجارت خارجی داد که عمده واگذاری های انجام شده در قالب طرح توزیع سهام عدالت و بابت رد دیون دولت و واگذاری به موسسات و نهاد های عمومی غیردولتی بوده است که این موضوع تبعات نامطلوبی در اداره و مدیریت شرکت های واگذارشده ایجاد خواهد کرد، ضمن آنکه برنامه ریزی برای طرح های توسعه ای این شرکت ها را با مشکل مواجه می سازد و، از میل و رغبت سرمایه گذاران بخش خصوصی واقعی برای سرمایه گذاری در این شرکت ها می کاهد چنین مشکلاتی ساختار تصمیم گیری و اثرگذاری بر صنعت پتروشیمی را به چالش می کشد بنابراین پیشنهاد می شود بعد از اجرای سیاست های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی و حذف رابطه مالکیتی دولت با بنگاه ها، باید هرچه زودتر چارچوب جدیدی برای برقراری ارتباط بین دو نهاد مذکور تبیین شده و حدود وظایف هریک از این دو نهاد در مقابل دیگری مشخص شود.

از دیگر نکاتی که در صنعت پتروشیمی موردتوجه است، انتخاب مناسب محصولات است. در زنجیره محصولات پتروشیمی حلقه اول طراحی، حلقه دوم تولید مواد پایه و اولیه و حلقه سوم صنایع مکمل یا صنایع پائین دست قرار دارند. در منطقه خاورمیانه حلقه میانی که تولید مواد پایه و اولیه است انجام می شود ولی حلقه اول که تولید تکنولوژی و ایجاد طراحی های جدید است و حلقه سوم که تولید صنایع مکمل یا پائین دستی که بتواند این مواد پایه و اولیه را به محصولی باارزش بیشتر تبدیل کند وجود ندارد. در سال های اخیر کشورهای رقیب ایران در منطقه به سرعت در مسیر ایجاد و تکمیل این حلقه ها گام برداشته اند. درحالی که هنوز شرکت ملی صنایع پتروشیمی از فقدان برنامه ای کلان، اجرایی و با دورنمای روشن برای توسعه صنایع پایین دستی رنج برده و تکلیف خود را با سرمایه گذاران بخش خصوصی به صورت شفاف روشن ننموده است. بنابراین پیشنهاداتی مانند تمرکز بر خرید تکنولوژی های Hi-Tech و اجتناب از خرید تکنولوژی های منسوخ یا بی کیفیت، توسعه سرمایه گذاری خارجی و تمرکز بر صادرات و جلوگیری از واردات بی رویه جهت بهبود وضعیت صنایع پایین دست ارائه می شود.

جمع بندی

صنعت پتروشیمی یک بخش بسیار مهم در صنعت نفت می باشد و کشور ایران با داشتن ذخایر غنی نفت و گاز از تولیدکنندگان مطرح انرژی در جهان می باشد مبحث سیاست گذاری انرژی در ایران به دلیل دارا بودن منابع متنوع و جمعیت زیاد و درنتیجه مصرف بالای این منابع بسیار دارای اهمیت می باشد. مولفه های سیاست گذاری در ایران شامل مواردی چون مکان یابی طرح ها، قیمت گذاری، انتخاب نوع محصولات و توسعه پایین دستی پتروشیمی، تغییرات مالکیتی و مدیریتی (خصوصی سازی) و تنظیم قوانین و مقررات می باشد. در طی سال ها سیاست گذاری های مختلفی در صنعت پتروشیمی انجام شده است که نتایج مختلفی را در برداشته درنتیجه پیشنهاداتی در جهت بهبود این سیاست گذاری ها نیز ارائه شده است.

این مطالعه در موسسه مطالعات انرژی سبحان و توسط محمدرضا مهرافشان در سال ۱۳۹۷ انجام شده است.

معرفی رشته مدیریت بازرگانی — از تحصیل تا اشتغال

در این مطلب از مجموعه مطالب معرفی رشته‌های دانشگاهی مجله فرادرس، به رشته مدیریت بازرگانی پرداخته‌ایم و سعی کرده‌ایم تناسب آن با روحیات افراد، دروسی که برای موفقیت در این رشته باید در آن‌ها پایه‌ای قوی‌تر داشت، گرایش‌های آن، بازار کار و سایر موارد مرتبط را مورد بررسی قرار دهیم.

رشته مدیریت بازرگانی مناسب چه کسانی است؟

رشته مدیریت بازرگانی

همان‌طور که از نام این رشته پیدا است، مدیریت بازرگانی رشته‌ای است که می‌خواهد به مخاطبین خود آموزش‌هایی را ارائه کند تا بتوانند از طریق آن‌ها خروجی کسب و کارها را مدیریت کرده و بری آن‌ها رشد و سود‌آوری به ارمغان آورند. تحصیل‌کردگان رشته مدیریت بازرگانی ممکن است خود مدیریت سازمان را به عهده داشته باشند و یا به صورت مدیر یک بخش فعالیت کنند. این رشته متناسب افرادی است که از چالش‌ها استقبال می‌کنند، به دنبال حل مسئله هستند و از اینکه بتوانند نیازهای محیط کسب و کار و بازار را شناسایی کرده و برای رفع آن‌ها اقدام کنند لذت می‌برند.

لازمه موفقیت در ضرورت متنوع سازی تجارت خارجی رشته مدیریت بازرگانی، توانایی برقراری ارتباط با دیگران و تعامل بیشتر است؛ چرا که بازرگانی سازمان برای موفقیت، باید اطلاعات مناسبی از محیط کسب و کار و به خصوص مشتریان داشته باشد. برای این امر نیاز به تیم‌سازی است و البته دارا بودن مهارت‌های رهبری نیز می‌توانند سبب موفقیت بیشتر شوند. همچنین، دانش آموخته رشته مدیریت بازرگانی، باید به مسائل اقتصادی علاقه‌مند باشد، خلاقیت و توانایی حل مسئله داشته باشد و هر مسئله‌ای را از جنبه‌های گوناگون مورد بررسی قرار دهد.

برای موفقیت بیشتر دانشجوی این رشته باید بتواند خوب تحلیل کند، کمی پیش‌بینی بلد باشد و بتواند با اطلاعاتی که از محیط اقتصادی داخلی و خارجی به دست می‌آورد بهترین پیشنهادات را ارائه کند. به عنوان مثال، تاثیر تغییرات نرخ ارز، تغییرات جمعیت، قوانین و مقرراتی که دولت و مجلس تصویب می‌کند را به خوبی درک و اثری که روی کسب و کارها دارند را بررسی کرده و قبل از سایر رقبا راهکارهای خود را ارائه کند.

جهت وارد شدن به رشته مدیریت بازرگانی لطفاً اولویت را مباحث مالی قرار نداده و فقط به بازار کار آن اکتفا نکنید، چراکه اگر این رشته با روحیات، علایق، انتظارات شما هماهنگی نداشته باشد نمی‌توانید در آن به موفقیت چندانی برسید. موفقیت در این رشته نیازمند مطالعه زیاد، تحقیق و بررسی، تفکر و برنامه‌ریزی، داشتن هوش بالا، توانایی در دیدن فرصت‌ها، توانایی حل مسئله، توانایی برنامه‌ریزی، انجام کار تیمی، هدف‌گذاری، مذاکره حرفه‌ای، توانایی انتخاب شایسته نیروی انسانی و به کارگیری صحیح آن‌ها است.

در رشته مدیریت بازرگانی، دانشجویان با مهم‌ترین وظایف سازمان‌های بازرگانی آشنا خواهند شد، شناخت آن‌ها بر موضوعات مرتبط با مدیریت افزایش می‌یابد، توانایی آن‌ها برای جمع‌اوری و تحلیل داده‌های مرتبط با موضوعات رشته‌شان زیاد می‌شود و می‌توانند راه‌حل‌های مختلف هر مسئله را ارزیابی کرده و در مورد آن‌ها تصمیم‌گیری کنند.

اگر علاقه‌مند هستید و می‌توانید نسبت به سایرین متفاوت باشید و برای رسیدن به موفقیت حاضر به انجام کارهایی متفاوت و بیشتر از دیگر افراد هستید این رشته می تواند برای شما یک سکوی پرتاب باشد و زندگی‌تان را در آینده تضمین کند.

در صورتیکه بخواهیم مثالی عملیاتی‌تر برای شما مخاطبین ارائه کنیم، باید به این موضوع اشاره کنیم که سال‌های گذشته که زمان ورود تلفن همراه به بازار بود، انتظارات مصرف‌کنندگان در سطح یک تماس تلفنی و ارسال پیامک بود، اما امروزه با گوشی‌های هوشمندی طرف هستیم که امکانات متنوع و بسیار زیادی دارند و هر روز نیز به فهرست این امکانات افزوده می‌شود. در فضای کسب و کار نیز به همین صورت است، شاید در سال‌های گذشته با مدرک تحصیلی دانشگاهی به راحتی جذب بازار کار می‌شدید، اما امروزه مانند گوشی فقط تماس تلفنی و پیامک نمی‌تواند باعث موفقیت و جذب شما شود و باید مهارت‌های دیگری (مانند گوشی‌های هوشمند که امکانات بیشتری دارند) را کسب کرده باشید تا بتوانید وجوه تمایز بیشتری داشته باشید و شانس خود را بالاتر ببرید.

ضرورت شروع به کار بورس نفت برای افزایش اعتبار پول ملی و مقابله با فساد

در شرایطی که اقتصاد کشور در مسیر رشد و تو سعه قرار گرفته و هر ساله به حجم مبادلات و تجارت خارجی کشور افزوده می‌شود اعمال تحریم‌های گوناگون بین‌المللی از سوی برخی قدرت‌های جهانی با هدف افزایش فشار به جمهوری اسلامی ایران موجب ایجاد محدودیت‌هایی در روابط تجاری کشور گردیده و به خصوص مشکلاتی در زمینه فروش نفت بوجود آورده است. ابتدایی‌ترین پیامد این تحریم‌ها افزایش و تحمیل هزینه‌هایی به اقتصاد ملی است که ادامه روند کنونی را سخت می‌سازد. اعمال تحریم‌های بانکی و مالی، انگیزه کافی برای جمهوری اسلامی ایران فراهم آورده است تا علیرغم خواسته کشورهای متخاصم -امریکا و اروپا- از اعتبار پول ملی در خارج از مرزهای ایران دفاع نماید.
در سال‌های پیش‌رو که جهان شاهد تحولاتی در ساختارهای اقتصادی است، کشورهایی که بتوانند نقش موثری در ایجاد ساختارهای جدید ایفا کنند در مناسبات قدرت سهیم خواهند بود. در واقع اگر ایران در شرایطی که نظامات پولی بین‌المللی جدید در حال شکل‌گیری است بتواند نقش فعال و تعیین کننده‌ای در ایجاد ساختارهای جدید ایفا نماید، تهدید ناشی از تحریم‌های مالی را به فرصتی برای قدرتمند شدن مبدل ساخته است. ایجاد بورس نفت خام ترجیحاً با مشارکت کشورهای صادرکننده دارای منافع مشترک با ایران، گام موثری در جهت افزایش اعتبار پول ملی در مناسبات اقتصادی بین‌الملل و حذف ارز واسط در مبادلات تجاری ایران است.
عدم ایفای نقش مؤثر ریال در ساختار نظام ارزی آینده جهان، جمهوری اسلامی ایران را از ناحیه نظامات پولی جدید با تهدیداتی مشابه تحریم‌های فعلی مواجه ‌سازد. بنابراین حضور ریال فرا سوی مرزهای ملی و ایجاد ساز و کارهای اجرایی جهت کسب اعتبار بین‌المللی پول ملی در مبادلات خارجی امری حیاتی است. در هر صورت اتخاذ تدابیر مناسب برای حل مشکلات و تنگناهای ناشی از تحریم‌های بانکی و مالی نیازمند در نظر گرفتن وضعیت تجارت خارجی، امکانات موجود، مزیت‌ها و فرصت‌های کشور در این زمینه است.
کشور ایران به عنوان یکی از صادرکنندگان بزرگ نفت خام جهان می تواند با استفاده از ابزار صادرات نفت تهدید ناشی از تحریم را به فرصتی برای حضور موثر در عرصه اقتصاد بین الملل تبدیل کند. ایجاد بورس نفت خام ترجیحاً با مشارکت سایر کشورهای صادرکننده نفت و دارای منافع مشترک با ایران می‌تواند پشتوانه معتبری برای پول ملی باشد و در شرایط تحریمی که امریکا و اتحادیه کشورهای اروپایی امکان استفاده از واحد پول‌های خود را به کشورهای دشمن خود نمی‌دهند، فرصت خوبی ایجاد می‌کند تا وابستگی به واحد پولی دلار و یورو در عرصه تجارت بین الملل کاهش یابد. اگر کشور بخشی از نفت صادراتی خود را در بورس به فروش برساند می‌تواند از این طریق، شبه پولی بین المللی مخصوص به خود و بر پایه‌ نفت به وجود آورد. وجوه مزبور به علت آنکه ارزش مشخصی دارد، قابل اعتماد و معتبر خواهد بود و می‌تواند در تجارت خارجی، جایگزین بخشی از مبادلات دلاری و یورویی کشور گردد.
از سوی دیگر برای نهادهای نظارتی و امینتی کشور بسیار مهم است که سازوکار فروش نفت خام شفاف باشد و هرگز به صلاح منافع عمومی کشور نیست که فروش نفت خام به طور غیر شفاف صورت بگیرد چرا که به دلیل حجم بسیار بالای صادرات نفتی تخلفات ناچیز می تواند باعث شکل گیری فسادهای مالی بسیار بزرگی شود. تاسیس بورس نفت خام یک گام بلند و ماندگار در شفاف سازی بازار صادرات نفت خام کشور محسوب می شود. از آنجا که امکان کنترل دقیق موجودی مخازن نفتی وجود ندارد باید سازوکار دقیقی وجود داشته باشد تا نهادهای نظارتی و امنیتی کشور بتوانند بررسی کنند که به همان میزان که در آمد حاصل از فروش نفت اظهار می شود نفت فروخته شده باشد و نه حتی درصد بسیار ناچیزی بیشتر. ساز و کار بورس ضرورت متنوع سازی تجارت خارجی به دلیل اینکه امکان حضور خریداران متعدد و مبادلات پی در پی را فراهم می کند تا حدود زیادی امکان تخلف و تبانی را پایین آورده و نظارت را تسهیل می کند.
علاوه بر منافع فوق الذکر تاسیس بورس نفت منفعت های دیگری برای کشور دارد که در ادامه اشاره می شود:
۱.هم اکنون ساز و کار و قواعد بازار فروش نفت، نحوه فروش و حتی درآمدهای آن در جهت منافع قدرت‌های بزرگ اقتصادی دنیاست. ایجاد بورس نفت کنترل بخشی از بازار نفت را در اختیار دارندگان نفت قرار می‌دهد.
۲.از آنجا که قیمت‌گذاری در بازار نفت به واحد پول دلار صورت می‌گیرد؛ این موضوع باعث شده است که تقاضای مبادلاتی زیادی برای ضرورت متنوع سازی تجارت خارجی دلار ایجاد شود و منافع اقتصادی و سیاسی هنگفتی نصیب امریکا شود. ایجاد بازار بورس مشترک نفت کشورهای صادرکننده نفت، زمینه قیمت‌گذاری به واحد پول این کشورها را ایجاد می‌کند که به اندازه صادرات کشورهای عرضه کننده نفت در ضرورت متنوع سازی تجارت خارجی این بازار، از تقاضای مبادلاتی دلار می‌کاهد و تقاضای مبادلاتی و اعتبار بین‌المللی برای پول ملی کشورهای صادرکننده نفت ایجاد می‌کند.
۳.بورس مشترک نفت کشورهای عرضه کننده نفت در جهت تامین منافع تولیدکنندگان نفت تشکیل می‌شود لذا ضرورت متنوع سازی تجارت خارجی ایجاد چنین بازاری می‌تواند منجر به شکل‌گیری قیمت‌های جدید و رقابتی تر در بازار جهانی نفت شود.
۴.تشکیل بورس نفت می‌تواند منجر به توسعه خدمات متنوع جانبی آن همچون خدمات بانکی، بیمه‌ای و حتی حمل و نقل ضرورت متنوع سازی تجارت خارجی و ترانزیت نفت شود که ارزش افزوده‌ای بالایی علاوه بر فروش نفت خام نصیب کشور می‌کند.
به دلیل منافع بسیار زیادی که بورس نفت برای کشور دارد رییس محترم جمهوری تاکیدات مکرری بر تاسیس بورس نفت خام داشته اند اما به دلایل نامعلومی تاکنون تنها فاز اول آن یعنی بورس فرآورده های نفتی شکل گرفته است و مدت زیادی است که تاسیس بورس نفت خام در کش و قوس اختلافات وزارت اقتصاد و وزارت نفت معطل مانده است لذا ضروری است شکل گیری بورس نفت در سال جهاد اقتصادی در اولویت دولت محترم قرار گیرد.