شرح عناصر صورتهای مالی در حسابداری
عناصر صورتهای مالی در خدمات حسابداری یعنی طبقات کلی اقلام تشکیل دهنده صورت های مالی مانند تکه هایی از یک پازل هستند که توسط آن ها صورت های مالی ساخته میشوند . این عناصر اصلی که شامل دارایی ها ، بدهی ها ، حقوق صاحبان سرمایه ، درآمدها ، هزینه ها ، آورده صاحبان سرمایه و ستانده صاحبان سرمایه است معرف منابع اقتصادی یک واحد تجاری ؛ ادعاهای علیه با علایقی نسبت به آن منابع ؛ و آثار مالی مبادلات یا سایر رویدادهای اقتصادی که موجب تغییر در آن منابع اقتصادی یا ادعاهای علیه آن ها شدهاند میباشند .
دارایی ها
دارایی عبارت است از حقوق نسبت به منافع اقتصادی آتی یا سایر راههای دستیابی مشروع به آن منافع که درنتیجه معاملات با سایر رویدادهای گذشته به کنترل واحد تجاری درآمده است.
بدهی ها
بدهی عبارت از تعهد انتقال منافع اقتصادی توسط واحد تجاری ناشی از معاملات یا سایر رویدادهای گذشته است. درواقع بدهی ها بهعنوان اختصاص احتمالی آتی منافع اقتصادی که درنتیجه تعهدات فعلی شخصیت حسابداری در رابطه با انتقال دارایی ها با ارائه خدمات به سایر شخصیت ها در آینده که درنتیجه مبادلات یا رویدادهای گذشته ایجادشده است، تعریف میگردند.
حقوق مالکانه ( حقوق صاحبان سرمایه )
حقوق مالكانه یا خالص داراییها، حق مالی (منافع) باقیمانده در داراییهای یک واحد تجاری پس از کسر کل بدهیها از کل داراییها است. به علت اینکه حقوق مالکانه، یک حق باقیمانده است، نمیتوان آن را مستقل از داراییها و بدهیها اندازهگیری نمود. رابطه بین داراییها، بدهیها و حقوق مالكانه، مبنایی است برای معادله حسابداری :
حقوق مالكانه + بدهی ها = دارایی ها
که با تغییر محل عناصر تشکیلدهنده معادله حسابداری خواهیم داشت :
بدهی ها - دارایی ها = حقوق مالکانه
حقوق مالکانه را حقوق صاحبان سهام یا سرمایه نیز می نامند.
درآمد ها و هزینه ها
صورتهای مالی بین تغییرات در حقوق صاحبان سرمایه ناشی از معاملات با صاحبان سرمایه (بهعنوان صاحب سرمایه) و دیگر تغییرات حقوق صاحبان سرمایه تمایز قابل میشود. تغییرات اخیر، درآمد و هزینه نامیده میشود که تعریف آنها به شرح زیر است:
درآمد
افزایش در حقوق صاحبان سرمایه بجز مواردی که به آورده صاحبان سرمایه مربوط میشود.
هزینه
کاهش در حقوق صاحبان سرمایه بجز مواردی که به ستانده صاحبان سرمایه مربوط میشود.
بر این اساس درآمد و هزینه واژه هایی کلی هستند که دربرگیرنده همه تغییرات در حقوق صاحبان سرمایه است مگر آن تغییراتی که مرتبط با آورده یا ستانده صاحبان سرمایه باشد. بنابراین درآمد دربرگیرنده درآمد ناشی از فعالیتهای اصلی و مستمر واحد تجاری (درآمد عملیاتی) و سایر انواع درآمد (نظیر درآمدهای غیرعملیاتی و سایر اقلام سود و زیان جامع) میباشد. بهگونهای مشابه، هزینه دربرگیرنده هزینههای تحمل شده ناشی از فعالیتهای اصلی و مستمر واحد تجاری (هزینه عملیاتی) و سایر انواع هزینه (نظیر هزینههای غیرعملیاتی و سایر اقلام سود و زیان جامع) میباشد.
درآمدهای عملیاتی
درآمدهای عملیاتی، جریان های ورودی ادواری داراییها یا تسویه بدهی ها و یا ترکیبی از هر دو میباشند که درنتیجه تحویل یا تولید کالا، ارائه خدمات با سایر فعالیتهای درآمد زا حاصل میشود و تشکیل دهنده عملیات اصلی یا عمده فعالیت های یک واحد تجاری است.
هزینههای عملیاتی
هزینههای عملیاتی، مصرف ادواری داراییها و یا تحمل بدهیها و یا ترکیبی از هر دو میباشد که درنتیجه تحویل یا تولید کالا، ارائه خدمات با سایر فعالیتهای درآمدزایی که فعالیتهای اصلی یا عمده واحد تجاری را تشکیل میدهند، به وقوع میپیوندند.
سود یا زیان عملیاتی
اختلاف بین درآمد ها و هزینه های عملیاتی نشاندهنده سود یا زیان عملیاتی میباشد. نتیجه خالص فعالیت های اصلی و مستمر، شاخصی است که توان واحد تجاری را از نظر سودآوری به نمایش میگذارد.
درآمدها و هزینههای غیرعملیاتی
درآمد های غیرعملیاتی افزایش در حقوق مالکان یا خالص دارایی ها می باشند که درنتیجه مبادلات فرعی (جانبی) و یا اتفاقی واحد تجاری ایجاد میشوند. بهبیاندیگر، درآمدهای غیرعملیاتی از آن دسته مبادلات و رویدادهای اقتصادی منتج میگردند که از درآمدهای عملیاتی، عملیات متوقفشده و سایر اقلام سود و زیان جامع ناشی نمیشود . هزینههای غیرعملیاتی ، کاهشهایی در حقوق مالکان یا خالص داراییها هستند که درنتیجه مبادلات فرعی جانبی و یا اتفاقی واحد تجاری ایجاد میشوند . هزینههای غیرعملیاتی از آن دسته مبادلات و رویدادهای اقتصادی ناشی میگردند که از هزینههای عملیاتی ، عملیات متوقفشده و سایر اقلام سود و زیان جامع ناشی میشوند
سود یا زیان عملیات در حال تداوم (مستمر)
کلیه عملیات واحد تجاری بهاستثنای عملیات متوقفشده، عملیات در حال تداوم تلقی میشود. سود یا زیان عملیات در حال تداوم به دو بخش عملیاتی و غیرعملیاتی تقسیم میشود که پیشازاین درباره آنها بهتفصیل بحث کردیم
هزینه های غیر عملیاتی - درآمد های غیر عملیاتی + سود یا زیان عملیاتی = سود یا زیان عملیات در حال تداوم (مستمر)
عملیات متوقف شده
یک بخش از واحد تجاری است که واگذار یا برکنار شده یا بهعنوان نگهداری شده برای فروش طبقهبندیشده است و دارای سه ویژگی های زیر است :
بیانگر یک فعالیت تجاری با حوزه جغرافیایی عمده و جداگانه از عملیات است .
قسمت از یک برنامه هماهنگ برای واگذاری با برکناری یک فعالیت تجاری با حوزه جغرافیایی عمده و جداگانه از عملیات است .
و یا یک واحد فرعی است که صرفاً به قصاد فروش مجدد خریداریشده است .
سود یا زیان حاصل از عملیات متوقف شده باید بهطور جداگانه در متن صورت سود و زیان نمایش شود.
سود خالص یا زیان خالص
بر اساس استاندارد های حسابداری ، سود خالص یا زیان خالص حال به عبارتدیگر، خالص دارایی های یک واحد تجاری در نتیجه مبادلات سود خالص یا زیان خالص حاکی از تغییرات ادواری در حقوق مالکان دارایی های یک واحد تجاری در نتیجه مبادلات با سایر رویداد های اقتصادی که منجر به درآمدها و هزینهها میشوند ، میباشد . ازاینرو سود خالص با زیان خالص شامل تمام تغییرات صورت گرفته طی یک دوره در حقوق مالکان ، بهاستثنای سرمایهگذاری های مالکان و توزیع بین آنها و چند تغير حاد دیگر در خالص داراییها میباشد. ازنظر ریاضی ، سود خالص با زیان خالص با استفاده از درآمد ها و هزینه های عملیاتی و غیر عملیاتی به شکل زیر تعیین میشود سود یا زیان عملیات متوقف شده و درآمد ها و هزینههای غیرعملیاتی به سود یا زیان عملیاتی به سود خالص یا زیان خالص .
سود (زیان) جامع
به تغییر در حقوق صاحبان سرمایه خالص داراییهای یک واحد تجاری در طی یک دوره که از مبادلات و سایر رویدادها و وضعیت های حاصل از منابع غیر مالکانه ناشی میشود، سود (زبان) جامع اطلاق میشود . به بیاندیگر سود (زیان) جامع عبارت است از سود ( زیان ) خالص به علاوه ( منهای ) تمامی تغییرات دیگر در حقوق صاحبان سرمایه در طی دوره، بهاستثنای سرمایهگذاریهای مالکان و توزیعهای بین آنها یعنی ستانده آنها به شکل سود سهام، دریافت دارایی در تصفیه ، دریافت دارایی در باز خرید سهام توسط واحد تجاری و . .
با توجه به مراتب فوق ، درآمدها و هزینههای تحقق نیافته ناشی از تغییرات ارزش آن دسته از داراییها و بدهیهایی که اساساً بهمنظور قادر ساختن واحد تجاری به انجام عملیات نگهداری شده و بهموجب استانداردهای حسابداری مربوطه ، مستقیماً به حقوق صاحبان سرمایه منظور میشود (از قبیل درآمدها و هزینههای ناشی از تجدید ارزیابی داراییهای ثابت مشهود)، تنها در صورت سود و زیان سرمایه چیست و چرا مهم است؟ جامع گزارش میگردد . در مورد صورت سود و زیان جامع و اجزای تشکیلدهنده آن به تفصیل در مقالات مورد استفاده برای یک شرکت حسابداری بحث خواهیم کرد .
آورده و ستانده صاحبان سرمایه
گذاری مالکان (آورده مالکان) در واحد تجاری و توزیع بین مالکان (ستانده مالكان) را مبادلات مالکانه با معاملات صاحبان سرمایه مینامند . انتشار سهام عادی شرکت به سرمایهگذاری مالکان منجر میشود . سود نقدی سهامی که توسط شرکت اعلام و به دارندگان سهام عادی پرداخت میشود، توزیعی است که بین مالکان صورت میگیرد . انتشار سهام و پرداخت سود نقدی سهام، هر دو، از مبادلات مالکانه محسوب میشوند.
آورده صاحبان سرمایه عبارت است از افزایش در حقوق صاحبان سرمایه ناشی از سرمایهگذاری در واحد تجاری جهت کسب یا افزایش حقوق مالکانه. ستانده صاحبان سرمایه نیز عبارت است از کاهش در حقوق صاحبان سرمایه ناشی از انتقال دارایی ها به صاحبان سرمایه با ایجاد بدهی در قبال آنها بهمنظور کاهش حقوق مالکانه و یا توزیع سود .
نکته مهم : در مبادلات مالکانه درآمد با هزینه شناسایی نمیشود .
صورتهای مالی اساسی و عناصر تشکیلدهنده آن
در تشریح اهداف گزارشگری مالی گفتیم گزارشگری مالی باید اطلاعاتی در رابطه وضعیت مالی، عملکرد مالی و انعطافپذیری ارائه نماید. صورتهای مالی ابزاری جهت دستیابی به این اهداف هستند. حال ، مختصر به توصیف محتویات چهار صورت مالی اساسی میپردازیم.
ترازنامه که آن را صورت وضعیت مالی نیز مینامند، داراییها، بدهیها و حقوق مالکانه یک واحد تجاری را در پایان هر دوره حسابداری گزارش میکند. صورت سود و زیان ؛ درآمدها و هزینههای عملیاتی و غیرعملیاتی و سود با زیان عملیات متوقف شده و در نتیجه سود یا زیان خالص را گزارش مینماید. بنابراین، این صورت مالی ، عایدات یک شرکت را طی یک دوره حسابداری خلاصه میکند. صورت سود و زیان جامع ، شامل خلاصهای از مبادلات تأثیرگذار بر حقوق مالکانه (بهجز مبادلات مالکانه) طی یک دوره حسابداری میباشد. صورت جریان وجوه نقد بهطور خلاصه، جریانهای نقدی ورودی و خروجی ناشی از فعالیتهای عملیاتی ، بازده سرمایهگذاریها و سود پرداختی بابت تأمین مالی، مالیات بر درآمد، سرمایهگذاری و فعالیتهای تأمین مالی طی یک دوره حسابداری را دربر دارد.
لازم به ذکر است که یادداشتهای توضیحی جزء لاینفک صورتهای مالی بوده و مجموعه کامل صورتهای مالی شامل موارد ذیل هستند :
- صورتهای مالی اساسی (شامل ترازنامه، صورت سود و زیان، صورت سود و زیان جامع و صورت جریان وجوه نقد)
- یادداشت های توضیحی
اصول شناسایی (شناخت) و اندازه گیری برای عناصر صورتهای مالی
در قسمت قبل، عناصر صورتهای مالی را تعریف کردیم ، به روابط بین آنها اشاره نموده و عناصر تشکیلدهنده آن را معرفی کردیم . همچنین اینکه چگونه مبادلات و سایر رویدادهای اقتصادی بر این عناصر اثر میگذارند را موردبحث قراردادیم . اما سخنی از زمان ثبت عناصر موردنظر به میان نیامد. اصول شناسایی (شناخت) و اندازهگیری برای این عناصر، رهنمودی در رابطه با این موضوعات در اختیار میگذارند. در این قسمت به شناسایی و اندازهگیری عناصر صورتهای مالی میپردازیم.
آنچه از خاطرتان میگذرد در دو قسمت ارائه میگردد . اول ، بحث در مورد اصل بنیادین شناسایی که اساس شناسایی تمام عناصر صورتهای مالی قرار میگیرد. سپس بحث در مورد اصولی که بیشتر بهطور اخص اساس اصول عمومی پذیرفتهشده حسابداری قرار میگیرند. علاوه بر این، برخی اصول شناسایی و اندازهگیری را موردبحث قرار میدهیم که بدیل های دری اصول عمومی پذیرفتهشده حسابداری هستند.
اصل بنیادین شناسایی (شناخت)
شناسایی عبارت است از فرآیند رسمی ثبت اثرات مالی یک مبادله یا رویداد اقتصادی دیگر مشمول آن اطلاعات در صورتهای مالی بهعنوان یک دارایی، یک بدهی، یک درآمد، یک هزینه، یا نظير آن. شناسایی هم شامل شناسایی اولیه (ثبت) یک قلم و هم شامل تغییرات متعاقب در مبلغ ثبت شده آن قلم میشود. با استناد به اصل بنیادین شناسایی، یکقلم که از یک مبادله یا رویداد اقتصادی دیگر ناشی میگردد درصورتیکه ضوابط زیر را برآورده سازد ، باید شناسایی شود (در صورتهای مالی گزارش گردد) :
قلم مورد نظر تعریف یک عنصر صورت های مالی را در برگیرد.
قلم موردنظر دارای خاصهای (صفتی) باشد که بتوان آن را به شکل قابل اتکایی در قالب ریال (واحد پولی) ، اندازهگیری نمود.
شواهد کافی مبنی بر وقوع تغییر در یک عنصر صورتهای وجود داشته باشد. وجود شواهد، رفع ابهام است بهعبارت دیگر ، هر چه در مورد یک قلم، شواهد بیشتری وجود داشته باشد و هر چه کیفیت این شواهد بیشتر باشد ، در مورد وجود ، ماهیت و اندازهگیری آن قلم ابهام کمتری وجود خواهد داشت و آن قلم از اتکاپذیری بیشتر برخوردار خواهد بود.
این سه ضابطه شناسایی در مورد تمام عناصر صورت های مالی کاربرد دارند و مشمول محدودیت قانونی منافع بر هزینه ها قرار میگیرند . منافع مورد انتظار از شناسایی یک قلم باید از هزینههای مورد انتظار ارائه و استفاده از اطلاعات موردنظر بیشتر باشد . علاوه بر این، فقدان اهمیت ، برخورد اقتضایی را توجیه میکند . توجه کنید چگونه این سه ضابطه شناسایی پیشگفته ، به همراه محدودیت فزونی منافع بر هزینهها و آستانه اهمیت، خصوصیات کیفی و تعاريف عناصری که در بخشهای قبلی مورد بحث قرار گرفت را تکمیل کرده و به هم پیوند می دهند .
قبل از بحث پیرامون اصل های مشخص تری که اساس اصول عمومی پذیرفته شده حسابداری قرار میگیرند، باید بر ضابطه شماره ۲ شناسایی تعمق ورزیم، زیرا ممکن است روشن نباشد منظور از واژه "خاصه" یا "صفت" در ضابطه ۲ چیست خاصه یا صفت به ویژگی یکقلم اطلاق میگردد. برای مثال، خاصههای یک دارایی شامل حجم آن، رنگ آن و وزنش میباشد. استفادهکنندگان صورتهای مالی به خاصههای مالی نظیر بهای تمامشده تاریخی یا قیمت های جایگزینی جاری یک قسم علاقمند هستند. گرچه ضابطه شماره ۲ اجازه میدهد هر خاصهای گزارش شود، ولی خاصه منتخب باید بهطور قابلاتکایی قابل اندازهگیری برحسب ریال باشد.
مدیرکل ورزش و جوانان استان اصفهان: ارتقا معاونت ورزش بانوان اتفاق مهم و تأثیرگذاری خواهد بود/ تاثیر المپیاد استعدادهای برتر بر نقشه آینده ورزش استان
مدیرکل ورزش و جوانان استان اصفهان می گوید نتایج مسابقات المپیاد استعدادهای برتر تاثیر بسیاری در نقشه آینده ورزش استان اصفهان در بخش قهرمانی به ویژه با توجه به رویدادهای مهم کوتاه مدت و بلند مدتی که در پس داریم خواهد داشت.
به گزارش خبرگزاری برنا از اصفهان، جواد محمدی مدیرکل ورزش و جوانان استان اصفهان در گردهمایی نواب رئیس هیئت های ورزشی و مسئولین ورزش بانوان شهرستانهای استان اصفهان، با تقدیر و تشکر از معاونت ورزش بانوان به دلیل حمایتهایی که از ورزش بانوان داشته است، اظهار داشت: با توجه به اینکه نیمی از جامعه را بانوان تشکیل می دهند بنابراین باید با دقت و برنامه ریزی برای آنها به ارائه خدمات بپردازیم و اعتقاد دارم اگر زمینه ورزش و فعالیت های آنها را فراهم کنیم، در حوزه سلامت عام اتفاقات خوبی رخ خواهد داد؛ چرا که فرمان داخلی خانواده در دست بانوان و دختران است و این باور قلبی من است که محور خانواده مادر است و حضور آنها در ورزش می تواند اثرات و نتایج خوبی را برای خانواده در پی خواهد داشت.
وی افزود: توجه به فعالیت های ورزشی بانوان و تاثیری که آنها خواهند داشت، موجب کاهش بسیاری از آسیبهای اجتماعی که با آن روبرو هستیم و این وظیفه ما است تا فعال تر شویم.
مدیرکل ورزش و جوانان استان اصفهان خاطرنشان کرد: اتفاق کاذبی به جامعه القا شده است که وظیفه همه ما به ویژه بانوان است که در این حوزه فعال تر باشند، چرا که شنیدن برخی موضوعات از زبان شما و راهکارهای آن موجب آگاه سازی نسل جوان انجام می شود تا بستری از مسائلی که می تواند به بحران تبدیل شود را کاهش دهیم و بنابراین هرچه در این زمینه کار کنیم کم است.
وی اضافه کرد: ورزش بانوان استان خوشبختانه وضعیت خوبی دارد و این نکته را یادآوری می کند که فعالیت ها و کارهایی که انجام شده است را بیشتر کنیم.
محمدی اظهارداشت: این روزها با جدیت و فعالیت وزارت ورزش سومین دوره مسابقات المپیاد استعدادهای برتر در حال برگزاری است و استان اصفهان نیز چند رشته را میزبانی داشته است. در بخش بانوان در جدول توزیع مدال ها در جایگاه نخست قرار داریم و در مجموع توزیع مدالها نیز موفق تر از آقایان بودیم و پیامی دارد این است که هرچقدر هزینه و سرمایه گذاری در بخش بانوان داشتیم درست بوده و بنابراین باید آن را رشد و توسعه دهیم.
وی با اشاره به جلسه شورای عالی ورزش استان تاکیدکرد: نقشه آینده راه ورزش استان بخش عظیمی آن به بازخورد و نتایج المپیاد برمی گردد که براساس آمایش سرزمینی چه اقداماتی در آینده صورت گیرد، استعداد چه رشته های در استان وجود دارد و تعداد قهرمانان و سرمایه داریم که باید نگاه عملی به این موضوع داشته باشیم.
مدیرکل ورزش و جوانان با اشاره به برنامه های کوتاه مدت و بلند مدت در بعد قهرمانی گفت: در برنامه کوتاه مدت مسابقات المپیک ۲۰۲۴ پاریس، المپیک جوانان ۲۰۲۶ سنگال مدنظرمان است تا بتوانیم سرمایه گذاری خوبی در این زمینه داشته باشیم.
وی افزود،: با سیاست سرمایه گذاری بر روی ورزش کلان کشور پیش خواهیم رفت، همچنین تعامل بیشتری با باشگاههای ورزشی که در حال حاضر نیز بار زیادی از ورزش حرفه ای و قهرمانی را بر دوش دارند خواهیم داشت؛ بی اغراق باید گفت زمانی که حال ورزش اصفهان خوب است حال ورزش کشورمان نیز خوب است. تأثیرگذاری اصفهان در ابعاد مختلف در کشور غیرقابل انکار است و اصفهان در برخی از حوزه ها نیز سردمدار است.
محمدی گفت: اتفاقات خوبی را در عرصه ورزش بانوان سرمایه چیست و چرا مهم است؟ در آینده مشاهده خواهیم کرد که یکی از آنها ارتقا کارگروه ورزش بانوان به معاونت است که می تواند اثرات و نتایج بسیار خوبی را به همراه داشته باشد.
چرا طلاق صوری در ایران افزایش یافته است؟
روزنامه رسالت نوشت: «سالهاست که نوعی از طلاق توافقی در میان برخی خانوادهها رواج یافته که تحت عنوان «صوری» و یا «تأمین اجتماعی» شناخته می شود و بنا بر آماری که نایب رئیس مجلس شورای اسلامی مطرح کرده، حدود ۳۰ درصد طلاق ها در کشور صوری است، آماری تأمل برانگیز که نشان می دهد عجز و ناتوانی اقتصادی برخی خانوادهها را وادار به گسست رسمی و قانونی بنیان خانواده میکند و این موضوع حساسیت مسئولان و کارشناسان حوزه بیمهای کشور را برانگیخته سرمایه چیست و چرا مهم است؟ است.
دور زدن قانون تأمین اجتماعی برای بهره مندی زوجه از امتیاز مستمری تأمین اجتماعی والدین چند سالی است که آغاز شده اما از دو سال گذشته افزایش تعداد این پروندهها، سازمان تأمین اجتماعی را به واکنش واداشته است. سال ۹۸ بود که سرپرست وقت این سازمان اعلام کرد: «ازدواج دختران جوان با مردان مستمریبگیر سن بالا، برای دریافت مستمری از تأمین اجتماعی پس از فوت همسرانشان و همچنین ثبت طلاق صوری از شوهران برای دریافت مستمری پدران فوت شده سبب چالشهایی جدی برای سازمان تأمین اجتماعی شده است.»
مسئله سوءاستفاده برخی افراد از قانون مستمریبازماندگان سال به سال تشدید شده است. اگرچه در این زمینه آمار دقیق و مستندی موجود نیست، اما طبق آمارهایی که مربوط به سالهای ۹۱ تا ۹۴ است، در حدود شش هزار نفر به طلاق صوری روی آوردهاند و مدیر کل امور فنی و مستمریهای تأمین اجتماعی در سال ۹۸ خبر داد: «طلاق صوری زوجین سبب ایجاد بارمالی حدود ۵۰۰میلیارد ریالی در طول سال برای این سازمان میشود.»
افزایش رقم وام ازدواج و پرداخت بدون نظارت آن نیز به افزایش ازدواج و طلاق های صوری منجر شده است. تیرماه سال گذشته محمد مهدی تندگویان، معاون پیشین ساماندهی امور جوانان وزارت ورزش و جوانان مطرح کرد: «به علت بالا بودن رقم وام، این هشدار را بارها به مجلس دادیم که در تدوین بودجه در کنار این که ارقام افزایش پیدا می کند، یک دستورالعمل مشخصی برای نظارت روی وام گیرندگان نیز در نظر بگیرد. به هرمقداری که رقم وام افزایش یابد و امتیاز بزرگ تر شود، امکان خرید و فروش وسوء استفاده هم بیشتر میشود. قانون گذار و دستگاهی که وام را پرداخت میکند، باید دستورالعمل خاصی برای نظارت قرار دهند. قبل از دریافت وام، نباید سد جدیدی برای زوجین ایجاد شود. بعد از دریافت وام، باید نظارت صورت گیرد که وام به خود زوجین تعلق پیدا کرده است یا خیر. حتما باید وام، برای امر ازدواج مانند خرید جهیزیه، پول رهن خانه، خرج مراسمات عروسی و… خرج شود. زمانی که نظارت وجود نداشته باشد ممکن است خرید و فروش وام صورت گیرد و این عدم نظارت باعث شده است که در چندسال اخیر ازدواج و طلاق صوری داشته سرمایه چیست و چرا مهم است؟ باشیم.»
بلعیدن ۵۰ درصد از بودجه کشور
رواج این امر، در هفته های اخیر صدای نمایندگان مجلس را هم درآورده است و حتی عبدالرضا مصری، نایب رئیس مجلس شورای اسلامی این آمار قابل درنگ را ارائه کرده که حدود ۳۰ درصد طلاق ها صوری است و در این باره توضیح داده: «اگر سری به دفاتر ازدواج و طلاق بزنید و یک کار پژوهشی انجام دهید، به بحث طلاقهای صوری می رسید. گفته میشود حدود ۳۰ درصد طلاقها صوری است. از کجا به این نتیجه رسیدند؟ از اینجا که طبق گفته مسئولان دفاتر همان افرادی که طلاق می گیرند بلافاصله درخواست صیغه ۹۹ ساله می کنند تا به زندگیشان ادامه دهند. طلاق می گیرند تا طلاقنامه ارائه کنند و زن، حقوق پدر فوتشدهاش را بگیرد. این وضعیت باعث شده حداقل ۵۰ درصد بودجه کشور برای چنین هزینه هایی پرداخت شود. همچنین صندوق تأمین اجتماعی بیش از ۴۰ هزار میلیارد تومان استقراض بانکی داشته تا مستمری بازنشستگان را بدهند. اگر بلایی که سر صندوقهای لشکری و کشوری آمد بر سر تأمین اجتماعی بیاید، باید کل منابع کشور را به این صندوق بدهیم. ما با این قانون، راه طلاق صوری را باز کردهایم. همین وضعیت به شکل دیگری درباره سربازی وجود دارد. مادر و پدر برای آنکه فرزندش به سربازی نرود، طلاق صوری می گیرند. در حالی که نباید قوانین ما به گونه ای باشد که باعث بیعدالتی شود.»
علی اصغر عنابستانی، از اعضای کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی نیز اخیرا از گزارش های متعددی سخن گفته که در مورد رشد طلاقهای صوری در سنین بالا، برای دریافت مستمری پدران شنیده میشود. طلاقهایی که به دور زدن قانون ختم میشود و به گفته این نماینده مجلس، اگر از امروز تدبیری اتخاذ نشود، صندوق بازنشستگی تأمین اجتماعی تا ورشکستگی راه درازی در پیش ندارد!
بی تردید مسئله به نقطه حساسی رسیده که نمایندگان مجلس، به دنبال تصویب قانونی برای جلوگیری از این پدیده نامبارک اند، چرا که راستی آزمایی طلاق صوری و رسمی کار آسانی نیست. برخی همچون علی اکبر عیوضی، عضو هیئت مدیره کانون بازنشستگان تأمین اجتماعی استان تهران معتقدند، دولت اگر قصد حمایت دارد، باید بیرون از منابع سازمان تأمین اجتماعی از طریق بودجه عمومی منابعی را برای حمایت و تأمین زنان فاقد سرپرست تدارک ببیند و آنها را مشمول حقوقی از صندوق سازمان تأمین اجتماعی نکند.
این طیف از کارشناسان تأکید می کنند که دولت و سازمان تأمین اجتماعی موظف هستند تا افرادی که به ناحق و به شکل صوری درحال استفاده از منابع این حقالناس هستند، شناسایی و دست آنها را از این منابع کوتاه کنند.
قانونی که بازنده آن، منابع تأمین اجتماعی است
«تا پیش از تصویب قانون حمایت از خانواده، مستمری بازماندگان با ازدواج قطعی گسسته میشد. فرض این بود که زوج (شوهر) زن از نظر تمکن مالی توان این را دارد تا زن بازمانده را تأمین مالی کند و مردی که زوجه خود را انتخاب میکند، باید تمکن اولیه و کفایت مالی متعارف را داشته باشد تا بتواند ازدواج کند. به این ترتیب زن بیمه تبعی شوهر بوده و بهرهمندی از دو دفترچه و دو منبع مالی و دو حقوق اجتماعی همزمان معنا ندارد و کفیل زن همان مردی است که از حقوق اجتماعی بهرهمند است. بر این مبنا سازمان تأمین اجتماعی ازدواج را مبنای قطع مستمری بازماندگی قرار داده بود. اما در اینجا یک بحث فرهنگی مطرح شد و پس از بحث قانون حمایت از خانواده؛ ازدواج موقت مطرح شد که باعث میشد حقوق بازماندگی قطع نشود. در اینجا مسئله فقهی مطرح شد و آن این بود که هرکس ازدواج بکند یا نکند، باید مشمول حقوق مقرری باشد. بحث چون از نظر پیوستهای موضوعشناسی در حکم به مسئله منابع تأمین اجتماعی توجه نکرده بود، باعث شد برخی با طلاق صوری از حقوق مستمری پدر یا مادر خود استفاده کنند.» این عبارت از قول علیرضا حیدری، نایب رئیس اتحادیه پیشکسوتان جامعه کارگری در گفت و گو با خبرگزاری ایلنا به منظور تحلیل طلاقهای صوری آسیب زننده به منابع سازمان تأمین اجتماعی نقل شده است.
آنطور که حیدری می گوید، «هر قانونی بازندگان و برندگانی دارد و در این قانون بازنده منابع تأمین اجتماعی بود» اما برای اصلاح این قانون، قطع مستمری نمیتواند ملاکی مانند ازدواج داشته باشد. نایب رئیس اتحادیه پیشکسوتان جامعه کارگری تأکید می کند: «ممکن است در مورد این قانون کارهای جامع و عمیقتری انجام شود تا حمایتهای اجتماعی از خانوار و زن بیسرپرست اصلاح و سوءاستفاده از آن متوقف شود.»
به نظر می رسد کسانی که به این نوع طلاق تن می دهند، تنها افراد قانون گریزو هنجارشکن نیستند. هر جامعه ای مستعد پدیدههای اجتماعی خاصی است و صرفنظر از گستردگی طلاق های صوری، این پدیده معلول عوامل دیگری است و به عبارت بهتر، میان این پدیده با عوامل اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی ارتباط مستقیمی وجود دارد و در صورت آسیبشناسی محرز میشود که زوجین برای رسیدن به تنازع بقا و کسب اندک درآمد بیشتر برای مواجهه با غول افزایش تورم به این کار اقدام می کنند، روشی که اساس بنیان خانواده و آینده فرزندان آنها را به چالش میکشد.
علی نجفیتوانا، وکیل پایه یک دادگستری و عضو کانون وکلای مرکز، پیش تر در گفت و گو با رسانه ها بر این مسئله تأکید و دیدگاهش را اینگونه ارائه کرده است: «اشخاصی که به این مسائل متوسل میشوند قبل از قربانی کردن قانون و ارزشهای جامعه خود قربانی و معلول عواملی در جامعه هستند که آنها را وادار به اینگونه اقدامات میکنند. در واقع عوامل اقتصادی و اخلاقی آنها را به میزانی تحتفشار قرار میدهند که با گذر از قانون، آداب، سنن و ارزشها به منظور کسب امتیاز فعالیت و اقدام میکنند تا تعادل یک زندگی متعارف و اقتصادی را برای آنها ایجاد کند. بر اساس نظریه علوم اجتماعی تحتعنوان «نظریه فشار» افرادی که برای رسیدن به اهداف تعریفشده در جامعه ابزار و سازوکار قانونی نداشته باشند یا منزوی میشوند یا از طریق نامشروع به آن امتیازات دست پیدا می کنند.»
مدیران جامعه رواج این پدیدهها را باید زنگ خطر بدانند و مسئولان ذیصلاح کشور با آسیبشناسی علمی بنیان خانواده تدابیری بیندیشند تا نه تنها از رواج طلاق صوری جلوگیری شود بلکه با شناخت علل آن به خانوادههای آسیبپذیر و در معرض بحران مساعدت و حمایت اقتصادی و روانشناختی داشت. توصیه ای که از سوی نجفیتوانا مورد تأکید قرار گرفته است. این وکیل دادگستری هشدار میدهد: «سرنوشت فرزندان طلاقهای صوری قطعا دستخوش چالشهای قانونی و حقوقی خواهد شد. طبیعتا قبل از هرگونه اقدام برای مبارزه با این پدیده باید دست به آسیبشناسی زد و خانوادههای در معرض این خطر اجتماعی شناسایی و با محاسبه علل مشترک، مساعدتهای مشورتی و مالی به این خانوادهها ارائه شود تا آنها از پیمایش ادامه راه در پیشگرفته خودداری کنند.»
پر واضح است که ریشه مسائلی از این دست را باید در بیثباتی و مشکلات اقتصاد کشور جستوجو کرد که به انحراف از ارزشهای اجتماعی منجر شده، پدیده ای نامتعارف که میتواند به فساد و نابهنجاریهای اجتماعی مانند جرم دامن بزند. علیرضا شریفی یزدی، روانشناس اجتماعی درباره چرایی رخداد «طلاقهای صوری» از منظر روانی و اجتماعی، به انگیزههای مختلفی نظیر استفاده از مستمری پدر و یا معافیت فرزندان ذکور از سربازی اشاره دارد که درآمد ناکافی و شرایط اقتصادی خانوارها به تشدید و پررنگ شدن این مسئله در سالهای اخیر منجر شده است.
این روانشناس اجتماعی می گوید: «اگر دلیل طلاق صوری را گرفتن مستمری پدر از سوی زنان فرض کنیم علت آن میتواند شرایط اقتصادی زوجین باشد، در چنین شرایطی چون درآمد خانوادهها مکفی نیست طبیعتا برخی خانوادهها از این ترفند استفاده میکنند تا درآمد خود را افزایش دهند. از جمله دلایل دیگر این امرعدم استقلال مالی بسیاری از خانمها است. خانمی که سالیان سال با همسرش زندگی کرده است همچنان باید برای گرفتن خرجی به اصطلاح دستش را جلوی شوهر دراز کند و ما در این راستا نه به لحاظ فرهنگی و نه به لحاظ حقوقی اقدامی انجام ندادهایم تا زنان این احساس نیازمندی و وابستگی مالی به همسر را نداشته باشند.»
ارتباط آشفتگی خانوادهها با وقوع طلاق های صوری
عدم همراهی قوانین با زنان در مواردی همچون جدایی از همسر باعث میشود تا زنان از «طلاق صوری» به بهانه گرفتن مستمری پدر و… به عنوان ترفندی برای مجاب کردن شوهر در جدایی و طلاق استفاده کنند، اما به گفته شریفی یزدی تجربه نشان داده است بعضا برخی زنان پس از این طلاقها به همسر خود رجوع شرعی نیز نمیکنند.
این روانشناس اجتماعی در عین حال ضمن هشدار نسبت به پیامدهای طلاق صوری، تبعات این مسئله را از طلاق رسمی بیشتر دانسته و به خبرگزاری ایسنا می گوید: «گرچه پس از طلاق صوری و رجوع شرعی به همسر شکل ظاهری خانواده حفظ میشود اما در واقعیت گرمای زندگی مشترک در این خانوادهها از بین میرود. در طلاق رسمی زن و مرد یکدیگر را رها کرده و دنبال زندگی خود میروند. گرچه این نوع طلاق هم پیامدهای منفی خود را دارد اما چون زن و مرد پس از طلاق رسمی شروع به بازسازی روانی خود میکنند ممکن است وارد رابطه جدیدی شوند و ازدواج کنند اما در طلاق صوری در حالی افراد در کنار هم هستند که حالشان خوب نیست. مطابق با تجربیات حتی گاهی پس از طلاق صوری همان رجوع شرعی نیز انجام نمیگیرد ولی زن و مرد در کنار هم هستند و اینگونه بسیاری از ارزشها و هنجارهای اجتماعی زیر سؤال میرود.» شریفی یزدی خانوادهها را به سه دسته خانواده «گسسته»، «آشفته» و «شکفته» تقسیمبندی و عنوان می کند: «در خانواده گسسته طلاق رسمی رخ داده است اما در خانواده آشفته در عین حالی که طلاق رسمی رخ نداده اما طلاق عاطفی بین زن و شوهر رخ داده است و زوجین در ظاهر با یکدیگر زندگی میکنند. در خانواده شکفته نیز شرایط مطلوب است و زن و مرد یکدیگر را دوست دارند. اغلب طلاقهای صوری با دلایل اقتصادی و یا احساسعدم امنیت نسبت به آینده به این خانوادههای آشفته باز میگردد. عمده طلاقهای صوری در خانوادههایی اتفاق میافتد که پیشتر بین آن زوجین طلاق عاطفی رخ داده است، تجربیات و مطالعات ما در سطح کشور نشان دهنده این است که خانوادههای شکفته معمولا خیلی دیر تن به طلاق صوری میدهند و خانوادههایی که زن در آنها احساس امنیت اقتصادی، اجتماعی و عاطفی ندارد طلاق صوری راحتتر است، به طوری که در چنین خانوادههایی حتی زنان، پیشنهاد دهنده طلاق صوری هستند و از آن استقبال میکند چراکه بار سنگین روانی این زندگی از دوش زن برداشته میشود و تصور میکند با رجوع شرعی پس از طلاق صوری به همسر، هر زمان که بخواهند میتوانند از زندگی مشترک خارج شوند.»»
واریز یارانه 1میلیونی رئیسی بحساب همه سرپرستان / رقم یارانه جدید تغییر کرد
اگرچه قرار بود از مهرماه کالابرگ توزیع شود، اما این ماه نیز یارانه به صورت نقدی واریز شد. برخی از یارانهبگیران، این ماه یارانه کمتر از متناسب با دهک خود دریافت کردند و برخی نیز بیشتر. اما چرا میزان یارانه نقدی مهرماه تغییر کرد؟
بیش از پنج ماه است که به جای یارانه ۴۵ هزار تومانی، یارانه ۳۰۰ و ۴۰۰ هزار تومانی واریز میشود. اما چه کسانی یارانه نقدی مهر را کمتر از این میزان دریافت کردند و چه کسانی بیشتر؟ علت این تغییرات در واریز یارانهها چیست؟
از همان ابتدا زمزمه توزیع کالابرگ به جای یارانه نقدی آغاز شد اما هنوز زمان دقیق اجرای آن مشخص نیست. در آخرین اظهار نظر نیز علی بهادری جهرمی، سخنگوی دولت اعلام کرد زیرساختها برای کالابرگ آماده نیست، بنابراین مهرماه نیز یارانهبگیران، یارانه نقدی دریافت کردند.
ماجرای افزایش یارانه مهرماه چیست؟
اخیرا برخی از رسانهها ادعا کردند که قرار است میزان یارانه نقدی دو برابر شود. به عبارتی سه دهک اول باید یارانه ۸۰۰ هزار تومانی دریافت میکردند و سایر افراد نیز یارانه ۶۰۰ هزار تومانی میگرفتند. اما هیچ مقام مسئولی این ادعا را تائید نکرد و یارانه مهر طبق روال قبلی واریز شد. در سایت سازمان هدفمندی یارانهها نیز چنین موضوعی تائید نشد. در اطلاعیه این سازمان هیچ اشارهای به افزایش یارانهها نشد بلکه تنها زمان واریز یارانه نقدی را اعلام کردند.
البته پیشتر معاون امور مجلس رئیس جمهور گفت که قرار است کمک معیشتی خانوارهای تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی بین ۱۵ تا ۱۰ درصد افزایش پیدا کند. بنابراین تنها این افراد یارانه بیش از یک میلیون تومان دریافت میکنند.
برخی از یارانهبگیران نسبت به واریز یارانه نقدی، میزان آن و جایگزینی کالابرگ انتقاداتی دارند. برخی میگویند یارانه نقدی را ترجیح میدهند و برخی میگویند این میزان یارانه با تورم همخوانی ندارد.
بر اساس اعلام مرکز آمار ایران در حال حاضر، ایران تورم بیش از ۴۲ درصد را میگذارند. قیمت برخی کالاهای خوراکی نیز نسبت به سال گذشته بیش از ۱۰۰ درصد افزایش یافته است. این در حالی است که بیش از ۹۰ از درصد از ایرانیان یارانهبگیر هستند و بیش از ۹ میلیون نفر از یارانهبگیران فقیر هستند.
چرا برخی یارانه کمتری دریافت کردند؟
برخی از یارانهبگیران میگویند یارانه مهر کامل و مطابق دهکبندیها واریز نشد. در ادامه نظر برخی از مخاطبان تجارتنیوز را میخوانید.
«واسه ما نفری ۱۰۰کم ریختن. چرا؟»
«یارانه این ماه کم شده. شده ۱۵۰ تومان نفری. بعضیها قطع شده از اعضا هر خانواده یک نفر.»
«ما ۳ نفریم. کلا۸۶۰ ریختن.»
اما علت کم شدن یارانه مهر چیست؟ بر اساس اعلام سازمان هدفمندی یارانهها سرپرستان خانواری که پیش از این وام کرونا را دریافت کردند، اقساط این وام از مبلغ واریزی به حساب آنها کسر میشود.
واریز یارانه مهر با معوقات برای تائیدشدگان
برخی نیز میگویند یارانه آنها قطع شده یا از جاماندگان قبلی یارانه هستند و هنوز یارانه نقدی به آنها تعلق نگرفته است. در ادامه تعدادی از نظرات مخاطبان را میخوانید.
«برای من واریز نکردن. یعنی قطع شد؟»
«واسه ما نریختن یارانه رو هنوز. اطلاع دارید جریان چیه؟»
«کمی به فکر جاماندگان باشید و نتیجه را شفاف کنید. ما دریافت میکنیم یا نه؟ واقعا احتیاج داریم. با حقوق بیکاری در دهک دهم هستیم.»
گفتنی است یارانه نقدی برخی از افراد در اردیبهشت قطع شد و درخواست بازبینی کردند. بر اساس اعلام سازمان هدفمندی یارانهها در صورتی که در بازبینی جزء دهکهای اول تا نهم قرار گرفته باشند، یارانه مهرماه ماه را مطابق دهکبندی اعلام شده به همراه معوقات یارانه دریافت کردهاند.
همچنین افرادی که تاکنون نسبت به ثبتنام برای دریافت یارانه اقدام کردهاند، اگر جزء دهکهای اول تا نهم شناخته شوند، یارانه مهرماه را به همراه معوقات دریافت کردهاند.
نحوه ثبتنام متقاضیان جدید
برخی از افراد که نسبت به قطع یارانه یا دهکبندی اعتراض دارند، میتوانند برای ثبت یا پیگیری درخواست خود به سامانه اعلامی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی به آدرس https://hemayat.mcls.gov.ir مراجعه کنند یا با تلفن گویای ۰۹۲۰۰۰۰۶۳۶۹ تماس بگیرند.
ضمن اینکه همچنان ثبتنام از افرادی که تاکنون یارانه نگرفتهاند یا متقاضی جدید هستند، ادامه دارد. این افراد میتوانند با مراجعه به تارنمای پنجره ملی خدمات هوشمند به آدرس https://my.gov.ir نسبت به ثبتنام خانوار خود اقدام کنند. برای ثبتنام در این سامانه، داشتن شماره تلفن همراه به نام سرپرست خانوار، کد ملی، کد پستی، تاریخ تولد و شماره شبای بانکی مربوط به سرپرست خانوار متقاضی جدید یا جامانده از یارانه، ضروری است.
همچنین این افراد میتوانند برای کسب اطلاع از آخرین وضعیت ثبتنام خود، کد دستوری #کد ملی*۴۳۸۵۷*۴* (ستاره ۴ ستاره ۴۳۸۵۷ ستاره کد ملی مربع) را با شماره تلفن همراه بهنام خود شمارهگیری نمایند.
سود سهام عدالت امسال ۲.۵ برابر میشود
ظرف 2 هفته آینده فرایند افزایش سرمایه شرکتهای غیر بورسی انجام میشود و سپس تا اواسط آبان ماه منابع ناشی از سود سهام شرکتهای غیر بورسی سهام عدالت مشخص میشود.
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس گفت: امسال سود مردم از محل مالکیت سهام عدالت در حوزه شرکتهای بورسی و غیر بورسی ۲ و نیم برابر افزایش مییابد.
به گزارش تسنیم، محمدرضا پور ابراهیمی در خصوص روند افزایش سرمایه شرکتهای غیر بورسی اظهار کرد: هم اکنون سود شرکتهای غیر بورسی درگیر فرایند افزایش سرمایه است که این سود در کل به میزان 4.5 هزار میلیارد تومان برآورد شده است. ظرف 2 هفته آینده فرایند افزایش سرمایه شرکتهای غیر بورسی انجام میشود و سپس تا اواسط آبان ماه منابع ناشی از سود سهام شرکتهای غیر بورسی سهام عدالت مشخص میشود.
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس در راستای اینکه چه زمانی سود شرکتهای غیر بورسی به حساب سهامداران عدالت واریز میشود، گفت: امسال سود سهام شرکتهای بورسی افزایش قابل توجهی داشته به طوری که از 29 هزار میلیارد تومان به حدود 67 هزار میلیارد تومان افزایش پیدا کرده که اگر با سود غیر بورسیها جمع بزنیم، حدود 70 هزار میلیارد تومان میشود؛ بنابراین هفته گذشته در وزارت اقتصاد پیشنهادی مطرح شده که همزمان با پیگیری پرداخت سود سهام شرکتهای غیر بورسی، بورسیها هم سریعتر کارشان نهایی شود و بعد سود شرکتهای بورسی و غیر بورسی در یک بازه زمانی به حساب سهامداران عدالت واریز شود.
دیدگاه شما